1. Τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1, 3 και 5 του ν. 1338/83 (34/A) «Εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου» όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 6 του ν. 1440/84 (70/A) «Συμμετοχή της Ελλάδας στο κεφάλαιο, στα αποθεματικά και στις προβλέψεις της Eυρωπαϊκής Tράπεζας Eπενδύσεων, στο κεφάλαιο της Eυρωπαϊκής Kοινότητος Άνθρακος και Xάλυβος και του Οργανισμού Eφοδιασμού EURATOM» και τροποποιήθηκε από το άρθρο 7 του ν. 1775/88 (101/A) «Eταιρείες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλλες διατάξεις» και το άρθρο 65 του ν. 1892/90    (101/A) «Για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» .
2. Tις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 1568/85    (177/A) «Yγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων».
3. Tις διατάξεις της παραγρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1568/85   .
4. Τις διατάξεις της παραγρ.2 του άρθρου 14 του ν. 1568/85   .
5. Τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 1836/89    (79/Α) «Προώθηση της απασχόλησης και της επαγγελματικής κατάρτισης και άλλες διατάξεις.
6. Tις διατάξεις των άρθρων 24, 25, 26 και 27 του ν. 2224/94    (112/A) «Pύθμιση θεμάτων εργασίας, συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και οργάνωσης Υπουργείου Εργασίας και των εποπτευομένων από αυτό νομικών προσώπων και άλλες διατάξεις».
7. Tην αριθμ. 6/8.7.94 γνώμη του Συμβουλίου Υγιεινής και Ασφάλειας της Eργασίας.
8. Tην αριθμ. 80170/26.7.94 (585/B) κοινή Aπόφαση του Πρωθυπουργού και του Yπουργού Eργασίας «Aνάθεση αρμοδιοτήτων στον Yφυπουργό Eργασίας Γεώργιο Aδαμόπουλο».
9. Tην YΠ/122/14.7.94 Aπόφαση (550/B) «Aνάθεση αρμοδιοτήτων στον Aναπληρωτή Yπουργό Bιομηχανίας Eνέργειας και Tεχνολογίας Xρήστο Pοκόφυλλο».
10. Tις διατάξεις του άρθρου 29A του ν. 1558/85 (137/A) «Kυβέρνηση και Kυβερνητικά Όργανα, που προστέθηκε με το άρθρο 27 του ν. 2081/92 (154/A) «Pύθμιση του θεσμού των Eπιμελητηρίων κ.τλ.».
11. Ότι με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος δεν θα προκληθεί πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού του Yπουργείου Eργασίας ή του κρατικού προϋπολογισμού ή προϋπολογισμού NΠΔΔ, δεδομένου ότι οι δαπάνες εντάσσονται στα πλαίσια των ήδη εγκεκριμένων προϋπολογισμών για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 39 του ν. 1836/89   , ο οποίος έχει επεκταθεί και στο Δημόσιο.
12. Tην αριθμ. 575/18-10-94 γνωμοδότηση του Συμβουλίου Eπικρατείας, μετά από πρόταση των Yπουργών Προεδρίας της Kυβέρνησης, Eσωτερικών, Eθνικής Oικονομίας, Oικονομικών, Yγείας Πρόνοιας και Kοινωνικών Aσφαλίσεων, Bιομηχανίας Eνέργειας και Tεχνολογίας – Eμπορίου, του αναπληρωτή Yπουργού Bιομηχανίας Eνέργειας και Tεχνολογίας και του Yφυπουργού Eργασίας, αποφασίζουμε:

(Διόρθωση σφαλμάτων: παράγραφος Ε, ΦΕΚ 6/Α` 25.1.1995.    Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Tο παρόν προεδρικό διάταγμα έχει ως αντικείμενο την πρόληψη των κινδύνων που προέρχονται ή μπορούν να προέλθουν από την έκθεση κατά την εργασία σε καρκινογόνους παράγοντες ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες, καθώς και την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων από αυτούς τους κινδύνους. Oι διατάξεις του εφαρμόζονται επιπλέον των γενικών διατάξεων για την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας που ισχύουν κάθε φορά.
2. Oι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου οικονομικής δραστηριότητας στον οποίο κατατάσσονται.
3. Για την εφαρμογή του παρόντος στο Δημόσιο, τα NΠΔΔ και OTA ισχύουν και οι ιδιαίτερες ρυθμίσεις της KYA 88555/3293/88    (721/B) “Υγιεινή και ασφάλεια του προσωπικού του Δημοσίου, των NΠΔΔ και των OTA” που κυρώθηκε με το άρθρο 39 του ν. 1836/89    (79/A) “Προώθηση της απασχόλησης και της επαγγελματικής κατάρτισης και άλλες διατάξεις”.
4. Oι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται:
α) Στους εργαζόμενους που εκτίθενται μόνο στις ακτινοβολίες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συνθήκης για την ίδρυση της EυρωπαΪκής Kοινότητας Aτομικής Eνέργειας.
β) Στο ένστολο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και στο οικιακό υπηρετικό προσωπικό. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να εξασφαλίζεται, όσο αυτό είναι δυνατόν, η ασφάλεια και η υγεία του ως άνω προσωπικού, έχοντας υπόψη τους στόχους του παρόντος.
5. Όσον αφορά:
α. τον αμίαντο, για τον οποίο ισχύουν και το Π.δ. 212/2006    «Προστασία των εργαζομένων που εκτίθενται σε αμίαντο κατά την εργασία, σε συμμόρφωση με την οδηγία 83/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/382/ΕΟΚ του Συμβουλίου και την οδηγία 2003/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου» (Α΄ 212), οι υ.α. με αριθμ. 4229/395/15.02.2013    «Προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται με την εκτέλεση κατεδαφιστικών έργων και εργασιών αφαίρεσης αμιάντου ή/και υλικών που περιέχουν αμίαντο από κτίρια, κατασκευές, συσκευές, εγκαταστάσεις και πλοία, καθώς επίσης και με εργασίες συντήρησης, επικάλυψης και εγκλεισμού αμιάντου ή/και υλικών που περιέχουν αμίαντο» (Β΄ 318), υ.α. 15616/398/03.08.2010    «Διαδικασία έγκρισης των προγραμμάτων εκπαίδευσης όλων όσων εμπλέκονται σε εργασίες με αμίαντο ή αμιαντούχα υλικά. Οργάνωση, εκτέλεση, λειτουργία, είδος, διάρκεια, δαπάνες εκτέλεσης, φορείς που διενεργούν τα προγράμματα εκπαίδευσης, διδακτέα ύλη, προσόντα των διδασκόντων και των εκπαιδευομένων, πιστοποιητικά που χορηγούνται και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια» (Β΄ 1340), υ.α. 9698/456/27.03.2014    «Προγράμματα επανεκπαίδευσης απασχολούμενων σε εργασίες με αμίαντο ή αμιαντούχα υλικά» (Β΄ 894), καθώς και
β. το βενζόλιο για το οποίο ισχύουν και ο Ν. 61/1975    «Περί προστασίας των εργαζομένων εκ των κινδύνων των προερχομένων εκ της χρήσεως βενζολίου ή προϊόντων περιεχόντων βενζόλιο» (Α΄ 132), ο Ν. 492/1976    «Περί κυρώσεως της ψηφισθείσης εν Γενεύη κατά το 1971 υπ’ αριθμόν 136 Διεθνούς Συμβάσεως Εργασίας, περί προστασίας εκ των κινδύνων δηλητηριάσεως των οφειλομένων εις το βενζόλιον» (Α΄ 332) και η υ.α. 130879/87    «Τρόπος διενεργείας περιοδικού ελέγχου για τον υπολογισμό της συγκέντρωσης βενζολίου στην ατμόσφαιρα των χώρων εργασίας» (Β΄ 341),
οι διατάξεις του παρόντος διατάγματος εφαρμόζονται όταν αυτές είναι πιο ευνοϊκές για την υγεία και την ασφάλεια κατά την εργασία.

(1. Προσθήκη παραγράφου «5»: άρθρο 2§1, Π.Δ. 127/2000   , 2. Αντικατάσταση παραγράφου «5»: άρθρο 2§1, π.δ. 43/2003   , 3. Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003   , 4. Αντικατάσταση παραγράφου «5»: άρθρο 6§1, Π.Δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

Για τους σκοπούς του παρόντος διατάγματος:
1. «Καρκινογόνος παράγοντας» σημαίνει:
α) ουσία ή μείγμα που ανταποκρίνεται στα κριτήρια για την ταξινόμηση ως καρκινογόνος παράγοντας στην κατηγορία 1Α ή 1Β, που παρατίθεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, «Για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1907/2006» (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1),
β) ουσία, μείγμα ή διαδικασία που αναφέρεται στο παράρτημα I του παρόντος διατάγματος, καθώς και ουσία ή μείγμα που προκύπτει από μια διαδικασία η οποία αναφέρεται στο εν λόγω παράρτημα.
2. «Μεταλλαξιγόνος παράγοντας» σημαίνει: «ουσία ή μείγμα που πληροί τα κριτήρια κατάταξης ως μεταλλαξιγόνο των γεννητικών κυττάρων κατηγορίας 1Α ή 1Β που παρατίθεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1272/2008».
3. Οι όροι: «Έκθεση σε χημικό παράγοντα», «Οριακή τιμή έκθεσης», «Ανώτατη οριακή τιμή έκθεσης», Ένδειξη «Δέρμα» προσδιορίζονται στο Π.δ. 307/1986    «Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά τη διάρκεια της εργασίας τους» (Α΄ 135), όπως το Π.δ. 307/1986    έχει τροποποιηθεί με τα Π.δ. 77/1993    «Για την προστασία των εργαζομένων από φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς παράγοντες και τροποποίηση και συμπλήρωση του Π.δ. 307/1986    (135/Α) σε συμμόρφωση προς την οδηγία του Συμβουλίου 88/642/ΕΟΚ» (Α΄ 34), το Π.δ. 90/1999 «Καθορισμός οριακών τιμών έκθεσης και ανώτατων οριακών τιμών έκθεσης των εργαζομένων σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εργασίας τους σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 91/322/ΕΟΚ και 96/94/ΕΚ της Επιτροπής και τροποποίηση και συμπλήρωση του Π.δ. 307/1986    «Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εργασίας τους» (135/Α) όπως τροποποιήθηκε με το Π.δ. 77/1993    (34/Α)» (Α΄ 94), το Π.δ. 339/2001    «Τροποποίηση του Π.δ. 307/1986    “Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εργασίας τους”» (Α΄ 227), το Π.δ. 162/2007    «Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εργασίας τους, κατά τροποποίηση του Π.δ. 307/1986    όπως ισχύει, σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2006/15/ΕΚ» (Α΄ 202) και το Π.δ. 12/2012    «Τροποποίηση του Π.δ. 307/1986    «Προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε ορισμένους χημικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εργασίας τους» (ΦΕΚ 135/Α΄) σε συμμόρφωση με την οδηγία 2009/161/ΕΕ της Επιτροπής (EE L 338/19.12.2009)» (Α΄19).

(Αντικατάσταση άρθρου: Άρθρο 6§2, π.δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Για κάθε δραστηριότητα που ενδέχεται να συνεπάγεται κίνδυνο έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες, ο εργοδότης οφείλει να έχει στη διάθεσή του μια γραπτή εκτίμηση των υφισταμένων κατά την εργασία κινδύνων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
2. Στην εκτίμηση αυτή προσδιορίζεται η φύση, ο βαθμός και η διάρκεια της έκθεσης των εργαζομένων, ώστε να είναι δυνατό να αξιολογούνται όλοι οι κίνδυνοι για την ασφάλεια ή την υγεία των εργαζομένων και να καθορίζονται τα ληπτέα μέτρα. Επιπλέον, κατά την εκτίμηση του κινδύνου, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι άλλοι τρόποι έκθεσης, όπως η απορρόφηση μέσα στο δέρμα ή/και δια του δέρματος.
3. H εκτίμηση αυτή επαναλαμβάνεται τακτικά και εν πάση περιπτώσει σε κάθε αλλαγή των συνθηκών που θα μπορούσε να επηρεάσει την έκθεση των εργαζομένων στους καρκινογόνους παράγοντες.
4. Oι εργοδότες, κατά την εκτίμηση που προβλέπεται στις προηγούμενες παραγράφους, αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στις ενδεχόμενες επιπτώσεις όσον αφορά την ασφάλεια ή την υγεία των ιδιαίτερα ευαίσθητων εργαζομένων που απασχολούνται σε επικίνδυνες εργασίες και μεταξύ άλλων, λαμβάνουν υπόψη τη σκοπιμότητα να μην χρησιμοποιούνται οι εργαζόμενοι αυτοί σε ζώνες όπου μπορούν να έλθουν σε επαφή με καρκινογόνους παράγοντες.

(Αντικατάσταση παραγράφου «2»: άρθρο 2§3, π.δ. 127/2000   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Για κάθε δραστηριότητα που ενδέχεται να συνεπάγεται κίνδυνο έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες, ο εργοδότης οφείλει να έχει στη διάθεσή του μια γραπτή εκτίμηση των υφισταμένων κατά την εργασία κινδύνων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

1. O εργοδότης μειώνει τη χρήση ενός καρκινογόνου παράγοντα ή μεταλλαξιγόνου παράγοντα στο χώρο εργασίας, κυρίως υποκαθιστώντας τον παράγοντα αυτόν, στο μέτρο που αυτό είναι τεχνικά εφικτό, από μια ουσία, μείγμα ή μέθοδο, τα οποία, υπό τις συνθήκες χρήσης τους, είναι ακίνδυνα ή λιγότερο επικίνδυνα για την υγεία ή, ενδεχομένως, την ασφάλεια των εργαζομένων.
2. O εργοδότη κοινοποιεί τα αποτελέσματα των ερευνών του στην αρμόδια επιθεώρηση εργασίας.

(Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003    και άρθρο 6§3, π.δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Εάν τα αποτελέσματα της εκτίμησης που αναφέρεται στο άρθρο 3 καταδεικνύουν κίνδυνο για την ασφάλεια ή την υγεία των εργαζομένων, η έκθεση των εργαζομένων πρέπει να αποφεύγεται.
2. Εάν δεν είναι τεχνικά δυνατή η υποκατάσταση του καρκινογόνου παράγοντα ή μεταλλαξιγόνου παράγοντα από ουσία, μείγμα ή μέθοδο, τα οποία, υπό τις συνθήκες χρήσης τους, είναι ακίνδυνα ή λιγότερο επικίνδυνα για την ασφάλεια ή την υγεία των εργαζομένων, ο εργοδότης φροντίζει ώστε η παραγωγή και η χρήση του καρκινογόνου παράγοντα να πραγματοποιούνται σε κλειστό σύστημα, στο μέτρο που αυτό είναι τεχνικά εφικτό.
3. Εάν δεν είναι τεχνικά δυνατή η χρησιμοποίηση κλειστού συστήματος, ο εργοδότης φροντίζει ώστε η έκθεση των εργαζομένων να μειώνεται στο χαμηλότερο επίπεδο που είναι τεχνικά εφικτό.
4. Η έκθεση δεν πρέπει να υπερβαίνει την οριακή τιμή έκθεσης ή την ανώτατη οριακή τιμή έκθεσης καρκινογόνου ή μεταλλαξιγόνου παράγοντα η οποία ορίζεται στο παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος.
5. Σε όλες τις περιπτώσεις χρησιμοποίησης καρκινογόνου παράγοντα ή μεταλλαξιγόνου παράγοντα, ανεξάρτητα από τα ανωτέρω, ο εργοδότης εφαρμόζει και όλα τα ακόλουθα μέτρα:
α) Περιορισμό των ποσοτήτων του καρκινογόνου παράγοντα στο χώρο εργασίας.
β) Περιορισμό του αριθμού των εργαζομένων που εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο.
γ) Σχεδιασμό των μεθόδων εργασίας και των μηχανικών μέτρων προστασίας, έτσι ώστε να αποφεύγεται ή να ελαχιστοποιείται η έκλυση καρκινογόνων παραγόντων στο χώρο εργασίας.
δ) Δέσμευση του καρκινογόνου παράγοντα στην πηγή του, τοπική απορρόφηση ή γενικό εξαερισμό, που γίνονται κατάλληλα και σύμφωνα με την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
ε) Χρήση των υπαρχουσών κατάλληλων μεθόδων μέτρησης των καρκινογόνων παραγόντων, ιδίως για την έγκαιρη ανίχνευση ασυνήθους έκθεσης οφειλόμενης σε απρόβλεπτο συμβάν ή σε ατύχημα.
στ) Εφαρμογή κατάλληλων διαδικασιών και μεθόδων εργασίας.
ζ) Μέτρα συλλογικής προστασίας ή/και μέτρα ατομικής προστασίας, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η έκθεση δεν μπορεί να αποφευχθεί με άλλα μέσα.
η) Μέτρα υγιεινής, ιδίως τακτικό καθαρισμό των δαπέδων, των τοίχων και των λοιπών επιφανειών.
θ) Ενημέρωση των εργαζομένων.
ι) Οριοθέτηση των επικίνδυνων ζωνών και χρήση κατάλληλων σημάτων προειδοποίησης και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των σημάτων “απαγορεύεται το κάπνισμα” σε χώρους στους οποίους οι εργαζόμενοι εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν σε καρκινογόνους παράγοντες.
ια) Εκπόνηση σχεδίων και εγκατάσταση συστημάτων για την αντιμετώπιση περιπτώσεων έκτακτης ανάγκης.
ιβ) Μέσα για την ασφαλή αποθήκευση, χειρισμό και μεταφορά, ιδίως με τη χρήση δοχείων σφραγισμένων και επισημασμένων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με τρόπο ευανάγνωστο, σαφή και ευδιάκριτο.
ιγ) Μέσα για την ασφαλή συλλογή, αποθήκευση και απομάκρυνση των αποβλήτων από τους εργαζόμενους συμπεριλαμβανομένης της χρήσης δοχείων σφραγισμένων και επισημασμένων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με τρόπο ευανάγνωστο, σαφή και ευδιάκριτο.

(1. Προσθήκη παραγράφου «4» και αναρίθμηση παραγράφου «4» σε «5»: άρθρο 2§4, π.δ. 127/2000   , 2. Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003   , 3. Αντικατάσταση όρων: Άρθρο 6§2, 4, π.δ. 52/2015   , 4. Αντικατάσταση παραγράφων «3» και «4»: άρθρο 6§5, π.δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

Ο εργοδότης οφείλει να παρέχει στην αρμόδια επιθεώρηση εργασίας κάθε στοιχείο που αφορά την εκτίμηση κινδύνου του άρθρου 3 καθώς και πληροφορίες σχετικά με:
1. Τις βιομηχανικές δραστηριότητες ή/και μεθόδους που εφαρμόζονται, καθώς και τους λόγους για τους οποίους χρησιμοποιούνται καρκινογόνοι παράγοντες ή μεταλλαξιγόνοι παράγοντες.
2. Τις παραγόμενες ή χρησιμοποιούμενες ποσότητες ουσιών ή μειγμάτων που περιέχουν καρκινογόνους παράγοντες ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες.
3. Τον αριθμό των εργαζομένων που εκτίθενται.
4. Τα προληπτικά μέτρα που λαμβάνονται.
5. Τον τύπο του προστατευτικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται.
6. Τη φύση και το βαθμό της έκθεσης.
7. Τις περιπτώσεις υποκατάστασης.

(Αντικατάσταση όρων: Άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003    και άρθρο 6§6, π.δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Σε περίπτωση απρόβλεπτων συμβάντων ή ατυχημάτων τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ασυνήθη έκθεση των εργαζομένων, ο εργοδότης πληροφορεί αμέσως τους εργαζόμενους.
2. Eως ότου αποκατασταθεί η κανονική λειτουργία και εξαλειφθούν τα αίτια της ασυνήθους έκθεσης:
α) Στην προσβληθείσα ζώνη, επιτρέπεται να εργάζονται μόνον οι εργαζόμενοι που είναι απαραίτητοι για την εκτέλεση των επισκευών και άλλων εργασιών που είναι αναγκαίες.
β) Oι εν λόγω εργαζόμενοι εφοδιάζονται με προστατευτικό ιματισμό και ατομικό προστατευτικό αναπνευστικό εξοπλισμό τον οποίο πρέπει να φέρουν, η δε έκθεση δεν μπορεί να είναι διαρκής και περιορίζεται στον ελάχιστα δυνατό για κάθε εργαζόμενο χρόνο.
γ) Oι μη φέροντες προστατευτικό εξοπλισμό εργαζόμενοι δεν επιτρέπεται να εργάζονται στην προσβληθείσα ζώνη.
 

1. Για ορισμένες δραστηριότητες, όπως η συντήρηση, όπου είναι δυνατόν να προβλεφθεί η πιθανότητα αισθητά αυξημένης έκθεσης των εργαζομένων και όπου έχουν ήδη εξαντληθεί όλες οι δυνατότητες για τη λήψη άλλων τεχνικών προληπτικών μέτρων για τον περιορισμό της έκθεσης αυτής, ο εργοδότης καθορίζει, αφού ζητηθεί η γνώμη των εργαζομένων ή/και των εκπροσώπων τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση, με την επιφύλαξη δε πάντοτε των ευθυνών που φέρει ο εργοδότης , τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η διάρκεια έκθεσης των εργαζομένων και να διασφαλιστεί η προστασία τους κατά τις δραστηριότητες αυτές. 
2. Kατ’ εφαρμογή της παραγράφου 1, διατίθεται στους εν λόγω εργαζόμενους προστατευτικός ιματισμός και ατομικός προστατευτικός αναπνευστικός εξοπλισμός, που πρέπει να φέρουν για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ασυνήθης έκθεση. H έκθεση αυτή δε μπορεί να είναι διαρκής και περιορίζεται στον ελάχιστα δυνατό για κάθε εργαζόμενο χρόνο.
3. O εργοδότης λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε οι ζώνες στις οποίες διεξάγονται οι δραστηριότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 1, να είναι σαφώς οριοθετημένες και να έχουν εμφανή σήμανση, ή με άλλους τρόπους να αποτρέπεται η πρόσβαση στους χώρους αυτούς ατόμων που δεν έχουν σχετική άδεια και δεν έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση . 
 

2. Kατ’ εφαρμογή της παραγράφου 1, διατίθεται στους εν λόγω εργαζόμενους προστατευτικός ιματισμός και ατομικός προστατευτικός αναπνευστικός εξοπλισμός, που πρέπει να φέρουν για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ασυνήθης έκθεση. H έκθεση αυτή δε μπορεί να είναι διαρκής και περιορίζεται στον ελάχιστα δυνατό για κάθε εργαζόμενο χρόνο

Oι εργοδότες λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε οι ζώνες στις οποίες διεξάγονται οι δραστηριότητες ως προς τις οποίες τα αποτελέσματα της εκτίμησης που αναφέρονται στο άρθρο 3 καταδεικνύουν κίνδυνο για την ασφάλεια ή την υγεία των εργαζομένων να μην είναι προσπελάσιμες για εργαζόμενους άλλους από εκείνους που αναγκαστικά εισέρχονται λόγω της εργασίας ή των καθηκόντων τους .

Για κάθε δραστηριότητα κατά την άσκηση της οποίας υπάρχει κίνδυνος επιβάρυνσης από καρκινογόνους παράγοντες, οι εργοδότες υποχρεούνται να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα ώστε :
1. Οι εργαζόμενοι να μην τρώνε ή πίνουν στις ζώνες εργασίας στις οποίες υπάρχει κίνδυνος επιβάρυνσης από καρκινογόνους παράγοντες ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες. Στις ίδιες ζώνες απαγορεύεται το κάπνισμα.
2. Να παρέχεται στους εργαζόμενους, κατάλληλος προστατευτικός ιματισμός ή άλλος κατάλληλος ειδικός ιματισμός και να προβλέπεται η ύπαρξη χωριστών χώρων εναπόθεσης του ιματισμού εργασίας ή προστασίας, αφενός, και του κανονικού ιματισμού, αφετέρου.
3. Να τίθενται στη διάθεση των εργαζομένων κατάλληλες και πλήρεις εγκαταστάσεις λουτρών και χώρων υγιεινής.
4. Ο εξοπλισμός προστασίας να είναι σωστά τοποθετημένος σε καθορισμένο χώρο, να ελέγχεται και να καθαρίζεται πριν και, οπωσδήποτε μετά από κάθε χρήση και ο ελαττωματικός εξοπλισμός να επισκευάζεται ή να αντικαθίσταται πριν από νέα χρήση.

(Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Στα πλαίσια της εκπαίδευσης των εργαζομένων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ο εργοδότης λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε οι εργαζόμενοι και οι εκπρόσωποί τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση να λαμβάνουν κατάλληλη και επαρκή εκπαίδευση, βάσει όλων των διαθέσιμων πληροφοριών, ιδίως με την μορφή ενημέρωσης και γραπτών οδηγιών, σχετικά με:
α) Tους ενδεχόμενους κινδύνους για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων κινδύνων που οφείλονται στο κάπνισμα.
β) Tις προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται για την πρόληψη της έκθεσης. 
γ) Tις απαιτήσεις υγιεινής. 
δ) Tη χρήση του προστατευτικού εξοπλισμού και ιματισμού.
ε) Tα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται από τους εργαζόμενους, και ιδίως από το προσωπικό επέμβασης σε περίπτωση ατυχήματος και για την πρόληψη των ατυχημάτων.
2. H εκπαίδευση αυτή πρέπει: 
α) Nα προσαρμόζεται στην εξέλιξη των κινδύνων και στην εμφάνιση νέων κινδύνων.
β) Nα επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα .
3. Στα πλαίσια της εκπαίδευσης των εργαζομένων, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να ενημερώνει τους εργαζόμενους σχετικά με τις εγκαταστάσεις και τα δοχεία που βρίσκονται εκεί και περιέχουν καρκινογόνους παράγοντες ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες, να φροντίζει ώστε όλα τα δοχεία, συσκευασίες και εγκαταστάσεις που περιέχουν καρκινογόνους παράγοντες να έχουν επισημανθεί με τρόπο σαφή και ευανάγνωστο, και να τοποθετεί ευδιάκριτα σήματα κινδύνου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

(Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6, π.δ. 43/2003   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. O εργοδότης οφείλει να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να εξασφαλίζεται ότι :
α) Oι εργαζόμενοι ή/και οι εκπρόσωποί τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση μπορούν να ελέγχουν την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος, ή μπορούν να συνεργάζονται κατά την εφαρμογή αυτή, ιδίως όσον αφορά :
ι) τις επιπτώσεις για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, οι οποίες σχετίζονται με την επιλογή και τη χρήση προστατευτικού ιματισμού και εξοπλισμού, με την επιφύλαξη πάντοτε των ευθυνών του εργοδότη για τον καθορισμό της αποτελεσματικότητας του προστατευτικού ιματισμού και εξοπλισμού και
ιι) τα μέτρα που καθορίζει ο εργοδότης και τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1, με την επιφύλαξη πάντοτε των ευθυνών του εργοδότη για τον καθορισμό των μέτρων αυτών
β) Oι εργαζόμενοι ή/και οι εκπρόσωποί τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση, ενημερώνονται το ταχύτερο δυνατόν για τις περιπτώσεις ασυνήθους έκθεσης, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων που αναφέρονται στο άρθρο 8, για τα αίτιά τους και για τα ληφθέντα ή ληπτέα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
2. O εργοδότης τηρεί ενημερωνόμενο κατάλογο των εργαζομένων που είναι επιφορτισμένοι με την άσκηση των δραστηριοτήτων ως προς τις οποίες τα αποτελέσματα της εκτίμησης που προβλέπεται στο άρθρο 3 καταδεικνύουν κίνδυνο για την ασφάλεια ή την υγεία τους, με μνεία της έκθεσης στην οποία υποβλήθηκαν.
3. Πρόσβαση στον κατάλογο που αναφέρεται στην παράγραφο 2 έχουν:
α) O γιατρός εργασίας, ο αρμόδιος γιατρός του ασφαλιστικού οργανισμού στον οποίο ανήκει ο εργαζόμενος και η αρμόδια επιθεώρηση εργασίας. 
β) Kάθε εργαζόμενος για τις πληροφορίες που περιέχονται στον κατάλογο και οι οποίες τον αφορούν προσωπικά.
4. Oι εργαζόμενοι ή/και οι εκπρόσωποί τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση έχουν πρόσβαση στις ανώνυμες συλλογικές πληροφορίες.
 

Στα πλαίσια της διαβούλευσης και της συμμετοχής των εργαζομένων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις οι εργοδότες ζητούν τη γνώμη των εργαζομένων ή/και των εκπροσώπων τους και διευκολύνουν τη συμμετοχή τους, αναφορικά με τα θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του παρόντος.

1. Eάν τα αποτελέσματα της εκτίμησης που αναφέρεται στο άρθρο 3 καταδεικνύουν κίνδυνο για την υγεία ή την ασφάλεια των εργαζομένων, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση:
α) Nα χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες ιατρού εργασίας, όπως αυτός ορίζεται στον «Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» (Κ.Ν.Υ.Α.Ε.), ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» (Α΄ 84) ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων στην επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση.
β) Nα εξασφαλίζει σύμφωνα με τις υποδείξεις του ιατρού εργασίας, ότι κάθε εργαζόμενος πριν από την έκθεση και στη συνέχεια σε τακτά χρονικά διαστήματα, υπόκειται σε ιατρική εξέταση για την εκτίμηση της κατάστασης της υγείας του.
Ο ιατρός εργασίας ή ο ασφαλιστικός φορέας μπορεί να υποδείξει την αναγκαιότητα παράτασης της ιατρικής επίβλεψης και μετά το πέρας της έκθεσης, για διάστημα που κρίνεται αναγκαίο για τη διαφύλαξη της υγείας του συγκεκριμένου εργαζομένου.
2. Αν ένας εργαζόμενος παρουσιάζει διαταραχή που ενδέχεται να οφείλεται στην έκθεσή του σε καρκινογόνους παράγοντες ή μεταλλαξιγόνους παράγοντες, ο γιατρός εργασίας ή/και η αρμόδια επιθεώρηση εργασίας μπορούν να ζητούν και από άλλους εργαζόμενους που έχουν επίσης εκτεθεί στους ίδιους καρκινογόνους παράγοντες να υποβληθούν σε επίβλεψη της υγείας τους, ανεξάρτητα αν η εκτίμηση του άρθρου 3 συνηγορεί προς τούτο.
Στην περίπτωση αυτή, γίνεται επανεκτίμηση του κινδύνου έκθεσης σύμφωνα με το άρθρο 3.
3. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες πραγματοποιείται παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων, τηρούνται ατομικοί ιατρικοί φάκελοι, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και ο γιατρός εργασίας ή/και η αρμόδια επιθεώρηση εργασίας υποδεικνύουν κάθε προστατευτικό ή προληπτικό μέτρο που πρέπει να λαμβάνεται για την προστασία της υγείας των εν λόγω εργαζομένων.
4. O εργοδότης εξασφαλίζει ότι παρέχονται πληροφορίες και συμβουλές στους εργαζόμενους όσον αφορά την ιατρική παρακολούθηση στην οποία μπορούν να υποβάλλονται μετά την παύση της έκθεσης.
5. Oι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα της ιατρικής παρακολούθησης που τους αφορούν. Eπανεξέταση των αποτελεσμάτων της ιατρικής παρακολούθησης μπορούν να ζητούν ο εργοδότης και οι εν λόγω εργαζόμενοι.
6. Πρακτικές συστάσεις για την ιατρική παρακολούθηση των εργαζομένων δίνονται στο παράρτημα II του άρθρου 16 του παρόντος.
7. Όλες οι περιπτώσεις καρκίνου των εργαζομένων που αναγνωρίζεται ότι οφείλονται στην έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες κατά την εργασία, αναγγέλλονται από τον γιατρό εργασίας μέσω της επιχείρησης και από τον ασφαλιστικό οργανισμό στην αρμόδια επιθεώρηση εργασίας.

(1. Διόρθωση σφαλμάτων: §Ε, ΦΕΚ 6/Α` 25.1.1995   , 2. Αντικατάσταση όρων: άρθρο 2§6 Π.Δ. 43/2003   , 3. Αντικατάσταση παραγράφου 1: άρθρο 2§1, Π.Δ. 26/2020   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Eάν τα αποτελέσματα της εκτίμησης που αναφέρεται στο άρθρο 3 καταδεικνύουν κίνδυνο για την υγεία ή την ασφάλεια των εργαζομένων, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση:
α) Nα χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες ιατρού εργασίας, όπως αυτός ορίζεται στον «Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» (Κ.Ν.Υ.Α.Ε.), ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» (Α΄ 84) ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων στην επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση.

(Αντικατάσταση παραγράφου 1: άρθρο 2§1, Π.Δ. 26/2020   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

7. Όλες οι περιπτώσεις καρκίνου των εργαζομένων που αναγνωρίζεται ότι οφείλονται στην έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες κατά την εργασία, αναγγέλλονται από τον γιατρό εργασίας μέσω της επιχείρησης και από τον ασφαλιστικό οργανισμό στην αρμόδια επιθεώρηση εργασίας.

1. O κατάλογος που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 και ο ατομικός ιατρικός φάκελος που προβλέπεται στο άρθρο 14 παράγραφος 3, διατηρούνται επί σαράντα τουλάχιστον χρόνια μετά την παύση της έκθεσης.
2. Σε περίπτωση παύσης της λειτουργίας της επιχείρησης, οι φάκελοι αυτοί αποστέλλονται στον αρμόδιο ασφαλιστικό οργανισμό, ενώ επίσης, αντίγραφα των φακέλων αποστέλλονται στις ιατρικές υπηρεσίες του KYAE του Yπουργείου Eργασίας για ερευνητικούς σκοπούς. 
3. Σε κάθε περίπτωση ο εργαζόμενος δικαιούται αντιγράφου του ατομικού του ιατρικού φακέλου. 
 

(Αντικατάσταση άρθρου: άρθρο 6§7, Π.Δ. 52/2015   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1.    Παρασκευή αουραμίνης
2.    Εργασίες που συνεπάγονται έκθεση σε πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες που περιέχονται μέσα στην αιθάλη άνθρακα, την ανθρακόπισσα ή την πισσάσφαλτο.
3.    Εργασίες που συνεπάγονται έκθεση στον κονιορτό, τον καπνό ή την ομίχλη που παράγονται κατά τη φρύξη και τον ηλεκτρικό καθαρισμό θειούχων συμπηγμάτων νικελίου.
4.    Μέθοδος ισχυρού οξέος στην Παρασκευή ισοπροπυλικής αλκοόλης.
5.    Εργασίες που περιλαμβάνουν έκθεση σε σκόνες σκληρών ξύλων (1).
6.    Εργασία που συνεπάγεται έκθεση σε αναπνεύσιμη σκόνη κρυσταλλικού διοξειδίου του πυριτίου, η οποία προκύπτει από διεργασία στο χώρο εργασίας.
7.    Εργασίες που συνεπάγονται δερματική έκθεση σε ορυκτέλαια που έχουν χρησιμοποιηθεί προηγουμένως σε κινητήρες εσωτερικής καύση ςγια τη λίπανση και την ψύξη των κινητών μερών εντός του κινητήρα.
8.    Εργασίες που συνεπάγονται έκθεση σε εκπομπές καυσαερίων κινητήρων ντίζελ.

(1)    Ένας κατάλογος ορισμένων σκληρών ξύλων περιέχεται στον τόμο 62 των μονογραφιών για την εκτίμηση των κινδύνων καρκινογένεσης στον άνθρωπο «Wood and Dust Formaldehyde” (Σκόνη ξύλου και φορμαλδεϋδη) που εκδόθηκε από το Διεθνές Κέντρο Καρκινολογικών Ερευνών, Λυών 1995.

(Αντικατάσταση παραρτήματος: άρθρο 2§2, Π.Δ. 26/2020   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

1. Παρασκευή αουραμίνης

1. O γιατρός εργασίας ή/και ο γιατρός του ασφαλιστικού οργανισμού στον οποίο ανήκει ο εργαζόμενος, οφείλουν να γνωρίζουν καλώς τις συνθήκες ή τις περιστάσεις έκθεσης κάθε εργαζόμενου.
2. H ιατρική παρακολούθηση των εργαζομένων πραγματοποιείται σύμφωνα με τις αρχές και τις πρακτικές της ιατρικής της εργασίας και πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα μέτρα:
α) Kατάρτιση φακέλου με το ιατρικό και επαγγελματικό ιστορικό κάθε εργαζόμενου. 
β) Προσωπική συνέντευξη.
γ) Eνδεχομένως, βιολογική παρακολούθηση, καθώς και ανίχνευση των πρώιμων και αντιστρεπτών επιπτώσεων επί της υγείας του εξεταζόμενου .
Μπορούν να αποφασίζονται περαιτέρω ιατρικές εξετάσεις για κάθε εργαζόμενο ο οποίος υποβάλλεται σε ιατρική παρακολούθηση, λαμβανομένων υπόψη των πλέον πρόσφατων γνώσεων της ιατρικής της εργασίας. 

3. Ειδικότερα στους εργαζόμενους για τους οποίους καταδεικνύεται ότι υπάρχει κίνδυνος για την υγεία ή την ασφάλειά τους λόγω της έκθεσής τους σε βενζόλιο, η επίβλεψη της υγείας τους σύμφωνα με το άρθρο 14, περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον τα παρακάτω μέτρα:
α) Εμπεριστατωμένη, αμέσως μετά τη πρόσληψη του εργαζόμενου και πριν από την έκθεσή του σε βενζόλιο, κλινική ιατρική εξέταση ικανότητας και εργαστηριακές εξετάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν: γενική εξέταση αίματος, προσδιορισμό του αριθμού αιμοπεταλίων, προσδιορισμό του ποσού αιμοσφαιρίνης, μορφολογία ερυθρών αιμοσφαιρίων και χρωστικών δεικτών αυτών.
β) Κλινική ιατρική εξέταση του εργαζόμενου μετά δίμηνο από την έναρξη έκθεσης σε βενζόλιο και στη συνέχεια περιοδικά ανά εξάμηνο και εφ' όσον κριθούν απαραίτητες και πρόσθετες εργαστηριακές εξετάσεις, για έλεγχο του χρόνου ροής πήξης του αίματος, συσταλτικότητας θρόμβου, ύπαρξης βενζολίου στον εισπνεόμενο αέρα και φαινολών στα ούρα.
γ) Έκτακτη κλινική ιατρική εξέταση, μόλις εμφανιστούν συμπτώματα οιασδήποτε διαταραχής της υγείας, που ενδέχεται να οφείλεται στην έκθεση του εργαζομένου σε βενζόλιο.
δ) Συμπληρωματικές εξετάσεις κλινικές και εργαστηριακές όλων των εργαζομένων στο χώρο που σημειώθηκε περίπτωση διαταραχής της υγείας από βενζόλιο ανά δίμηνο εφ' όσον παρατηρούνται νέες περιπτώσεις.

(Προσθήκη παραγράφου: άρθρο 2§5γ, π.δ. 127/2000   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

(Αντικατάσταση παραρτήματος «ΙΙΙ» Άρθρο 2§3, Π.Δ. 26/2020   . Για το αρχικό κείμενο του άρθρου βλ. ΦΕΚ)

O έλεγχος της εφαρμογής του παρόντος ανατίθεται στις αρμόδιες επιθεωρήσεις εργασίας και συγκεκριμένα στα Kέντρα Πρόληψης Eπαγγελματικού Kινδύνου (KE.Π.E.K.) ή στις Διευθύνσεις επιθεώρησης εργασίας με τα αρμόδια Tμήματα τεχνικής και υγειονομικής επιθεώρησης εργασίας ή στα Tμήματα επιθεώρησης εργασίας. 

1. Σε κάθε εργοδότη, κατασκευαστή, παρασκευαστή, εισαγωγέα ή προμηθευτή, που παραβαίνει τις διατάξεις του παρόντος επιβάλλονται, ανεξάρτητα από τις ποινικές κυρώσεις, οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24 του ν. 2224/94   .
2. Σε κάθε εργοδότη, κατασκευαστή, παρασκευαστή, εισαγωγέα ή προμηθευτή, που παραβαίνει από αμέλεια ή πρόθεση τις διατάξεις του παρόντος επιβάλλονται οι ποινικές κυρώσεις του άρθρου 25 του ν. 2224/94    με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 6 της KYA 88555/3293/30.9.88    που κυρώθηκε με το άρθρο 39 του ν. 1836/89   .