Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/103448/7298/2024 (ΦΕΚ 5628/Β` 10.10.2024)

1. Τον ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» (Α΄ 209) και ιδίως τα άρθρα 1 και 8 αυτού.
2. Τον ν. 4951/2022 «Εκσυγχρονισμός της αδειοδοτικής διαδικασίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Β΄ φάση, Αδειοδότηση παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, πλαίσιο ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών και ειδικότερες διατάξεις για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος» (Α΄ 129) και ιδίως το άρθρο 5.
3. Τον ν. 4986/2022 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ιουνίου 2019 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την τροποποίηση της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ και άλλες επείγουσες διατάξεις» (A΄ 204).
4. Τον ν. 4819/2021 «Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων - Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα, επείγουσες διατάξεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές - πολεοδομικές και ενεργειακές ρυθμίσεις» (Α΄ 129).
5. Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1542 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2023 σχετικά με τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών, για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ και του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1020 και την κατάργηση της οδηγίας 2006/66/ΕΚ.
6. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 υπουργική απόφαση «Τροποποίηση και κωδικοποίηση της υπό στοιχεία ΔΙΠΑ/οικ.37674/27-7-2016 υπουργικής απόφασης “Τροποποίηση και κωδικοποίηση της υπουργικής απόφασης 1958/2012 - Κατάταξη δημοσίων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 4014/21.9.2011 (Α΄ 209), όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει» (Β΄ 2471)”» (Β΄ 841).
7. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/63951/4418/2024 υπουργική απόφαση «Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΔΙΠΑ/οικ.37674/2016 (Β΄ 2471) υπουργικής απόφασης, για την εκ νέου κατάταξη των έργων ηλεκτροπαραγωγής από αιολική ενέργεια στην ξηρά και έργων ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταϊκούς σταθμούς στη στεριά στις κατηγορίες και υποκατηγορίες του ν. 4014/2011» (Β΄ 3867).
8. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/52818/3144/2023 εγκύκλιο «Παροχή διευκρινίσεων εφαρμογής της παραγράφου 4 του άρθρου 45 ν. 998/1979 ως ισχύει, στο πλαίσιο διαδικασίας εκδόσεως Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), και Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ)» (ΑΔΑ: 9ΞΛΘ4653Π8-ΘΘΠ).
9. Την υπό στοιχεία 41624/2057/Ε103/2010 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών» (Β΄ 1625).
10. Την υπό στοιχεία 36259/1757/Ε103/2010 υπουργική απόφαση «Μέτρα, όροι και προγράμματα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)» (Β΄ 1312).
11. Το π.δ. 82/2004 «Αντικατάσταση της 98012/2001/1996 Κ.Υ.Α. “Καθορισμός μέτρων και όρων για τη διαχείριση των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων” Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων» (Α΄ 64).
12. Την υπό στοιχεία 23615/651/Ε.103/2014 κοινή υπουργική απόφαση «Καθορισμός κανόνων, όρων και προϋποθέσεων για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2012/19/ΕΚ «σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)», του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012 και άλλες διατάξεις» (Β΄ 1184).
13. Την υπό στοιχεία 3060(ΦΟΡ)238/2002 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα προφύλαξης κοινού από τη λειτουργία διατάξεων εκπομπής ηλεκτρομαγνητικών πεδίων χαμηλών συχνοτήτων» (Β΄ 512).
14. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔΑ/97424/2252/12.9.2024 εισήγηση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με την οποία από την παρούσα υπουργική απόφαση δεν προκύπτει δημοσιονομική επίπτωση για τον κρατικό προϋπολογισμό ή το ΜΠΔΣ ή για τον προϋπολογισμό και το ΜΠΔΣ εποπτευόμενων, από το ΥΠΕΝ, Φορέων, αποφασίζουμε:
 

1. Με την παρούσα απόφαση καθορίζονται οι Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) που προβλέπονται στο άρθρο 8 του ν. 4014/2011 για τα έργα του είδους «Μεμονωμένοι Σταθμοί Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρίες)» που σύμφωνα με την εκάστοτε απόφαση κατάταξης του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 έχουν καταταγεί στην κατηγορία Β.
2. Σκοπός της παρούσας απόφασης είναι η προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς και η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και των περιουσιών, με τον προσδιορισμό όλων των αναγκαίων μέτρων και περιορισμών που πρέπει να εφαρμόζονται κατά την κατασκευή, λειτουργία και παύση λειτουργίας των έργων της παρ. 1. 

Η υπαγωγή σε ΠΠΔ έργου του άρθρου 1 πραγματοποιείται από την αρμόδια για το περιβάλλον Υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, πριν τη διατύπωση από τον αρμόδιο διαχειριστή της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης.

1. Για αυτοτελή έργα του άρθρου 1, ο φορέας έργου ή ο εξουσιοδοτημένος από αυτόν μελετητής, υποβάλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του άρθρου 2, συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ, σε έντυπη και ψηφιακή μορφή, το περιεχόμενο της οποίας ορίζεται στο Παράρτημα Α. Η δήλωση υπαγωγής συνοδεύεται από τα κατά περίπτωση δικαιολογητικά που καθορίζονται στο άρθρο 4.
2. Εάν έργο του άρθρου 1 συνδυάζεται με έργο ηλεκτροπαραγωγής με τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) κατηγορίας Β, τότε:
α) Εάν το έργο ηλεκτροπαραγωγής με χρήση ΑΠΕ κατηγορίας Β έχει ήδη υπαχθεί σε ΠΠΔ και το έργο του άρθρου 1 εγκαθίσταται εντός του γηπέδου του έργου ΑΠΕ από τον ίδιο φορέα, τότε στο έργο του άρθρου 1 εφαρμόζονται αυτοδικαίως οι ΠΠΔ του Παραρτήματος Β της παρούσας απόφασης, με μόνη υποχρέωση του φορέα έργου να υποβάλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του άρθρου 2 τη δήλωση υπαγωγής του Παραρτήματος Α, συμπληρωμένη μόνο ως προς τα πεδία που αφορούν το έργο ηλεκτροχημικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και συνοδευόμενη, πρώτον από το δικαιολογητικό υπ’ αρ. 1 του άρθρου 4 (συνοπτική τεχνική έκθεση) μόνο και, δεύτερον, από υπεύθυνη δήλωση περί συνδρομής των προϋποθέσεων της παρούσας υποπαραγράφου.
β) Εάν το έργο ηλεκτροπαραγωγής με χρήση ΑΠΕ κατηγορίας Β έχει ήδη υπαχθεί σε ΠΠΔ και το έργο του άρθρου 1 εγκαθίσταται εκτός του γηπέδου του έργου ΑΠΕ, τότε υποβάλλεται ως συμπληρωματική, στην αρμόδια Υπηρεσία του άρθρου 2, η δήλωση υπαγωγής Μεμονωμένου Σταθμού Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρία) σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας.
γ) Για έργο ηλεκτροπαραγωγής με τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Κατηγορίας Β που δεν έχει υπαχθεί σε ΠΠΔ και συνδυάζεται με έργο του άρθρου 1, η δήλωση υπαγωγής υποβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αρ. 3791/2013 (Β΄ 104) υπουργικής απόφασης στην αρμόδια Υπηρεσία του άρθρου 2, αλλά συνυποβάλλονται επιπρόσθετα η δήλωση υπαγωγής του Παραρτήματος Α και τα Δικαιολογητικά Τεκμηρίωσης του Άρθρου 4. Η απόφαση Υπαγωγής σε ΠΠΔ εκδίδεται από την ως άνω Υπηρεσία και συνδυάζει τις ΠΠΔ του έργου ηλεκτροπαραγωγής και τις ΠΠΔ του Παραρτήματος Β.
3. Μετά την εξέταση των υποβληθέντων στοιχείων και εφόσον δεν συντρέχουν οι λόγοι της παρ. 8, πραγματοποιείται η υπαγωγή του έργου σε ΠΠΔ από την αρμόδια υπηρεσία.
4. Η απόφαση υπαγωγής του έργου σε ΠΠΔ εκδίδεται εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από την ορθή υποβολή της δήλωσης υπαγωγής του Παραρτήματος Α και των κατά περίπτωση αναγκαίων δικαιολογητικών. Σε περίπτωση που η δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ δεν είναι συμπληρωμένη σε όλα τα απαιτούμενα πεδία της ή όταν δεν έχουν προσκομιστεί όλα τα απαιτούμενα κατά τα άρθρο 4 στοιχεία τεκμηρίωσης, η αρμόδια Υπηρεσία του άρθρου 2 επιστρέφει τον φάκελο εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών, με έγγραφό της στο οποίο καταγράφονται οι λόγοι επιστροφής και τα απαιτούμενα προς συμπλήρωση στοιχεία. Εφόσον η αρμόδια υπηρεσία δεν επιστρέψει τον Φάκελο εντός των δέκα εργασίμων (10) ημερών του προηγούμενου εδαφίου, τεκμαίρεται η ορθή υποβολή της δήλωσης υπαγωγής.
5. Στην περίπτωση που το έργο χωροθετείται εντός περιοχής του δικτύου Natura 2000, απαιτείται η διενέργεια της δέουσας εκτίμησης των πιθανών επιπτώσεων στο προστατευόμενο αντικείμενο μέσω υποβολής τεύχους Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και η έκδοση απόφασης του Περιφερειάρχη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209). Στην περίπτωση αυτή, η προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου υπολογίζεται από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Περιφερειάρχη. Η διαδικασία αξιολόγησης του τεύχους ΕΟΑ μπορεί να προηγείται της υποβολής της δήλωσης υπαγωγής, άλλως μπορεί να συνυποβάλλεται με την δήλωση υπαγωγής του Παραρτήματος Α. Εάν η περιοχή του δικτύου Natura 2000 εντός της οποίας χωροθετείται το έργο αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα, η μελέτη Ειδικής Οικολογικής
Αξιολόγησης περιλαμβάνει και ορνιθολογικά στοιχεία, καθώς και πληροφορίες για τα είδη της περιοχής.
6. Σε περίπτωση που το έργο χωροθετείται εντός περιοχής που εμπίπτει στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας εφαρμόζεται η υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/52818/3144/2023 (ΑΔΑ: 9ΞΛΘ4653Π8-ΘΘΠ) εγκύκλιος.
7. Εάν από τα στοιχεία της δήλωσης υπαγωγής προκύπτει ότι το συγκεκριμένο έργο δεν είναι συμβατό με τις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ή εάν διαπιστωθεί αντίθεση με τις θεσμοθετημένες χρήσεις γης ή ασυμβατότητα με τις κατευθύνσεις του χωρικού σχεδιασμού, ή εάν το έργο δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας, η Υπηρεσία του άρθρου 2 ενημερώνει εγγράφως το φορέα έργου, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών, και δεν προβαίνει σε υπαγωγή του έργου σε ΠΠΔ.
8. Η υπαγωγή σε ΠΠΔ για τα έργα του άρθρου 1 αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση οποιασδήποτε άλλης μετέπειτα άδειας, την έναρξη οποιασδήποτε εργασίας κατασκευής και για τη λειτουργία του έργου. Όταν απαιτείται έκδοση άδειας εγκατάστασης ή/και άδεια λειτουργίας, η απόφαση υπαγωγής ενσωματώνεται στη συνέχεια στις άδειες αυτές.
9. Η κατά τα ανωτέρω δήλωση υπαγωγής επέχει θέση Υπεύθυνης Δήλωσης του φορέα έργου ή του μελετητή κατά τον ν. 1599/1986 (Α΄ 75). Σε περίπτωση που ο Φορέας έργου ή ο μελετητής εν γνώσει του υποβάλλει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία στη δήλωση υπαγωγής, υπόκειται στις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του ν. 1599/1986 ενώ εάν έχει εκδοθεί η απόφαση υπαγωγής του έργου σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, καθίσταται αυτοδικαίως άκυρη ως μη νόμιμη. Ως εκ τούτου, το έργο δεν είναι πλέον περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο και εάν η υλοποίηση ή η λειτουργία του έχει ξεκινήσει, επιβάλλονται οι κυρώσεις της παρ. 1β του άρθρου 30 του ν. 1650/1986 (Α΄ 160).

Η δήλωση υπαγωγής των Μεμονωμένων Σταθμών Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρίες) σε ΠΠΔ συνοδεύεται από τα ακόλουθα, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά:
1. Συνοπτική τεχνική έκθεση του έργου και των συνοδών υποστηρικτικών έργων, στην οποία περιλαμβάνονται κατάλληλα σχέδια και διαγράμματα (τοπογραφικό διάγραμμα γενικής διάταξης - οριζοντιογραφία, αποστάσεις που προβλέπονται στις ΠΠΔ, θέση και χαρακτηριστικά των συστημάτων ασφάλειας, παρακολούθησης, πυρασφάλειας κ.ά. όπως απαιτούνται από τις ΠΠΔ, ζώνες φύτευσης, ενδεικτικές προσόψεις και τομές). Η έκθεση περιλαμβάνει και τεκμηρίωση συμμόρφωσης του σχεδιασμού του έργου στις απαιτήσεις του οικείου χωρικού (χωροταξικού και πολεοδομικού) σχεδιασμού.
2. Χαρτογραφική αποτύπωση του έργου, στην οποία περιλαμβάνονται οι εξής χάρτες και σχέδια:
2.1 Χάρτης προσανατολισμού, κλίμακας 1:50.000 ή άλλης κατάλληλης κλίμακας.
2.2 Χάρτης χρήσεων γης, κλίμακας 1:5.000 ή άλλης κατάλληλης κλίμακας, στον οποίο απεικονίζεται η θέση του έργου, τα θεσμοθετημένα όρια των οικισμών και εγκεκριμένων γενικών ή ρυμοτομικών πολεοδομικών σχεδίων, οι περιοχές αποκλεισμού εγκατάστασης έργων ηλεκτροχημικής αποθήκευσης ενέργειας, τα όρια των προστατευόμενων περιοχών (π.χ. προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000, Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά, Καταφύγια Άγριας Ζωής, Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας, κ.λπ.), δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικά μνημεία και άλλα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς, εγκαταστάσεις περίθαλψης, πρόνοιας, εκπαίδευσης, κοινής ωφέλειας, περιβαλλοντικών υποδομών, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ευαίσθητο στοιχείο του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Σε πίνακα που προσαρτάται στο υπόμνημα του χάρτη χρήσεων γης, αναγράφονται οι αποστάσεις της θέσης του έργου από τα προαναφερθέντα στοιχεία. Ο χάρτης χρήσεων γης συνιστά τεκμηρίωση του επιτρεπτού υλοποίησης του έργου.
Στο σύνολο των παραπάνω χαρτών / σχεδίων θα απεικονίζονται τόσο ο Μεμονωμένος Σταθμός Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρίες), όσο και τα συνοδά υποστηρικτικά του έργα.
Για τη χαρτογραφική αποτύπωση χρησιμοποιούνται υπόβαθρα των οποίων η εγκυρότητα είναι αποδεκτή από τη Διοίκηση, όπως ορθοφωτοχάρτες από το Ελληνικό Κτηματολόγιο, ορθοφωτοχάρτες που παρήχθησαν ή ελέγχθηκαν ή εγκρίθηκαν από Δημόσιες Υπηρεσίες, υπόβαθρα της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, τοπογραφικά ή ορθοφωτοχαρτικά υπόβαθρα που παρήχθησαν στο πλαίσιο μελετών δημοσίων έργων, κ.ά. Επικουρικά χρησιμοποιούνται και υπόβαθρα που διατίθενται στο διαδίκτυο (Google Earth κ.ο.κ.). Οι κλίμακες που θα επιλέγονται θα πρέπει να επιτυγχάνουν την ευδιάκριτη απεικόνιση του θέματος κάθε χάρτη ή σχεδίου, σε τυποποιημένα κατά το δυνατόν μεγέθη χαρτιού, και ταυτοχρόνως να εξασφαλίζουν ευχρηστία, κυρίως με την επιλογή συνηθισμένων αναλογιών (βλ. 1:50.000, 1:25.000, 1:20.000, 1:10.000, 1:5.000, 1:1.000 και 1:500).
3. Άδεια Αποθήκευσης ή/και Βεβαίωση ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής.
4. Γνωμοδότηση των αρμοδίων αρχαιολογικών Υπηρεσιών, συνοδευόμενη από το υποβληθέν τοπογραφικό διάγραμμα γενικής διάταξης του έργου (οριζοντιογραφία), σχετικά με το εάν η περιοχή όπου χωροθετείται το έργο είναι αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, με τις εξαιρέσεις που ορίζονται στην παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209).
5. Σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας αρχαιολογικής Υπηρεσίας, εφόσον το έργο χωροθετείται εν όλω ή εν μέρει εντός κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου, Ζωνών Προστασίας Α΄ και Β΄ ή πλησίον αρχαίου κατά την έννοια των άρθρων 10 (παρ. 3), 12 και 13, του ν. 3028/2002 (Α΄ 152). Η εν λόγω σύμφωνη γνώμη επέχει θέση απόφασης έγκρισης, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των άρθρων 10, 12 και 13 του ν. 3028/2002.
6. Απόσπασμα δασικού χάρτη από τον οποίο να προκύπτει ο χαρακτήρας της έκτασης που θα καταληφθεί από το έργο ή πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης, όπου απαιτείται με βάση τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Η ανωτέρω πράξη δεν απαιτείται στην περίπτωση υφιστάμενου έργου που τροποποιείται ή ανακατασκευάζεται χωρίς αλλαγή των βασικών χαρακτηριστικών του.
7. Εάν από το έργο καταλαμβάνεται έκταση υπαγόμενη στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας εφαρμόζεται η υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/52818/3144/2023 (ΑΔΑ: 9ΞΛΘ4653Π8-ΘΘΠ) εγκύκλιος. Στην περίπτωση υφιστάμενου έργου που τροποποιείται ή ανακατασκευάζεται χωρίς αλλαγή των βασικών χαρακτηριστικών του, δεν είναι απαραίτητη η σχετική διαδικασία.
8. Σε περίπτωση έργου εντός δημόσιας δασικής έκτασης, απαιτούνται βεβαιώσεις από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου, καθώς και από την οικεία Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης για τη μη ύπαρξη άλλων διαθέσιμων εκτάσεων σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 45 του ν. 998/1979.
9. Τεύχος ΕΟΑ, στην περίπτωση έργων που χωροθετούνται σε προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura, πλην των περιπτώσεων της παρ. 6 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011 και εφόσον για τις εν λόγω προστατευόμενες περιοχές δεν υφίστανται σχετικές πρόνοιες προστασίας από ειδικότερα προεδρικά διατάγματα.
Η ΕΟΑ θα περιλαμβάνει την καταγραφή στοιχείων φυσικού περιβάλλοντος με έμφαση στα προστατευτέα αντικείμενα της περιοχής Natura που δύναται να επηρεαστούν και την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλα έργα ή δραστηριότητες, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησης των συγκεκριμένων περιοχών Natura. Οι προδιαγραφές της ΕΟΑ ορίζονται στην υπ’ αρ. 52983/1952/2013 (Β΄ 2436) υπουργική απόφαση.
Εφόσον από την ΕΟΑ προκύπτει ότι ενδέχεται να κινδυνεύει η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής, η αρμόδια περιβαλλοντική αρχή, με απόφαση του Περιφερειάρχη, εκδίδει πρόσθετους όρους στις ΠΠΔ, προκειμένου να διασφαλίζει ότι δεν παραβλάπτεται η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής.
Για κάθε έργο, το οποίο βρίσκεται εκτός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura αλλά όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά την εν λόγω περιοχή, καθ΄ εαυτό ή από κοινού με άλλα έργα ή δραστηριότητες, εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 10 του ν. 4014/2011 (μετά από αιτιολογημένη εντολή της αρμόδιας για τις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 Υπηρεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας) προκειμένου να εκτιμηθεί δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του στην προστατευόμενη περιοχή.
 

1. Η απόφαση υπαγωγής σε ΠΠΔ παραμένει σε ισχύ εφόσον δεν επέρχεται μεταβολή στα στοιχεία της δήλωσης υπαγωγής σε ΠΠΔ.
2. Πριν την υλοποίηση οποιασδήποτε μεταβολής των στοιχείων του έργου που δηλώθηκαν στην δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ του Παραρτήματος Α, ο Φορέας έργου υποβάλει στην αρμόδια υπηρεσία του άρθρου 2, την αρχική δήλωση υπαγωγής και τα αρχικά συνοδά δικαιολογητικά, καθώς και τις αιτούμενες τροποποιήσεις, προκειμένου να εκτιμηθεί αν απαιτείται τροποποίηση της απόφασης υπαγωγής του έργου σε ΠΠΔ. Στην περίπτωση που απαιτείται, το τροποποιημένο έργο υπάγεται εκ νέου σε ΠΠΔ ακολουθώντας τη διαδικασία εξ αρχής, άλλως εκδίδεται έγγραφο περί μη αναγκαιότητας νέας υπαγωγής των αιτούμενων τροποποιήσεων σε ΠΠΔ. 
 

1. Στο Παράρτημα Β της παρούσας απόφασης καθορίζονται οι ΠΠΔ που εφαρμόζονται κατ’ ελάχιστον.
2. Τυχόν πρόσθετες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που επιβάλλονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 4, κατισχύουν των ΠΠΔ του Παραρτήματος Β ως ειδικότερες, όταν αφορούν στο ίδιο αντικείμενο.
3. Κατά την υπαγωγή του έργου στις ΠΠΔ του Παραρτήματος Β, το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων κατασκευής δεν εμπίπτει στον έλεγχο της αρμόδιας υπηρεσίας του άρθρου 2.
4. Ο Φορέας έργου υποχρεούται να τηρεί τις ΠΠΔ στις οποίες έχει υπαχθεί καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του έργου (φάσεις κατασκευής, λειτουργίας, παύσης λειτουργίας - αποξήλωσης του εξοπλισμού - αποκατάστασης της περιοχής).
5. Ο Φορέας έργου φέρει ακέραια την ευθύνη τήρησης των ΠΠΔ, έστω και αν μέρος ή το σύνολο των εργασιών (στις φάσεις κατασκευής, λειτουργίας ή παύσης λειτουργίας - αποξήλωσης του εξοπλισμού - αποκατάστασης της περιοχής) του κυρίως έργου και των συνοδών υποστηρικτικών του πραγματοποιηθούν από τρίτους. Για το λόγο αυτό ο Φορέας έργου υποχρεούται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και να προβαίνει εγκαίρως στις αναγκαίες ενέργειες (π.χ. πρόβλεψη ρητών προνοιών συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των ΠΠΔ κατά τις διαδικασίες σύναψης συμφωνιών, ορισμός υπευθύνου παρακολούθησης των ΠΠΔ, κ.λπ.), προκειμένου να εξασφαλίσει, σε όλες τις φάσεις, την ορθή εφαρμογή των ΠΠΔ από τα προαναφερόμενα τρίτα μέρη.
6. Ο Φορέας του Έργου υποχρεούται να τηρεί τις διατάξεις της ισχύουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας που έχουν εφαρμογή στο έργο, ανεξαρτήτως από την ύπαρξη σχετικών ρητών αναφορών στις ΠΠΔ του Παραρτήματος Β.
7. Οι ΠΠΔ στις οποίες υπάγεται το έργο, ισχύουν ανεξαρτήτως του κυρίου ή φορέα κατασκευής ή λειτουργίας αυτών. Σε περίπτωση μεταβολής του κυρίου ή φορέα ή προσθήκης νέου κυρίου ή φορέα του έργου ή της δραστηριότητας τα προβλεπόμενα στις ΠΠΔ ισχύουν για τον νέο κύριο ή φορέα.

1. Οι φάκελοι Περιβαλλοντικών Εκθέσεων, καθώς και αντίστοιχοι φάκελοι αιτημάτων για ανανέωση ή τροποποίηση ΑΕΠΟ που έχουν υποβληθεί πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας και σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) ολοκληρώνονται ως προς την αξιολόγησή τους και εκδίδονται αντίστοιχα οι ΑΕΠΟ και οι αποφάσεις ανανέωσης ή τροποποίησης ΑΕΠΟ, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις, εκτός εάν ο Φορέας έργου ζητήσει την υπαγωγή του στις διατάξεις της παρούσας.
2. Έργα που διαθέτουν ΑΕΠΟ, υπάγονται σε ΠΠΔ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρούσα με δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ που υποβάλλεται τουλάχιστον δύο (2) μήνες πριν τη λήξη της ΑΕΠΟ. Σε περιπτώσεις που κατά τη διάρκεια ισχύος της ΑΕΠΟ πρόκειται να υλοποιηθούν εργασίες επέκτασης, εκσυγχρονισμού ή τροποποίησης του έργου, η υπαγωγή σε ΠΠΔ γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας και ανεξαρτήτως του χρόνου λήξης της ΑΕΠΟ.

Προσαρτώνται και αποτελούν τμήμα της παρούσας τα εξής Παραρτήματα Α, Β και Γ:
Παράρτημα Α: Δήλωση υπαγωγής Μεμονωμένου Σταθμού Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρίας) σε ΠΠΔ.
Παράρτημα Β: Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις Μεμονωμένων Σταθμών Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μπαταρίες).
Παράρτημα Γ: Υπόδειγμα Απόφασης Υπαγωγής σε ΠΠΔ.

A. Γενικές Δεσμεύσεις
A.1 Ο φορέας έργου φέρει ακέραια την ευθύνη τήρησης των ΠΠΔ, έστω και αν μέρος ή το σύνολο των εργασιών (στις φάσεις κατασκευής, λειτουργίας ή παύσης λειτουργίας – αποξήλωσης του εξοπλισμού – αποκατάστασης της περιοχής) του κυρίως έργου και των συνοδών υποστηρικτικών του πραγματοποιηθούν από τρίτους. Για το λόγο αυτό ο φορέας έργου υποχρεούται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και να προβαίνει εγκαίρως στις αναγκαίες ενέργειες (π.χ. πρόβλεψη ρητών προνοιών συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των ΠΠΔ κατά τις διαδικασίες σύναψης συμφωνιών, ορισμός υπευθύνου παρακολούθησης των ΠΠΔ, κ.λπ.), προκειμένου να εξασφαλίσει, σε όλες τις φάσεις, την ορθή εφαρμογή των ΠΠΔ από τα προαναφερόμενα τρίτα μέρη.
A.2 Ο φορέας έργου υποχρεούται καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του έργου να εξασφαλίζει τα εξής: (α) Την ορθή εφαρμογή των ΠΠΔ, (β) Τη διασφάλιση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της περιοχής, καθώς και της ανθρώπινης υγείας και των περιουσιών, (γ) Τη δυνατότητα άμεσης αντιμετώπισης και αποκατάστασης των δυσάρεστων περιβαλλοντικά καταστάσεων οφειλόμενων σε ενέργειες ή παραλείψεις κατά παράβαση των ΠΠΔ.
A.3 Ο φορέας έργου να εξασφαλίσει, κατά προτεραιότητα, από τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου τους πόρους για την ορθή εφαρμογή των ΠΠΔ, καθώς και των επιμέρους έργων και δράσεων που προκύπτουν από αυτές και τις διατάξεις της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Οι προαναφερόμενες εργασίες είναι στο σύνολό τους υποχρεωτικές και θα πρέπει να υλοποιούνται κατά προτεραιότητα, ιδίως εκείνες που αφορούν στην προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος και στη διασφάλιση της ανθρώπινης υγείας, έναντι των λοιπών εργασιών του έργου.
A.4 Ο φορέας έργου δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση τήρησης των διατάξεων της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας, που έχουν εφαρμογή στο έργο, ανεξαρτήτως από την ύπαρξη σχετικών ρητών αναφορών στις παρούσες ΠΠΔ.
A.5 Ο φορέας του έργου δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση εφοδιασμού τυχόν άλλων αδειών ή/και εγκρίσεων από λοιπές Δημόσιες Αρχές, εάν τούτο απαιτείται από τις κείμενες διατάξεις.
Ομοίως, η Απόφαση υπαγωγής σε ΠΠΔ δεν υποκαθιστά τυχόν άλλες άδειες ή/και εγκρίσεις που είναι υποχρεωτικές για την έναρξη της κατασκευής και τη λειτουργία του έργου.
A.6 Σε περίπτωση κατασκευής κτιριακών εγκαταστάσεων, η όψη των κτιριακών εγκαταστάσεων του έργου καθώς και τα δομικά υλικά που θα χρησιμοποιηθούν να είναι προσαρμοσμένα στην τοπική αρχιτεκτονική της περιοχής στο μέτρο του εφικτού.
A.7 Να τηρούνται οι διατάξεις του ν. 3028/2002 (Α΄ 153), του ν. 3378/2005 (Α΄ 203) και του ν. 4858/2021 (Α΄ 220).
A.8 Σε περίπτωση έργου που χωροθετείται σε περιοχή που εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, εφαρμόζεται η εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/52818/3144/2023 (ΑΔΑ: 9ΞΛΘ4653Π8-ΘΘΠ). Επιπλέον, σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει: (α) η υλοποίηση του έργου να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η μικρότερη δυνατή επέμβαση στις δασικές εκτάσεις,
(β) να πραγματοποιείται τακτικός καθαρισμός της έκτασης προκειμένου να μην υπάρχει κίνδυνος εκδήλωσης περιστατικών πυρκαγιάς και (γ) να λαμβάνονται από τον φορέα έργου όλα τα αναγκαία μέτρα πυροπροστασίας (πρόληψη, κατάσβεση, αντικεραυνική προστασία) για την περίπτωση πυρκαγιάς και για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου μετάδοσής της σε παρακείμενες περιοχές. Ο τρόπος οργάνωσης της αντιπυρικής προστασίας να ελεγχθεί και να εγκριθεί από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία.
A.9 Να τηρούνται οι διατάξεις του ν. 2971/2001 «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις» (Α΄ 285).
A.10 Η Απόφαση Υπαγωγής σε ΠΠΔ δε συνιστά εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα επί ακινήτων, δε θίγει εμπράγματα δικαιώματα του δημοσίου ή τρίτων και δεν αποτελεί στοιχείο απόδειξης ιδιωτικών εμπράγματων δικαιωμάτων.
A.11 Ο φορέας έργου οφείλει να επιτρέπει την πρόσβαση στο έργο σε κάθε αρμόδιο ελεγκτικό όργανο (π.χ. Σώμα Επιθεωρητών και Ελεγκτών, Αδειοδοτούσα Αρχή, αρμόδιες υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των Περιφερειών, Κλιμάκια Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος, Περιβαλλοντικοί Ελεγκτές, κ.λπ.) που διενεργεί επιθεωρήσεις, καθώς και να διευκολύνει με οποιοδήποτε τρόπο τη διενέργεια των εν λόγω επιθεωρήσεων.
A.12 Ο φορέας έργου υποχρεούται να συμμορφώνεται στις συστάσεις και υποδείξεις των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων και να τηρεί τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, προκειμένου να διασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος και η ανθρώπινη υγεία.
A.13 Σε περίπτωση μη τήρησης των ΠΠΔ ή γενικότερα παραβίασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, επιβάλλονται κυρώσεις σύμφωνα με τον ν.1650/1986, (Α΄ 160), Κεφ. Ζ «Κυρώσεις και Αστική Ευθύνη», Άρθρα 28, 29 και 30, όπως ισχύουν. Το Άρθρο 30 του Ν. 1650/1986 (ΦΕΚ Α΄ 160), όπως ισχύει, εφαρμόζεται και στην περίπτωση παράβασης των διατάξεων του Π.Δ. 148/2009, (Α΄ 190), για την περιβαλλοντική ευθύνη.
A.14 Τυχόν θέματα, που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή της Απόφασης υπαγωγής σε ΠΠΔ και δεν καλύπτονται από τις ΠΠΔ αυτές καθ’ αυτές, επιλύονται βάσει της κείμενης νομοθεσίας (εθνικής και κοινοτικής).
A.15 Η Απόφαση Υπαγωγής σε ΠΠΔ αφορά αποκλειστικά και μόνο στο συγκεκριμένο έργο και στη συγκεκριμένη χρήση για την οποία εκδίδεται. Σε περίπτωση οποιασδήποτε αλλαγής που αφορά στα τεχνικά χαρακτηριστικά και στον αρχικώς εγκεκριμένο σχεδιασμό του έργου, καθώς και στο γήπεδο εγκατάστασης του έργου και στην εγκεκριμένη χρήση του, ο φορέας έργου υποχρεούται να ενημερώνει εκ των προτέρων την αρμόδια υπηρεσία του άρθρου.
B. Οριακές Τιμές Εκπομπών Ρύπων στην Ατμόσφαιρα, στα Ύδατα και στο Έδαφος – Επιτρεπόμενες Στάθμες Θορύβου, Δονήσεων, Ηλεκτρικού και Μαγνητικού Πεδίου Β.1 Για οριακές τιμές εκπομπής ρύπων στην ατμόσφαιρα (κυρίως ως προς τη φάση κατασκευής) ισχύουν:
Β.1.1 Κ.Υ.Α. Δ13/0/121/2007 «Μέτρα κατά της εκπομπής αερίων και σωματιδιακών ρύπων προερχόμενων από κινητήρες εσωτερικής καύσης που τοποθετούνται σε μη οδικά κινητά μηχανήματα σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 97/68/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε από τις οδηγίες 2001/63/ΕΚ, 2002/88/ΕΚ και 2004/26/ΕΚ του Συμβουλίου της 17ης Αυγούστου 2001, της 9ης Δεκεμβρίου 2002 και της 21ης Απριλίου 2004 αντίστοιχα» (Β΄ 53), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.1.2 Για τις σημειακές εκπομπές στερεών αποβλήτων (αιωρούμενα σωματίδια), από δραστηριότητες, ισχύει το αυστηρότερο καθοριζόμενο όριο είτε από το άρθρο 2, παρ. δ του Π.Δ. 1180/1981 (Α΄ 293), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, είτε από τις εκάστοτε εν ισχύ διατάξεις.
Β.2 Για τον θόρυβο που εκπέμπεται από τον εξοπλισμό κατασκευής του έργου, ισχύουν τα προβλεπόμενα στην Κ.Υ.Α. 37393/2028/2003 «Μέτρα και όροι για τις εκπομπές θορύβου στο περιβάλλον από εξοπλισμό προς χρήση σε εξωτερικούς χώρους» (Β΄ 1418), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.2.1 Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο θορύβου, που εκπέμπεται στο περιβάλλον από το εργοτάξιο κατά την κατασκευή του έργου, καθορίζεται στον Πίνακα 1 του άρθρου 2 του Π.Δ. 1180/1981 «Περί ρυθμίσεως θεμάτων αναγομένων εις τα της ιδρύσεως και λειτουργίας βιομηχανιών, βιοτεχνιών πάσης φύσης μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθηκών και της εκ τούτων διασφαλίσεως περιβάλλοντος εν γένει» (A’ 293), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Πιο συγκεκριμένα, για τις εργασίες κατασκευής, όσον αφορά τον θόρυβο, ισχύουν τα προβλεπόμενα στις Υπουργικές Αποφάσεις:
Β.2.1.1 Υ.Α. Α5/2375/78 «Περί της χρήσης κατασιγασμένων αεροσφυρών» (Β΄ 689).
Β.2.1.2 Κ.Υ.Α. 56206/1613/1986 «Προσδιορισμός της ηχητικής εκπομπής των μηχανημάτων και συσκευών εργοταξίου σε συμμόρφωση προς τις Οδηγίες 79/113/ΕΟΚ, 81/1051/ΕΟΚ και 85/405/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 19ης Δεκ. 1978, της 7ης Δεκ. 1981 και της 11ης Ιουνίου 1985» (Β΄ 570).
Β.2.1.3 Κ.Υ.Α. 69001/1921/1988 «Για έγκριση τύπου ΕΟΚ για την οριακή τιμή στάθμης θορύβου μηχανημάτων και συσκευών εργοταξίου και ειδικότερα των μηχανοκίνητων αεροσυμπιεστών, των πυργογερανών, των ηλεκτροπαραγωγών ζευγών συγκόλλησης, των ηλεκτροπαραγωγών ζευγών ισχύος και των φορητών συσκευών θραύσης σκυροδέματος και αεροσφυρών» (Β΄ 751), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.2.1.4 Υ.Α. 765/1991 «Καθορισμός των οριακών τιμών στάθμης θορύβου των υδραυλικών πτύων, των πτύων με καλώδια, των προωθητών γαιών, των φορτωτών και των φορτωτών – εκσκαφέων» (Β΄ 81), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.2.1.5 Υ.Α. 13568/724/06 «Καθορισμός μέτρων, όρων και μεθόδων για την αξιολόγηση και τη διαχείριση του θορύβου στο περιβάλλον, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2002/49/ΕΚ «σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου» του Συμβουλίου της 25-6-2002» (Β΄384), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.2.2 Κατά τη φάση λειτουργίας, για τη στάθμη θορύβου, ισχύουν οι οριακές τιμές που αναφέρονται στο Π.Δ. 1180/1981 «Περί ρυθμίσεως θεμάτων αναγομένων εις τα της ιδρύσεως και λειτουργίας βιομηχανιών, βιοτεχνιών πάσης φύσης μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθηκών και της εκ τούτων διασφαλίσεως περιβάλλοντος εν γένει» (A’ 293), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Β.3 Δεν επιτρέπεται απευθείας διάθεση στερεών αποβλήτων στην περιοχή του έργου. Τα απόβλητα μπαταριών διατίθενται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1542 και τις σχετικές με αυτά διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας. Το σύνολο των υπόλοιπων στερεών αποβλήτων (αστικού τύπου, απόβλητα κατασκευής, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στερεά απόβλητα λειτουργίας) συλλέγονται ανά ρεύμα και διατίθενται κατά τις ισχύουσες για κάθε ρεύμα διατάξεις σε κατάλληλα εξουσιοδοτημένους φορείς διαχείρισης.
Β.4 Δεν επιτρέπεται απευθείας διάθεση υγρών αποβλήτων στην περιοχή του έργου. Το σύνολο των υγρών αποβλήτων (αστικού τύπου, απόνερα ή υγρά απόβλητα κατασκευής, καθώς και λιπαντικά, μονωτικά, καθαριστικά και οποιαδήποτε υγρά απόβλητα λειτουργίας) συλλέγονται ανά ρεύμα και διατίθενται κατά τις ισχύουσες ανά ρεύμα διατάξεις σε κατάλληλα εξουσιοδοτημένους φορείς διαχείρισης.
Β.5 Για το ηλεκτρικό και μαγνητικό πεδίο ισχύουν οι βασικοί περιορισμοί και οι στάθμες αναφοράς της Κ.Υ.Α. 3060/(ΦΟΡ)/238/2002 «Μέτρα προφύλαξη του κοινού από τη λειτουργία διατάξεων εκπομπής ηλεκτρομαγνητικών πεδίων χαμηλών συχνοτήτων» [(Διόρθωση Σφαλμάτων (Β΄ 759) (Β΄ 512).
Γ. Φάση Κατασκευής
Γ.1 Να γίνει οριοθέτηση της έκτασης επέμβασης της δραστηριότητας μέσω κατάλληλης περίφραξης, ώστε να μην είναι δυνατή η διέλευση εντός του εργοταξίου αναρμόδιων ατόμων και να διασφαλίζεται η πραγματοποίηση των εργασιών εντός του περιφραγμένου χώρου.
Γ.2 Πριν από κάθε είδους τροποποίηση ή επέμβαση σε υφιστάμενο έργο υποδομής (π.χ. δίκτυο ύδρευσης αποχέτευσης κ.λπ.) να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του μέσω της συνεργασίας του φορέα της δραστηριότητας με τους αρμόδιους φορείς διαχείρισης του έργου υποδομής.
Γ.3 Να λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα μέτρα (οδική σήμανση, ενημερωτικές πινακίδες, φωτεινά σήματα και παρουσία προσωπικού για την ενημέρωση των οδηγών) ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία οποιουδήποτε κυκλοφοριακού προβλήματος στην περιοχή και να ενημερώνονται έγκαιρα και αποτελεσματικά οι πεζοί και οι οδηγοί των διερχόμενων οχημάτων
Γ.4 Κατά τη διάρκεια των εργασιών κατασκευής να αποφευχθούν οι αποψιλώσεις στις περιοχές του γηπέδου που δεν θα καλυφθούν με σκληρές επιφάνειες. Στην περίπτωση που κατασκευαστικοί λόγοι, οι οποίοι αποτυπώνονται στα κατασκευαστικά σχέδια, απαιτούν την αποψίλωση σε άλλα σημεία, αυτά θα πρέπει να αποκατασταθούν στην προτέρα κατάσταση μετά το πέρας των κατασκευαστικών εργασιών. Η αφαιρούμενη φυτική γη να διαφυλαχθεί κατάλληλα, ώστε να χρησιμοποιηθεί σε τυχόν φυτοτεχνικές εργασίες είτε να διατεθεί σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 36259/1757/Ε103/10 (Β 1312) «Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ) και το άρθρο 30 του Ν. 4819/2021 (Α 129).
Γ.5 Να εξασφαλιστεί η ομαλή απορροή των όμβριων υδάτων στο γήπεδο της δραστηριότητας και να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή εδαφικής διάβρωσης και έκπλυσης υλικών.
Γ.6 Τα αδρανή υλικά που τυχόν απαιτηθούν κατά την κατασκευή της δραστηριότητας θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα (σήμανση CE) σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
Γ.7 Οι σωροί των υλικών εκσκαφής, των αποθηκευμένων αδρανών, οι διάδρομοι κίνησης των βαρέος τύπου οχημάτων και γενικότερα οι χώροι του εργοταξίου να διαβρέχονται περιοδικά, ιδιαίτερα κατά τις ξηρές περιόδους ή τις περιόδους με ισχυρούς ανέμους ώστε να περιορίζεται η έκλυση σκόνης. Να αποφεύγονται οι χωματουργικές εργασίες κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων. Τα ανοικτά οχήματα που μεταφέρουν υλικά να καλύπτονται με κατάλληλο ύφασμα για τη συγκράτηση της σκόνης. Απαγορεύεται η υπερπλήρωση των φορτηγών μεταφοράς χύδην υλικών.
Γ.8 Τα απόβλητα που προκύπτουν κατά τη φάση κατασκευής να συλλέγονται σε κατάλληλους χώρους εντός του εργοταξίου ή/και σε κατάλληλους περιέκτες, εφαρμόζοντας κατά το δυνατόν τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών. Η διαχείρισή τους να γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τη διαχείριση των επικινδύνων και μη επικινδύνων αποβλήτων.
Γ.9 Η προσωρινή αποθήκευση των υλικών εκσκαφής να γίνεται σε χώρο εντός του εργοταξίου.
Απαγορεύεται η απόρριψη αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων σε χειμάρρους και ρέματα, σε παραλιακές εκτάσεις ή πλησίον οικισμών. Τυχόν πλεονάζοντα υλικά εκσκαφών και τα μη επικίνδυνα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων να υφίστανται διαχείριση σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Κ.Υ.Α. 36259/2010 (Β΄ 1312), όπως εκάστοτε ισχύει και το άρθρο 30 του Ν. 4819/2021 (Α΄ 129). Ο φορέας της δραστηριότητας υποχρεούται να συνάπτει σύμβαση συνεργασίας με εγκεκριμένο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) ως διαχειριστής ΑΕΚΚ.
Γ.10 Να τοποθετηθούν στο χώρο του εργοταξίου κατάλληλοι κάδοι για τη χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων ρευμάτων αποβλήτων π.χ. ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί – χαρτόνι, μέταλλα, πλαστικά, γυαλί, ξύλο) συμπεριλαμβανομένης της συσκευασίας, ΑΗΗΕ, φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, βιοαποβλήτων κ.λπ., προ-κειμένου να οδηγούνται προς ανακύκλωση, λαμβάνοντας υπόψη και το εκάστοτε εφαρμοζόμενο από το Δήμο δίκτυο χωριστής συλλογής. Τα
υπολειπόμενα αστικά απόβλητα είτε να παραλαμβάνονται από απορριμματοφόρα οχήματα του οικείου Δήμου, είτε να μεταφέρονται από επιχείρηση συλλογής-μεταφοράς που είναι εγγεγραμμένη στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων του άρθρου 53 του ν. 4819/2021 (Α΄ 129) σύμφωνα με την περ. ε’ της παρ. 3 του άρθρου 52 του ν. 4819/2021 (Α΄ 129), και να οδηγούνται σε αδειοδοτημένη εγκατάσταση προς περαιτέρω διαχείριση.
Γ.11 Η διαχείριση των μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων να πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν. 4819/2021 (Α΄ 129).
Γ.12 Η διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων να διεξάγεται σύμφωνα με το ν. 4819/2021 (Α΄ 129) και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις όπως η ΚΥΑ 24944/1159/2006 (Β΄ 791), όπως ισχύει.
Γ.13 Απαγορεύεται η ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από κάθε είδους λιπαντικά έλαια, καύσιμα κ.λπ. Ομοίως απαγορεύεται η απόρριψη αποβλήτων ελαίων επί του εδάφους, των επιφανειακών ή υπόγειων υδάτων. Η διαχείριση των αποβλήτων ελαίων να γίνεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. (Π.Δ. 82/2004, Α΄ 64, ν. 4819/2021 Α΄ 129).
Γ.14 Για την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών του προσωπικού του εργοταξίου να τοποθετηθούν χημικές τουαλέτες.
Γ.15 Απαγορεύεται η καύση υλικών και αποβλήτων τόσο σε υπαίθριους όσο και σε στεγασμένους χώρους (ανοικτές εστίες καύσης), συμπεριλαμβανομένων ελαστικών ή πλαστικών Γ.16 Κατά τη λειτουργία του εργοταξίου, να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας για την αποφυγή αιτιών και την εξάλειψη των κινδύνων από πυρκαγιά καθώς και για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου μετάδοσής της σε παρακείμενες εκτάσεις/κτίρια. Να υπάρχουν τα απαιτούμενα μέσα πυροπροστασίας.
Γ.17 Απαγορεύεται η χρήση μηχανημάτων χωρίς το πιστοποιητικό έγκρισης τύπου ΕΟΚ περί θορύβου. Για το θόρυβο που εκπέμπεται από τον εξοπλισμό του έργου ισχύουν τα προβλεπόμενα στην Κ.Υ.Α. 37393/2028/2003 (Β 1418), όπως ισχύει.
Γ.18 Δεν επιτρέπεται, κατά τις ώρες κοινής ησυχίας, η λειτουργία μηχανολογικού εξοπλισμού/μηχανημάτων έργου που εκπέμπουν θόρυβο σε εργοτάξια που βρίσκονται εντός κατοικημένων περιοχών ή εντός ζώνης οικισμών.
Γ.19 Μετά την ολοκλήρωση της φάσης κατασκευής να απομακρυνθούν άμεσα το σύνολο των τυχόν πλεοναζόντων υλικών και οι κάθε είδους εργοταξιακές εγκαταστάσεις και να αποκατασταθεί πλήρως ο χώρος του γηπέδου που δεν καλύπτεται από σκληρές επιφάνειες.
Γ.20 Απαγορεύεται η χρήση υλικών που περιέχουν αμίαντο σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 82/2003 (Β΄ 1045), όπως ισχύει. Σε περίπτωση που απαιτείται η απομάκρυνση υλικών που περιέχουν αμίαντο, αυτή να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 8243/1113/91 (Β΄ 138), όπως ισχύει.
Γ.21 Οι μπαταρίες που θα χρησιμοποιηθούν συμμορφώνονται υποχρεωτικά με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1542 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2023 σχετικά με τις
μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών Δ. Φάση Λειτουργίας Δ.1 Για τις οριακές τιμές εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, στα ύδατα και στο έδαφος, αλλά και τις επιτρεπόμενες στάθμες θορύβου, δονήσεων, ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου ισχύουν οι διατάξεις που διατυπώνονται στην Ενότητα «Β. Οριακές Τιμές Εκπομπών Ρύπων στην Ατμόσφαιρα, στα Ύδατα και στο Έδαφος – Επιτρεπόμενες Στάθμες Θορύβου, Δονήσεων, Ηλεκτρικού και Μαγνητικού Πεδίου».
Δ.2 Για τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων ισχύουν οι δεσμεύσεις Β.4, Γ.11 και Γ.12 που καθορίστηκαν παραπάνω. Επιπλέον, ο φορέας έργου υποχρεούται να διαθέτει σε ετοιμότητα εντός του έργου επαρκή αριθμό σύγχρονων απορροφητικών μέσων (spill kits υδραυλικών – λαδιών – χημικών - γενικών υγρών, κοκκώδη απορροφητικά υλικά, κ.ά.), μέσω των οποίων θα επιτυγχάνεται η προσρόφηση και κατά συνέπεια η συγκράτηση τυχόν διαρρεόντων καυσίμων και λιπαντικών ή λοιπών επικίνδυνων ουσιών, που ακουσίως μπορεί να διαφύγουν. Ανά τακτά διαστήματα να γίνεται έλεγχος της καλής κατάστασης των απορροφητικών μέσων και όπου χρειάζεται να αντικαθίστανται.
Δ.3 Ο φορέας έργου υποχρεούται να μεριμνά για τη διαρκή διατήρηση της καθαριότητας στο γήπεδο εγκατάστασης του έργου. Κάθε είδους απόβλητα ή λοιπά άχρηστα υλικά θα πρέπει άμεσα να συλλέγονται και να απομακρύνονται προς περαιτέρω νόμιμη διάθεση ή και επεξεργασία, κατά τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις.
Δ.4 Ο φορέας έργου υποχρεούται να τηρεί σε όλη τη φάση λειτουργίας του έργου τις υποχρεώσεις και απαιτήσεις που προκύπτουν από τις ισχύουσες διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Δ.5 Η λειτουργία των έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης (γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, Υποσταθμοί Ανύψωσης Τάσης, κ.λπ.) να βρίσκεται σε διαρκή συμφωνία με τις υποδείξεις του αρμοδίου Διαχειριστή.
Δ.6 Οι ανάγκες σε νερό για τις χρήσεις υγιεινής του προσωπικού να εξασφαλίζονται μέσω δεξαμενών νερού.
Δ.7 Σε περίπτωση που για τη φάση λειτουργίας του έργου προκύψουν ανάγκες ανόρυξης νέας γεώτρησης, ο φορέας έργου οφείλει να ενημερώσει άμεσα τις καθ’ ύλη αρμόδιες Υπηρεσίες και να εξασφαλίσει όλες τις απαιτούμενες άδειες (περιβαλλοντική αδειοδότηση, άδειας εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων, άδεια χρήσης ύδατος, κ.λπ.).
Δ.8 Για την ελαχιστοποίηση της φωτορύπανσης στην περιοχή του έργου ο νυχτερινός φωτισμός να περιορίζεται στον απολύτως απαραίτητο, λαμβάνοντας μόνο υπόψη τις ανάγκες επίβλεψης των εγκαταστάσεων και την επισήμανση όλων των κινδύνων για την ασφάλεια των ανθρώπων. Εφόσον είναι εφικτό να γίνεται χρήση led (ιδανικά <2700 kelvin με μήκος κύματος >550 nm), να αποφεύγονται στοιχεία UV στον φωτισμό και οι δέσμες φωτός να περιορίζονται, κατά το δυνατόν, προς τα κάτω.
Δ.9 Στην περίφραξη του γηπέδου εγκατάστασης, να προβλεφθούν, ανά τακτά διαστήματα, ανοίγματα με απόσταση του συρματοπλέγματος από το έδαφος ίση με 20-30 cm, ούτως ώστε να μην παρεμποδίζεται η ελεύθερη μετακίνηση των μικρών και μεσαίων θηλαστικών.
Δ.10 Καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του έργου απαγορεύεται η χρήση παρασιτοκτόνων και χημικών λιπασμάτων, όπως επίσης και η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων. Για την διαχείριση ή/και απομάκρυνση της βλάστησης να γίνεται χρήση χειρωνακτικών μεθόδων και χειρωνακτικών μηχανικών μέσων (π.χ. σκάλισμα, χρήση χορτοκοπτικών και θαμνοκοπτικών, κ.λπ.).
Δ.11 Στο σύνολο του έργου να τοποθετηθούν πινακίδες και ευκρινείς σημάνσεις που να προειδοποιούν τους εργαζομένους και το ευρύ κοινό για το σύνολο των δυνητικών κινδύνων και ατυχημάτων.
Ε. Φάση Παύσης Λειτουργίας – Αποξήλωσης του Εξοπλισμού – Αποκατάστασης της περιοχής
Ε.1 Για τις οριακές τιμές εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, στα ύδατα και στο έδαφος, αλλά και τις επιτρεπόμενες στάθμες θορύβου, δονήσεων, ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου ισχύουν οι διατάξεις που διατυπώνονται στην Ενότητα «Β. Οριακές Τιμές Εκπομπών Ρύπων στην Ατμόσφαιρα, στα Ύδατα και στο Έδαφος – Επιτρεπόμενες Στάθμες Θορύβου, Δονήσεων, Ηλεκτρικού και Μαγνητικού Πεδίου».
Ε.2 Για τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων ισχύουν οι δεσμεύσεις Β.4, Γ.11 και Γ.12 που διατυπώνονται στις Ενότητες Β και Γ του Παραρτήματος Β.
Ε.3 Μετά την παύση λειτουργίας του έργου, και ανεξαρτήτως του λόγου για τον οποίο επήλθε αυτή, θα πρέπει με ευθύνη του φορέα έργου και εντός χρονικού διαστήματος ενός (1) έτους να αποξηλωθεί και να απομακρυνθεί ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός, καθώς και οι δομικές εγκαταστάσεις του έργου.
Ε.4 Μετά την αποξήλωση και απομάκρυνση του εξοπλισμού να γίνει αποκατάσταση της περιοχής και επαναφορά της κατά το δυνατόν στην πρότερη κατάστασή της. Εφόσον απαιτηθεί να γίνουν φυτεύσεις να γίνει χρήση ποικίλων ειδών συμβατών με τις φυσικές φυτοκοινωνικές διαπλάσεις της περιοχής και σε κάθε περίπτωση να αποφευχθούν ξενικά χωροκατακτητικά είδη. Ο φορέας έργου οφείλει επίσης να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη συντήρηση και ανάπτυξη των φυτεύσεων που θα γίνουν στο πλαίσιο των εργασιών αποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων της λειτουργίας και συντήρησης της σχετικής φυτοτεχνικής υποδομής, της άρδευσης και της γεωπονικής φροντίδας των φυτών, έως ότου τα τελευταία δύνανται να αναπτυχθούν χωρίς φροντίδα και τουλάχιστον για δύο (2) έτη από τη φύτευσή τους. Εάν η αποκατάσταση αποσκοπεί στην επαναφορά του γηπέδου εγκατάστασης σε αγροτική χρήση, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της νέας επιφάνειας, η κατά το δυνατό υψομετρική συναρμογή με τυχόν εφαπτόμενα αγροτεμάχια, η ομαλή απορροή των όμβριων υδάτων και η αποφυγή διαβρώσεων.
ΣΤ. Ειδικές Δεσμεύσεις για τη μείωση των δυνητικών κινδύνων και την αποφυγή ατυχημάτων
Οι κάτωθι Ειδικές Δεσμεύσεις αφορούν όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του έργου (φάση κατασκευής, φάση λειτουργίας, φάση παύσης λειτουργίας – αποξήλωσης του εξοπλισμού – αποκατάστασης της περιοχής) και αποσκοπούν στη μείωση των δυνητικών κινδύνων και την πρόληψη από τη εκδήλωση ατυχημάτων.
Στ.1 Φάση Κατασκευής
Στ.1.1 Πριν την έναρξη της φάσης κατασκευής, ο φορέας έργου διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική ασφάλεια που απαιτείται για την κάλυψη της αποκατάστασης των πιθανολογούμενων περιβαλλοντικών ζημιών κατά τη φάση κατασκευής, σύμφωνα με το άρθρο 14 του π.δ. 148/2009 (Α΄ 190).
Στ.1.2 Η εγκατάσταση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και των στοιχείων αποθήκευσης στο έργο διενεργείται από εξειδικευμένα συνεργεία, με εμπειρία και εκπαίδευση στην εγκατάσταση παρόμοιας φύσεως έργων, προκειμένου να αποφευχθούν αστοχίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ατυχήματα ή/ και άλλες έκτακτες καταστάσεις (π.χ. πυρκαγιά, έκρηξη, κ.λπ.) και να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία, τις περιουσίες και το περιβάλλον. Αντίγραφο των σχετικών πιστοποιήσεων των ως άνω συνεργείων τηρείται από τον φορέα έργου καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών κατασκευής.
Στ.1.3 Κατά τη φάση κατασκευής η διάταξη του έργου να προβλέπει εσωτερικά του γηπέδου εγκατάστασης διαδρόμους ικανού αριθμού και πλάτους, ούτως ώστε να διευκολύνονται οι μετακινήσεις των εργαζομένων, η ευκολία υλοποίησης εργασιών συντήρησης και επιθεωρήσεων, όπως επίσης και η ευκολία πρόσβασης για τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων. Κατά τα λοιπά η διάταξη του έργου θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν η βέλτιστη δυνατή και να έχει λάβει υπόψη τα ζητήματα πυρασφάλειας, πιθανής ‘θερμικής διαφυγής’ (thermal runaway) και εκδήλωσης περιστατικών εκρήξεων και πυρκαγιάς.
Στ.1.4 Τα containers που περιέχουν τους συσσωρευτές πρέπει να έχουν τοιχώματα με πυραντίσταση τουλάχιστον μίας ώρας. Η απόσταση μεταξύ των containers αυτών πρέπει να είναι τουλάχιστον 1 m, ενώ στην πλευρά των θυρών πρόσβασης η απόσταση πρέπει να είναι τουλάχιστον 3 m. Εναλλακτικά, containers χωρίς πυράντοχα τοιχώματα πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση τουλάχιστον 6 m από άλλα. Η απόσταση μεταξύ του κτιρίου ή του container που στεγάζει το κέντρο ελέγχου και των containers που περιέχουν τους συσσωρευτές πρέπει να είναι τουλάχιστον 6m. Τα containers μπαταριών (μεταλλικά περιβλήματα) που εγκαθίστανται σε επαφή μεταξύ τους, με συνολικό εμβαδόν έως 100 m2 μπορούν να θεωρηθούν ως ένα container.
Στ.1.5 Στην περίμετρο του έργου και εσωτερικά της περίφραξης, κατασκευάζεται δρόμος με ελάχιστο πλάτος 5 m για την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων. Η εσωτερική διαρρύθμιση του έργου διασφαλίζει ότι τουλάχιστον μία πλευρά κάθε container πρέπει να βρίσκεται σε δρόμο πλάτους 5 m.
Οι εσωτερικοί δρόμοι πλάτους 5 m του έργου θα χρησιμοποιούνται επίσης ως διαδρομές διαφυγής και θα πρέπει να διαθέτουν φωτισμό έκτακτης ανάγκης. Οι δρόμοι πρέπει να διαθέτουν πυροσβεστικούς κρουνούς για χρήση στην κατάσβεση πυρκαγιών.
Στ.1.6 Τα container μπαταριών του έργου θα πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση τουλάχιστον 30 m από οποιοδήποτε άλλο εν χρήσει κτίριο ή χώρο αποθήκευσης εύφλεκτων υλικών, εκτός από εκείνα του ίδιου του έργου και του συνδεόμενου υποσταθμού ΥΣ/ΜΣ.
Στ. 1.7 Ανθρώπινη παρουσία στα containers που περιέχουν μπαταρίες, συστήματα μετατροπής ισχύος (PCS) ή μετασχηματιστές επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια συντήρησης. Τα τοπικά κέντρα ελέγχου θα πρέπει να στεγάζονται σε διαφορετικό container, τοποθετημένο σε απόσταση τουλάχιστον 3 m από τα άλλα containers. Η έξοδος του container λειτουργίας θα πρέπει να βλέπει σε δρόμο πλάτους 5 m, χωρίς κανένα άλλο container απέναντι.
Στ.1.8 Τα περιβλήματα των containers που περιέχουν τον ηλεκτρικό εξοπλισμό θα πρέπει να είναι ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες και προστατευμένα από τη διάβρωση ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος και την απόσταση από τη θάλασσα. Η βαφή τους θα πρέπει να είναι ανθεκτική για διαβρωτικότητα περιβάλλοντος τουλάχιστον C3 (μέτρια) και θα πρέπει να έχει αντοχή H (υψηλή), σύμφωνα με το ISO 12944-1, -2, -5.
Στ.2 Φάση Λειτουργίας
Στ.2.1 Οι μπαταρίες που έχουν καταστεί απόβλητα παραδίδονται σε εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4819/2021, την ΚΥΑ 41624/2057/Ε103/2010 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1542. 
Στ.2.2 Οι μπαταρίες που είναι κατάλληλες για ανακατασκευή διαχειρίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/1542.
Στ.2.3 Ο φορέας έργου πριν την έναρξη λειτουργίας υποχρεούται να εκπονήσει σχέδιο πρόληψης και αντιμετώπισης ατυχημάτων και έκτακτων περιστατικών. Το σχέδιο θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα εξής: (α) Στοιχεία σχετικά με το έργο, τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται, τις ουσίες ή άλλα χημικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στον εν λόγω εξοπλισμό, τυχόν πρότυπα πιστοποίησης του εξοπλισμού, καθώς και τις ειδικές συνθήκες λειτουργίας του έργου. (β) Κατάλογο των δυνητικών κινδύνων και των παραγόντων πρόκλησης καθενός εξ αυτών. (γ) Ανάλυση των δυνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που μπορεί να υπάρξουν ανά κατηγορία κινδύνου λαμβάνοντας υπόψη και γειτονικές εγκαταστάσεις. (δ) Μέτρα παρακολούθησης της καλής λειτουργίας του έργου και πρόληψης από την εκδήλωση επικίνδυνων περιστατικών και ανώμαλων καταστάσεων. (ε) Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτων Περιστατικών, στο οποίο να περιλαμβάνεται ο τρόπος, οι ενέργειες και τα μέσα αντιμετώπισης για κάθε κατηγορία δυνητικού κινδύνου. Επίσης, περιλαμβάνονται αναλυτικά όλοι οι φορείς των οποίων η συνδρομή είναι απαραίτητη ανά κατηγορία κινδύνου (π.χ. Πυροσβεστική Υπηρεσία, Αστυνομία, Δασαρχείο, κ.λπ.) και τα στοιχεία επικοινωνίας τους. (στ) Κάτοψη του έργου, με αποτύπωση των πληροφοριών που απαιτούνται αντιμετώπισης ατυχημάτων και έκτακτων περιστατικών.
Στ.2.4 Πριν την έναρξη της φάσης λειτουργίας να εκπονηθεί Μελέτη Πυροπροστασίας για τη λειτουργία του έργου και να εγκριθούν τα συστήματα πυρόσβεσης από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Στο πλαίσιο αυτό να εξεταστούν και να εγκατασταθούν, όπου απαιτείται: (α) αυτόματα συστήματα ανίχνευσης, ελέγχου και κατάσβεσης των πυρκαγιών, (β) συστήματα πυρόσβεσης με sprinkler, (γ) αυτόματα συστήματα καταστολής πυρκαγιών προσαρμοσμένα σε ηλεκτρικές πυρκαγιές, με βάση τη χρήση αερίων όπως το FM200, το NOVEC 1230, κ.ά., τα οποία είναι αποτελεσματικά στην κατάσβεση πυρκαγιών χωρίς να καταστρέφουν τον ηλεκτρικό εξοπλισμό, και (δ) χειροκίνητος εξοπλισμός πυρόσβεσης (πυροσβεστήρες CO2, ξηράς σκόνης, αφρού, κ.λπ.). Εάν κριθεί αναγκαίο από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία να εγκατασταθεί σύστημα πυρόσβεσης με κατιονιστές νερού (sprinkler), αυτό θα πρέπει να εγκατασταθεί σύμφωνα με τα αναγνωρισμένα πρότυπα της NFPA. Στην περίπτωση δε που το έργο διαθέτει πιστοποίηση UL 9540A ή άλλη αναγνωρισμένη, η οποία αποδεικνύει τη συμμόρφωση με αυστηρά πρότυπα ασφαλείας, τότε μπορεί να γίνει χρήση εναλλακτικού συστήματος πυρόσβεσης με το οποίο έχει πιστοποιηθεί ο κατασκευαστής.
Στ.2.5 Πριν την έναρξη λειτουργίας, ο φορέας έργου διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική ασφάλεια που απαιτείται για την κάλυψη της αποκατάστασης των πιθανολογούμενων περιβαλλοντικών ζημιών κατά τη φάση λειτουργίας, συμπεριλαμβανόμενων των κινδύνων που καταγράφηκαν στο σχέδιο της παρ. Στ.2.3 σύμφωνα με το άρθρο 14 του π.δ. 148/2009 (Α΄ 190).
Στ.2.6 Με στόχο την ελαχιστοποίηση των κινδύνων για το περιβάλλον που σχετίζονται με φθορές ή βλάβες λόγω ελλιπούς συντήρησης, ο φορέας έργου θα εφαρμόζει καθ’ όλη της διάρκεια λειτουργίας του έργου Πρόγραμμα Τακτικής Συντήρησης, λαμβάνοντας υπόψη και τις απαιτήσεις – προδιαγραφές συντήρησης του εξοπλισμού από την κατασκευάστρια εταιρεία. Στο Πρόγραμμα Τακτικής Συντήρησης θα πρέπει να συμπεριληφθεί το σύνολο του εξοπλισμού (π.χ. containers μπαταριών, μετατροπείς, μετασχηματιστές, ψηφιακό Σύστημα Διαχείρισης Ενέργειας, Σύστημα Διαχείρισης Μπαταριών/ Battery Management System, συστήματα ψύξης και θερμικής διαχείρισης των συσσωρευτών, έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης, κ.λπ.). Για την εφαρμογή του Προγράμματος Τακτικής Συντήρησης να αναπτυχθούν λεπτομερή Πρωτόκολλα προκειμένου να είναι εφικτό να εντοπισθούν φθορές, διαβρώσεις ή οποιαδήποτε άλλη κακή λειτουργία (π.χ. μηχανική βλάβη, υπερφόρτιση, κ.λπ.) που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καταστάσεις με κίνδυνο για το περιβάλλον. Για κάθε συντήρηση που διενεργείται να τηρούνται λεπτομερή αρχεία με τις εργασίες, τις ημερομηνίες, τα ευρήματα και τις διορθωτικές ενέργειες που χρειάστηκε να γίνουν.
Στ.2.7 Για τη διατήρηση της ασφάλειας του έργου και της αποδοτικότητάς του κατά τη φάση λειτουργίας να διατίθεται Σύστημα Διαχείρισης Μπαταριών/ Battery Management System, το οποίο:
(α) θα παρακολουθεί σε διαρκή βάση βασικές παραμέτρους (τάση, θερμοκρασία, κατάσταση φόρτισης κάθε κυττάρου ή μονάδας, κ.λπ.), (β) θα ελέγχει τα ποσοστά φόρτισης και εκφόρτισης για να αποφευχθεί η υπερφόρτιση ή η βαθιά εκφόρτιση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες των μπαταριών και σε συνεπαγόμενους κινδύνους για το περιβάλλον, (γ) θα επιβεβαιώνει ότι τα μεμονωμένα κελιά μέσα σε μια μπαταρία διατηρούν παρόμοια επίπεδα τάσης, εξισορροπώντας με αυτόν τον τρόπο τη φόρτιση σε όλα τα κελιά και παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής των μπαταριών, (δ) θα εντοπίζει τα σφάλματα (βραχυκυκλώματα, κ.λπ.) για να λαμβάνονται άμεσα διορθωτικές ενέργειες, όπως η αποσύνδεση των μπαταριών ή η ενεργοποίηση των συστημάτων ψύξης, (ε) θα καταγράφει και θα αναλύει δεδομένα (Data Recording and Analysis), (στ) θα παρέχει αποτελεσματικές δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης και ελέγχου.
Στ.2.8 Διενεργούνται τακτικοί έλεγχοι για την επιβεβαίωση ασφαλούς λειτουργίας του έργου και την εκτίμηση ενδεχόμενων κινδύνων συμβάντων που ενδέχεται να οδηγήσουν σε ατύχημα με περιβαλλοντικές συνέπειες. Οι έλεγχοι διενεργούνται από κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό, τουλάχιστον μια φορά ανά έτος, σε περιόδους που δυνητικά μπορεί να εκδηλωθούν ακραίες κλιματικές συνθήκες.
Στ.2.9 Ο φορέας έργου οφείλει καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του έργου να εφαρμόζει όλους τους κανονισμούς (κανονισμοί ασφαλείας, περιβαλλοντικοί κανονισμοί, κανονισμοί απόρριψης/διάθεσης) που έχουν τεθεί για τον εξοπλισμό από την κατασκευάστρια εταιρεία. Οφείλει επίσης να λαμβάνει τακτική ενημέρωση για πιθανές αλλαγές επί των κανονισμών.
Στ.2.10 Επιφάνειες που βρίσκονται πέριξ των containers των μπαταριών διατηρούνται καθαρές από ξερή βλάστηση ή από οποιοδήποτε άλλο εύφλεκτο υλικό. Ομοίως, οι επιφάνειες που βρίσκονται σε απόσταση κατ’ ελάχιστο 3 m από τα όρια της περίφραξης του γηπέδου εγκατάστασης να διατηρούνται εξίσου καθαρές από ξερή βλάστηση και απαλλαγμένες από οποιοδήποτε άλλο εύφλεκτο υλικό.
Στ.2.11 Τα containers των μπαταριών θα πρέπει να απέχουν κατ’ ελάχιστον απόσταση 3 m από τα όρια της περίφραξης του γηπέδου εγκατάστασης του έργου.
Στ.2.12 Για την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση περιστατικών θερμικής διαφυγής (thermal runaway) που μπορεί να οδηγήσουν σε απελευθέρωση τοξικού καπνού και αερίων και κατ’ επέκταση σε περιστατικά εκρήξεων και πυρκαγιάς, να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας (π.χ. συστήματα πυρανίχνευσης, αισθητήρες τοξικού καπνού και αερίων, όπως το μεθάνιο, το υδρογόνο, κ.λπ., εγκατάσταση αισθητήρων και συστημάτων διαχείρισης της θερμοκρασίας και της υγρασίας, συστήματα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο, μηχανισμοί διακοπής της λειτουργίας του εξοπλισμού, κ.λπ.). Για την πρόληψη επίσης από περιστατικά θερμικής διαφυγής (thermal runaway), συγκέντρωσης τοξικών και εύφλεκτων αερίων σε έναν κλειστό χώρο και εκδήλωσης περιστατικών
πυρκαγιάς ή εκρήξεων να χρησιμοποιηθούν και συνήθη μέτρα μετριασμού όπως είναι ο αερισμός, ο εξαερισμός ή τα συστήματα καταστολής της ανάφλεξης (που περιγράφονται στα πρότυπα NFPA 68 και 69).
Στ.2.13 Μπαταρίες με υγρό ηλεκτρολύτη ελεύθερης ροής σε μεμονωμένα δοχεία χωρητικότητας άνω των 200 λίτρων ή σε πολλαπλά δοχεία συνολικής χωρητικότητας άνω των 3.700 λίτρων πρέπει να είναι εφοδιασμένες με σύστημα ελέγχου υπερχειλίσεων, καθώς και με λεκάνες ασφαλείας για τη συλλογή των υγρών σε περίπτωση διαρροής.
Στ.2.14 Το έργο να διαθέτει περίφραξη και ασφαλιζόμενη πύλη εισόδου για να διατηρείται το ευρύ κοινό σε απόσταση από τον εξοπλισμό. Η είσοδος στο γήπεδο εγκατάστασης του έργου θα επιτρέπεται μόνο για το προσωπικό του φορέα έργου και για εξουσιοδοτημένα συνεργεία που θα υλοποιούν σχετικές με το έργο εργασίες.
Στ.2.15 Το έργο να διαθέτει την απαιτούμενη αντικεραυνική προστασία με την εγκατάσταση αλεξικέραυνων, ο ακριβής αριθμός των οποίων να προσδιοριστεί μετά από σχετική μελέτη που θα εκπονηθεί από αδειοδοτημένο και εξειδικευμένο γι’ αυτό το σκοπό ειδικό επιστήμονα. Επίσης, για το σύνολο του έργου να κατασκευαστεί σύστημα γείωσης που να εξυπηρετεί όλους τους σκοπούς (λειτουργίας, προστασίας από σφάλματα και αντικεραυνικής προστασίας). Εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές να ληφθούν υπόψη. Τέλος, με μέριμνα του φορέα έργου να εγκατασταθούν συστήματα ανίχνευσης σφαλμάτων γείωσης για να αποτραπούν περιστατικά ηλεκτροπληξίες και πυρκαγιών.
Στ.2.16 Οι μπαταρίες που έχουν καταστεί απόβλητα, συμπεριλαμβανόμενων των μπαταριών που είναι κατάλληλες για ανακατασκευή, υπόκεινται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/1542 σχετικά με τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών και η διαχείρισή τους πρέπει να πραγματοποιείται από σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του εν λόγω Κανονισμού και του ν. 4819/2021.
Στ.3 Φάση Παύσης Λειτουργίας – Αποξήλωσης του Εξοπλισμού – Αποκατάστασης της περιοχής
Στ. 3.3 Εφόσον απαιτείται, κατά την παύση λειτουργίας του έργου να προηγηθούν, έναντι όλων των εργασιών, όλες οι απαραίτητες διαδικασίες απενεργοποίησης των μπαταριών που δεν είναι κατάλληλες για ανακατασκευή, προκειμένου να μειωθούν όλοι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την υπολειπόμενη αποθηκευμένη ενέργεια. Για το σκοπό αυτό να επιλεχθεί η πλέον κατάλληλη και ασφαλής μέθοδος (π.χ. εκφόρτιση, κάλυψη με chips από ανοξείδωτο χάλυβα για την παρακίνηση ενός ελεγχόμενου και σύντομου βραχυκυκλώματος, σύνδεση με αντιστάσεις προκειμένου να συλλεχθεί και να επαναχρησιμοποιηθεί η υπολειπόμενη ενέργεια, κ.λπ.).
Στ.3.4 Ο παροπλισμός, η αποσυναρμολόγηση και η απομάκρυνση των μπαταριών υπόκειται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/1542 και πραγματοποιείται από καταλλήλως πιστοποιημένα συνεργεία.
Στ.3.5 Μετά την αποξήλωση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και των δομικών εγκαταστάσεων του έργου να τηρηθούν οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τη διαχείριση των αποβλήτων. Ειδικά για τα σύστημα αποθήκευσης ενέργειας και δεδομένου ότι αποτελούνται από ένα σύνολο διαφορετικών υλικών (μονάδες στέγασης/container, συστήματα κλιματισμού, ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, κ.λπ.) να τηρηθούν οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τα απόβλητα για κάθε επιμέρους ρεύμα αποβλήτων. Όσον αφορά στις μπαταρίες αυτές καθ’ αυτές και δεδομένου ότι αποτελούν ένα ρεύμα αποβλήτων στρατηγικής αξίας να εξεταστούν κατά προτεραιότητα οι διαδικασίες ανακύκλωσης και ανάκτησης με κάποια από τις διαθέσιμες μεθόδους (π.χ. μηχανική μέθοδος, πυρομεταλλουργική διαδικασία, υδρομεταλλουργική διαδικασία, κ.λπ.) προκειμένου να ανακτηθούν τα σημαντικά υλικά - μέταλλά τους (π.χ. κοβάλτιο, νικέλιο, λίθιο, χαλκός, αλουμίνιο, κ.λπ.).
Ζ. Πρόσθετες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις
Καταγράφονται τυχόν πρόσθετες δεσμεύσεις από τις αρμόδιες αρχές ειδικού καθεστώτος (π.χ. Αρχαιολογικές Υπηρεσίες, ΓΕΕΘΑ, κ.λπ.) ή από την Απόφαση Περιφερειάρχη στην περίπτωση που το έργο χωροθετείται εντός ή πλησίον προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000 ή εκτός προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000 αλλά δύναται να την επηρεάσει και έχει εκπονηθεί τεύχος Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης. Οι πρόσθετες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που διατυπώνονται στην Απόφαση Περιφερειάρχη αφορούν στη διασφάλιση της ακεραιότητας της προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000.
Οι πρόσθετες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις κατισχύουν των ΠΠΔ του Παραρτήματος Β ως ειδικότερες, όταν αφορούν στο ίδιο αντικείμενο.

Οι διαδικασίες της παρούσας υπουργικής απόφασης δύνανται να πραγματοποιηθούν ηλεκτρονικά μετά την εφαρμογή των προβλεπόμενων στο άρθρο 18 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), όπως ισχύει.

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2024
Ο Υπουργός
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ