1. Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.). Τα Α.Ε.Ι. είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου πλήρως αυτοδιοικούμενα
και τελούν υπό την εποπτεία του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
2. Η ανώτατη εκπαίδευση αποτελείται από δύο διακριτούς παράλληλους τομείς:
α) τον πανεπιστημιακό τομέα, που περιλαμβάνει τα Πανεπιστήμια, τα Πολυτεχνεία και την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, τα οποία στο εξής αναφέρονται ως «Πανεπιστήμια»,
β) τον τεχνολογικό τομέα, που περιλαμβάνει τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι.) και την Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.), τα οποία στο εξής αναφέρονται ως «Τ.Ε.Ι.».
3. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, η οποία εκδίδεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου του οικείου Ιδρύματος και γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού (Ε.Σ.Ε.Κ.Α.Α.Δ.) και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να οργανώνονται στα Α.Ε.Ι. διετή προγράμματα επαγγελματικής
εκπαίδευσης για αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), τα οποία παρέχουν διπλώματα επιπέδου 5 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων.

5. Χορηγείται αναρρωτική άδεια στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που πάσχουν από δυσίατα νοσήματα, διάρκειας δεκαπέντε (15) ημερών επιπλέον της προβλεπόμενης από τις ισχύουσες διατάξεις, η οποία είναι αμειβόμενη και λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος πραγματικής διδακτικής υπηρεσίας για όλα τα δικαιώματα. Για την εφαρμογή της παρούσας, ως δυσίατα νοσήματα νοούνται αυτά της  Υ1/Γ.Π./οικ. 16884/2001    απόφασης του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας (Β ́ 1386).

1. Στην παρ. 1 του άρθρου 54 του π.δ. 38/2010    (Α ́ 78), όπως αντικαταστάθηκε με την υποπαράγραφο 17 της παρ. Θ.16. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012    (Α ́ 222), προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:
«O Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων είναι η αρμόδια αρχή για την έκδοση των ως άνω αποφάσεων υπό τους όρους του άρθρου 54Α.».
2. Στο π.δ. 38/2010    ύστερα από το άρθρο 54 προστίθεται άρθρο 54Α ως εξής:

«Άρθρο 54Α
Αρμοδιότητες του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ως προς τη διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων

1.  Ο  Υπουργός  Παιδείας,  Έρευνας  και  Θρησκευμάτων, ύστερα από θετική εισήγηση του Προϊσταμένου του Τμήματος που είναι αρμόδιο για τη γραμματειακή υποστήριξη του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων του άρθρου 55, εκδίδει απόφαση για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Θετική εισήγηση γίνεται μόνο αν το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων του άρθρου 55 έχει ήδη κρίνει όμοια, σωρευτικά ως προς το πρόγραμμα σπουδών, τον τίτλο και το εκπαιδευτικό ίδρυμα, περίπτωση και υφίσταται σχετική απόφαση περί αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων.
2. Αν δεν υπάρχει προηγούμενη κρίση του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων για όμοια περίπτωση ή σε περίπτωση αμφιβολίας, ο Προϊστάμενος του Τμήματος της παραγράφου 1 παραπέμπει προς κρίση την υπόθεση στο Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων. Το ίδιο πράττει και αν κατά την κρίση του είναι δυνατή η αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων ύστερα από αντισταθμιστικά μέτρα, σύμφωνα με το άρθρο 14.
3. Ο ανωτέρω Προϊστάμενος στην περίπτωση της παρ. 2 εκτελεί χρέη εισηγητή προς το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων, πέραν των εισηγητών που προβλέπονται στην παρ. 8 του άρθρου 56, και έχει δικαίωμα  ψήφου. Στο  έργο του συνεπικουρείται από υπαλλήλους του Τμήματος της παραγράφου 1.
4.  Αν  ο  ενδιαφερόμενος  υποβάλλει  στον  Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων αίτηση θεραπείας για οποιονδήποτε λόγο κατά της θετικής απόφασης, ο Υπουργός παραπέμπει την υπόθεση στο Συμβούλιο Αναγνώρισης  Επαγγελματικών  Προσόντων,  το  οποίο αποφαίνεται οριστικά. Η δυνατότητα άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής της παραγράφου 8 του άρθρου 57 από τον ενδιαφερόμενο κατά της οριστικής απόφασης του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων, δεν θίγεται.
5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου αφορούν στις αιτήσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων που έχουν κατατεθεί έως τις 31.7.2017.».
3. Στην παρ. 1 του άρθρου 55 του π.δ. 38/2010   , όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με την υποπαράγραφο 20 της παρ. Θ.16. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012   , ύστερα από τις λέξεις «το οποίο» προστίθενται τα εξής «, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 54Α,».
4. Οι περιπτώσεις Β ́, Δ ́, και Η ́ της παρ. 2 του άρθρου 56 του π.δ. 38/2010   , όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 17 του ν. 4452/2017 (Α ́ 17), αντικαθίστανται ως εξής:
«Β. Ο Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Ανώτατης Εκπαίδευσης της Γενικής Γραμματείας Παιδείας και Θρησκευμάτων, με αναπληρωτή του τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Οργανωτικής και Ακαδημαϊκής Ανάπτυξης της Γενικής Διεύθυνσης Ανώτατης Εκπαίδευσης.».
«Δ. Ο Προϊστάμενος του Τμήματος που είναι αρμόδιο για τη γραμματειακή υποστήριξη του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων, με αναπληρωτή του υπάλληλο του ιδίου Τμήματος, που ορίζεται από αυτόν. Ο ανωτέρω Προϊστάμενος μπορεί να εκτελεί χρέη εισηγητή, πέραν των εισηγητών που προβλέπονται στην παρ. 8 του άρθρου 56, και έχει δικαίωμα ψήφου.».
«Η. Ως Γραμματέας, μαζί με τον αναπληρωτή του, ορίζεται υπάλληλος του Τμήματος που είναι αρμόδιο για τη γραμματειακή υποστήριξη του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων.».
5.  Στο  άρθρο  57Α  του  π.δ. 38/2010   ,  το  οποίο  προστέθηκε με την υποπαράγραφο 24 της παρ. Θ.16. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012   , προστίθεται παρ. 3 ως εξής:
«3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Έρευνας  και  Θρησκευμάτων  και  Οικονομικών  ορίζεται  το ύψος της αποζημίωσης των μελών της Κεντρικής Επιτροπής Οργάνωσης και Διεξαγωγής Γραπτής Δοκιμασίας, καθώς και των άλλων εμπλεκομένων στη γραπτή δοκιμασία επαγγελματικής ισοδυναμίας της παραγράφου 1, σύμφωνα με τις διατάξεις της 48066/ΙΑ/31.3.2014 απόφασης του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β ́ 896) και την παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4354/2015    (Α ́ 176).».

2. Η παρ. 1 του άρθρου 112 του Ν. 4314/2014    (Α ́ 265) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Για την αντικατάσταση των αδειών και αναγγελιών που προβλέπονται στα άρθρα 9 του Π.Δ. 112/2012    (Α ́ 197), 10 του Π.Δ. 113/2012    (Α ́ 198), 9 του Π.Δ. 114/2012    (Α ́ 199), 13 και 21 του Π.Δ. 115/2012    (Α ́ 200) και 9 του Π.Δ. 1/2013    (Α ́ 3) ορίζεται ως καταληκτική προθεσμία, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, η 31η Δεκεμβρίου 2018.».

1. Καθίσταται υποχρεωτική η τήρηση από τους εργοδότες «Βιβλίου Ημερησίων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού σε αγροτικές εργασίες και αλιεία» (Βιβλίο) για τις ακόλουθες κατηγορίες:
α. Αλιεργάτες με σχέση ή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε έναν ή περισσότερους εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων των αλιεργατών πολιτών τρίτων χωρών του Ν. 4251/2014    (Α ́ 80), που ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν. 4387/2016    (Α ́ 85).
β. Μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι, σύμφωνα με το Ν. 4251/2014   , προσκαλούνται από εργοδότες με σκοπό την απασχόληση σε αγροτικές εργασίες και ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν. 4387/2016    .

2. Το Βιβλίο θεωρείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, επέχει θέση Πίνακα Ωρών Εργασίας Προσωπικού, τηρείται στο χώρο εργασίας και είναι στη διάθεση των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων. Η συμπλήρωση του Βιβλίου πραγματοποιείται, σε κάθε περίπτωση, πριν από την έναρξη εργασίας του απασχολούμενου προσωπικού της παραγράφου 1.

3. Σε περίπτωση μη αναγραφής του απασχολούμενου προσωπικού της παραγράφου 1 στο Βιβλίο, επιβάλλεται σε βάρος του υπόχρεου εργοδότη, από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, διοικητική κύρωση κατά δέσμια αρμοδιότητα, σύμφωνα με τις ισχύουσες για την αδήλωτη εργασία διατάξεις.

4. Σε κάθε υπόχρεο, που δεν θεωρεί, δεν τηρεί ή δεν επιδεικνύει για οποιονδήποτε λόγο στα αρμόδια όργανα ελέγχου το Βιβλίο, πλέον των κυρώσεων της παραγράφου 3, επιβάλλεται σε βάρος του, από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, ως ευθέως αποδεικνυόμενη παράβαση κατά δέσμια αρμοδιότητα, πρόστιμο ύψους τριακοσίων (300) ευρώ.

5. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος, όπως ιδίως ο τύπος του Βιβλίου, τα στοιχεία που περιλαμβάνει και η εξειδίκευση της διαδικασίας επιβολής των διοικητικών κυρώσεων.

Η παρ. 1 του άρθρου 9 του Ν. 3996/2011    (Α ́ 170) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Συνιστάται στο Σ.ΕΠ.Ε. Υπηρεσία Ειδικών Επιθεωρητών Εργασίας, η οποία υπάγεται απευθείας στον Ειδικό Γραμματέα και συγκροτείται από Επιθεωρητές Εργασίας, οι οποίοι καταλαμβάνουν θέση Προϊστάμενου Διεύθυνσης και Προϊστάμενου Τμήματος. Στην Υπηρεσία Ειδικών Επιθεωρητών Εργασίας από το σύνολο των οργανικών θέσεων Επιθεωρητών Εργασίας κατανέμονται οκτώ (8) οργανικές θέσεις προϊσταμένων Διεύθυνσης και δεκαοκτώ (18) οργανικές θέσεις προϊσταμένων τμημάτων.».

Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3850/2010    (Α ́ 84) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Η προθεσμία των οκτώ (8) ετών για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, που αναφέρεται στην παρ. 2 της κοινής υπουργικής απόφασης Υ.Α. Υ7α/ΓΠ. Οικ. 112498/2009    (Β ́ 1775), πέραν της οποίας δεν επιτρέπεται σε ιατρό που δεν κατέχει την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας να ασκεί τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, παρατείνεται από τη λήξη της έως τις 26 Αυγούστου 2027.».