Π.Δ. 113/2012 (ΦΕΚ 198/Α` 17.10.2012)

1. Για τους σκοπούς του παρόντος ισχύουν οι κάτωθι ορισμοί και καθορίζονται οι εξής ειδικότητες:
(α) «Ειδικότητα»:  εξειδίκευση  αυτοτελούς  τεχνικού αντικειμένου και αντίστοιχων απαιτήσεων επαγγελματικών προσόντων, εντός της ρυθμιζόμενης κατηγορίας επαγγελματικών δραστηριοτήτων
(β) «Βαθμίδα επαγγελματικών προσόντων»: διαβάθμιση επαγγελματικών προσόντων εντός μιας κατηγορίας ή ειδικότητας.
(γ) «Μηχανήματα έργου» για τα οποία έχει εφαρμογή το παρόν προεδρικό διάταγμα: Τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση εργασιών οι οποίες διακρίνονται στις ακόλουθες εννέα (9) ειδικότητες:
1) εκσκαφής και εν γένει χωματουργικές,
2) ανύψωσης και μεταφοράς φορτίων ή προσώπων,
3) οδοστρωσίας,
4) εξυπηρέτησης οδών και αεροδρομίων,
5) υπόγειων έργων και μεταλλείων,
6) έλξης,
7) διάτρησης και κοπής εδαφών,
8) ειδικές εργασίες ανύψωσης, και
9) πολλαπλές εργασίες.
2. Όριο ισχύος για την ένταξη μηχανήματος στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, ορίζονται τα 10 KW. Το εν λόγω όριο αφορά τη συνολική ισχύ των κινητήρων που εξυπηρετούν τις εκτελούμενες από το μηχάνημα εργασίες. Για τα μηχανήματα τα οποία ήδη λειτουργούν, κατά τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος, το ως άνω όριο είναι το προβλεπόμενο από το π.δ 31/1990 «Επίβλεψη της λειτουργίας, χειρισμός και συντήρηση μηχανημάτων εκτέλεσης τεχνικών έργων» (Α ́ 11), δηλαδή 17 ίπποι.
3. Τα μηχανήματα έργου υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος και κατατάσσονται στις ειδικότητες της παραγράφου 1, με την έκδοση της υπουργικής απόφασης που προβλέπεται στο άρθρο 4 παρ.5 του ν. 3982/2011.
Για την υπαγωγή ενός μηχανήματος έργου στις διατάξεις του παρόντος, λαμβάνονται υπόψη τα κάτωθι κριτήρια:
(α) Η φύση των εργασιών που εκτελεί το μηχάνημα.
(β) Η πολυπλοκότητα του χειρισμού και οι δυνατότητες αυτοματισμών.
(γ) Η σοβαρότητα των κινδύνων που απορρέουν από τη λειτουργία του μηχανήματος, ως προς την πρόκληση σωματικών βλαβών, υλικών ζημιών ή τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
4. Τα μηχανήματα έργου, εντός της κάθε ειδικότητας διακρίνονται σε δύο ομάδες:
(α) Ομάδα Α: Μηχανήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης ή με ηλεκτρικούς κινητήρες, συνολικής ισχύος άνω των 120 KW.
(β) Ομάδα Β: Μηχανήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης ή με ηλεκτρικούς κινητήρες, συνολικής ισχύος μέχρι 120 KW.
Το όριο των 120 KW αφορά τη συνολική ισχύ των κινητήρων που εξυπηρετούν τις εκτελούμενες από το μηχάνημα εργασίες.
5. Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν τις αναφερόμενες στο άρθρο 3 επαγγελματικές δραστηριότητες κατατάσσονται σε τρεις βαθμίδες επαγγελματικών προσόντων:
α) Βοηθός χειριστή μηχανημάτων έργου, που ανήκει στην 1η Βαθμίδα
β) Χειριστής μηχανημάτων έργου ομάδας Β, που ανήκει στη 2η Βαθμίδα
γ) Χειριστής μηχανημάτων έργου ομάδας Α, που ανήκει στην 3η Βαθμίδα.

2. Όριο ισχύος για την ένταξη μηχανήματος στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, ορίζονται τα 10 KW.
Το εν λόγω όριο αφορά τη συνολική ισχύ των κινητήρων που εξυπηρετούν τις εκτελούμενες από το μηχάνημα εργασίες. Για τα μηχανήματα τα οποία ήδη λειτουργούν, κατά τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος, το ως άνω όριο είναι το προβλεπόμενο από το π.δ 31/1990 «Επίβλεψη της λειτουργίας, χειρισμός και συντήρηση μηχανημάτων εκτέλεσης τεχνικών έργων» (Α ́ 11), δηλαδή 17 ίπποι.

1. Ο χειριστής μηχανημάτων έργου είναι το φυσικό πρόσωπο, το οποίο ασκεί τις επαγγελματικές δραστηριότητες του χειρισμού και της απλής προληπτικής συντήρησης, καθώς και της επιτήρησης της λειτουργίας των μηχανημάτων έργου, τα οποία καλύπτει η άδεια την οποία κατέχει και αναλόγως, χορηγεί πιστοποιητικά προϋπηρεσίας σε βοηθούς χειριστές. Ο χειριστής μηχανημάτων έργων ομάδας Α 3ης βαθμίδας ασκεί και τις επαγγελματικές δραστηριότητες της ομάδας Β 2ης βαθμίδας της αντίστοιχης ειδικότητας.
2. Ο χειριστής μηχανημάτων έργου οφείλει:
α) Να χειρίζεται, με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων, εκείνα τα μηχανήματα έργου για τα οποία κατέχει την αντίστοιχη άδεια χειριστή.
β) Να διενεργεί την προληπτική συντήρηση του μηχανήματος έργου, το οποίο χειρίζεται.
γ) Να μην θέτει σε λειτουργία το μηχάνημα έργου, το οποίο χειρίζεται, εφόσον διαπιστώνει ότι στην περιοχή εργασίας υπάρχει κίνδυνος για πρόκληση ατυχήματος ή ζημιών.
δ) Να μη διαθέτει και να μην χρησιμοποιεί, σε καμία περίπτωση και για κανέναν λόγο, το μηχάνημα έργου για την απλή μεταφορά προσώπων.
ε) Να μην επιτρέπει σε καμία περίπτωση το χειρισμό του μηχανήματος για το οποίο έχει την ευθύνη σε άλλα πρόσωπα.
στ) Να τηρεί τις γενικές διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και τις ειδικότερες διατάξεις που αναφέρονται στα μηχανήματα έργου, όταν κινείται επί των οδών της χώρας.
ζ) Να έχει γνώση των γενικών και ειδικών μέτρων, κανόνων, κανονισμών και οδηγιών ασφαλείας που πρέπει
να τηρεί κατά την εκτέλεση των διαφόρων εργασιών, προς αποφυγή ατυχημάτων ή ζημιών.
η) Να τηρεί τους κανόνες ασφαλούς λειτουργίας και χειρισμού του μηχανήματος, όπως περιγράφονται και ορίζονται στο βιβλίο οδηγιών του μηχανήματος, που παραδίδεται από τον κατασκευαστή του συγκεκριμένου μηχανήματος.
θ) Στις περιπτώσεις που εποπτεύει βοηθούς χειριστές μηχανημάτων έργου, να εποπτεύει, κατ’ ανώτατο όριο, ταυτόχρονα μέχρι δύο (2) βοηθούς, οι οποίοι θα βρίσκονται στον ίδιο χώρο εργασίας και με τους οποίους οφείλει να διατηρεί οπτική επαφή. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται ένα (1) έτος μετά τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος.
3. Ο βοηθός χειριστής μηχανημάτων έργου είναι το φυσικό πρόσωπο το οποίο εκτελεί αναλόγως τα ως άνω καθήκοντα υπό τις οδηγίες και τη συνεχή καθοδήγηση του χειριστή μηχανημάτων έργου και αποκτά προϋπηρεσία, για την απόκτηση της άδειας του χειριστή μηχανημάτων έργου.

1. Για την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του παρόντος από το βοηθό χειριστή ή το χειριστή μηχανημάτων έργου 2ης ή 3ης βαθμίδας, ο βοηθός χειριστής οφείλει να έχει βεβαίωση αναγγελίας, ενώ ο χειριστής μηχανημάτων έργου 2ης ή 3ης βαθμίδας οφείλει να έχει την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου αντίστοιχης ειδικότητας και ομάδας.
2. Οι προϋποθέσεις για την απόκτηση της βεβαίωσης αναγγελίας ή της άδειας, όπως εξειδικεύονται στο άρθρο 5, είναι:
(α) Τα παρακάτω δικαιολογητικά:
(αα) Επικυρωμένο αντίγραφο αντίστοιχου τίτλου σπουδών.
(ββ) Τα κατά περίπτωση απαιτούμενα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας ή πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3982/2011.
(γγ) Για τους υποψήφιους χειριστές αυτοκινούμενων μηχανημάτων και άδεια οδήγησης τουλάχιστον κατηγορίας Β, και
(β) Επιτυχής εξέταση όπου απαιτείται κατά τα οριζόμενα στο παρόν διάταγμα.
3. Από τα ανωτέρω δικαιολογητικά ως αντικειμενικώς διαπιστούμενα χαρακτηρίζονται ο τίτλος σπουδών, το πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3982/2011 και η άδεια οδήγησης.

1. Οι κάτωθι αναφερόμενοι :
(Ι) (α) Οι απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους,
(β) Οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) ή Επαγγελματικών Σχολών (ΕΠΑΣ) ή Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), κατά τα οριζόμενα στο παράρτημα A του παρόντος,
(γ) Απόφοιτοι Τεχνικοί Μηχανημάτων Έργων των ΙΕΚ ή
(ΙΙ) Οι κάτοχοι πτυχίου σχολών με ισότιμο τίτλο και αντίστοιχη ειδικότητα, οι οποίες αναφέρονται στο παράρτημα Β, καθώς και άλλων σχολών οι οποίες, μετά την έκδοση του παρόντος, καθίστανται ισότιμες και αντίστοιχες των σχολών της ανωτέρω περίπτωσης (Ι) ή
(ΙΙΙ) Οι κάτοχοι τίτλου σπουδών της αλλοδαπής αντίστοιχης ειδικότητας, που έχει αναγνωρισθεί ως ισότιμος με τίτλους της περίπτωσης (Ι), μετά την κτήση του τίτλου σπουδών τους αναγγέλλουν την έναρξη άσκησης της δραστηριότητας του βοηθού χειριστή μηχανημάτων έργου με σχετική αίτηση/υπεύθυνη δήλωση, σύμφωνα με το υπόδειγμα του παραρτήματος Ε, και αποκτούν το δικαίωμα άσκησης των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του βοηθού χειριστή μηχανημάτων έργου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 παρ. 11 του ν. 3982/2011. Η αίτηση κατατίθεται στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας και συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
(α) Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου και, εφόσον πρόκειται για πολίτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, άδεια εργασίας ή παραμονής που εκδίδεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
(β) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011.
(γ) Επικυρωμένο αντίγραφο αντίστοιχου τίτλου σπουδών.
(δ) Πιστοποιητικό υγείας από δημόσιο νοσοκομείο για την αρτιμέλεια, την όραση και την ακοή του ενδιαφερόμενου και
(ε) Άδεια οδήγησης τουλάχιστον κατηγορίας Β. Η άδεια οδήγησης δεν απαιτείται για τους υποψήφιους βοηθούς χειριστές μηχανημάτων έργου που ανήκουν στην ειδικότητα 8.
Η ως άνω υπηρεσία εκδίδει αντίστοιχη βεβαίωση αναγγελίας, η οποία ισχύει για όλες τις ειδικότητες, με την προϋπόθεση ότι έχει κατατεθεί και η ως άνω άδεια οδήγησης, άλλως αυτή ισχύει μόνο για την 8η ειδικότητα.
2. Α. Μετά την έκδοση βεβαίωσης αναγγελίας, οι βοηθοί χειριστές μηχανημάτων έργου (α) εάν είναι απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης και έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, αφού αποκτήσουν προϋπηρεσία στην αιτούμενη ειδικότητα: (αα) για την Β ομάδα 300 ημερομίσθια ή (αβ) για την Α ομάδα 450 ημερομίσθια εκ των οποίων τα 150 στην Α Ομάδα (β) εάν είναι απόφοιτοι ΕΠΑ.Λ., ΕΠΑ.Σ. ή Ι.Ε.Κ., κατά τα οριζόμενα στο Παράρτημα A, αφού αποκτήσουν προϋπηρεσία στην αιτούμενη ειδικότητα: (βα) για την Β ομάδα 100 ημερομίσθια ή (ββ) για την Α ομάδα 150 ημερομίσθια, εκ των οποίων τα 50 στην Α Ομάδα, (γ) εάν είναι απόφοιτοι των Ι.Ε.Κ. Τεχνικοί Μηχανημάτων Έργων, αφού αποκτήσουν προϋπηρεσία στην αιτούμενη ειδικότητα :
(γα) για την Β ομάδα 70 ημερομίσθια ή (γβ) για την Α ομάδα 100 ημερομίσθια, εκ των οποίων τα 30 στην Α Ομάδα (δ) εάν είναι κάτοχοι ισότιμων τίτλων και αντίστοιχων ειδικοτήτων των ανωτέρω περιπτώσεων (α), (β) και (γ) σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 1, εφόσον έχουν, κατά περίπτωση, την αναφερόμενη στο Παράρτημα Β προϋπηρεσία, υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, προκειμένου να αποκτήσουν την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου 2ης ή 3ης βαθμίδας (δηλαδή, αντιστοίχως, για μηχανήματα Β ή Α ομάδας).
Η αίτηση αυτή συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
(α) Δύο πρόσφατες φωτογραφίες.
(β) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011.
(γ) Τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 6 του παρόντος ή πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων
επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3982/2011, και
(δ) Πιστοποιητικό υγείας από δημόσιο νοσοκομείο για την αρτιμέλεια, την όραση και την ακοή του ενδιαφερόμενου.
Ο βοηθός χειριστής μηχανημάτων έργου αποκτά την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου 2ης ή 3ης βαθμίδας (αντιστοίχως, για μηχανήματα Β ή Α ομάδας) μετά από επιτυχή εξέταση στο θεωρητικό και το πρακτικό μέρος, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 5 και 7 του ν. 3982/2011.
Β. Την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου Β ή Α Ομάδας δύνανται επίσης να αποκτήσουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα ανωτέρω, όσοι κατά την έκδοση του παρόντος διατάγματος, ασκούν τις αναφερόμενες στο άρθρο 3 δραστηριότητες, χωρίς να διαθέτουν την προβλεπόμενη από το π.δ. 31/1990, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, άδεια, εφόσον διαθέτουν τους προβλεπόμενους στην παράγραφο 1 τίτλους σπουδών, καθώς και την οριζόμενη στην παράγραφο 2.Α προϋπηρεσία. Εάν τα ως άνω πρόσωπα δεν διαθέτουν τους προβλεπόμενους στην παράγραφο 1 τίτλους σπουδών, δεν μπορούν να αποκτήσουν άδεια για τα μηχανήματα της ομάδας Α, για να αποκτήσουν δε άδεια για μηχανήματα της ομάδας Β, απαιτείται να έχουν την προϋπηρεσία που προβλέπεται στην παράγραφο 2.Α για τους αποφοίτους υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Τα παράβολα που απαιτούνται καθορίζονται με την κ.υ.α. που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011.
3. (α) Οι διπλωματούχοι ή πτυχιούχοι μηχανικοί του Πανεπιστημιακού Τομέα που αναφέρονται στο Παράρτημα Γ, με την εγγραφή τους στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος [ΤΕΕ], (β) οι πτυχιούχοι των Τμημάτων του Τεχνολογικού Τομέα που αναφέρονται στο Παράρτημα Γ, με την κτήση του πτυχίου τους, καθώς και (γ) οι κάτοχοι ισότιμων τίτλων της αλλοδαπής, αντίστοιχης ειδικότητας με τους αναφερόμενους στο παράρτημα Γ, υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, προκειμένου να αποκτήσουν την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου συγκεκριμένης ειδικότητας και ομάδας, αφού προηγουμένως αποκτήσουν προϋπηρεσία είκοσι ημερών στην αιτούμενη ειδικότητα και ομάδα. Η αίτηση συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
(α) Δύο πρόσφατες φωτογραφίες,
(β) Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου και για πολίτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης άδεια εργασίας ή παραμονής που εκδίδεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,
(γ) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011,
(δ) Τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 6 ή πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3982/2011,
(ε) Επικυρωμένο αντίγραφο αντίστοιχου τίτλου σπουδών,
(στ) Πιστοποιητικό υγείας από δημόσιο νοσοκομείο για την αρτιμέλεια, την όραση και την ακοή του ενδιαφερόμενου, και
(ζ) Άδεια οδήγησης τουλάχιστον κατηγορίας Β. Η άδεια αυτή δεν απαιτείται για τους υποψήφιους χειριστές μηχανημάτων έργου που ανήκουν στην ειδικότητα 8.
Οι ανωτέρω πτυχιούχοι αποκτούν άδεια χειριστή μηχανημάτων έργου συγκεκριμένης ειδικότητας και ομάδας, ανάλογα με την ειδικότητα και την ομάδα στις οποίες απέκτησαν την προϋπηρεσία τους, μετά από
επιτυχή εξέταση στο πρακτικό μέρος, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 5 και 7 του ν. 3982/2011.
4. Α. Εφόσον έχει αδειοδοτηθεί κατάλληλος φορέας διενέργειας εξετάσεων και ο ενδιαφερόμενος επιλέξει την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7 του ν. 3982/2011, μετά την υποβολή της αίτησης και των δικαιολογητικών που αναφέρονται στις ανωτέρω παραγράφους 2 και 3, η αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας εκδίδει αντίστοιχη βεβαίωση υποβολής δικαιολογητικών, την οποία ο ενδιαφερόμενος προσκομίζει στον ως άνω φορέα, προκειμένου να συμμετάσχει στις προβλεπόμενες εξετάσεις. O ενδιαφερόμενος, αφού εφοδιαστεί με την αντίστοιχη βεβαίωση επιτυχούς εξέτασης, την υποβάλλει στην ανωτέρω υπηρεσία, η οποία εκδίδει την αιτηθείσα άδεια εντός μηνός από την υποβολή της βεβαίωσης εξέτασης.
B. Εάν στην Περιφέρεια στην οποία υπεβλήθησαν η αίτηση και τα προβλεπόμενα στις παραγράφους 2 και 3 δικαιολογητικά δεν υπάρχει εξεταστική επιτροπή, η αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας αυτής διενεργεί έλεγχο των υποβληθέντων δικαιολογητικών και αναλόγως εκδίδει βεβαίωση υποβολής δικαιολογητικών, την οποία κοινοποιεί στην υπηρεσία της Περιφέρειας, που έχει οριστεί με το άρθρο 5 παρ. 9 του ν. 3982/2011, προκειμένου να εξεταστεί ο ενδιαφερόμενος από την εξεταστική επιτροπή της τελευταίας. Μετά από επιτυχή εξέταση εκδίδεται βεβαίωση επιτυχούς εξέτασης, η οποία κοινοποιείται στην αρμόδια για την έκδοση της άδειας υπηρεσία της Περιφέρειας.
5. Εάν υποψήφιος αποτύχει στις εξετάσεις που διενεργούνται από την οικεία Περιφέρεια, έχει το δικαίωμα
επανεξέτασης, υποβάλλοντας αίτηση και καταβάλλοντας το αντίστοιχο παράβολο.
6. Η άδεια εκδίδεται με απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας της Περιφέρειας, η οποία αναρτάται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3861/2010 «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» και άλλες διατάξεις» (Α΄ 112), μετά την υποβολή του αντίστοιχου πρακτικού της εξεταστικής επιτροπής ή της βεβαίωσης επιτυχούς εξέτασης. Η διαδικασία έκδοσης της άδειας είναι η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 του ν. 3982/2011. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται συμπληρωματικά η κοινή υπουργική απόφαση 158/25/ΦΓ9.1/2011 «Παροχή πληροφοριών αναφορικά με τις άδειες παροχής υπηρεσιών στους παρόχους, που είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στην Ελλάδα και προτίθενται να ασκήσουν σε αυτή τις εν λόγω υπηρεσίες, τις προθεσμίες απάντησης της αρμόδιας αρχής στον αιτούντα πάροχο, τα απαραίτητα δικαιολογητικά και τις προϋποθέσεις χορήγησης της άδειας, καθώς και της ανάκλησής της, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 14 του Ν. 3844/2010» (Β΄ 49). 
7. Οι ενδιαφερόμενοι για την απόκτηση άδειας του παρόντος, οι οποίοι κατέχουν τίτλο σπουδών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης της αλλοδαπής, πλην της ανώτατης εκπαίδευσης, που αντιστοιχεί στην ειδικότητα για την οποία αιτούνται άδεια, προσκομίζουν απόφαση ισοτιμίας του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π), ο οποίος συστάθηκε με την κ.υ.α. 119959/Η/2011 (Β΄ 2351).
8. Οι ανωτέρω άδειες ή βεβαιώσεις αναγγελίας χορηγούνται και σε υπήκοο κράτους μέλους, ο οποίος επιθυμεί να ασκήσει στην Ελλάδα τις επαγγελματικές δραστηριότητες που ρυθμίζονται με το παρόν διάταγμα, έχοντας αποκτήσει τα επαγγελματικά του προσόντα σε άλλο κράτος είτε ως αυτοαπασχολούμενος είτε ως μισθωτός. Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση προς την αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, που συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
(α) Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου,
(β) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου
5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011 και
(γ) Αντίστοιχη απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων
(αα) από το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ) του άρθρου 55 του π.δ. 38/2010 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων» (Α΄ 78) ή (ββ) από το καταργηθέν με το άρθρο 60 παρ. 1 του π.δ. 38/2010 Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικής Ισοτιμίας Τίτλων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΑΕΙΤΤΕ) του άρθρου 10 του π.δ. 165/2000 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας με ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών, σύμφωνα με την οδηγία 89/48/ΕΟΚ του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων» (Α΄ 149) ή (γγ) από το καταργηθέν με το άρθρο 60 παρ. 1 του π.δ. 38/2010 Συμβούλιο Επαγγελματικής Αναγνώρισης Τίτλων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΣΕΑΤΕΚ) του άρθρου 14 του π.δ. 231/1998 «Δεύτερο γενικό σύστημα αναγνώρισης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, το οποίο συμπληρώνει την οδηγία 89/48/ΕΟΚ, σύμφωνα με τις οδηγίες 92/51/ΕΟΚ του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, 94/38/ΕΚ και 95/43/ΕΚ της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων» (Α΄178).
9. Αιτήσεις για την απόκτηση άδειας σύμφωνα με το π.δ. 31/1990, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, οι οποίες κατά την έκδοση του παρόντος διατάγματος, έχουν κατατεθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών, εφόσον συνοδεύονται με πλήρη, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις, δικαιολογητικά, θεωρούνται ως αιτήσεις του παρόντος διατάγματος, με πλήρη δικαιολογητικά, και οι ενδιαφερόμενοι ακολουθούν την προβλεπόμενη στο άρθρο 5 διαδικασία για την απόκτηση αντίστοιχης, σύμφωνα με τις προβλέψεις της υπουργικής απόφασης που αναφέρεται στο άρθρο 2 παρ.3 του παρόντος, άδειας ή βεβαίωσης αναγγελίας. 

3. (α) Οι διπλωματούχοι ή πτυχιούχοι μηχανικοί του Πανεπιστημιακού Τομέα που αναφέρονται στο Παράρτημα Γ, με την εγγραφή τους στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος [ΤΕΕ],
(β) οι πτυχιούχοι των Τμημάτων του Τεχνολογικού Τομέα που αναφέρονται στο Παράρτημα Γ, με την κτήση του πτυχίου τους, καθώς και
(γ) οι κάτοχοι ισότιμων τίτλων της αλλοδαπής, αντίστοιχης ειδικότητας με τους αναφερόμενους στο παράρτημα Γ, υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, προκειμένου να αποκτήσουν την άδεια του χειριστή μηχανημάτων έργου συγκεκριμένης ειδικότητας και ομάδας, αφού προηγουμένως αποκτήσουν προϋπηρεσία είκοσι ημερών στην αιτούμενη ειδικότητα και ομάδα.
Η αίτηση συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
(α) Δύο πρόσφατες φωτογραφίες,
(β) Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου και για πολίτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης άδεια εργασίας ή παραμονής που εκδίδεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,
(γ) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του Ν. 3982/2011,

(δ) Τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 6 ή πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του Ν. 3982/2011,

(ε) Επικυρωμένο αντίγραφο αντίστοιχου τίτλου σπουδών,
(στ) Πιστοποιητικό υγείας από δημόσιο νοσοκομείο για την αρτιμέλεια, την όραση και την ακοή του ενδιαφερόμενου, και
(ζ) Άδεια οδήγησης τουλάχιστον κατηγορίας Β.
Η άδεια αυτή δεν απαιτείται για τους υποψήφιους χειριστές μηχανημάτων έργου που ανήκουν στην ειδικότητα 8.
Οι ανωτέρω πτυχιούχοι αποκτούν άδεια χειριστή μηχανημάτων έργου συγκεκριμένης ειδικότητας και ομάδας, ανάλογα με την ειδικότητα και την ομάδα στις οποίες απέκτησαν την προϋπηρεσία τους, μετά από επιτυχή εξέταση στο πρακτικό μέρος, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 5 και 7 το Ν. 3982/2011.

1. Όταν ο ενδιαφερόμενος απασχολείται σε επιχείρηση με εξαρτημένη σχέση εργασίας ή με σύμβαση έργου, η προϋπηρεσία του αποδεικνύεται με βεβαίωση προϋπηρεσίας που χορηγείται από την επιχείρηση στην οποία απασχολείται και συνυπογράφεται από τον εποπτεύοντα, κάτοχο σχετικής άδειας, υπό τις οδηγίες ή / και τη συνεχή καθοδήγηση του οποίου εργάστηκε ο ενδιαφερόμενος. Ο εποπτεύων μπορεί να είναι είτε ιδιοκτήτης ή μέτοχος της επιχείρησης είτε να απασχολείται στην επιχείρηση με εξαρτημένη σχέση εργασίας ή με σύμβαση έργου. Η ως άνω επιχείρηση οφείλει να διαθέτει δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν, τόσο την απασχόληση του ενδιαφερομένου, όσο και την απασχόληση του εποπτεύοντος. Ειδικότερα πρέπει να είναι διαθέσιμα τα εξής στοιχεία:
1.1. Όταν ο ενδιαφερόμενος απασχολείται στην επιχείρηση με εξαρτημένη σχέση εργασίας, οι προβλεπόμενες από τις κείμενες διατάξεις καταστάσεις εργαζομένων, θεωρημένες από την οικεία επιθεώρηση εργασίας, από τις οποίες θα προκύπτει το είδος και η διάρκεια της προϋπηρεσίας του ενδιαφερομένου.
1.2. Όταν ο ενδιαφερόμενος απασχολείται στην επιχείρηση με σύμβαση έργου: (α) έναρξη άσκησης του αντίστοιχου επιτηδεύματος του ενδιαφερομένου και (β) θεωρημένη από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. σύμβαση, από την οποία θα προκύπτει ο ημερήσιος χρόνος απασχόλησης καθώς και το συνολικό χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε ο ενδιαφερόμενος στην επιχείρηση.
1.3. Όταν ο εποπτεύων απασχολείται στην επιχείρηση με εξαρτημένη σχέση εργασίας, οι αναφερόμενες στην ανωτέρω παράγραφο 1.1 καταστάσεις εργαζομένων, αντιστοίχως για τον εποπτεύοντα.
1.4. Όταν ο εποπτεύων απασχολείται στην επιχείρηση με σύμβαση έργου (α) έναρξη άσκησης του αντίστοιχου επιτηδεύματος του εποπτεύοντος και (β) αποδεικτικά απασχόλησης από τα οποία προκύπτει ότι η επιχείρηση απασχόλησε τον εποπτεύοντα με σύμβαση έργου, θεωρημένη από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., για χρονικό διάστημα εντός του οποίου περιλαμβάνεται η περίοδος ασκήσεως του ενδιαφερομένου.
1.5. Όταν ο εποπτεύων είναι ο ιδιοκτήτης / μέτοχος της επιχείρησης: (α) έναρξη άσκησης του αντίστοιχου επιτηδεύματος από τον εποπτεύοντα και (β) νομιμοποιητικά έγγραφα της επιχείρησης από τα οποία προκύπτει ότι ο εποπτεύων είναι ο ιδιοκτήτης / μέτοχος της επιχείρησης.
1.6. Η βεβαίωση αναγγελίας ή η άδεια του εποπτεύοντος σε κάθε περίπτωση.
2. Όταν ο ενδιαφερόμενος απασχολείται ως ελεύθερος επαγγελματίας, για την απόδειξη της προϋπηρεσίας του υποβάλλει στην αρμόδια διεύθυνση της Περιφέρειας υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 με την οποία δηλώνει : (α) τη διάρκεια της αποκτηθείσας προϋπηρεσίας με αναφορά στην ειδικότητα και τη βαθμίδα απασχόλησής του, (β) ότι απασχόλησε δια συμβάσεως έργου ή εργασίας επιβλέποντα αδειούχο ή πρόσωπο που έχει προς τούτο το δικαίωμα με αναφορά στο ονοματεπώνυμο και τον αριθμό αδείας του εποπτεύοντος, (γ) ότι ο μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών του υπερβαίνει το 60% του μέσου ετήσιου ατομικού διαθέσιμου εισοδήματος (ΜΕΑΔΕ), όπως αυτό υπολογίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή της περιόδου απόκτησης της προϋπηρεσίας και (δ) ότι διαθέτει τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στις παραγράφους 2.1, 2.2, 2.3 και 2.4 του παρόντος.
Ο ενδιαφερόμενος οφείλει να διαθέτει δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν, τόσο την απασχόλησή του, όσο και την απασχόληση του εποπτεύοντος. Ειδικότερα πρέπει να είναι διαθέσιμα τα εξής:
2.1 Στοιχεία για την έναρξη άσκησης του αντίστοιχου επιτηδεύματος από τον ενδιαφερόμενο.
2.2 Αποδεικτικά απασχόλησης από τα οποία προκύπτει ότι ο ενδιαφερόμενος για την απόκτηση άδειας, απασχόλησε, με σύμβαση έργου ή εργασίας, αδειούχο χειριστή ή πρόσωπο που έχει αντίστοιχο δικαίωμα, υπό την εποπτεία του οποίου απέκτησε την απαραίτητη προϋπηρεσία, για το απαιτούμενο χρονικό διάστημα εντός του οποίου περιλαμβάνεται η περίοδος ασκήσεως του ενδιαφερόμενου.
Το ανωτέρω δικαιολογητικό δεν απαιτείται στην περίπτωση 2.Β. του άρθρου 5.
2.3 Αντίγραφα αντίστοιχων εκκαθαριστικών φορολογικών δηλώσεων ή κατάσταση τιμολογίων, η οποία για κάθε τιμολόγιο αναφέρει την ημερομηνία έκδοσης, τον αριθμό και την αξία του τιμολογίου, από τα οποία να προκύπτει ότι ο μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει το 60% του ΜΕΑΔΕ της περιόδου απόκτησης της προϋπηρεσίας.
2.4 Τιμολόγιο αγοράς ή μίσθωσης ή χρησιδανείου του μηχανήματος έργου ή άλλο δικαιολογητικό, από τα οποία προκύπτει ότι ο ενδιαφερόμενος έχει στη διάθεσή του το μηχάνημα.
3. Η αρμόδια υπηρεσία της περιφέρειας ελέγχει αυτεπάγγελτα με βάση αντικειμενική και διαφανή διαδικασία, όπως αυτή περιγράφεται στο Παράρτημα Ζ του παρόντος, το αληθές του περιεχομένου των ανωτέρω βεβαιώσεων ή υπεύθυνων δηλώσεων. Ειδικότερα, προβαίνει σε έλεγχο τουλάχιστον του 10% των αιτήσεων χορήγησης άδειας χειριστή ομάδας Α 3ης βαθμίδας και του 5% των αιτήσεων χορήγησης άδειας χειριστή ομάδας Β 2ης βαθμίδας. Η στρογγυλοποίηση γίνεται στον αμέσως μεγαλύτερο ακέραιο αριθμό. Επιπρόσθετα, η αρμόδια υπηρεσία προβαίνει σε ελέγχους για την επαλήθευση του περιεχομένου των ανωτέρω βεβαιώσεων ή υπεύθυνων δηλώσεων ύστερα από καταγγελία. Η υπηρεσία κατά την άσκηση της ανωτέρω αρμοδιότητάς της, επαληθεύει το αληθές του περιεχομένου των βεβαιώσεων/υπεύθυνων δηλώσεων χρησιμοποιώντας κατά προτεραιότητα στοιχεία, τα οποία έχει στη διάθεσή της, ή τα οποία μπορούν να αναζητηθούν υπηρεσιακά εντός της οικείας περιφερειακής ενότητας. Ο ελεγχόμενος οφείλει να παρέχει στην αρμόδια αρχή που διενεργεί τον έλεγχο τα δικαιολογητικά / έγγραφα που αναφέρονται στις παραγράφους 1 ή 2 και τα οποία βεβαιώνουν το αληθές του περιεχομένου των ως άνω εγγράφων.
4. Στη βεβαίωση προϋπηρεσίας του ενδιαφερομένου αναγράφονται τα στοιχεία του εργοδότη και του εποπτεύοντος συμπεριλαμβανομένων του αριθμού της αδείας και της εκδούσας αρχής, τα στοιχεία του ενδιαφερομένου προσώπου, η διάρκεια της εκπαίδευσης (ακριβής χρόνος απασχόλησης σε ημερομίσθια), η ειδικότητα και η βαθμίδα στην οποία έχει ασκηθεί. Τα ως άνω στοιχεία της βεβαίωσης προϋπηρεσίας καταχωρούνται στην μερίδα του ενδιαφερομένου προσώπου στο Ενιαίο Μητρώο Τεχνικών Επαγγελμάτων. Υπόδειγμα βεβαίωσης προϋπηρεσίας παρατίθεται στο παράρτημα ΣΤ. Τη βεβαίωση προϋπηρεσίας συνοδεύει τιμολόγιο αγοράς ή μίσθωσης ή χρησιδανείου του μηχανήματος έργου ή άλλο δικαιολογητικό, από τα οποία προκύπτει ότι ο ιδιοκτήτης /εργοδότης έχει στη διάθεσή του το μηχάνημα.
5. Τα πιστοποιητικά προϋπηρεσίας που εκδίδονται από Δημόσιες Υπηρεσίες ή Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) ή Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, καθώς και από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, αναγράφουν τη διάρκεια της αποκτηθείσας προϋπηρεσίας του ενδιαφερόμενου, την ειδικότητα και τη βαθμίδα απασχόλησής του και δεν χρήζουν θεωρήσεως από άλλη δημόσια αρχή. Οι βεβαιώσεις αυτές συνοδεύονται είτε από απόφαση πρόσληψης από την οποία προκύπτει ότι ο ενδιαφερόμενος ή και ο εποπτεύων προσλήφθηκε ως βοηθός χειριστής ή χειριστής μηχανημάτων έργου, είτε
από απόφαση του αρμόδιου οργάνου περί αναθέσεως στον ενδιαφερόμενο των καθηκόντων του χειριστή μηχανημάτων έργου, εφόσον διαθέτει ανάλογη άδεια χειριστή ή, για την περίπτωση βοηθού χειριστή, ανάλογη βεβαίωση αναγγελίας.
6. Προϋπηρεσία που αποκτήθηκε από τους έφεδρους οπλίτες, τους οπλίτες παρατεταμένης θητείας ή τους έφεδρους αξιωματικούς κατά τη διάρκεια της εκπλήρωσης των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων, δύναται να αναγνωριστεί με την υποβολή βεβαίωσης της αρμόδιας στρατιωτικής αρχής, στην οποία θα βεβαιώνεται με την απαιτούμενη λεπτομέρεια το είδος της εκτελεσθείσας υπηρεσίας και η διάρκεια αυτής.
7. Με επιφύλαξη των διατάξεων του π.δ. 38/2010 (Α΄ 78), πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας από κράτος μέλος της Ε.Ε. θεωρούνται για τη γνησιότητά τους από τις αντίστοιχες αρμόδιες αρχές του εν λόγω κράτους μέλους.
8. Η προϋπηρεσία υπολογίζεται σε ημερομίσθια ή σε μήνες. Ένας μήνας αντιστοιχεί σε 25 ημερομίσθια και ένα ημερομίσθιο αντιστοιχεί σε 8 ώρες εργασίας. Στις περιπτώσεις μερικής απασχόλησης, η προϋπηρεσία ανάγεται σε ημερομίσθια ή μήνες πλήρους απασχόλησης.
9. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 του παρόντος προϋπηρεσία δύναται να αντικατασταθεί με κατάλληλα βεβαιωμένη ειδική θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση ή/και κατάρτιση ή/και επιμόρφωση, που παρέχεται από εγκεκριμένους, για το σκοπό αυτό, φορείς ή σχολές εκπαίδευσης σύμφωνα με τις προβλέψεις του π.δ. που εκδίδεται κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου 4 παρ. 2 του ν. 3982/2011.
10. Οι αιτήσεις που υποβάλλουν οι ενδιαφερόμενοι σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος και οι βεβαιώσεις προϋπηρεσίας των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου επέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης ενώπιον δημόσιας αρχής και στην περίπτωση αναγραφής ανακριβών ή ψευδών στοιχείων, οι παραβάτες τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και του άρθρου 12 του ν. 3982/2011 αντίστοιχα.
11. Στην περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης των ως άνω αναφερόμενων δικαιολογητικών, που μπορεί να προέρχεται είτε από καταστροφή αρχείων ή καταστάσεων εργασίας, είτε από άλλη αιτία, για τον προσδιορισμό του είδους και του χρόνου εργασίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ως αποδεικτικά στοιχεία, τα βιβλιάρια ενσήμων των δημοσίων οργανισμών κοινωνικής ασφαλίσεως, καθώς και κάθε άλλο δημόσιο έγγραφο, από το οποίο θα προκύπτει η απασχόληση του ενδιαφερόμενου σε θέση εργασίας με το ίδιο ή συναφές αντικείμενο. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση, στην οποία αναφέρει τεκμηριωμένα για ποιους λόγους αδυνατεί να προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Η αίτηση συνοδεύεται από τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία εξετάζονται από την αρμόδια εξεταστική επιτροπή που συντάσσει αντίστοιχο πρακτικό προϋπηρεσίας.

1. Μηχάνημα έργου πολλαπλών εργασιών είναι μηχάνημα έργου που δύναται να εκτελεί εργασίες που ανήκουν σε διαφορετικές ειδικότητες.
2. Για το χειρισμό μηχανήματος έργου πολλαπλών εργασιών απαιτείται άδεια, η οποία εκδίδεται για το συγκεκριμένο μηχάνημα.
3. Ο κάτοχος άδειας χειριστή μηχανήματος έργου πολλαπλών εργασιών επιτρέπεται να χειρίζεται αποκλειστικά μηχανήματα που εκτελούν τις ίδιες εργασίες και ανήκουν στην ίδια ομάδα με το μηχάνημα, για το οποίο εκδόθηκε η ανωτέρω άδεια.
4. Η άδεια χειριστή μηχανήματος έργου πολλαπλών εργασιών χορηγείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 του παρόντος, μετά από επιτυχή εξέταση, στο θεωρητικό και πρακτικό μέρος. Η εξέταση στο πρακτικό μέρος αφορά εξέταση στο συγκεκριμένο μηχάνημα.
5. Η προϋπηρεσία που απαιτείται για την απόκτηση της ως άνω άδειας είναι η κατά περίπτωση, αναφερόμενη στο άρθρο 5 του παρόντος προϋπηρεσία. Η βεβαίωση προϋπηρεσίας εκδίδεται σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 6.
6. Αδειούχοι χειριστές, οι οποίοι χειρίζονται κατά την δημοσίευση του παρόντος μηχανήματα έργου πολλαπλών εργασιών κατά την έννοια του παρόντος άρθρου, αποκτούν μέχρι 31.12.2012, χωρίς εξετάσεις και άδεια μηχανήματος πολλαπλών εργασιών, με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν προϋπηρεσία στο χειρισμό του μηχανήματος έργου πολλαπλών εργασιών ίση με το ήμισυ τουλάχιστον του χρόνου προϋπηρεσίας που απαιτείται για την απόκτηση αντίστοιχης άδειας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5. 

1. Τα πρόσωπα που ασκούν την επαγγελματική δραστηριότητα του παρόντος διατάγματος οφείλουν να διαθέτουν αντίστοιχη άδεια ή βεβαίωση αναγγελίας, ελέγχονται για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, σύμφωνα με τη διαδικασία αυτεπάγγελτης επιλογής των προς έλεγχο παρόχων του Παραρτήματος Ζ, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 11 του ν. 3982/2011 και υπόκεινται στις κυρώσεις του άρθρου 12 του νόμου αυτού. Η επαγγελματική συμπεριφορά των εν λόγω προσώπων παρακολουθείται κατά τα οριζόμενα στην υπουργική απόφαση 12570/1106/Φ9.1/2010 «Διαδικασία έγκρισης προσωρινής παροχής υπηρεσιών, τήρηση μητρώου και εποπτεία παροχών» (Β΄ 1830), όπως αυτή εκάστοτε ισχύει.
2. Οι χειριστές οφείλουν να παρέχουν στους αποδέκτες των υπηρεσιών τους πληροφορίες, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 23 του ν. 3844/2010 και ειδικότερα, πριν από την παροχή της υπηρεσίας, να παραδίδουν στον αποδέκτη της υπηρεσίας ειδικό έντυπο πληροφοριών, το ελάχιστο περιεχόμενο του οποίου ορίζεται στο παράρτημα Δ του παρόντος.
3. Οι χειριστές που ασκούν τις επαγγελματικές δραστηριότητες του παρόντος οφείλουν να διαθέτουν την προβλεπόμενη στο άρθρο 24 του ν. 3844/2010 ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης, η οποία μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική, όπως αυτή αναφέρεται στο ειδικό έντυπο πληροφοριών.
4. Άρνηση ή ελλιπής παροχή των ως άνω πληροφοριών επισύρει για τον παραβάτη κυρώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 35 του ν. 3844/2010, και την υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου αυτού.
5. Οι επαγγελματικές ομοσπονδίες και τα οικεία επιμελητήρια ενημερώνουν τα μέλη τους σχετικά με τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στο παρόν άρθρο.
6. Εάν ο αδειούχος χειριστής απασχολείται με σύμβαση εργασίας ή σύμβαση έργου σε εταιρεία, οι αναφερόμενες στις ανωτέρω παραγράφους υποχρεώσεις ισχύουν και για την εταιρεία. Ειδικότερα:
6.1 Εάν οι ασκούμενες επαγγελματικές δραστηριότητες αφορούν παροχή υπηρεσιών της εταιρείας προς τρίτους:
(α) Το προβλεπόμενο στην παράγραφο 2 ειδικό έντυπο πληροφοριών συντάσσεται με ευθύνη της εταιρείας και παραδίδεται στον αποδέκτη της υπηρεσίας από τον ως άνω αδειούχο.
(β) Οι προβλεπόμενες στις προηγούμενες παραγράφους κυρώσεις επιβάλλονται στην εταιρεία και, σε περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος, και στον αδειούχο χειριστή.
(γ) Η υποχρέωση για ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης, σύμφωνα με την παράγραφο 3, βαρύνει την εταιρεία.
6.2. Εάν οι ασκούμενες επαγγελματικές δραστηριότητες αφορούν παροχή υπηρεσιών προς την ίδια την εταιρεία:
(α) Δεν συντάσσεται το προβλεπόμενο στην παράγραφο 2 ειδικό έντυπο πληροφοριών.
(β) Οι προβλεπόμενες στις προηγούμενες παραγράφους κυρώσεις επιβάλλονται, σε περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος, στον αδειούχο χειριστή.
(γ) Δεν υπάρχει υποχρέωση για ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης, σύμφωνα με την παράγραφο 3.

1. Οι εκδιδόμενες σύμφωνα με το άρθρο 5 άδειες είναι αόριστης διάρκειας και, με την επιφύλαξη του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2, θεωρούνται κάθε οκτώ έτη. Ως ημερομηνία έναρξης της οκταετίας λαμβάνεται η 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από τη χορήγηση της άδειας. Η ως άνω θεώρηση των αδειών αποσκοπεί στην εξασφάλιση ότι ο επαγγελματίας ασκεί για το ελάχιστο απαιτούμενο όριο την αντίστοιχη επαγγελματική δραστηριότητα. 
2. Η άδεια των προσώπων που ορίζονται στο άρθρο 12 παρ. 1 και στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου, δεν χρειάζεται θεώρηση. Για τους λοιπούς επαγγελματίες η θεώρηση των αδειών, προκειμένου να αποδείξουν ότι ασκούν για το ελάχιστο απαιτούμενο όριο την αντίστοιχη επαγγελματική δραστηριότητα, μπορεί να γίνει, κατ’ επιλογή τους, (α) με απλή ενημέρωση του προβλεπόμενου στο άρθρο 9 του ν. 3982/2011 Ενιαίου Μητρώου Προσώπων, κατά τα οριζόμενα στην επόμενη παράγραφο, ή (β) σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 4−6. Ο ενδιαφερόμενος ενημερώνει εγγράφως την αρμόδια υπηρεσία για τον τρόπο που επιλέγει.
3. Η ενημέρωση, με ευθύνη του ενδιαφερομένου, του προβλεπόμενου στο άρθρο 9 του ν. 3982/2011 Ενιαίου Μητρώου Προσώπων γίνεται χωρίς χρηματική επιβάρυνση και συνίσταται: (α) στην παροχή στοιχείων που τεκμηριώνουν υπηρεσία τουλάχιστον τριών ετών, εντός της οκταετίας ή (β) στην υποβολή οικονομικών στοιχείων, που θα τεκμηριώνουν μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών, εντός της οκταετίας, τουλάχιστον ίσο με το 60% του ΜΕΑΔΕ ή (γ) στην υποβολή οικονομικών στοιχείων και στοιχείων υπηρεσίας, που τεκμηριώνουν, αντιστοίχως, τις προϋποθέσεις των περιπτώσεων (α) και (β). Η διαδικασία και οι λεπτομέρειες της ηλεκτρονικής υποβολής των στοιχείων υπηρεσίας ή των οικονομικών στοιχείων καθορίζονται με την υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 9 παρ. 4 του ν. 3982/2011. Μέχρι τη συγκρότηση του ηλεκτρονικού Μητρώου, τα ως άνω στοιχεία υποβάλλονται σε έντυπη μορφή. Η υπηρεσία ελέγχει τα ως άνω υποβαλλόμενα στοιχεία και εάν ο ενδιαφερόμενος έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, τον ενημερώνει σχετικά. Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν έχει εκπληρώσει τις ως άνω υποχρεώσεις του, εφαρμόζονται οι επόμενες παράγραφοι 5 και 6. Η Υπηρεσία ελέγχει επίσης αυτεπάγγελτα με βάση αντικειμενική και διαφανή διαδικασία, όπως αυτή περιγράφεται στο Παράρτημα Ζ του παρόντος ή ύστερα από καταγγελία, το αληθές των στοιχείων που καταχωρούνται. Ο πάροχος οφείλει να παρέχει στην υπηρεσία τα αντίγραφα των οικονομικών στοιχείων που καταχωρήθηκαν ή / και κάθε άλλο έγγραφο που είναι απαραίτητο για την τεκμηρίωση της ακρίβειας των στοιχείων που καταχώρησε. Στην περίπτωση καταχώρησης ψευδών ή ανακριβών στοιχείων ή μη προσκόμισης των στοιχείων αυτών στην αρμόδια υπηρεσία, επιβάλλονται στον πάροχο κυρώσεις σύμφωνα με την υπουργική απόφαση του άρθρου 12 του ν. 3982/2011.
4. Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν επιλέξει την ενημέρωση του προβλεπόμενου στο άρθρο 9 του ν. 3982/2011 Ενιαίου Μητρώου Προσώπων, κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, υποβάλλει αίτηση για τη θεώρηση της άδειας και καταβάλλει το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ.13 και 15 του ν. 3982/2011. Ο ενδιαφερόμενος μαζί με την αίτησή του οφείλει: (α) να παράσχει στοιχεία που τεκμηριώνουν υπηρεσία τουλάχιστον τριών ετών, εντός της οκταετίας ή (β) να υποβάλει οικονομικά στοιχεία, που τεκμηριώνουν μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών, εντός της οκταετίας, τουλάχιστον ίσο με το 60% του ΜΕΑΔΕ ή (γ) να
υποβάλει οικονομικά στοιχεία και στοιχεία υπηρεσίας, που τεκμηριώνουν, αντιστοίχως, τις προϋποθέσεις των περιπτώσεων α και β. Η τεκμηρίωση της υπηρεσίας ή του κύκλου εργασιών γίνονται σύμφωνα με το άρθρο 6, δηλαδή με την υποβολή της βεβαίωσης προϋπηρεσίας για το μισθωτό ή οικονομικών στοιχείων για τον ελεύθερο επαγγελματία, χωρίς να απαιτούνται τα στοιχεία που αφορούν τον εποπτεύοντα.
5. Η προβλεπόμενη στην παράγραφο 4 θεώρηση γίνεται εντός 6 μηνών από τη λήξη της οκταετίας και η επόμενη οκταετία αρχίζει από την ημερομηνία λήξης της προηγούμενης οκταετίας. Μετά την παρέλευση απράκτου 6μήνου από τη λήξη της ως άνω οκταετίας λόγω μη προσκόμισης στην αρχή αδειοδότησης των απαραίτητων δικαιολογητικών της παρ. 4 του παρόντος άρθρου, η άδεια, θεωρείται με την υποβολή αίτησης, που συνοδεύεται από τα παρακάτω στοιχεία:
(α) Τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 4 δικαιολογητικά σχετικά με τη διάρκεια της υπηρεσίας ή τον κύκλο εργασιών, τα οποία πρέπει να αφορούν και τον χρόνο που μεσολάβησε από τη λήξη της ημερομηνίας θεώρησης ή ανανέωσης, μέχρι την υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών.
(β) Παράβολο, το οποίο είναι διπλάσιο από το προβλεπόμενο στην παράγραφο 4, εάν η καθυστέρηση δεν υπερβαίνει το ένα έτος, και τετραπλάσιο, εάν η καθυστέρηση υπερβαίνει το ένα έτος, αλλά είναι μικρότερη των πέντε ετών. Στις ως άνω περιπτώσεις, η οκταετία για την επόμενη θεώρηση υπολογίζεται με αφετηρία την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την ημερομηνία της θεώρησης.
6. Εάν η καθυστέρηση θεώρησης της άδειας υπερβαίνει τα πέντε έτη ή εάν ο ενδιαφερόμενος αδυνατεί να προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσκομίσει βεβαίωση κατάλληλης εκπαίδευσης που παρέχεται από εγκεκριμένους, για το σκοπό αυτό, φορείς ή σχολές εκπαίδευσης σύμφωνα με τις προβλέψεις του π.δ. που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 4 παρ. 2 του ν. 3982/2011. Σε αντίθετη περίπτωση, η άδεια ανακαλείται και, προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να έχει το δικαίωμα άσκησης της αντίστοιχης επαγγελματικής δραστηριότητας, οφείλει να εφοδιαστεί με νέα άδεια, η οποία εκδίδεται μετά από υποβολή σχετικής αίτησης και ύστερα από επιτυχή εξέταση. Για το σκοπό αυτό ο ενδιαφερόμενος καταβάλλει το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011.
7. Άσκηση επαγγελματικών δραστηριοτήτων, χωρίς να έχει θεωρηθεί η αντίστοιχη άδεια, επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 12 του ν. 3982/2011.
8. Εάν, μετά τη λήψη της προβλεπόμενης στο άρθρο 5 άδειας, μεσολαβήσει ουσιώδης αλλαγή της εξεταστέας ύλης, με την έκδοση αντίστοιχης υπουργικής απόφασης, κατά τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 7 του ν. 3982/2011, οι κάτοχοι άδειας, που εκδόθηκε ύστερα από εξετάσεις που διενεργήθηκαν σύμφωνα με προγενέστερη, κατά τα προηγούμενα, υπουργική απόφαση, οφείλουν σε διάστημα δύο (2) ετών από τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης, είτε να προσκομίσουν βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης κατάλληλου σεμιναρίου που παρέχεται από φορέα επαγγελματικής κατάρτισης, ο οποίος εγκρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3982/2011, είτε να υποβληθούν σε συμπληρωματική εξέταση, υποβάλλοντας αντίστοιχη αίτηση και παράβολα. Σε αντίθετη περίπτωση η άδεια ανακαλείται και, προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να έχει το δικαίωμα άσκησης της αντίστοιχης επαγγελματικής δραστηριότητας, οφείλει να εφοδιαστεί με νέα άδεια, η οποία εκδίδεται μετά από υποβολή σχετικής αίτησης και ύστερα από επιτυχή εξέταση. Για τον σκοπό αυτό ο ενδιαφερόμενος καταβάλλει το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011 και προσκομίζει το απαιτούμενο πιστοποιητικό υγείας.
9. Οι υπηρεσίες των Περιφερειών ενημερώνουν με κάθε πρόσφορο μέσο τους ενδιαφερόμενους για κάθε αλλαγή της εξεταστέας ύλης η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο.
10. Για την επέκταση άδειας χειριστή μηχανημάτων έργου, στην ίδια ειδικότητα, από τη 2η βαθμίδα στην 3η βαθμίδα, η απαιτούμενη προϋπηρεσία στην ανώτερη βαθμίδα, με την ιδιότητα του βοηθού χειριστή, είναι: α) για τα πρόσωπα που ανήκουν στην παράγραφο
1.(Ι)(α) του άρθρου 5 του παρόντος, 150 ημερομίσθια, β) για τα πρόσωπα που ανήκουν στην παράγραφο 1.(Ι)(β) του άρθρου 5 του παρόντος, 50 ημερομίσθια, γ) για τα πρόσωπα που ανήκουν στην παράγραφο 1.(Ι)(γ) του άρθρου 5 του παρόντος, 30 ημερομίσθια και δ) για τα πρόσωπα που ανήκουν στην παράγραφο 3 του άρθρου 5, 10 ημερομίσθια.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας αίτηση, που συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
(α) Το παράβολο που καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 13 και 15 του ν. 3982/2011.
(β) Τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις προϋπηρεσίας σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 6 ή πιστοποιητικό παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3982/2011.
(γ) Πιστοποιητικό υγείας από δημόσιο νοσοκομείο για την αρτιμέλεια, την όραση και την ακοή του ενδιαφερομένου. Ο ενδιαφερόμενος, εφόσον δεν έχει επιλέξει την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7 του ν. 3982/2011, αποκτά την άδεια μετά από επιτυχή εξέταση στο πρακτικό μέρος, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 6.
11. Για την επέκταση άδειας χειριστή μηχανημάτων έργου σε άλλη ειδικότητα της ίδιας ομάδας απαιτείται προϋπηρεσία του ενδιαφερομένου στη νέα ειδικότητα, με την ιδιότητα του βοηθού χειριστή. Η προϋπηρεσία αυτή πρέπει να είναι τουλάχιστον ίση με το ήμισυ της προϋπηρεσίας η οποία προβλέπεται για την απόκτηση της αρχικής άδειας του χειριστή. Κατά τα λοιπά υποβάλλονται τα δικαιολογητικά και ακολουθείται η διαδικασία της προηγουμένης παραγράφου.
12. Σε περίπτωση ταυτόχρονης αλλαγής ειδικότητας και βαθμίδας η απαιτούμενη προϋπηρεσία ισούται με το άθροισμα της προϋπηρεσίας που προβλέπεται στις παραγράφους 10 και 11 του παρόντος άρθρου.
13. Για κάτοχο άδειας χειριστή μηχανημάτων έργου, ο οποίος δεν διαθέτει τους τίτλους σπουδών σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5, η απαιτούμενη προϋπηρεσία για την εφαρμογή των παραγράφων 10, 11 και 12 είναι η προϋπηρεσία που προβλέπεται για τους αποφοίτους υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

1. Οι υφιστάμενες άδειες που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με το Β.Δ. της 7.6/1946 (Α ́228) ή το Π.Δ. 22/1976 (Α ́ 6) ή το Π.Δ. 31/1990 αντικαθίστανται, με την υποβολή αίτησης και παραβόλων, όπως αυτά καθορίζονται με την κ.υ.α. που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ.13 και 15 του Ν. 3982/2011, με τις άδειες ή βεβαιώσεις του παρόντος σε διάστημα δύο (2) ετών από τη δημοσίευσή του με επόμενη ημερομηνία θεώρησης στις 31.12.2020. Μηχανικοί του άρθρου 1 του Ν. 6422/1934, που κατά την έκδοση του παρόντος χειρίζονται ή έχουν χειριστεί αποδεδειγμένα  μηχανήματα  έργου  οφείλουν  εντός  ενός (1) έτους, από τη δημοσίευση του παρόντος να εφοδιαστούν με άδεια, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5 παρ. 3.

2. Η προβλεπόμενη στην ανωτέρω παράγραφο αντικατάσταση γίνεται σύμφωνα με την αντιστοίχηση που καθορίζεται στην υπουργική απόφαση που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 4 παρ. 5 του Ν. 3982/2011.

1. Οι υφιστάμενες άδειες που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με το Β.Δ. της 7.6/1946 (Α ́228) ή το Π.Δ. 22/1976 (Α ́ 6) ή το Π.Δ. 31/1990 αντικαθίστανται, με την υποβολή αίτησης και παραβόλων, όπως αυτά καθορίζονται με την κ.υ.α. που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 5 παρ.13 και 15 του Ν. 3982/2011, με τις άδειες ή βεβαιώσεις του παρόντος σε διάστημα δύο (2) ετών από τη δημοσίευσή του με επόμενη ημερομηνία θεώρησης στις 31.12.2020. Μηχανικοί του άρθρου 1 του Ν. 6422/1934, που κατά την έκδοση του παρόντος χειρίζονται ή έχουν χειριστεί αποδεδειγμένα  μηχανήματα  έργου  οφείλουν  εντός  ενός (1) έτους, από τη δημοσίευση του παρόντος να εφοδιαστούν με άδεια, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5 παρ. 3.

1. Ευθύνη του κάθε εργοδότη είναι να διασφαλίζει την καλή λειτουργία και την ασφάλεια των μηχανημάτων έργου, καθώς και την κατάρτιση/ προσαρμογή των χειριστών, οι οποίοι πρέπει να διαθέτουν την κατάλληλη άδεια, στα μηχανήματα που χειρίζονται.
2. Η επιχείρηση οφείλει:
(α) Για κάθε μηχάνημα έργου, το οποίο ανήκει στην ειδικότητα και ομάδα που καλύπτει η άδεια του χειριστή, πριν από το χειρισμό του, να εκπαιδεύει τον υποψήφιο χειριστή τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά.
(β) Να διαθέτει τεκμηριωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή καθώς και κατάλογο εκπαιδευτών χειριστών και εκπαιδευμένων χειριστών ανά μηχάνημα έργου.
Η ως άνω εκπαίδευση βεβαιώνεται σε ιδιαίτερο βιβλίο εκπαίδευσης που τηρείται στην επιχείρηση, στο οποίο υπογράφουν τόσο ο κατά περίπτωση εκπαιδευτής χειριστής μηχανήματος έργου, όσο και ο εκπαιδευόμενος βοηθός χειριστής μηχανήματος έργου. Μετά το πέρας της εκπαίδευσης, χορηγείται στον εκπαιδευθέντα χειριστή αντίγραφο της μερίδας από το βιβλίο εκπαίδευσης, που τον αφορά.

1. Στην περίπτωση που ο χειριστής μηχανημάτων έργου απασχολείται με εξαρτημένη σχέση εργασίας ανεξαρτήτως ειδικότητας ή κατηγορίας, στο Δημόσιο, σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, Επιχειρήσεις ή Οργανισμούς Κοινής Ωφελείας που, είτε ανήκουν στο Δημόσιο, είτε συμμετέχει σε αυτά το Δημόσιο καθ’ οιονδήποτε τρόπο, με αίτηση καταθέτει τις προαναφερθείσες επαγγελματικές άδειες στην αρμόδια αρχή της οικείας περιφέρειας, η οποία του χορηγεί βεβαίωση κατάθεσης της εν λόγω άδειας και δεν υπόκειται στην υποχρέωση θεώρησης της αντίστοιχης άδειας. Τα ως άνω πρόσωπα υπόκεινται στις υποχρεώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 9 παρ. 8.
2. Όταν οι ως άνω πάροχοι, απασχολούνται αποκλειστικά με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, δεν υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης της άδειας. Εάν όμως αυτοί ασκούν παράλληλα αντίστοιχο ελεύθερο επάγγελμα, τότε υπόκεινται στην εν λόγω υποχρέωση και σε κάθε περίπτωση υπόκεινται στις υποχρεώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 9 παρ. 8.
3. Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1, μετά τη λήξη της σχέσης εργασίας τους, επανακτούν την κατατεθείσα άδεια με την υποβολή σχετικής αίτησης και την καταβολή των αντίστοιχων παραβόλων. Η άδεια υπόκειται σε θεώρηση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8. Ως αφετηρία για τον υπολογισμό της οκταετίας της επόμενης θεώρησης, λαμβάνεται η 1η Ιανουαρίου του έτους μετά τη λήξη της σχέσης εργασίας.
Η ως άνω διαδικασία ακολουθείται για την ανάκτηση των αδειών, οι οποίες κατά τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος έχουν κατατεθεί, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Κατά την ανάκτηση των εν λόγω αδειών, γίνεται ταυτόχρονη αντιστοίχιση, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 10 παρ. 2.

1. Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του παρόντος υποβολή αίτησης/υπεύθυνης δήλωσης, καθώς και των δικαιολογητικών που τη συνοδεύουν, γίνεται και ηλεκτρονικά. Σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως του τρόπου υποβολής, για την χορήγηση των αδειών εφαρμόζεται συμπληρωματικά το άρθρο 4 της κοινής υπουργικής απόφασης 158/25/ΦΓ9.1/2011 (Β΄ 49), καθ’ ό μέρος δεν αντίκειται στις διατάξεις του ν. 3982/2011 και του παρόντος διατάγματος.
2. Τα ειδικότερα τεχνικά ζητήματα για την κατά τα ανωτέρω ηλεκτρονική υποβολή ρυθμίζονται με την υπουργική απόφαση που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 9 παρ.4 του ν. 3982/2011.
3. Η προσωρινή ή περιστασιακή άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων που ρυθμίζονται με το παρόν διάταγμα: (α) από πρόσωπο που είναι μόνιμα εγκατεστημένο σε κράτος−μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της υπουργικής απόφασης 12570/1106/Φ9.1/2010 (Β΄ 1830), όπως αυτή εκάστοτε ισχύει, (β) από υπήκοο τρίτης χώρας, που απασχολείται ως εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό σε επιχείρηση η οποία είναι εγκατεστημένη σε τρίτη χώρα και ο οποίος, όπως προβλέπεται από σχετική σύμβαση, την οποία η επιχείρηση, όπου απασχολείται, έχει συνάψει με επιχείρηση εγκατεστημένη σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, οφείλει να παρέχει συγκεκριμένη υπηρεσία προς επιχείρηση που ασκεί τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα, στο πλαίσιο σύμβασης προμήθειας τεχνικού εξοπλισμού μεταξύ της τελευταίας και της εγκατεστημένης σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου επιχείρησης, γίνεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της κοινής υπουργικής απόφασης 5205/11/2011 (Β΄ 434), όπως αυτή εκάστοτε ισχύει.
4. Η υποχρέωση ασφάλισης επαγγελματικής ευθύνης τίθεται σε ισχύ με την έκδοση της υπουργικής απόφασης του άρθρου 24 του ν. 3844/2010. 

1. Τα άρθρα 2 και 5 του παρόντος διατάγματος τίθενται σε ισχύ από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
2. Τα λοιπά άρθρα του παρόντος τίθενται σε ισχύ με την έκδοση της υπουργικής απόφασης που αναφέρεται στο άρθρο 2 παρ. 3 του παρόντος.
3. Με την έναρξη ισχύος του συνόλου του παρόντος, παύουν να ισχύουν οι διατάξεις του β.δ. της 7.6/1946, του π.δ. 22/1976, του π.δ. 31/1990 και του π.δ. 499/21.11.1991 (Α ́ 80), καθώς και κάθε άλλη διάταξη που έρχεται σε αντίθεση με τις ρυθμίσεις του παρόντος διατάγματος.

Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του παρόντος διατάγματος τα κάτωθι παραρτήματα:

1. Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Ε. Α΄ κύκλου ειδικότητας «Μηχανών & Συστημάτων Αυτοκινήτου», «Μηχανοσυνθετών Αεροσκαφών» του Μηχανολογικού τομέα και ειδικότητας «Ηλεκτρολογικών Συστημάτων Αυτοκινήτου» του Ηλεκτρολογικού τομέα
2. Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Ε. Β΄ κύκλου ειδικότητας «Μηχανών & Συστημάτων Αυτοκινήτου» και «Μηχανοσυνθετών Αεροσκαφών» του Μηχανολογικού τομέα και ειδικότητας «Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων & Αυτοματισμού Αυτοκινήτου» του Ηλεκτρολογικού τομέα
2.α Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Ε. Α΄κύκλου Ο.ΓΕ.Ε.Κ.Α. “ΔΗΜΗΤΡΑ” ειδικότητας «Τεχνιτών Αγροτικών Μηχανημάτων» ή «Αγροτικών Μηχανημάτων».
2.β Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Σ. Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α. “ΔΗΜΗΤΡΑ” ειδικότητας «Αγροτικών Μηχανημάτων»
3. Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Σ. των Μηχανολογικών Ειδικοτήτων «Μηχανών Εσωτερικής Καύσης», «Μηχανών Αυτοκινήτου», «Μηχανοσυνθετών Αεροσκαφών», της Ηλεκτρολογικής Ειδικότητας «Ηλεκτρικού Συστήματος Αυτοκινήτου» και της ειδικότητας «Αγροτικών Μηχανημάτων» της ομάδας των Γεωργοκτηνοτροφικών ειδικοτήτων
4. Οι κάτοχοι πτυχίου Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. του ν. 1346/83 (Α΄46) ειδικότητας «Μηχανοτεχνίτες Αυτοκινήτων», «Τεχνίτες Μηχανών Εσωτερικής Καύσης», «Τεχνίτες Ναυπηγικής Βιομηχανίας», «Τεχνίτες Γεωργικών Μηχανών», «Ηλεκτροτεχνίτες Αυτοκινήτων»
5. Οι κάτοχοι πτυχίου Ε.Π.Λ. κλάδου Μηχανολογίας, τμήματος ειδίκευσης «Μηχανικών Αυτοκινήτων»
6. Οι κάτοχοι πτυχίου Τ.Ε.Λ. του Γεωργικού & Κτηνοτροφικού ή Γεωτεχνικού τομέα, τμήματος «Γεωργικών Μηχανημάτων» και του Ναυτικού τομέα, τμήματος «Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού»
7. Οι κάτοχοι πτυχίου Μέσων Τεχνικών Σχολών του ν.δ. 580/1970 (Α΄139) και ισοτίμων Σχολών τμήματος «Μηχανολόγων», «Μηχανικών Αυτοκινήτων», «Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού», «Ναυπηγού», «Μηχανικού Αεροσκαφών» ή «Μηχανοσυνθέτη Αεροσκαφών», «Αυτοκινήτου Μηχανών»
8. Οι κάτοχοι πτυχίου Κατώτερων Τεχνικών Σχολών του ν.δ. 580/1970 και ισοτίμων σχολών ειδικότητας «Τεχνιτών Αυτοκινήτων».
9. Οι κάτοχοι πτυχίου Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. του β.δ. 3/52 (Α΄ 157) και του ν.δ. 212/69 (Α΄112) (κατώτερες) ειδικότητας «Μηχανοτεχνίτη Αυτοκινήτων», «Ηλεκτροτεχνίτη Αυτοκινήτων», «Τεχνίτη Μηχανών Εσωτερικής Καύσης», «Μηχανικών Αεροσκαφών», «Ηλεκτρολόγου Αεροσκαφών».
Η προϋπηρεσία που απαιτείται από βοηθό χειριστή, κάτοχο πτυχίου από τις σχολές που αναφέρονται ανωτέρω, για την απόκτηση της άδειας χειριστή, είναι ίση με την προβλεπόμενη στην περίπτωση (β) της παρ. 2.Α. του άρθρου 5.

Το ειδικό έντυπο πληροφοριών περιέχει τα εξής:
(α) Τα στοιχεία του χειριστή μηχανημάτων έργου ομάδας Α ή Β ή του έχοντος προς τούτο το δικαίωμα (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, ΑΦΜ), τον αριθμό και την περιγραφή της επαγγελματικής του άδειας ή της βεβαίωσης αναγγελίας, καθώς και την εκδούσα αρχή.
(β) Τον τιμοκατάλογο παροχής υπηρεσιών, την εγγύηση καλής εκτέλεσης έργου και την ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης.
(γ) Τους κανονισμούς σύμφωνα με τους οποίους εκτελείται το έργο.

1. Οι προς έλεγχο πάροχοι καταχωρούνται με αύξοντα αριθμό σε ειδικό κατάλογο που ετοιμάζει η Αδειοδοτούσα Αρχή.
2. Στο τέλος κάθε μήνα επιλέγεται με τυχαίο τρόπο ο αύξων αριθμός των παρόχων στους οποίους θα διενεργηθεί έλεγχος της ορθότητας των στοιχείων τον επόμενο μήνα, με ελάχιστο αριθμό έναν πάροχο. Η τυχαία επιλογή μπορεί να γίνεται με τη βοήθεια υπολογιστικού φύλου, π.χ. Excel, όπως περιγράφεται στην κατωτέρω παρ. 5
3. Η ως άνω επιλογή διενεργείται από τριμελή επιτροπή, η οποία συγκροτείται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη και η οποία συντάσσει αντίστοιχο πρακτικό. 
4. Σε περίπτωση που επιλεγεί για έλεγχο πάροχος που ήδη έχει ελεγχθεί, η επιλογή επαναλαμβάνεται.
5. Για παράδειγμα, εάν στον ειδικό κατάλογο έχουν καταχωρηθεί 500 πάροχοι, η επιλογή 5 τυχαίων αριθμών από το 1 έως το 500, γίνεται ως εξής:
5.1 Σε ένα κενό φύλλο π.χ. Excel, ορίζεται ως μορφή των κελιών της στήλης Α: αριθμός με μηδέν δεκαδικά ψηφία.
5.2 Η τιμή του κελιού Α1 ορίζεται ως: =RAND()*499+1
5.3 Η ως άνω συνάρτηση, με τη βοήθεια του: Επεξεργασία / Συμπλήρωση προς τα κάτω, αντιγράφεται στα κελιά Α2 έως Α5.
5.4 Οι τιμές των κελιών Α1 έως Α5 παρέχουν τους ζητούμενους 5 τυχαίους αριθμούς από το 1 έως το 500.