Υ.Α. 14632 (ΦΟΡ) 1416/1991 (ΦΕΚ 539/Β` 19.7.1991)

α. Εργαζόµενοι κάτω των 18 ετών δεν πρέπει να απασχολούνται σε θέση εργασίας στην οποία θα καθίστανται επαγγελµατικά εκτιθέµενοι.
β. Θηλάζοντες µητέρες δεν πρέπει να απασχολούνται σε εργασίες που περικλείουν υψηλό κίνδυνο ραδιενεργού ρυπάνσεως. Αν είναι ανάγκη πρέπει να γίνεται ειδικός έλεγχος για ραδιενεργό ρύπανση του σώµατος.
1.2.1. Ολόσωµη Έκθεση.
α. Το όριο δόσεως για ολόσωµη έκθεση των επαγγελµατικά εκτιθεµένων είναι 50 mSv (5rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
β. Για γυναίκες ηλικίας µέχρι 50 ετών, η δόση στην κοιλιακή χώρα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 13 mSv (1,3 rem) ανά τρίµηνο.
γ. Μόλις δηλώνεται εγκυµοσύνη, πρέπει να λαµβάνονται µέτρα ώστε η έκθεση της γυναίκας στο επαγγελµατικό περιβάλλον να είναι τόση ώστε η προς το έµβρυο δόση που αθροίζεται κατά το χρονικό διάστηµα µεταξύ της δηλώσεως της εγκυµοσύνης και του τοκετού να είναι τόσο χαµηλή όσο είναι λογικά εφικτό και να µην υπερβαίνει σε οποιαδήποτε περίπτωση τα 10 mSv (1rem). Γενικά, ο περιορισµός αυτός µπορεί να επιτευχθεί µε την απασχόληση της γυναίκας σε συνθήκες κατάλληλες για τους εργαζόµενους της κατηγορίας σε συνθήκες κατάλληλες για τους εργαζόµενους της κατηγορίας Β κατά την παράγραφο 1.5.3.
1.2.2. Μερική Έκθεση του Σώµατος.
Σε περίπτωση µερικής εκθέσεως του σώµατος:
α. Το όριο για την ενεργό δόση, η οποία χρησιµοποιείται βασικά στην πράξη για την εκτίµηση των εσωτερικών εκθέσεων, υπολογιζοµένων µε τις µεθόδους που εκτίθενται στο παράρτηµα 11, τµήµα Ε, καθορίζονται σε 50 mSv (5rem) ανά έτος, ενώ η µέση δόση σε καθένα από τα αντίστοιχα όργανα ή ιστούς δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 500 mSv (50 rem) ανά έτος.
β. Επί πλέον.
Το όριο της δόσης για το φακό των οφθαλµών καθορίζεται σε 150 mSv (15 rem) ανά έτος.
Το όριο δόσης για το δέρµα καθορίζεται σε 500 mSv (50 rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
Όταν η έκθεση είναι το αποτέλεσµα της ραδιενεργού ρυπάνσεως του δέρµατος, το όριο αυτό ισχύει για τη µέση δόση µιας επιφάνειας 100 cm.
Το όριο δόσης για τις άκρες χείρες, τα αντιβράχια, το κάτω µέρος της κνήµης και τους άκρους πόδες, καθορίζεται σε 500mSv (50 rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
1.2.3. Σχεδιασµένες Ειδικές Εκθέσεις.
α. Μόνο οι εργαζόµενοι της κατηγορίας Α, όπως ορίζονται στην παράγραφο 1.5.3. επιτρέπεται να υποβληθούν σε σχεδιασµένες ειδικές εκθέσεις. Κάθε σχεδιασµένη ειδική έκθεση πρέπει να αποτελεί αντικείµενο ειδικής άδειας, που χορηγείται από τον υπεύθυνο του εργαστηρίου ή ιδρύµατος ή επιχειρήσεως, µετά σύµφωνη γνώµη του Υπεύθυνου Ακτινοπροστασίας και εξουσιοδοτηµένου ιατρού.
Τέτοιου είδους άδειες θα πρέπει να δίνονται µόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά την κανονική λειτουργία, όταν εναλλακτικές τεχνικές που δεν περικλείουν τέτοια έκθεση δεν µπορούν να χρησιµοποιηθούν.
Πρέπει να λαµβάνεται υπόψη η ηλικία και η υγεία των εν λόγω εργαζοµένων.
β. Οι δόσεις ή οι δεσµευµένες δόσεις που λαµβάνονται κατά τη διάρκεια ειδικών σχεδιασµένων εκθέσεων δεν πρέπει κατά τη διάρκεια κάθε έτους να υπερβαίνουν το διπλάσιο των ετησίων ορίων δόσεων, που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1. και 1.2.2. και το πενταπλάσιο αυτών των δόσεων κατά τη διάρκεια της ζωής.
γ. Οι ειδικές σχεδιασµένες εκθέσεις δεν πρέπει να επιτρέπονται:
Ι. Σε εργαζόµενους που έχουν εκτεθεί κατά τους 12 προηγούµενους µήνες σε δόσεις που υπερβαίνουν τα ετήσια όρια δόσης, που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1 και 1.2.2.
ΙΙ. Σε εργαζόµενους που έχουν εκτεθεί προηγουµένως σε δόσεις οφειλόµενες σε ατύχηµα ή σε έκτακτη ανάγκη, που το άθροισµά τους υπερβαίνει το πενταπλάσιο των ετησίων ορίων δόσεων, που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1 και 1.2.2.
ΙΙΙ. Σε γυναίκες ικανές προς τεκνοποίηση.
δ. Η υπέρβαση των ορίων δόσεων λόγω µιας ειδικής σχεδιασµένης έκθεσης δεν αποτελείται αυτή καθαυτή λόγω αποκλεισµού του εργαζοµένου από τις συνηθισµένες ενασχολήσεις του.
Για τις µεταγενέστερες συνθήκες έκθεσης πρέπει να αποφαίνεται ο εξουσιοδοτηµένος ιατρός και ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας.
ε. Κάθε ειδική σχεδιασµένη έκθεση πρέπει να καταχωρείται στον ιατρικό φάκελο που προβλέπεται στην παράγραφο 1.7.2, όπου θα αναφέρεται επίσης η εκτιµούµενη δόση και η προσληφθείσα από τον οργανισµό ραδιενέργεια.
στ. Ο εργαζόµενος, πριν υποβληθεί σε µία ειδική σχεδιασµένη έκθεση πρέπει να ενηµερώνεται καταλλήλως και επαρκώς για τους κινδύνους και τις προφυλάξεις που πρέπει να λαµβάνει κατά τη διάρκεια αυτών των εργασιών. Η ενηµέρωση γίνεται από τον Υπεύθυνο Ακτινοπροστασίας και τον εξουσιοδοτηµένο ιατρό.
ζ. Μετά από περίπτωση εθελοντικής έκθεσης, που αυτή αποδεδειγµένα υπερέβη τα όρια του κανονισµού αυτού, ο εργαζόµενος προσφέρει µελλοντικά τις συνηθισµένες υπηρεσίες, χωρίς να εκτίθεται σε ακτινοβολία, αν αυτό είναι δυνατό, ή άλλες υπηρεσίες ανάλογες µε την ειδικότητά του, ή διακόπτει προσωρινά την εργασία του, µετά την απόφαση της αρµοδίας υγειονοµικής επιτροπής και σύµφωνα γνώµη της ΕΕΑΕ. Η διακοπή αυτή καθορίζεται σε τρεις µήνες ανά rem πάνω από το ετήσιο όριο ολόσωµης δόσης και ανάλογα για µερικές εκθέσεις µετά από απόφαση της αρµοδίας υγειονοµικής επιτροπής και σύµφωνη γνώµη της ΕΕΑΕ. Σε κάθε περίπτωση οι παροχές και η εξέλιξη του εργαζοµένου δεν επηρεάζονται από τέτοιου είδους ρυθµίσεις.
1,2.4 Εκθέσεις Εργαζοµένων Οφειλόµενες σε Ατύχηµα και Εκθέσεις που προκύπτουν από έκτακτη ανάγκη.
Όλες οι εκθέσεις που οφείλονται σε ατύχηµα ή προκύπτουν από έκτακτη ανάγκη, πρέπει, να εγγράφονται στον ιατρικό φάκελο του εργαζοµένου, που προβλέπεται στην παράγραφο 1.7.2.
Οι δόσεις και οι δεσµευµένες δόσεις που λαµβάνονται από εκθέσεις που οφείλονται σε ατύχηµα προκύπτουν από έκτακτη ανάγκη εκτιµώνται κατά το µέτρο του δυνατού και καταγράφονται χωριστά στο δελτίο εκθέσεως που προβλέπεται στην παράγραφο 1.6.3,. Ισχύουν επίσης οι διατάξεις της παραγράφου 1.7.3. Σε εκθέσεις που προκύπτουν από έκτακτη ανάγκη υποβάλλονται µόνο εθελοντές, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να ανακαλούν την προσφορά τους προτού χρειαστούν οι υπηρεσίες τους. Η αποδοχή των εθελοντών γίνεται από τη διοίκηση του ιδρύµατος ή Εργαστηρίου, µετά σύµφωνο γνώµη του εξουσιοδοτηµένου ιατρού και του Υπεύθυνου Ακτινοπροστασίας. Μετά από εθελοντική έκθεση, που αυτή αποδεδειγµένα υπερβαίνει τα όρια του παρόντος κανονισµού, ο εργαζόµενος προσφέρει προσωρινά ή µόνιµα,
τις συνηθισµένες ανάλογα µε την ειδικότητά του υπηρεσίες, χωρίς να εκτίθεται σε ακτινοβολία ή και ακόµη διακόπτει προσωρινά την εργασία του, µε απόφαση των αρµοδίων υπηρεσιών υγείας, ούτως ώστε για κάθε 10 mSv (1 rem) ολόσωµης δόσης ακτινοβολίας πάνω από το ετήσιο όριο, να απέχει από την εργασία του για 3 µήνες. Σε κάθε περίπτωση οι παροχές και η εξέλιξη του εργαζοµένου δεν επηρεάζονται από τέτοιου είδους ρυθµίσεις.

1.3.1. Μαθητευόµενοι και Σπουδαστές.
α. Για τους µαθητευόµενους και τους σπουδαστές ηλικίας 18 ετών και άνω οι οποίοι προορίζονται για ένα επάγγελµα που συνεπάγεται έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες ή οι οποίοι λόγω των σπουδών τους είναι υποχρεωµένοι να χρησιµοποιούν πηγές, τα όρια των δόσεων είναι ίδια µε τα όρια δόσεων για τους επαγγελµατικά εκτιθεµένους, τα οποία καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1 και 1.2.2.
β. Για τους µαθητευόµενους και σπουδαστές ηλικίας 16 έως 18 ετών οι οποίοι προορίζονται για ένα επάγγελµα που συνεπάγεται έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες ή οι οποίοι λόγω των σπουδών τους είναι υποχρεωµένοι να χρησιµοποιούν πηγές, τα όρια των δόσεων είναι ίσα προς τα τρία δέκατα των ορίων δόσεων για επαγγελµατικά εκτιθεµένους, τα οποία καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1. και 1.2.2.
γ. Για τους µαθητευόµενους και σπουδαστές ηλικίας 16 ετών και άνω τους οποίους δεν αφορούν οι διατάξεις των παραγράφων α και β και για τους µαθητευόµενους και σπουδαστές ηλικίας κάτω των 16 ετών και άνω τους οποίους δεν αφορούν οι διατάξεις των παραγράφων α και β και για τους µαθητευόµενους και σπουδαστές ηλικίας κάτω των 16 ετών, τα όρια δόσεως είναι τα ίδια µε τα όρια δόσεως για µεµονωµένα άτοµα του κοινού που καθορίζονται στην παράγραφο 1.3.2. Πάντως η συµµετοχή στις ετήσιες δόσεις τις οποίες είναι δυνατόν να λάβουν λόγω της εκπαιδεύσεώς τους δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0.5mSv (50mrem) για ολόσωµη δόση, τα 5mSv (500mrem) για κάθε ιστό και όργανο, τα 1.5mSv (150mrem) για το φακό του οφθαλµού, τα 5mSv (500mrem) για το δέρµα µε τους περιορισµούς του άρθρου 1.2.2.β. και τα 5mSv (500mrem) για άκρες χείρες, αντιβράχια, κάτω µέρος της κνήµης και άκρους πόδας και η δόση κατά τη διάρκεια κάθε µεµονωµένης έκθεσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το ένα δέκατο των παραπάνω τιµών.
1.3.2 Όρια ∆όσεων για Μεµονωµένα Άτοµα του Κοινού.
Τα ακόλουθα όρια ισχύουν για µεµονωµένα άτοµα του κοινού (στα όρια αυτά δεν περιλαµβάνονται οι δόσεις που οφείλονται σε ιατρικές εφαρµογές και στη φυσική ακτινοβολία).
α. Ολόσωµη έκθεση: Για την περίπτωση της ολόσωµης έκθεσης το όριο δόσης καθορίζεται σε 5mSv (0.5rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
β. Μερική έκθεση: Για την περίπτωση µερικής έκθεσης του σώµατος:
Ι. Το όριο για την ενεργό δόση που χρησιµοποιείται βασικά στην πράξη για την εκτίµηση των εσωτερικών εκθέσεων, που υπολογίζονται µε τις µεθόδους που εκτίθενται στο προσάρτηµα ΙΙ, τµήµα Ε, καθορίζεται σε 5mSv (0.5rem) ανά έτος, η µέση δόση σε καθένα από τα εκτιθέµενα όργανα ή ιστούς δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 50mSv (5rem) ανά έτος. Αυτό το όριο ενεργού δόσης λαµβάνεται υπόψη κατά τον υπολογισµό των ορίων ετήσιας πρόσληψης που δίνονται στο παράρτηµα ΙΙΙ και τα οποία βοηθούν τον καθορισµό των παραγωγών ορίων συγκέντρωσης µεταξύ άλλων στον αέρα και στο νερό.
ΙΙ. Επί πλέον το όριο δόσης για το φακό των οφθαλµών καθορίζεται σε 15mSv (1.5rem) ανά έτος, το όριο δόσης για το δέρµα καθορίζεται σε 50mSv (5rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους το όριο πόδια καθορίζεται σε 50mSv (5rem) κατά τη διάρκεια ενός έτους.
1.3.3 Έκθεση του Πληθυσµού στο Σύνολό του.
α. Η συνεισφορά κάθε δραστηριότητας που περικλείει κίνδυνο από ακτινοβολίες στην έκθεση του πληθυσµού στο σύνολό του διατηρείται στην ελάχιστη δυνατή τιµή.
β. Η συνολική δόση του πληθυσµού από τεχνητές πηγές και τα επιµέρους αίτια της βρίσκονται υπό περιοδική εκτίµηση.
Ιδιαίτερα εκτιµάται η γενετική δόση που οφείλεται σε όλες τις συνεισφορές των διαφόρων δραστηριοτήτων.
Αρµόδια αρχή είναι το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας σε συνεργασία µε την ΕΕΑΕ.
γ. Εκτιµήσεις των αναγραφεµένων στην παράγραφο 1.3.3.β θα διαβιβάζονται τακτικά στην Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
1.3.4 Σε περίπτωση που νέα οδηγία της ΕΟΚ καθορίσει χαµηλότερα όρια για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους και τον πληθυσµό, η ΕΕΑΕ εφαρµόζει αµέσως τα νέα χαµηλότερα όρια και µεριµνά για την έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης.

Στην περίπτωση εξωτερικής έκθεσης ολοκλήρου του σώµατος ή ενός σηµαντικού τµήµατός του τα όρια δόσεως που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1, 1.2.2 και 1.3.2, θεωρούνται ότι τηρούνται εφ’ όσον πληρούνται οι απαιτήσεις που καθορίζονται στο παράρτηµα ΙΙ του παρόντος.

Στην περίπτωση εσωτερικής έκθεσης, τα όρια δόσεως που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1, 1.2.2 και 1.3.2 θεωρούνται ότι τηρούνται εφόσον οι τιµές της ετήσιας προσλήψεως µε εισπνοή και κατάσταση σε κάθε µεµονωµένο έτος δεν υπερβαίνουν τα 6/10 των ορίων που αναγράφονται στο παράρτηµα ΙΙΙ και οι τιµές αυτές δεν υπερβαίνουν το 3/10 των ορίων αυτών ως µέσος όρος 10 συνεχόµενων ετών, για το γενικό κοινό.
α. Οι πίνακες του παραρτήµατος ΙΙΙ του παρόντος δίδουν τα ετήσια όρια προσλήψεις ραδιονουκλιδίων µε εισπνοή για τους εκτιθεµένους εργαζόµενους, τα παράγωγα όρια συγκεντρώσεως ραδιονουκλιδίων στον εισπνεόµενο αέρα για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους.
Οι ποσότητες αυτές πρέπει να θεωρούνται ως ετήσιοι µέσοι όροι, τα ετήσια όρια προσλήψεως ραδιονουκλιδίων µε εισπνοή ή κατάποση για το κοινό.
β. Όταν υπάρχει µίγµα ραδιονουκλιδίων, πρέπει να χρησιµοποιούνται οι µέθοδοι που καθορίζονται στο παράρτηµα ΙΙΙ, παράγραφος 2, των παρόντων Κανονισµών.

Στην περίπτωση των συνδυασµών της εξωτερικής εκθέσεως του σώµατος ή ενός σηµαντικού τµήµατός του και της εσωτερικής ραδιενεργού ρυπάνσεως µε ένα ή περισσότερα ραδιονουκλίδια, τα όρια που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1, 1.2.2 και 1.3.2 θεωρούνται ότι τηρούνται εφ’ όσον πληρούνται οι απαιτήσεις που καθορίζονται στο παράρτηµα ΙΙ των παρόντων Κανονισµών.

Οι ακόλουθες αρχές πρέπει να τηρούνται κατά την εργασία, για την προστασία των επαγγελµατικά εκτιθεµένων.
α. κατάταξη των χώρων εργασίας σε διάφορες περιοχές, β. ταξινόµηση των επαγγελµατικά εκτιθεµένων σε διάφορες κατηγορίες, γ. καθιέρωση µέσων εκτιµήσεως και ελέγχου των δόσεων για τις διάφορες περιοχές εργασίας και τις διάφορες κατηγορίες των εργαζοµένων.
Τα παραπάνω α, β, και γ, προτείνονται από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας και διαβιβάζονται από τον αδειούχο στην ΕΕΑΕ, για τελική έγκριση.
Οι ίδιες αρχές προστασίας θα ισχύουν επίσης για τους µαθητευόµενους και σπουδαστές που αναφέρονται στην παράγραφο 1.3.1.
1.5.1. Ταξινόµηση Περιοχών.
Σε όλες τις περιοχές εργασίας πρέπει να λαµβάνονται τα µέτρα ακτινοπροστασίας, που προβλέπονται από τον παρόντα κανονισµό.
Στις περιοχές εργασίας στις οποίες οι δόσεις δεν ενδέχεται να υπερβούν το 1/10 των ετησίων ορίων δόσεως που καθορίζονται για τους επαγγελµατικά εκτιθεµένους δεν είναι αναγκαίο να γίνει πρόβλεψη ειδικών µέτρων ακτινοπροστασίας όσον αφορά στην ταξινόµηση των περιοχών εργασίας.
Στις περιοχές εργασίας στις οποίες οι δόσεις ενδέχεται να υπερβούν το 1/10 των ετησίων ορίων δόσεως που καθορίζονται για τους επαγγελµατικά εκτιθεµένους, τα µέτρα πρέπει να προσδιορίζονται προς τη φύση της εγκαταστάσεως και των πηγών καθώς και προς το µέγεθος και τη φύση των κινδύνων. Τα µέτρα προσλήψεως και επιβλέψεως καθώς και η φύση και η ποιότητά τους πρέπει να είναι κατάλληλα για την πρόληψη των κινδύνων που προκύπτουν από τις εργασίες οι οποίες συνεπάγονται έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Η ΕΕΑΕ εγκρίνει τα µέτρα αυτά µετά πρόταση του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας, που υποβάλλεται ιεραρχικά, κατά την έκδοση ή και ανανέωση της άδειας. Οι περιοχές εργασίας, στις οποίες οι δόσεις ενδέχεται να υπερβούν το 1/10 των ετησίων ορίων δόσεων που καθορίζονται για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους κατατάσσονται ως εξής:
α. ελεγχόµενη περιοχή.
Κάθε περιοχή µέσα στην οποία ενδέχεται να γίνει υπέρβαση των 3/10 των ετήσιων ορίων δόσεων που καθορίζονται για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους πρέπει να αποτελεί ή να συµπεριλαµβάνεται σε µία ελεγχόµενη περιοχή.
Στο παράρτηµα ΙV του παρόντος παρατίθεται ενδεικτικά, ένας κατάλογος των ιδρυµάτων και εγκαταστάσεων µέσα στα οποία η ύπαρξη γεννητριών ή πηγών ικανών να προκαλέσουν έκθεση δικαιολογεί γενικά την οριοθέτηση µιας ή περισσοτέρων ελεγχοµένων περιοχών.
β. επιβλεπόµενη περιοχή.
Ως επιβλεπόµενη περιοχή θεωρείται κάθε περιοχή στην οποία ενδέχεται να γίνει υπέρβαση του 1/10 των ετησίων ορίων δόσεων που καθορίζονται για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους εργαζόµενους και η οποία δε θεωρείται ελεγχόµενη περιοχή.
1.5.2 Οριοθέτηση Περιοχών.
Οι ελεγχόµενες περιοχές πρέπει να οριοθετούνται.
Λαµβανοµένων υπόψη της φύσεως και της σηµασίας των κινδύνων από ακτινοβολίες, πρέπει:
α. να οργανώνεται, µέσα στις ελεγχόµενες και επιβλεπόµενες περιοχές, επίβλεψη των κινδύνων από ακτινοβολίες και κυρίως να πραγµατοποιείται, κατά περίπτωση, µέτρηση της ραδιενέργειας, των δόσεων και των ρυθµών δόσεως, καθώς και καταγραφή των αποτελεσµάτων.
β. να προβλέπεται η ύπαρξη, µέσα στις ελεγχόµενες και επιβλεπόµενες περιοχές, οδηγιών εργασίας που να αφορούν στην αποφυγή των κινδύνων από ακτινοβολίες.
γ. να επισηµαίνονται οι κίνδυνοι οι συνυφασµένοι µε τις πηγές, µέσα στις ελεγχόµενες περιοχές,
δ. να σηµατοδοτούνται οι πηγές µέσα στις ελεγχόµενες και επιβλεπόµενες περιοχές.
Αρµόδιοι για την εκτέλεση των καθηκόντων αυτών είναι οι Υπεύθυνοι Ακτινοπροστασίας.
1.5.3 Ταξινόµηση Επαγγελµατικά Εκτιθεµένων.
1.5.3.1. Οι επαγγελµατικά εκτιθέµενοι για λόγους ελέγχου και επιβλέψεως κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες:
Κατηγορία Α: Όσοι είναι πιθανό να λάβουν δόση µεγαλύτερη των 3/10 των ορίων δόσεων.
Κατηγορία Β: Όσοι δεν είναι πιθανόν να λάβουν τέτοια δόση.
1.5.3.2. Οι επαγγελµατικά εκτιθέµενοι, οι µαθητευόµενοι και σπουδαστές που αναφέρονται στην παράγραφο 1.3.1. πρέπει να ενηµερώνονται για τους κινδύνους που εγκυµονεί η εργασία τους ή η εκπαίδευσή τους για την υγεία τους, για τις προφυλάξεις που πρέπει να παίρνουν και τη σηµασία της τηρήσεως τεχνικών και ιατρικών απαιτήσεων.
Η κατά τα ανωτέρω ενηµέρωση και εκπαίδευση στην ακτινοπροστασία διενεργείται µε ευθύνη του αδειούχου του εργαστηρίου, από υπεύθυνους ακτινοπροστασίας και εξουσιοδοτηµένους ιατρούς και αναγνωρίζεται από την ΕΕΑΕ.
1.5.3.3. Απαγορεύεται η απασχόληση οποιουδήποτε ως επαγγελµατικά εκτεθιµένου, αν η εκπαίδευσή του στην ακτινοπροστασία δεν έχει αναγνωρισθεί από την ΕΕΑΕ.
1.5.4 Εξέταση και Έλεγχος Μέσων Προστασίας και Οργάνων Μετρήσεως.
Η εξέταση και ο έλεγχος των µέσων προστασίας και των οργάνων µετρήσεων πρέπει να πραγµατοποιούνται από τον Υπεύθυνο Ακτινοπροστασίας. Οι εξετάσεις και έλεγχοι αυτοί ενδεικτικά περιλαµβάνουν:
α. Τον τακτικό έλεγχο της αποτελεσµατικότητας των µέσων και µεθόδων προστασίας, β. Τον τακτικό έλεγχο της καλής καταστάσεως λειτουργίας και της συντήρησης των οργάνων µετρήσεων και της ορθής χρησιµοποιήσεώς τους.
Τα αποτελέσµατα των παραπάνω ελέγχων καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο το οποίο θεωρείται από τον αδειούχο του εργαστηρίου και υπόκειται στον έλεγχο της ΕΕΑΕ.
1.5.5. Ειδικευµένη Υπηρεσία Ακτινοπροστασίας.
Σε εγκαταστάσεις µε σοβαρούς κινδύνους έκθεσης ή ραδιενεργού ρύπανσης προσώπων, απαιτείται η συγκρότηση µιας ειδικευµένης υπηρεσίας ακτινοπροστασίας. Η εκτίµηση περί του αν µία εγκατάσταση συνεπάγεται τέτοιους κινδύνους γίνεται από την Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενέργειας. Η κατά τα ανωτέρω υπηρεσία ακτινοπροστασίας είναι δυνατόν να είναι κοινή για περισσότερες εγκαταστάσεις µετά από έγκριση της ΕΕΑΕ. Πρέπει να είναι διαχωρισµένη από τις υπηρεσίες ή µονάδες παραγωγής και εκµετάλλευσης.

Το είδος και η συχνότητα της εκτιµήσεως της εκθέσεως των επαγγελµατικά εκτιθεµένων, καθορίζεται από την αρχή που εποπτεύει το χώρο της εργασίας µετά σύµφωνη γνώµη της Ε.Ε.Α.Ε., κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση η τήρηση των διατάξεων του παρόντος. Η εκτίµηση της έκθεσης καταχωρείται σε ειδικό βιβλίο, που θεωρείται από τον υπεύθυνο της εγκατάστασης και υπόκειται στον έλεγχο της Ε.Ε.Α.Ε.
1.6.1 Συλλογική Επίβλεψη.
α. Λαµβανοµένων υπόψη των κινδύνων των ακτινοβολιών πρέπει, µε ευθύνη του Υπεύθυνου Ακτινοπροστασίας, να γίνεται µέτρηση:
Ι. Του ρυθµού δόσεως και της ροής (σωµατιδίων) µε ένδειξη της φύσεως και της ποιότητας των σχετικών ακτινοβολιών.
ΙΙ. Της συγκεντρώσεως στην ατµόσφαιρα και της επιφανειακής πυκνότητας των ουσιών που προκαλούν ραδιενεργό ρύπανση, µε ένδειξη για το είδος και τη φυσική και χηµική κατάστασή τους.
Όπου είναι ενδεδειγµένο, τα αποτελέσµατα των παραπάνω µετρήσεων χρησιµοποιούνται για την εκτίµηση των ατοµικών δόσεων.
1.6.2. Μέτρηση Ατοµικών ∆όσεων
1.6.2.1. Η εκτίµηση των ατοµικών δόσεων πρέπει να είναι συστηµατική για τους εργαζόµενους της κατηγορίας Α. Η εκτίµηση αυτή στηρίζεται στις ατοµικές µετρήσεις, ή εφόσον τούτο επιδεικνύεται αδύνατο ή ανεπαρκές, στην εκτίµηση είτε βάσει ατοµικών µετρήσεων επί άλλων επαγγελµατικά εκτιθεµένων, είτε βάσει των αποτελεσµάτων της συλλογικής παρακολουθήσεως που προβλέπεται από το 1.6.1.
1.6.2.2. Σε οποιαδήποτε περίπτωση κατά την οποία η ολόσωµη δόση που έλαβε ο επαγγελµατικά εκτιθέµενος υπερβαίνει τα 15mSv (1.5rem) σε ένα έτος, ο Υπεύθυνος Ακτινοπροστασίας πρέπει να διερευνήσει τα αίτια και να προτείνει, ενδεχόµενα, τη λήψη κατάλληλων µέτρων και παράλληλα να υποβάλλει ιεραρχικά γραπτή έκθεση στην ΕΕΑΕ.
1.6.2.3. Σε περίπτωση εκθέσεως λόγω ατυχήµατος ή έκτακτης ανάγκης πρέπει να γίνεται εκτίµηση της δόσεως, ανεξάρτητα αν η δόση είναι ολόσωµη ή µερική.
1.6.2.4. Τα αποτελέσµατα της εκτιµήσεως των ατοµικών δόσεων πρέπει να υποβάλλονται σε εξουσιοδοτηµένο ιατρό. Στις περιπτώσεις ατυχήµατος και έκτακτης ανάγκης, τα αποτελέσµατα πρέπει να υποβάλλονται αµέσως στην ΕΕΑΕ ιεραρχικά και στον εξουσιοδοτηµένο ιατρό από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας.
1.6.3 Καταγραφή Αποτελεσµάτων
1.6.3.1. Τα ακόλουθα αποστέλλονται από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας στην ΕΕΑΕ, όπου αξιολογούνται, καταχωρούνται και αρχειοθετούνται για χρονικό διάστηµα τουλάχιστον 30 ετών:
α. Τα αποτελέσµατα των µετρήσεων της συλλογικής επίβλεψης που έχουν χρησιµοποιηθεί για τον υπολογισµό των ατοµικών δόσεων.
β. Τα διαθέσιµα στοιχεία σχετικά µε τον υπολογισµό των ατοµικών δόσεων.
γ. Οι αναφορές σχετικά µε τις περιστάσεις και τα ληφθέντα µέτρα σε περίπτωση εκθέσεως λόγω ατυχήµατος ή έκτακτης ανάγκης.
Για τα στοιχεία που προβλέπονται στα εδάφια β και για το χρονικό διάστηµα των 30 ετών αρχίζει µετά το τέλος της εργασίας που συνεπάγεται έκθεση σε ιοντίζουσα ακτινοβολία.
1.6.3.2. Η ΕΕΑΕ συντονίζει το έργο της δοσιµέτρησης του προσωπικού που ασχολείται επαγγελµατικά µε ιοντίζουσες ακτινοβολίες και τηρεί το επίσηµο αρχείο δόσεων των δοσιµετρουµένων. Η δοσιµέτρηση πραγµατοποιείται από το Εργαστήριο ∆οσιµέτρησης Προσωπικού της Ε.Ε.Α.Ε. ή από κατάλληλα εργαστήρια άλλων φορέων που έχουν εξουσιοδοτηθεί από την Ε.Ε.Α.Ε.
1.6.3.3. Η Ε.Ε.Α.Ε. ανακοινώνει, µέσα σε εύλογο χρονικό διάστηµα, τα αποτελέσµατα της δοσιµετρήσεως στον εργοδότη ο οποίος:
α. Ενηµερώνει αµέσως κάθε εργαζόµενο για τις δόσεις που έχει λάβει β. Τηρεί τα αποτελέσµατα της δοσιµετρήσεως σε αρχείο το οποίο πρέπει να είναι προσιτό σε κάθε εργαζόµενο ή στον ιατρό του, όσον αφορά στα ατοµικά του στοιχεία.
1.6.3.4. Η Ε.Ε.Α.Ε. µπορεί να ζητήσει από κάθε εργοδότη στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό κάθε αναγκαία πληροφορία για τις δόσεις των επαγγελµατικά εκτιθεµένων. Κάθε εργοδότης, µέσα στην Επικράτεια, είναι υποχρεωµένος να παρέχει στην Ε.Ε.Α.Ε. τις πληροφορίες που του ζητούνται. Η Ε.Ε.Α.Ε. παρέχει στους έχοντες νόµιµο δικαίωµα τις πληροφορίες αυτές από το κεντρικό αρχείο δοσοµετρίας που τηρεί.
1.6.3.5. Σε περιπτώσεις εκθέσεως εργαζοµένων λόγω ατυχήµατος ή έκτακτης ανάγκης ή σχεδιασµένης ειδικής εκθέσεως, ή όταν υπάρχει βάσιµη πρόνοια εκθέσεως πέραν των ορίων δόσεων, ο εργοδότης, αποστέλλει αµέσως τα δοσίµετρα στην Ε.Ε.Α.Ε. ή στο εξουσιοδοτηµένο εργαστήριο. Ο Υπεύθυνος Ακτινοπροστασίας ή η ειδική υπηρεσία ακτινοπροστασίας, που λειτουργεί στην εγκατάσταση, αποστέλλει έκθεση στην Ε.Ε.Α.Ε. στην οποία περιλαµβάνεται κάθε χρήσιµη πληροφορία. Έκθεση αποστέλλει και ο εργαζόµενος, εφόσον το επιθυµεί. Στις περιπτώσεις αυτές η Ε.Ε.Α.Ε. ή τα εξουσιοδοτηµένα εργαστήρια προβαίνουν στην άµεση επεξεργασία των δοσιµέτρων και στον υπολογισµό των δόσεων και ανακοινώνουν αµέσως τα αποτελέσµατα στον εργοδότη και στον εργαζόµενο, ή στον ιατρό του, εφόσον τα ζητήσουν και στις αρµόδιες υπηρεσίες, προκειµένου να ληφθούν τα µέτρα που απαιτούνται από τις περιστάσεις.

Η Ιατρική επίβλεψη των επαγγελµατικά εκτιθεµένων στηρίζεται στις αρχές που διέπουν την ιατρική της εργασίας και στις ειδικές αρχές που προκύπτουν από τις απαιτήσεις της ακτινοπροστασίας, περιλαµβάνει εξετάσεις πριν από την πρόσληψη και περιοδικές εξετάσεις υγείας, των οποίων η φύση και η συχνότητα καθορίζονται από την κατάσταση της υγείας του εργαζόµενου, τις συνθήκες εργασίας του και τα περιστατικά που είναι δυνατό να έχουν σχέση µε αυτές.
Αποκλείεται η απασχόληση οποιουδήποτε εργαζόµενου σε θέση στην οποία είναι πιθανό να εκτεθεί σε ακτινοβολία λόγω της εργασίας του, εφόσον τα αποτελέσµατα των ιατρικών εξετάσεων δεν το επιτρέπουν, σύµφωνα µε γνωµοδότηση του αρµόδιου εξουσιοδοτηµένου ιατρού.
1.7.1. Επίβλεψη Εκτιθεµένων
Η Ιατρική επίβλεψη των επαγγελµατικά εκτιθεµένων εργαζοµένων κατηγορίας Α γίνεται από εξουσιοδοτηµένους ιατρούς και περιλαµβάνει:
α. Ιατρική εξέταση πριν από την πρόσληψη.
Περιλαµβάνει: ιστορικό στο οποίο αναφέρονται και όλες οι προηγούµενες γνωστές εκθέσεις σε ιοντίζουσα ακτινοβολία, που είναι αποτέλεσµα είτε των µέχρι τότε ενασχολήσεων του εργαζοµένου, είτε γνωστών ιατρικών εξετάσεων και θεραπειών και τα παρακάτω:
1. πλήρη κλινική εξέταση
2. εργαστηριακές εξετάσεις
α) γενική εξέταση ούρων
β) γενική εξέταση αίµατος (αιµατοκρίτη, αιµοσφαιρίνη, αριθµό λευκών, ερυθρών, αιµοπεταλίων, λευκοκυτταρικό τύπο και δικτυοερυθροκύτταρα)
γ) ακτινογραφία θώρακος
3. ειδικές κλινικές εξετάσεις
α) οφθαλµολογική εξέταση που να περιλαµβάνει ειδικότερα και την εξέταση του φακού του οφθαλµού.
β) ψυχιατρική εξέταση.
Εάν προκύψουν παθολογικά ευρήµατα από τις παραπάνω εξετάσεις, θα πρέπει να γίνεται πλήρης κλινικοεργαστηριακός έλεγχος για τη διερεύνηση του παθολογικού ευρήµατος.
Ενδεχόµενη γενετική επιβάρυνση όπως π.χ. µελαγχρωµατική ξηροδερµία πρέπει να λαµβάνεται υπόψη από τον εξουσιοδοτηµένο ιατρό.
β. Γενική ιατρική επίβλεψη: Εξουσιοδοτηµένος ιατρός δικαιούται να έχει πρόσβαση σε κάθε πληροφορία που θεωρείται αναγκαία για την εκτίµηση της καταστάσεως υγείας των υπό ιατρική παρακολούθηση εργαζοµένων και για την αξιολόγηση των συνθηκών, του περιβάλλοντος στους χώρους εργασίας, στο µέτρο κατά το οποίο θα ήταν δυνατόν να επηρεάσουν την καταλληλότητα, από απόψεως υγείας, των εργαζοµένων, για την άσκηση των καθηκόντων που τους ανατίθενται.
γ. Περιοδική επίβλεψη της υγείας: Η υγεία των εργαζοµένων πρέπει να αποτελεί αντικείµενο τακτικών εξετάσεων, για να διαπιστώνεται, αν αυτοί συνεχίζουν να είναι ικανοί για την άσκηση των καθηκόντων τους. Οι εξετάσεις αυτές εξαρτώνται από το είδος και την έκταση της εκθέσεως σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες και από την κατάσταση της υγείας του εργαζοµένου. 
Η κατάσταση της υγείας κάθε εργαζόµενου πρέπει να εξετάζεται τουλάχιστον µια φορά το έτος και συχνότερα, αν οι συνθήκες εκθέσεως ή η κατάσταση της υγείας του το καθιστούν αναγκαίο.
Οι περιοδικές ιατρικές εξετάσεις γίνονται κατά προτίµηση το πρώτο τρίµηνο κάθε ηµερολογιακού έτους, εκτός αν οι υπηρεσιακές ανάγκες ορίζουν άλλη χρονική κατανοµή. Οι εξετάσεις αυτές περιλαµβάνουν τα υποστοιχεία 1, 2α, 2β και 3α ιατρικές εξετάσεις, που γίνονται πριν την πρόσληψη και σε περίπτωση παθολογικού ευρήµατος, πλήρη κλινικοεργαστηριακό έλεγχο.
Ο εξουσιοδοτηµένος ιατρός µπορεί να υποδείξει την παράταση της ιατρικής παρακολουθήσεως του υπό επίβλεψη προσωπικού, µετά την παύση της εργασίας του, όσο χρονικό διάστηµα θεωρεί αναγκαίο για τη διαφύλαξη της υγείας.
1.7.2. Κατάταξη Εργαζοµένων Κατηγορίας Α.
Υιοθετείται η παρακάτω ιατρική κατάταξη σε σχέση µε την ικανότητα εργασίας των εργαζοµένων της κατηγορίας Α:
− ικανοί
− ικανοί υπό προϋποθέσεις
− µη ικανοί
Ο εργαζόµενος κρίνεται ανίκανος για εργασία µε ακτινοβολίες αν διαπιστωθεί σοβαρή διαταραχή της υγείας του, που είναι ασύµβατη µε την εργασία του. Σε περίπτωση που ο εξουσιοδοτηµένος ιατρός θεωρεί πολύ πιθανό ότι η σοβαρή διαταραχή της υγείας του εργαζοµένου είναι αναστρέψιµη, ο εργαζόµενος κρίνεται ικανός για εργασία µε ακτινοβολίες υπό Προϋποθέσεις, οπότε τίθεται υπό άµεσον ιατρικό έλεγχο, Σε κάθε άλλη περίπτωση κρίνεται ικανός.
1.7.2.1. Για κάθε εργαζόµενο κατηγορίας Α τηρείται ιατρικός φάκελος, που ενηµερώνεται για το χρονικό διάστηµα, κατά το οποίο ο υπό ιατρική παρακολούθηση εργαζόµενος ανήκει στην κατηγορία αυτή. Ο φάκελος αυτός διατηρείται στο αρχείο για χρονικό διάστηµα τουλάχιστον τριάντα ετών, µετά την οριστική διακοπή της εργασίας, που συνεπάγεται έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες.
1.7.2.2. Ο ιατρικός φάκελος περιέχει τις πληροφορίες, που αφορούν τη φύση της εργασίας, τα αποτελέσµατα της ιατρικής εξετάσεως προσλήψεως και των περιοδικών εξετάσεων υγείας, την καταγραφή των δόσεων, που χρησιµεύουν για να εξακριβώνεται αν έχει γίνει υπέρβαση των ορίων δόσεων που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1, 1.2.2. και 1.2.3, καθώς και την καταγραφή των δόσεων, που έχουν ενδεχοµένως ληφθεί κατά τη διάρκεια εκθέσεων λόγω ατυχήµατος και έκτακτης ανάγκης.
1.7.3. Ειδική Επίβλεψη Επαγγελµατικά Εκτιθεµένων
Πρέπει να γίνεται ειδική ιατρική επίβλεψη όταν συµβεί ή υπάρχει δικαιολογηµένη υπόνοια ότι έχει συµβεί υπέρβαση των ορίων δόσεων που καθορίζονται στις παραγράφους 1.2.1 και 1.2.2 του παρόντος.
Οι µετέπειτα συνθήκες εκθέσεως υπόκεινται στην έγκριση του εξουσιοδοτηµένου ιατρού.
Οι περιοδικές εξετάσεις υγείας που προβλέπεται στην παράγραφο 1.7.1 συµπληρώνονται από τις εξετάσεις και τα µέτρα απορρύπανσης και επείγουσας ιατρικής περίθαλψης, τα οποία ο εξουσιοδοτηµένος ιατρός θεωρεί αναγκαία.
1.7.4 Ειδικές Ρυθµίσεις
1.7.4.1. Ο ενδεικτικός πίνακας των κριτηρίων, που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη για την εκτίµηση της καταλληλότητας των εργαζοµένων, από απόψεως υγείας, για έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες, περιλαµβάνει τα αναγραφόµενα στην παράγραφο 1.7.1 και επιπλέον λαµβάνονται υπόψη ενδεχόµενες ενδείξεις για τα παρακάτω:
α) µείωση των κινητικών δραστηριοτήτων που οδηγούν στην παραγωγή εµµόρφων στοιχείων του αίµατος ή στην παραγωγή σπερµατοζωαρίων (όπως π.χ. λευκών αιµοσφαιρίων κάτω από 3.500/κ.κ.χ., ουδετερόφιλων κάτω από 2.500/κ.κ.χ. κτλ).
β) ύπαρξη σοβαρών παθολογικών καταστάσεων που µπορεί να προκαλέσουν απώλεια της συνειδήσεως (όπως π.χ. επιληψία).
γ) ύπαρξη σοβαρών χρονίων νευρολογικών συνδρόµων που επηρεάζουν την κινητική ή αισθητική λειτουργία (όπως π.χ. σκλήρυνση κατά πλάκας).
δ) ύπαρξη προκαρκινικών καταστάσεων (όπως π.χ. πολυπόδων).
ε) ύπαρξη παθολογικών καταστάσεων που µπορεί να υποκρύπτουν νεοπλάσµατα (όπως π.χ. ψυχρών όζων του θυρεοειδούς).
στ) ύπαρξη οποιασδήποτε άλλης σοβαρής παθολογικής καταστάσεως του είναι ασύµβατη µε την εργασία µε ακτινοβολίες.
ζ) σύνδροµα εξαρτήσεως από φαρµακολογικές ουσίες (όπως π.χ. ναρκωτικά) ή οινόπνευµα.
1.7.4.2. Ο εργαζόµενος ή και ο εξουσιοδοτηµένος προσωπικός ιατρός κάθε εργαζόµενου, έχουν το δικαίωµα να λαµβάνουν γνώση των ιατρικών και βιολογικών εξετάσεων που τον αφορούν.
Κάθε εργοδότης ή υπηρεσία που εκδίδει ή τηρεί τα στοιχεία αυτά υποχρεούται να χορηγεί στον προσωπικό ιατρό του εργαζόµενου ή στο εργαζόµενο αντίγραφα κατ’ αίτησή του.
1.7.4.3. Στοιχεία για την έκθεση των εργαζοµένων µε ακτινοβολίες πρέπει να χορηγούνται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, όπου κάποιος εκτιθέµενος εργαζόµενος, µπορεί να διοριστεί.
1.7.5. Προσφυγή
1.7.5.1. Κατά των διαπιστώσεων και των αποφάσεων των ιατρών, που λαµβάνονται κατά τις διατάξεις του παρόντος, σχετικά µε την ικανότητα απασχολήσεως προσώπων ως επαγγελµατικά εκτιθεµένων ή εργαζοµένων κατηγορίας Α, δύνανται να ασκήσουν προσφυγή ο εργαζόµενος και ο εργοδότης ενώπιον των Υγειονοµικών Επιτροπών του ασφαλιστικού φορέα Υγείας στον οποίο υπάγεται ο εργαζόµενος, εφαρµοζοµένων κατά τα λοιπά των διατάξεων της ισχύουσας νοµοθεσίας.
1.7.5.2. Για την περίπτωση αυτή στις Υγειονοµικές Επιτροπές επιπλέον µετέχουν ένας αιµατολόγος, ένας ακτινοθεραπευτής - ογκολόγος, ένας ιατρός εργασίας και ένας πυρηνικός ιατρός µε τα κατάλληλα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, µετά γνώµη του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, καθώς και ένας ακτινοφυσικός ιατρικής, µετά γνώµη της Ε.Ε.Α.Ε., µε απόφαση του Υπουργού Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

1.8.1. Μέτρα προστασίας
1.8.1.1. Η αρµόδια αρχή για την ακτινοπροστασία του πληθυσµού της χώρας είναι η ΕΕΑΕ, η οποία προβαίνει σε κατάλληλες µετρήσεις και ελέγχους, αξιολογεί τα αποτελέσµατά τους και προτείνει και αξιολογεί τα ενδεικνυόµενα κατά περίσταση µέτρα προστασίας.
1.8.1.2. Οι κατά τα ανωτέρω εξετάσεις και έλεγχοι διενεργούνται σύµφωνα µε τις διατάξεις των Ν.∆. 181/1974 και 854/1971 του Α.Ν. 451/1968 και 1733/87 από τις κατά κάθε περίπτωση βαθµού κινδύνου εκθέσεως.
1.8.2. Επίβλεψη Υγείας
1.8.2.1 Η επίβλεψη της υγείας του πληθυσµού βασίζεται κυρίως στην εκτίµηση των δόσεων που ελήφθησαν από τον πληθυσµό τόσο σε οµαλές συνθήκες όσο και σε περίπτωση ατυχήµατος.
1.8.2.2. Η επίβλεψη ασκείται:
α. Στο σύνολο του πληθυσµού της χώρας ή µιας περιοχής.
β. Σε οµάδες αναφοράς του πληθυσµού.
1.8.2.3. Οι εκτιµήσεις των δόσεων που πραγµατοποιούνται από την ΕΕΑΕ, περιλαµβάνουν µεταξύ άλλων:
α. Την εκτίµηση της εξωτερικής εκθέσεως µε ένδειξη κατά περίπτωση, της ποιότητας των ακτινοβολιών.
β. Την εκτίµηση της ραδιενεργού ρυπάνσεως, µε ένδειξη του είδους και της φυσικής και χηµικής καταστάσεως των ραδιενεργών ρυπαντών καθώς και τον προσδιορισµό της ραδιενέργειας και της συγκεντρώσεώς τους.
γ. Την εκτίµηση των δόσεων τις οποίες ο πληθυσµός ή οι οµάδες αναφοράς του πληθυσµού ενδέχεται να λάβουν υπό κανονικές ή εξαιρετικές συνθήκες και τη λεπτοµερή περιγραφή των χαρακτηριστικών των οµάδων αυτών.
δ. Την εκτίµηση της γενετικής δόσεως και της ετήσιας γενετικώς σηµαντικής δόσεως λαµβανοµένων υπόψη των δηµογραφικών χαρακτηριστικών. Οι δόσεις που οφείλονται σε έκθεση σε διάφορες πηγές πρέπει κατά τον δυνατόν να προστίθενται.
1.8.2.4 Η συχνότητα των ως άνω εκτιµήσεων και εκτιµήσεων των δόσεων πρέπει να είναι τέτοια ώστε αυτές να γίνονται τουλάχιστον µία φορά ανά πενταετία.
Αν παραστεί ανάγκη οι δραστηριότητες αυτές είναι δυνατόν να γίνονται σε συνεργασία µε άλλα Κράτη µέλη, κατόπιν αποφάσεως του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας µετά πρόταση της Ελληνικής Επιτροπής Ατοµικής Ενέργειας.
1.8.2.5 Τα κατά το παρόν άρθρο στοιχεία συγκεντρώνονται σε κεντρικό αρχείο, που τηρείται από την Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας. Οι υπηρεσίες και λοιποί φορείς, υπό την εποπτεία ή τον οποιασδήποτε φύσεως έλεγχο των οποίων υπάγονται οι δραστηριότητες, που εµπίπτουν στην παράγραφο 1.1.1 των παρόντων Κανονισµών καθώς και όλοι όσοι ασκούν δραστηριότητες αυτού του είδους µέσα στην Επικράτεια, υποχρεούνται να διαβιβάζουν στο κεντρικό αυτό αρχείο κάθε στοιχείο ή πληροφορία, που έχουν στη διάθεσή τους, εφ’ όσον δεν πρόκειται για απόρρητο εθνικής άµυνας.
1.8.3. Σχέδια Επέµβασης σε Περιπτώσεις Έκτακτης Ανάγκης
Για την αντιµετώπιση κάθε έκτακτου περιστατικού που θα ήταν δυνατόν να προκαλέσει σηµαντική από πλευράς ακτινοπροστασίας έκθεση του πληθυσµού, ενεργοποιούνται τα σχέδια έκτακτης ανάγκης ως εξής:
Η ευρύτερη ενεργοποίηση του Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης αποτελεί αρµοδιότητα του Υπουργού Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και βασίζεται:
α. Στο σύστηµα έγκαιρης πληροφόρησης σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήµατος (∆ιεθνής Σύµβαση του ∆ΟΑΕ που έχει υπογράψει η χώρα µας).
β. Στο σύστηµα έγκαιρης ανταλλαγής πληροφοριών της ΕΟΚ, σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, όπως καθορίζεται στην απόφαση του Συµβουλίου Υπουργών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας την 14.12.1987 (87/600/Euratom).
γ. Στη διµερή συµφωνία µε τη Βουλγαρία για την έγκαιρη πληροφόρηση σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήµατος ή ανίχνευσης αυξηµένης ραδιενέργειας στην επικράτεια µιας από τις δύο χώρες.
δ. Στην πληροφόρηση από τη χώρα όπου συνέβη το πυρηνικό ατύχηµα ή από άλλες χώρες µε τις οποίες η χώρα µας έχει συνάψει διµερείς συµφωνίες συνεργασίας στον τοµέα της πυρηνικής ενέργειας.
ε. Στην πληροφόρηση από αρµόδιες αρχές της χώρας µας ή άλλων φιλικών κρατών.
στ. Σε µετρήσεις που γίνονται µε την ευθύνη της ΕΕΑΕ (ρυθµός δόσεως γ-ακτινοβολίας, συγκέντρωση ισοτόπων στον αέρα, ραδιενεργός επίπτωση κτλ.).
Η ΕΕΑΕ οφείλει να εισηγηθεί την ενεργοποίηση του σχεδίου έκτακτης ανάγκης όταν οι συνθήκες το απαιτούν.
Για τη λήψη µέτρων έκτακτης ανάγκης ισχύουν οι παρακάτω αρχές:
1. Η εµπορική διάθεση τροφίµων τελεί υπό τους περιορισµούς που προβλέπονται στους ισχύοντες κοινοτικούς κανονισµούς.
2. Καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε η δόση του πληθυσµού να µην υπερβεί το προβλεπόµενο στο άρθρο 1.3.3 όριο ολόσωµης ή ενεργού ισοδύναµης δόσεως, για µεµονωµένο έτος 2mSv/έτος (200mrem/έτος). Το όριο αυτό είναι αναπροσαρµόσιµο προς τα κάτω, σύµφωνα µε ενδεχόµενη κοινοτική µεταβολή ή µπορεί να µειωθεί όπως οι συνθήκες το επιβάλλουν
3. Η χορήγηση σταθερού ιωδίου (σε δόση 100mg ηµερησίως επί 10 ηµέρες σε ανήλικες) επιβάλλεται αν η προβλεπόµενη δόση θυροειδούς είναι πάνω από 250mSv (25rem) συνιστάται ή όχι (αφού ληφθούν υπόψη στοιχεία που απεικονίζουν όλη την εικόνα της ραδιενεργού διασποράς και τις λοιπές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα) αν η προβλεπόµενη δόση θυροειδούς είναι 50-250mSv (5-25rem) και δεν συνιστάται αν η προβλεπόµενη δόση θυρεοειδούς είναι κάτω από 50mSv (5rem).
4. Μετακίνηση πληθυσµών και παραµονή σε κλειστό χώρο επιβάλλονται, αν η προβλεπόµενη ολόσωµη ή ενεργός ισοδύναµη δόση υπερβαίνει τα 0.5sv (50rem) ή η δόση δέρµατος τα 3Sv (300rem) δεν συνιστώνται αν οι αντίστοιχες τιµές είναι µικρότερες από 0.1.Sv (10rem) ή 1Sv (50rem) ή η δόση δέρµατος τα 3Sv (300rem), δεν συνιστώνται αν οι αντίστοιχες τιµές είναι µικρότερες από 0.1Sv (10rem) ή 1Sv (100rem), ενώ για ενδιάµεσες τιµές 0.1.-0.5Sv (10-50rem) ολόσωµη ή ενεργός ισοδύναµη και 1-3Sv (100-300rem) δόση δέρµατος, το αρµόδιο όργανο αποφασίζει, λαµβάνοντας υπόψη όλη την εικόνα της ραδιενεργού διασποράς και τις λοιπές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα.
Το αρµόδιο όργανο καθορίζεται µε απόφαση του Υπουργού Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας.
Την ευθύνη ευρύτερης κινητοποίησης του κρατικού µηχανισµού έχει ο Υπουργός Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, και συµµετέχουν σ’ αυτήν εκπρόσωποι των Υπουργείων Υγείας, ∆ηµοσίας Τάξεως, Εσωτερικών, Εθνικής Άµυνας, Γεωργίας και Εθνικής Οικονοµίας.
1.8.4. ∆ήλωση Ατυχηµάτων στην Ευρατόµ
Η ΕΕΑΕ προβαίνει σε δήλωση προς την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, τα Κράτη Μέλη και άλλα γειτονικά Κράτη, για κάθε ατύχηµα ή κατάσταση έκτακτης ανάγκης που συνεπάγεται σηµαντική από άποψη ακτινοπροστασίας έκθεση του πληθυσµού, σύµφωνα µε την απόφαση του Συµβουλίου που αναφέρεται την 1.8.3.β.
1.8.5. Κυρώσεις
Οι παραβάτες των διατάξεων των παρόντων κανονισµών διώκονται και τιµωρούνται κατά τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν.∆. 181/74, και τις λοιπές κατά περίπτωση διατάξεις της Ποινικής ∆ικονοµίας.

2.1. Βασικές προϋποθέσεις
2.1.1. Για την άσκηση στην Ελλάδα από φυσικά ή νοµικά πρόσωπα οποιασδήποτε δραστηριότητας µε ιοντίζουσες ακτινοβολίες, απαιτείται ειδική άδεια. Η άδεια χορηγείται όταν καλύπτονται οι άµεσες και έµµεσες απαιτήσεις ακτινοπροστασίας.
2.1.2. Η ειδική άδεια χορηγείται:
α) Από το Υπουργείο Υγείας για ιατρικές εφαρµογές (Ν.∆. 181/74/αρ. 4, παρ. 2α).
β) Με κοινή απόφαση του καθ’ ύλην αρµοδίου Υπουργού και του Υπουργού ΒΕΤ, µετά από σύµφωνη γνώµη της ΕΕΑΕ, για µη ιατρικές εφαρµογές.
γ) Από την ΕΕΑΕ για ερευνητικές και εκπαιδευτικές εφαρµογές και για την εισαγωγή, µεταφορά, παραγωγή, κατοχή, διάθεση ραδιονουκλιδίων και σχασίµων υλικών, καθώς και για την έγκριση εισαγωγής και χρήσης µηχανηµάτων παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών µη ιατρικών εφαρµογών.
2.1.3. Γενική προϋπόθεση για την έκδοση της ειδικής άδειας είναι η χορήγηση άδειας σκοπιµότητας από τον αρµόδιο φορέα. Οι κατά τόπον φορείς του Υπουργείου εισηγούνται για την ίδρυση του εργαστηρίου, λαµβάνοντας υπόψη την καταλληλότητα της περιοχής για την εγκατάσταση, τον αριθµό οµοίων εργαστηρίων, κοινωνικούς, οικονοµικούς και πολιτιστικούς παράγοντες και την ανάγκη ανάπτυξης νέων τεχνικών και εκσυγχρονισµού των υπαρχόντων εργαστηρίων κ.τ.λ.
2.1.4. Η χρονική ισχύς της ειδικής άδειας που εκδίδεται στις περιπτώσεις 2.1.2. α, καθορίζεται αρµοδίως µετά από σύµφωνη γνώµη της ΕΕΑΕ.
2.2. Ειδικές προϋποθέσεις
2.2.1. Οι ειδικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών λειτουργίας εργαστηρίων ακτινοβολιών, εξαρτώνται από το είδος των πηγών και την κατηγορία των εργαστηρίων (διάγραµµα 21 και 211).
2.2.2. Οι οικοδοµικές και κατασκευαστικές ή άλλες απαιτήσεις όπως και οι απαιτήσεις σε εξοπλισµό για κάθε κατηγορία εργαστηρίου αναφέρονται στους οικείους κανονισµούς ακτινοπροστασίας (Μέρος 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10).
2.2.3. Πέραν του επιστηµονικού προσωπικού που προβλέπεται από την ισχύουσα νοµοθεσία για την άσκηση δραστηριοτήτων που εµπίπτουν στην παρ. 1.1.1. απαιτείται:
α) Υπεύθυνος προγράµµατος ραδ/κής προστασίας όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1.1.7.1.2.
β) Υπεύθυνος ακτινοπροστασίας για τη λειτουργία εργαστηρίων:
ι. ιατρικών δραστηριοτήτων όλων των κατηγοριών εξαιρουµένων των Α-1 και Χ-1, είναι ο ακτινοφυσικός ιατρικής (παρ. 1.1.7.1.6.).
ιι. µη ιατρικών δραστηριοτήτων στις κατηγορίες ΑΠ-1, ΕΦ-1 και Ρ-4, είναι ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας µη ιατρικών εφαρµογών (παραγρ. 1.1.7.1.4).
Για τις λοιπές κατηγορίες εργαστηρίων και ειδικών βιοµηχανικών δραστηριοτήτων, απαιτείται υπεύθυνος ακτινοπροστασίας µη ιατρικών εφαρµογών ή υπεύθυνος ασφάλειας πηγής µετά από έγκριση της ΕΕΑΕ.
2.2.4. Η χορήγηση άδειας λειτουργίας εργαστηρίου ιατρικών εφαρµογών προϋποθέτει ακτινοφυσικό ιατρικής µε:
α) Μερική ή πλήρη απασχόληση για τις κατηγορίες Α-2, Χ-2, Θ, Β.
β) Πλήρη απασχόληση για τις λοιπές κατηγορίες µε την επιφύλαξη των προϋποθέσεων του άρθρου 2.2.5. του παρόντος.
2.2.5. Κατά την έκδοση ή ανανέωση της άδειας λειτουργίας εργαστηρίων για τα οποία απαιτείται υπεύθυνος ακτινοπροστασίας ή υπεύθυνος ιατρός, πυρηνικός ή ακτινοθεραπευτής, υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του υπεύθυνου αυτού στην οποία αναφέρει τη µόνιµη διαµονή του, όλες τις επαγγελµατικές απασχολήσεις του και δέσµευσή του ότι θα γνωστοποιήσει στην ΕΕΑΕ αµέσως κάθε µεταβολής τους. Η ΕΕΑΕ κρίνει κατά περίπτωση το ανώτατο όριο των επαγγελµατικών απασχολήσεων που είναι συµβατές µε την απαιτούµενη από άποψη ακτινοπροστασίας κάλυψη του εργαστηρίου, λαµβάνοντας υπόψη τη φύση και την δραστηριότητα του εργαστηρίου, τις επικρατούσες συνθήκες στη συγκεκριµένη περιοχή και την εµπειρία του υποψηφίου.
2.2.6. Άδειες ειδικών ιατρικών εφαρµογών: Συσκευές που χρησιµοποιούνται αποκλειστικά για την µέτρηση της οστικής µάζας, µε απορρόφηση φωτονίων, λειτουργούν είτε σε ιατρικά εργαστήρια ανοικτών πηγών είτε σε ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια µε τις προϋποθέσεις ότι:
α) τα όργανα µετρήσεων είναι εγκαταστηµένα σε ξεχωριστό χώρο καταλλήλων διαστάσεων και θωρακίσεων, όπου οι τελευταίες απαιτούνται.
β) ο τύπος τους έχει εγκριθεί από την ΕΕΑΕ.
γ) διαθέτουν κατάλληλη κρύπτη για την προσωρινή ή µόνιµη φύλαξη πηγών,
δ) η αντικατάσταση των πηγών πρέπει να γίνεται από ακτινοφυσικό ιατρικής,
ε) τηρείται ειδικό βιβλίο παραλαβής, αντικατάστασης και φύλαξης των πηγών, το οποίο υπόκειται στον έλεγχο της ΕΕΑΕ.
Οι ειδικές αυτές άδειες χορηγούνται όταν οι υπεύθυνοι ιατροί των εργαστηρίων αυτών έχουν την ειδικότητα της πυρηνικής ιατρικής ή ακτινολογίας και µπορούν να ενσωµατώνονται στις άδειες κατηγορίας Α ή Χ.
2.2.7. Για περιπτώσεις ιατρικών δραστηριοτήτων που δεν εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες, οι απαιτήσεις καθορίζονται από το ΥΥΠ µετά από σύµφωνη γνώµη της ΕΕΑΕ.
2.3. Απαιτήσεις χορήγησης αδειών εργαστηρίων ιατρικών εφαρµογών.
2.3.1. Μετά την άδεια σκοπιµότητας υποβάλλεται αίτηση στην αρµόδια αρχή, για µεν τα εργαστήρια κατηγορίας Α-1, Χ-1 και Θ αίτηση άδειας λειτουργίας µε τα αναφερόµενα στην παρ. 2.3.5 του παρόντος και τα λοιπά απαραίτητα δικαιολογητικά, για δε τα εργαστήρια κατηγορίας Α-2, Α-3, Α-4, Χ-2, Χ-3, Π, Β, Ε και Τ για προέγκριση κατασκευής µε τα κάτωθι δικαιολογητικά:
α) Πλήρης µελέτη ακτινοπροστασίας και θωρακίσεων εκπονηµένη από ακτινοφυσικό ιατρικής (εις διπλούν).
β) Σχέδια υπό κλίµακα 1:50 στα οποία φαίνονται σε κάτοψη και τοµή οι χώροι του εργαστηρίου και οι γειτονικοί προς αυτό χώροι, η θέση των πηγών και µηχανηµάτων, ειδικές προστατευτικές διατάξεις και θωρακίσεις.
γ) Άδεια πολεοδοµίας.
2.3.2. Η αρµόδια αρχή διαβιβάζει την αίτηση µε τα δικαιολογητικά στην ΕΕΑΕ µε κοινοποίηση στην ∆Ι.Π.Π.Υ. και στον ενδιαφερόµενο.
2.3.3. Η ΕΕΑΕ µετά την έγκριση της µελέτης ακτινοπροστασίας και τον έλεγχο των υπό διαµόρφωση χώρων, αποστέλλει έκθεση στην αρµόδια αρχή, βάσει της οποίας αυτή χορηγεί έγγραφη προέγκριση για την έναρξη της κατασκευής του εργαστηρίου.
2.3.4. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του εργαστηρίου και ειδικότερα κατά την κατασκευή των θωρακίσεων, ο ενδιαφερόµενος ειδοποιεί εγγράφως την ΕΕΑΕ για να ελέγξει επιτόπου την πιστότητα της εκτέλεσης της εγκριθείσας µελέτης.
2.3.5. Μετά το πέρας της κατασκευής του εργαστηρίου ο ενδιαφερόµενος υποβάλλει στην αρµόδια αρχή αίτηση άδειας λειτουργίας του εργαστηρίου, µε την οποία συνυποβάλλονται τουλάχιστον τα παρακάτω:
α) ∆ήλωση περατώσεως της κατασκευής του εργαστηρίου.
β) ∆ικαιολογητικά του υπεύθυνου ιατρού του εργαστηρίου και του ακτινοφυσικού ιατρικής.
γ) Ονοµαστική κατάσταση και δικαιολογητικά του προσωπικού του εργαστηρίου.
δ) Έκθεση ακτινοπροστασίας (προσωπικού και ασθενών) και ασφαλούς λειτουργίας της εγκατάστασης (hazard report) από τον ακτινοφυσικό ιατρικής.
ε) Έκθεση πυρασφάλειας θεωρηµένη από την πυροσβεστική υπηρεσία.
στ) Κατάσταση εξοπλισµού του εργαστηρίου, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του οικείου κανονισµού ακτινοπροστασίας.
Τα ανωτέρω δικαιολογητικά διαβιβάζονται αρµοδίως στην ∆Ι.Π.Π.Υ.
2.3.6. Η ΕΕΑΕ ελέγχει τα διαβιβασθέντα στοιχεία από την ∆Ι.Π.Π.Υ., προβαίνει κατά περίπτωση σε επιτόπιο έλεγχο σύµφωνα µε την παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν.∆. 181/74 και αποστέλλει στην ∆Ι.Π.Π.Υ. πιστοποιητικό περί της καταλληλότητας του εργαστηρίου από άποψη ακτινοπροστασίας.
2.3.7. Η αρµόδια αρχή χορηγεί την απαιτούµενη άδεια λειτουργίας µετά από απόφαση της τριµελούς επιτροπής του Υπουργείου Υγείας.
2.4. Άδειες εργαστηρίων µη ιατρικών εφαρµογών
2.4.1. Οι ειδικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών εργαστηρίων µη ιατρικών εφαρµογών εξαρτώνται από το είδος των πηγών και την κατηγορία του εργαστηρίου (διάγραµµα 2.ΙΙ).
2.4.2. Οι οικοδοµικές και κατασκευαστικές απαιτήσεις, όπως και οι απαιτήσεις σε προσωπικό και εξοπλισµό για κάθε κατηγορία εργαστηρίου αναφέρονται στους οικείους κανονισµούς. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κανονισµός, εφαρµόζονται οι σχετικές υποδείξεις της ΕΕΑΕ.
2.4.3. Για τη χορήγηση της άδειας απαιτείται κατά κατηγορία, υπεύθυνος πηγής ή υπεύθυνος ακτινοπροστασίας (παρ. 1.1.7.1.4. και 1.1.7.1.5).
2.5. Είδη αδειών.
2.5.1. Άδεια κατοχής και χρήσης πηγής: Χορηγείται στα εργαστήρια κατηγορίας ΕΡ - 1, ΕΡΚ και Σ - 1.
2.5.2. Άδεια λειτουργίας εργαστηρίου ακτινοβολιών: Χορηγείται στα εργαστήρια ΕΡ-2, Ρ-1, Ρ-2, Ρ-3,Ρ-4, ΕΡ-Κ, Σ-2, ΕΦ και ΑΠ.
2.6. Απαιτήσεις χορηγήσεως αδειών εργαστηρίων µη ιατρικών εφαρµογών.
2.6.1. Αρµόδια αρχή για την έκδοση της άδειας κατοχής και χρήσης πηγής και για την άδεια λειτουργίας των εργαστηρίων κατηγοριών ΕΡ-1, ΕΡ-Κ, Σ-1 και ΕΡ-2, Σ-2 είναι η ΕΕΑΕ.
2.6.2. Η διαδικασία και οι απαιτήσεις για την έκδοση αδειών των εργαστηρίων Ρ-1, Ρ-2, Ρ-3, Ρ4, ΕΡ-Κ και ΕΦ και ΑΠ, περιγράφονται στους οικείους κανονισµούς (µέρος 7, 8, 9, 10).
2.6.3. Προκειµένου περί ∆ηµοσίων Οργανισµών, Ιδρυµάτων, Ερευνητικών Κέντρων, Σχολών κ.τ.λ. υποβάλλεται αίτηση του ενδιαφεροµένου µε σύµφωνη γνώµη του κατά περίπτωση επικεφαλής, η οποία συνοδεύεται από τα παρακάτω δικαιολογητικά:
1. Λεπτοµερής περιγραφή της δραστηριότητας, στην οποία θα χρησιµοποιηθεί η πηγή.
2. Περιγραφή του χώρου και του εξοπλισµού του εργαστηρίου.
3. Περιγραφή των µέτρων ακτινοπροστασίας κατά την άσκηση της δραστηριότητας, συνταχθείσα από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας.
4. Άδεια της ΕΕΑΕ για τον υπεύθυνο όπως καθορίζεται στην παράγραφο 2.2.3
2.7. Λήξη, ανανέωση, τροποποίηση, ανάκληση άδειας.
2.7.1. Λήξη αδειών: Όλες οι άδειες που προβλέπονται στον παρόντα κανονισµό, ισχύουν για ορισµένο χρονικό διάστηµα και η ηµεροµηνία λήξεως αναγράφεται στην άδεια.
2.7.2. Ανανέωση αδειών: Για την ανανέωση οποιασδήποτε άδειας εργαστηρίου ιατρικών εφαρµογών, υποβάλλεται από τον ενδιαφερόµενο αίτηση προς την αρµόδια αρχή τρεις µήνες πριν από τη λήξη της ισχύος της, προκειµένου να διενεργηθεί έλεγχος τηρήσεως των κανόνων ακτινοπροστασίας.
Η αίτηση συνοδεύεται από έκθεση ακτινοπροστασίας και ασφαλούς λειτουργίας του εργαστηρίου, που συντάσσεται από ακτινοφυσικό ιατρικής, εφόσον έχουν συµβεί ουσιώδεις µεταβολές στο εργαστήριο από την υποβολή της τελευταίας έκθεσης.
2.7.3. Τροποποίηση αδειών: Για την τροποποίηση οποιασδήποτε άδειας εργαστηρίου ιατρικών εφαρµογών από τις προβλεπόµενες στον παρόντα κανονισµό, υποβάλλεται από τον ενδιαφερόµενο σχετική αίτηση προς την αρµόδια αρχή, στην οποία αναφέρονται οι λόγοι τροποποιήσεως και επισυνάπτονται τα σχετικά δικαιολογητικά.
2.7.4. Ανάκληση αδειών:
2.7.4.1. Σε περίπτωση µη εγκαίρου υποβολής της κατά την παραγρ. 2.7.2. αίτησης ανανέωσης άδειας, αυτή ανακαλείται αυτοµάτως ένα µήνα µετά τη λήξη της.
2.7.4.2. Η αρµόδια αρχή µετά από αιτιολογηµένη εισήγηση της ΕΕΑΕ τροποποιεί ή ανακαλεί, εν όλω ή εν µέρει, οποιαδήποτε άδεια προβλέπεται στον παρόντα κανονισµό, εφόσον διαπιστωθεί ότι έπαυσαν να πληρούνται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες χορηγήθηκε ή σηµειώθηκαν σοβαρές παραβάσεις κανόνων της ακτινοπροστασίας.
2.8. Μεταβολές - Ατυχήµατα
2.8.1. Ο κάτοχος άδειας υποχρεούται να αναφέρει αµέσως στην αρµόδια αρχή, κάθε µεταβολή στο προσωπικό, στις εγκαταστάσεις και στον εξοπλισµό του εργαστηρίου.
2.8.2. Ο κάτοχος άδειας υποχρεούται να αναφέρει αµέσως στην ΕΕΑΕ κάθε ακτινικό ατύχηµα.
2.9. Επιθεωρήσεις.
2.9.1. Τακτικές ή έκτακτες επιθεωρήσεις για τον έλεγχο ασφαλούς λειτουργίας των εργαστηρίων, διενεργούνται από επιτροπή ειδικών υπαλλήλων της ΕΕΑΕ και ΥΥΙΙ, που ορίζεται µε κοινή απόφαση των αρµοδίων Υπουργών ή από εντεταλµένους υπαλλήλους της ΕΕΑΕ.
2.9.2. Οι επιθεωρήσεις µπορούν να διενεργηθούν κάθε εργάσιµη ηµέρα και ώρα, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις, που επιτρέπεται η διενέργειά τους και σε µη εργάσιµες ηµέρες και ώρες.
2.9.3. Ο κάτοχος άδειας υποχρεούται να δεχθεί την επιθεώρηση και να διευκολύνει µε οποιοδήποτε τρόπο το έργο της επιτροπής ή του εντεταλµένου υπαλλήλου.
2.9.4. Σε περίπτωση κατά την οποία ο κάτοχος άδειας αρνείται ή φέρει προσκόµµατα στη διενέργεια της επιθεώρησης, η επιτροπή µπορεί να ζητήσει τη συνδροµή της Αστυνοµικής Αρχής.
2.9.5. Μετά την επιθεώρηση, η επιτροπή ή ο εντεταλµένος υπάλληλος υποβάλλει στο ΥΥΠ και την ΕΕΑΕ το πόρισµα της επιθεώρησης.
2.10. Μεταβατικές διατάξεις.
2.10.1. Η ισχύς των διατάξεων που αναφέρονται σε εκσυγχρονισµό εξοπλισµού, άρχεται µετά διετία από τη δηµοσίευσή του παρόντος στην εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, για ειδικές δε περιπτώσεις και µετά από απόφαση της ΕΕΑΕ, µετά από τριετία.
2.10.2. Η ισχύς των λοιπών διατάξεων άρχεται µετά ένα έτος από την δηµοσίευση του παρόντος στην εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 

3.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός πραγµατεύεται και καθορίζει τα µέτρα για την προστασία από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες που χρησιµοποιούνται σε ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια.
3.2. Κατηγορίες Εργαστηρίων
Τα ιατρικά εργαστήρια που χρησιµοποιούν πηγές ακτινοβολιών για διαγνωστικούς σκοπούς κατατάσσονται στις κάτωθι κατηγορίες: 

3.2.1. Κατηγορία Χ-1: Εργαστήρια στα οποία λειτουργεί τουλάχιστον µία ακτινολογική γεννήτρια παραγωγής ακτίνων Χ µε µία ή περισσότερες λυχνίες µόνιµες ή κινητές ή/και ένα σύστηµα µέτρησης οστικής µάζας ή/και ένας µαστογράφος.
3.2.2. Κατηγορία Χ-2: Εργαστήρια στα οποία λειτουργούν περισσότερα του ενός µηχανήµατα ακτίνων-Χ, µετρήσεων οστικής µάζας και µαστογράφου ή/και ένας αξονικός τοµογράφος.
3.2.3. Κατηγορία Χ-3: Εργαστήρια στα οποία λειτουργούν περισσότερα µηχανήµατα από αυτά που ανήκουν στην κατηγορία Χ-2.
3.3. Απαιτήσεις χώρων
3.3.1 Τα ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια της κατηγορίας Χ-3 επιτρέπεται να λειτουργούν µόνο σε Νοσοκοµεία, Κλινικές ή ιατρικά κέντρα, στεγαζόµενα σε αυτοτελή κτίρια.
3.3.2 Οι διαστάσεις ακτινοδιαγνωστικών θαλάµων πρέπει να ικανοποιούν τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τις διαστάσεις των µηχανηµάτων και να εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή λειτουργικότητα του εργαστηρίου.
3.3.3 Οι θωρακίσεις πρέπει να είναι τέτοιες ώστε εκτός των θαλάµων, η µέση εβδοµαδιαία έκθεση να µην υπερβαίνει το 1/50 των ετησίων ορίων που ισχύουν για κάθε περιοχή και κατηγορία προσωπικού.
3.3.4 Ο Θαλαµίσκος του χειριστηρίου πρέπει να βρίσκεται σε τέτοια θέση που να εξυπηρετεί λειτουργικά το εργαστήριο και να εξασφαλίζει άνετη οπτική και ακουστική επαφή εξεταστού - εξεταζόµενου.
3.3.5 Οι χώροι του εργαστηρίου πρέπει να διαθέτουν όπου δεν αντενδείκνυται επαρκή φυσικό και τεχνητό φωτισµό, επαρκή εξαερισµό και κλιµατισµό, και να εξασφαλίζουν τις καλύτερες δυνατές συνθήκες εργασίας και υγιεινής.
3.3.6 Πρέπει να υπάρχουν: χώρος αναµονής ασθενών, γραφεία ιατρών - ακτινοφυσικού ιατρικής (όπου αυτός προβλέπεται) και λοιπού προσωπικού, χώροι υγιεινής ασθενών και προσωπικού ικανοποιητικών διαστάσεων για την εξασφάλιση άνετης εργασίας και παραµονής.
3.3.7 Πρέπει να υπάρχουν θωρακισµένοι χώροι φύλαξης και επεξεργασίας των ακτινοδιαγνωστικών φιλµ µε ελεγχόµενες τιµές θερµοκρασίας, υγρασίας και καθαρότητας του αέρα.
3.4. Λειτουργική σήµανση
3.4.1 Πρέπει να υπάρχει εµφανές οπτικό ή και ακουστικό σήµα στην είσοδο του ακτινοδιαγνωστικού θαλάµου, που θα λειτουργεί κατά τον χρόνο της εξέτασης.
3.4.2. Πρέπει να υπάρχουν ευανάγνωστες οδηγίες για τις εγκύους αναρτηµένες στην αίθουσα αναµονής ασθενών. Το κείµενο των οδηγιών πρέπει να εγκρίνεται από την ΕΕΑΕ.
3.5. Ειδικές απαιτήσεις ακτινοπροστασίας
3.5.1. Το κέλυφος της λυχνίας και το σύστηµα επιλογής του πεδίου ακτινοβόλησης πρέπει να µην επιτρέπουν διαρροή που θα προκαλεί µέσο ρυθµό έκθεσης µεγαλύτερο του 1mSv/h (100mR/h) για πεδίο 100 τετραγωνικών εκατοστών σε απόσταση ενός µέτρου, µε στοιχεία λειτουργίας 100kVp και µέγιστο ρεύµα λυχνίας για συνεχή λειτουργία.
3.5.2. Όλες οι ακτινοδιαγνωστικές συσκευές πρέπει να διαθέτουν σύστηµα επιλογής του πεδίου ακτινοβόλησης καθώς και οπτικό σύστηµα εντόπισης όπου χρειάζεται.
3.5.3. Η σύµπτωση του πεδίου ακτινοβόλησης και του φωτεινού περίπου πρέπει να είναι καλύτερη από +-2% της απόστασης εστίας - εικόνας.
3.5.4. Ο ηθµός που παρεµβάλλεται στην χρήσιµη δέσµη πρέπει να είναι µόνιµα προσαρµοσµένος στο κέλυφος της λυχνίας.
3.5.5. Το ελάχιστο πάχος υποδιπλασιασµού της έντασης της δέσµης (HVL) πρέπει να είναι:
05mm Al για τάσεις µέχρι 50kVp
1.2 - 1.5mmAl για τάσεις από 50 έως 70 kVp
2.1 - 2.7mmAl για τάσεις από 70 έως 100kVp
2.7 - 4.1mmAl για τάσεις από 100 έως 150kVp.
3.5.6. Το µηχάνηµα πρέπει να είναι εφοδιασµένο µε µηχανισµό που θα διακόπτει αυτοµάτως την έκθεση µετά από προκαθορισµένο χρόνο έκθεσης ή προκαθορισµένη δόση ακτινοβολίας.
3.5.7. Στον πίνακα ελέγχου πρέπει να υπάρχουν όργανα ενδεικτικά της τάσης, του ρεύµατος και του χρόνου εκποµπής της λυχνίας.
3.5.8. Όταν από τον ίδιο πίνακα ελέγχονται περισσότερες της µιας λυχνίες, πρέπει να υπάρχει ένδειξη επιλογής της πάνω ή κοντά στο κέλυφος της λυχνίας καθώς και πάνω στον πίνακα ελέγχου.
3.6. Ασφάλεια κατά την λειτουργία
3.6.1. Κατά την λειτουργία των λυχνιών παραγωγής ακτίνων Χ πρέπει να λειτουργεί πάνω στο χειριστήριο του µηχανήµατος οπτικό ή/και ακουστικό προειδοποιητικό σύστηµα.
3.6.2. Απαγορεύεται η ταυτόχρονη εξέταση περισσότερων του ενός ασθενών µέσα στον ίδιο ακτινοδιαγνωστικό θάλαµο.
3.6.3. κατά τη διάρκεια των ακτινοδιαγνωστικών εξετάσεων, το προσωπικό πρέπει να παραµένει πίσω από προστατευτικά πετάσµατα ή θώρακες. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό τότε πρέπει να φοράει προστατευτική ποδιά ισοδύναµου πάχους 0,25 mm µολύβδου τουλάχιστον.
3.6.4. Απαγορεύεται η χρησιµοποίηση, η µετακίνηση ή η αντικατάσταση του εξοπλισµού του εργαστηρίου από άτοµα µη υπεύθυνα.
3.6.5. Θα πρέπει απαραιτήτως να τηρείται ηµερολόγιο λειτουργίας κάθε µηχανήµατος, στο οποίο θα σηµειώνονται όλοι οι έλεγχοι, βαθµονοµήσεις, επιδιορθώσεις και µετατροπές, καθώς και το πρόσωπο από το οποίο έχουν γίνει.
3.7. Απαιτήσεις ακτινοσκόπησης
3.7.1. Ακτινοσκοπήσεις πρέπει να γίνονται µόνο µε ενισχυτή εικόνας, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων. Σε περιπτώσεις που χρησιµοποιούνται ακτινοσκοπικές οθόνες, αυτές πρέπει να διαθέτουν φθορίζουσα επιφάνεια υψηλής ευαισθησίας.
3.7.2. Οι ακτινοσκοπικές οθόνες πρέπει να καλύπτονται µονίµως από µολυβδύαλο της οποίας το ισοδύναµο πάχος µολύβδου θα είναι το ολιγώτερο:
− 1.5 mm µολύβδου για τάσεις έως και 70 kV.
− 2.0 mm µολύβδου για τάσεις από 70 έως 100kV.
Για τάσεις υψηλότερες των 100 kV πρέπει να προστίθεται ισοδύναµο µολύβδου πάχους 0.01 mm ανά kV.
Την ίδια προστασία πρέπει να εξασφαλίζουν και οι ενισχυτές εικόνων και τα εξαρτήµατα που βρίσκονται µέσα στη χρήσιµη δέσµη.
3.7.3. Όταν δεν χρησιµοποιείται ενισχυτής εικόνας, απαιτείται προσαρµογή των οφθαλµών του ιατρού στο σκοτάδι για 15 τουλάχιστον λεπτά της ώρας πριν από την έναρξη της ακτινοσκόπησης. Κατά τις διακοπές της ακτινοσκόπησης ο φωτισµός του θαλάµου πρέπει να είναι αµυδρός και ο ιατρός πρέπει να φορά γυαλιά προσαρµογής.
3.7.4. Η λυχνία των ακτίνων Χ, το σύστηµα διαφραγµάτων και η ακτινοσκοπική οθόνη, πρέπει να είναι συνδεδεµένα µόνιµα κατά τέτοιο τρόπο ώστε κατά την ακτινοσκόπηση, η χρήσιµη δέσµη να µην εξέρχεται των ορίων του φθορίζοντος πετάσµατος ή του ενισχυτή εικόνας για οποιαδήποτε απόσταση εστίας - ακτινοσκοπικής οθόνης.
3.7.5. Πρέπει να υπάρχει ποδοδιακόπτης ή χειροδιακόπτης λειτουργία της ακτινοσκόπησης που ενεργοποιείται µόνο όταν πιέζεται (τύπου dead-man).
3.7.6. Η ελάχιστη απόσταση εστίας-δέρµατος πρέπει εκ κατασκευής να είναι τουλάχιστον 40 cm.
3.7.7. Πρέπει να υπάρχει θωράκιση της σχισµής του Bucky ισοδύναµη το λιγώτερο µε 0.5 mm µολύβδου.
3.7.8. Πρέπει να υπάρχει πέτασµα που αποτελείται από εφιππεύοντα τεµάχια µολυβδούχου ελαστικού για διευκόλυνση της ψηλάφησης. Το πέτασµα αυτό πρέπει να προσφέρει θωράκιση ισοδύναµου πάχους 0.5 mm µολύβδου και οι διαστάσεις του να µην είναι µικρότερες από 45x45 cm.
3.7.9. Ο ρυθµός έκθεσης στο σηµείο εισόδου της χρήσιµης δέσµης στο σώµα του ασθενούς κατά την ακτινοσκόπηση, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν µικρότερος και να µην υπερβαίνει τα 5R ανά λεπτό.
3.7.10. Ο µέγιστος χρόνος έκθεσης, ο οποίος είναι δυνατόν να επιλεγεί µε τον αυτόµατο µηχανισµό διακοπής, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 λεπτά της ώρας.
3.7.11. Επιβάλλεται η χρήση ατοµικού προστατευτικού εξοπλισµού (ποδιά, γάντια, γυαλιά) κατά τις κλασσικές ακτινοσκοπικές εξετάσεις.
3.7.12. Εάν η ακτινοσκόπηση θώρακος είναι αναγκαία, η τάση της λυχνίας πρέπει να είναι µεταξύ 80-100kV, ο ολικός ηθµός ισοδύναµος µε 4 mm Al τουλάχιστον και η ένταση του ρεύµατος να µην ξεπερνάει τα 2mA.
3.8. Απαιτήσεις ακτινογράφησης
3.8.1. Το πεδίο ακτινοβολίας πρέπει να περιορίζεται µόνο στην περιοχή του ενδιαφέροντος ή το πολύ στις διαστάσεις της ακτινογραφικής πλάκας, µειωµένης περιµετρικώς κατά 1cm.
3.8.2. Η έκθεση πρέπει να ελέγχεται µόνο από τη θέση του χειριστηρίου, εκτός από τις ειδικές διαγνωστικές τεχνικές, κατά τις οποίες το προσωπικό πρέπει να φοράει προστατευτικές ποδιές και γάντια.
3.8.3. Πρέπει να γίνεται προσεκτικός έλεγχος των παραµέτρων λειτουργίας της λυχνίας, σωστή επιλογή των υλικών ακτινογράφησης και σωστή επεξεργασία των φιλµ, για την αποφυγή των άσκοπων επαναλήψεων.
3.8.4. Συνιστάται η ύπαρξη µηχανηµάτων αντιγραφής ακτινογραφιών, ώστε να είναι δυνατή η χορήγηση αντιγράφων στους εξεταζόµενους, όταν τούτο είναι αναγκαίο.
3.8.5. Στις µαστογραφίες πρέπει να χρησιµοποιείται ειδικό µηχάνηµα για µαστογραφίες και σύστηµα ακτινολογικής πλάκας - ενισχυτικής πινακίδας - κασέτας, τύπου χαµηλής δόσεως.
3.8.6. Σε περίπτωση εγκυµοσύνης πρέπει να γίνονται µόνο οι τελείως απαραίτητες ακτινολογικές εξετάσεις. Για τις παιδιατρικές ακτινολογικές εξετάσεις πρέπει να υπάρχουν εξαρτήµατα ακινητοποιήσεως και συστήµατα αυτοµατισµού.
3.8.7. Πρέπει να λαµβάνονται µέτρα για την προστασία των οργάνων αναπαραγωγής σε όλες τις ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις. Το πάχος του υλικού προστασίας πρέπει να είναι ισοδύναµο
προς 2 mm µολύβδου τουλάχιστον.
3.9. Απαιτήσεις για κινητά ακτινοδιαγνωστικά µηχανήµατα
3.9.1. Τα κινητά µηχανήµατα πρέπει να ικανοποιούν τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις που ισχύουν για τα νόµιµα ακτινοδιαγνωστικά µηχανήµατα.
3.9.2. Ο διακόπτης λειτουργίας της λυχνίας πρέπει να συνδέεται µε τον πίνακα ελέγχου µε καλώδιο µήκους 2m τουλάχιστον.
3.9.3. Κάθε κινητό µηχάνηµα πρέπει να συνοδεύεται µονίµως από µία προστατευτική ποδιά, η οποία θα χρησιµοποιείται ανελλιπώς από τον χειριστή.
3.9.4. Απαγορεύεται η συγκράτηση της θήκης της ακτινογραφικής πλάκας από τον χειριστή.
Όπου απαιτείται επιβάλλεται η χρήση ειδικών µηχανικών υποδοχέων.
3.9.5. Τα κινητά ακτινοδιαγνωστικά µηχανήµατα επιτρέπεται να χρησιµοποιούνται µόνο όταν ο ασθενής δεν µπορεί ή δεν πρέπει να µεταβεί στον ακτινολογικό θάλαµο.
3.9.6. Η ακτινοσκόπηση µε κινητό µηχάνηµα πρέπει να αποφεύγεται, εκτός αν γίνεται χρήση ενισχυτή εικόνας.
3.9.7. Επιβάλλεται η χρησιµοποίηση ενισχυτή εικόνας για όλες τις ιατρικές επεµβάσεις οι οποίες απαιτούν ακτινοσκοπικό έλεγχο.
3.9.8. Ο χειριστής κινητού µηχανήµατος πρέπει να είναι βέβαιος κατά τη διάρκεια της ακτινοβόλησης, ότι το µόνο πρόσωπο που εκτίθεται στη χρήσιµη δέσµη είναι ο εξεταζόµενος.
3.9.9. Η ελάχιστη επιτρεπόµενη απόσταση εστίας - δέρµατος είναι 30cm.
3.9.10. Εάν ένα φορητό µηχάνηµα χρησιµοποιείται συνεχώς στον ίδιο χώρο, τότε η εγκατάσταση θεωρείται µόνιµη και πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις ακτινοπροστασίας των µονίµων εγκαταστάσεων.
3.10. Απαιτήσεις για οδοντιατρικές ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις
3.10.1. Οι χρησιµοποιούµενες λυχνίες πρέπει να είναι διαγνωστικού τύπου.
3.10.2. Ο ελάχιστος ολικός ηθµός που παρεµβάλλεται στη χρήσιµη δέσµη πρέπει να είναι 1.5 mm Al.
3.10.3. Για τις κλασικές οδοντιατρικές ακτινογραφήσεις πρέπει να χρησιµοποιούνται κύλινδροι και όχι οι καλούµενοι «σηµειακοί» κώνοι. Το µήκος του κυλίνδρου να µην επιτρέπει αποστάσεις εστίας - δέρµατος µικρότερες των 20 cm. Η διάµετρος του πεδίου ακτινοβολίας
συνιστάται να µην υπερβαίνει τα 6 cm και απαγορεύεται να είναι µεγαλύτερη από 7.5 cm.
3.10.4. Μηχανήµατα ακτίνων Χ που χρησιµοποιούνται για ειδικές οδοντιατρικές εξετάσεις, πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις των κανονισµών που αναφέρονται στο τµήµα των ιατρικών ακτινοδιαγνωστικών µηχανηµάτων.
3.10.5. Ο επιλογέας χρόνου έκθεσης δεν πρέπει να επιτρέπει επιλογή µεγαλύτερη από 5sec.
3.10.6. Η διαγνωστική οδοντιατρική µονάδα πρέπει να είναι έτσι κατασκευασµένη, ώστε να επιτρέπει την παραµονή του χειριστή σε απόσταση τουλάχιστον 2 m, από τη χρήσιµη δέσµη και από τον ασθενή και στο χώρο που βρίσκεται µεταξύ 90° και 135° από τη φορά της πρωτογενούς δέσµης.
3.10.7. Φόρτος εργασίας µεγαλύτερος των 30 mAmin ανά εβδοµάδα επιβάλλει τη χρησιµοποίηση προστατευτικού πετάσµατος για τον οδοντίατρο και θωράκιση του χώρου.
Επίσης όταν στον ίδιο χώρο λειτουργούν πολλές ακτινολογικές µονάδες, αυτές πρέπει να διαχωρίζονται µεταξύ τους µε κατάλληλα προστατευτικά πετάσµατα.
3.10.8. Η ακτινογραφική πλάκα πρέπει να συγκρατείται στην εξεταζόµενη θέση είτε από ειδικά εξαρτήµατα είτε από τον εξεταζόµενο, ουδέποτε όµως από τον οδοντίατρο ή το βοηθό του.
3.10.9. Το κέλυφος της λυχνίας δεν επιτρέπεται να αγγίζεται από κανέναν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της, ούτε να βρίσκεται κανείς στην πορεία της πρωτογενούς δέσµης.
3.10.10. Συνιστάται να γίνεται χρήση προστατευτικής ποδιάς από τον οδοντίατρο, πρέπει δε να καλύπτονται τα όργανα αναπαραγωγής του εξεταζόµενου µε µολυβδούχο ελαστικό, όταν το άτοµο βρίσκεται σε ηλικία αναπαραγωγής.
3.10.11. Πρέπει να χρησιµοποιείται ειδικό µολυβδούχο περιλαίµιο µε ισοδύναµο πάχος τουλάχιστον 0.25 mm µολύβδου, όταν το εξεταζόµενο άτοµο είναι κάτω των 16 ετών.
3.11. Απαιτήσεις για κτηνιατρικές ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις
3.11.1. Οι ακτινολογικές κτηνιατρικές εγκαταστάσεις πρέπει να πληρούν τους Κανόνες Ακτινοπροστασίας που ισχύουν και για τα ιατρικά µηχανήµατα, όσο είναι πρακτικά δυνατόν.
3.11.2. Επιβάλλεται η χρησιµοποίηση ειδικών εξαρτηµάτων για τη συγκράτηση των θηκών των ακτινογραφικών πλακών.
3.11.3. Η ακινητοποίηση του ακτινογραφουµένου ζώου πρέπει να επιτυγχάνεται µε µηχανικά µέσα, ηρεµιστικά ή γενική αναισθησία.
3.11.4. Αν επιβάλλεται η ακινητοποίηση του ζώου µε τα χέρια, αυτή πρέπει να επιτυγχάνεται µε τον ελάχιστο αριθµό προσώπων, τα οποία πρέπει να βρίσκονται εκτός της χρήσιµης δέσµης και να φοράνε προστατευτικές ποδιές και γάντια.
3.11.5. Απαγορεύονται οι ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις ζώων σε ακτινολογικά εργαστήρια που προορίζονται για εξετάσεις ανθρώπων.
3.12. Ποιοτικός έλεγχος µηχανηµάτων και εγκαταστάσεων
Για όλα τα ακτινοδιαγνωστικά µηχανήµατα επιβάλλεται ποιοτικός έλεγχος που διενεργείται από ακτινοφυσικό ιατρικής. Τα σηµεία ελέγχου και τα χρονικά διαστήµατα καθορίζονται κατά περίπτωση από την ΕΕΑΕ. 

4.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός αυτός πραγµατεύεται και καθορίζει τα µέτρα για την προστασία από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες που χρησιµοποιούνται σε εργαστήρια ραδιονουκλιδίων ανοικτών πηγών Ιατρικών Εφαρµογών. Τα εργαστήρια αυτά κατατάσσονται στις κατηγορίες: Α-1, Α-2, Α-3 και Α-4.
Το είδος των χρησιµοποιουµένων ραδιοκουκλιδών καθώς και οι µέγιστες επιτρεπόµενες ποσότητες ραδιενέργειάς τους κατά κατηγορία εργαστηρίου, αναγράφονται στον πίνακα 4.1 σε συνδυασµό µε το Παράρτηµα Ι εδαφ. 2.
Το προσωπικό το οποίο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των εργαστηρίων αυτών καθορίζεται στις παραγράφους 2.2.3. και 2.2.4. του παρόντος.
4.1.1. Κατηγορία Α-1.
Στην κατηγορία Α-1 κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία γίνεται χρήση ραδιοϊσοτόπων για διαγνωστικές εξετάσεις in vitro.
Απαιτούµενοι Χώροι.
Χώρος εργαστηρίου καταλλήλων διαστάσεων, ώστε να εξασφαλίζονται άνετες συνθήκες για εργασία αποκλειστικά µε ραδιοϊσότοπα. Ο απαιτούµενος εξοπλισµός του χώρου είναι:
α.i. Τράπεζα εργασίας, η επιφάνεια της οποίας να είναι επιστρωµένη µε απορροφητικό υλικό. 
ii Ανοξείδωτος νιπτήρας και παροχή νερού ρυθµιζόµενη µε τα πόδια και τους αγκώνες.
iii. ∆ύο ανοξείδωτοι ποδοκίνητοι κάδοι καταλοίπων.
iv. Εφόσον στο εργαστήριο θα γίνονται ιωδιώσεις πρέπει να υπάρχει θωρακισµένη απαγωγός εστία εργασίας.
β. Χώρος αιµατοληψιών.
γ. Χώρος αναµονής ασθενών ανεξάρτητος και διαχωριζόµενος από το χώρο του εργαστηρίου.
δ. Χώροι υγιεινής εξεταζοµένων και προσωπικού.
4.1.2. Απαραίτητος εργαστηριακός εξοπλισµός.
α. Το απαιτούµενο ηλεκτρονικό σύστηµα µέτρησης.
β. Φυγόκεντρος αποκλειστικής χρήσης.
γ. Ψυγείο αποκλειστικής χρήσης.
4.1.2. Κατηγορία Α-2.
Στην κατηγορία Α-2 κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία γίνεται χρήση ραδιονουκλιδίων για διαγνωστικές εξετάσεις in vivo και in vitro ή µόνο in vivo.
∆εν επιτρέπεται η στέγαση νέων εργαστηρίων κατηγορίας Α-2 σε κτίρια που χρησιµοποιούνται ως κατοικίες.
Εργαστήρια Α-2 εγκατεστηµένα σε Νοσοκοµεία ή κλινικές, µπορεί να ζητήσουν κατ’ εξαίρεση άδεια για την θεραπευτική χορήγηση Ι-131 περιπτώσεις υπερθυρεοειδισµού, χωρίς υπέρβαση των ποσοτήτων που καθορίζονται για την κατηγορία τους και αναφέρονται στον πίνακα 4.1
4.2.1.2. Απαιτούµενοι χώροι.
α. Θερµό εργαστήριο επαρκών διαστάσεων ώστε να εξασφαλίζεται άνετη εργασία, στο οποίο θα είναι εγκατεστηµένα τα παρακάτω:
i. Κρύπτη φύλαξης ραδιοϊσοτόπων και ραδιενεργών καταλοίπων, που να διαθέτει τουλάχιστον δύο χώρους φύλαξης ραδιοϊσοτόπων, καθώς και χώρο για φύλαξη στερεών ραδιενεργών καταλοίπων.
Η θωράκιση της κρύπτης πρέπει να είναι τέτοια ώστε ο µέγιστος ρυθµός έκθεσης να µην υπερβαίνει τα 2,5 mR/h σε οποιοδήποτε σηµείο της επιφάνειάς της, για τη µέγιστη επιτρεπόµενη συνολική ποσότητα ραδιονουκλιδίων για την κατηγορία αυτή.
ii. Απαγωγός εστία µε κατάλληλη θωράκιση. Όταν το εργαστήριο χρησιµοποιεί Ι-131 υπό µορφή Nal, τότε ο απαγωγός του αέρα της εστίας πρέπει να είναι ανεξάρτητος από το σύστηµα αερισµού του υπόλοιπου κτιρίου, να βρίσκεται ολόκληρος σε υπόθλιψη και το στόµιο εξαγωγής του να βρίσκεται σε ύψος τουλάχιστον 3m πάνω από το δώµα του κτιρίου και µακριά από τα γειτονικά κτίρια. Η µέση ταχύτητα του αέρα στην πρόσθια κατακόρυφη επιφάνεια της ανοικτής εστίας πρέπει να είναι τουλάχιστον 30 µέτρα ανά λεπτό.
iii. Τράπεζα εργασίας η επιφάνεια της οποίας να είναι επιστρωµένη µε µη απορροφητικό υλικό, πάνω στην οποία θα υπάρχει θωρακισµένος χώρος µε προστατευτικό διαφανές πέτασµα για ασφαλή εργασία µε ραδιενεργά υλικά.
iv. Νιπτήρας από ανοξείδωτο χάλυβα, και παροχή νερού ρυθµιζόµενη µε τον αγκώνα ή µε τα πόδια.
v. ∆ύο ανοξείδωτοι ποδοκίνητοι κάδοι καταλοίπων.
β. Χώρος χορήγησης ραδιονουκλιδίων που να γειτνιάζει µε το θερµό εργαστήριο.
γ. Χώρος για µετρήσεις in vitro, µε τον απαραίτητο εξοπλισµό που καθορίζεται στο εδάφιο 4.1.1.2. του παρόντος (αν το εργαστήριο εκτελεί και εξετάσεις in vitro).
δ. Χώρος για µετρήσεις in vitro κατάλληλων διαστάσεων για ευχερή διακίνηση του προσωπικού και των ασθενών.
ε. Επαρκής χώρος αναµονής ασθενών κατά την κρίση της ελέγχουσας αρχής.
στ. Χώροι υγιεινής για το προσωπικό και τους εξεταζοµένους.
4.1.2.2. Εργαστηριακός εξοπλισµός.
α. Τα απαιτούµενα ηλεκτρονικά συστήµατα µέτρησης και απεικόνισης για τις εκάστοτε εφαρµοζόµενες διαγνωστικές τεχνικές.
β. Όργανο ανίχνευσης ακτινοβολίας χώρου (survey meter).
γ. Όργανο µέτρησης της ραδιενέργειας των χορηγούµενων ραδιοφαρµάκων (dose calibrator).
4.1.3. Κατηγορία Α-3.
Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία γίνεται χρήση ραδιοϊσοτόπων για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.
Η στέγαση των εργαστηρίων Α-3 επιτρέπεται µόνο σε Νοσοκοµεία και Κλινικές.
4.1.3.1. Απαιτούµενοι Χώροι.
Οι χώροι είναι οι απαιτούµενοι για τα εργαστήρια Α-2, µε επιπλέον ένα τουλάχιστον θάλαµο για την αποµόνωση των ασθενών µετά τη θεραπευτική χορήγηση ραδιονουκλιδίων.
Οι θάλαµοι αποµόνωσης των ασθενών πρέπει να διαθέτουν:
i. Αποκλειστική τουαλέτα µε δυνατότητα συνεχούς ροής νερού.
ii. Αποκλειστικό λουτρό.
iii. Νιπτήρα από ανοξείδωτο χάλυβα και παροχή νερού ρυθµιζόµενη µε τους αγκώνες ή µε τα πόδια.
iv. Χώρο για προσωπική φύλαξη ραδιοµολυσµένου ρουχισµού και άλλων προσωπικών αντικειµένων του ασθενούς.
v. Χώρο για προσωρινή φύλαξη ραδιοµολυσµένου ιµατισµού (σεντόνια, κουβέρτες κ.λπ. που προορίζονται για το πλυντήριο του ιδρύµατος).
vi. Αποκλειστικής χρήσης όργανα για την καθηµερινή ιατρική παρακολούθηση του ασθενή (θερµόµετρο, µανόµετρο, στηθοσκόπιο, κ.λπ.).
vii. Ιδιαίτερη παροχή οξυγόνου.
4.1.3.2. Εργαστηριακός Εξοπλισµός
Όπως αυτός περιγράφεται στο εδάφιο 4.1.2.2 του παρόντος θεωρώντας υποχρεωτική την ύπαρξη οργάνου ελέγχου εξωτερικής ραδιορύπανσης.
4.1.4. Κατηγορία Α-4.
Στην κατηγορία Α-4 κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία γίνεται χρήση ραδιονουκλιδίων για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς, καθώς επίσης και χρήση νέων ραδιοφαρµάκων.
Η στέγαση των εργαστηρίων κατηγορίας Α-4 επιτρέπεται µόνο σε Νοσοκοµεία και Κλινικές.
4.1.4.1. Απαιτούµενοι χώροι.
Όπως αυτοί περιγράφονται στο εδάφιο 4.1.3.1. του παρόντος.
4.1.4.2. Εργαστηριακός Εξοπλισµός.
Όπως αυτός περιγράφεται στο εδάφιο 4.1.3.2. του παρόντος.
4.2. Γενικές προϋποθέσεις και απαιτήσεις για την ασφαλή εργασία µε ανοιχτές πηγές.
4.2.1. Κατασκευαστικές απαιτήσεις.
Τα δάπεδα και οι τοίχοι του θερµού εργαστηρίου, του χώρου χορήγησης ραδιονουκλιδίων των χώρων µετρήσεων, των θαλάµων αποµόνωσης και των χώρων υγιεινής, καθώς επίσης και η επιφάνεια των τραπεζών εργασίας και οι νιπτήρες, πρέπει να είναι επιστρωµένα µε µη απορροφητικά υλικά, τα οποία θα είναι δυνατό να αποµολύνονται και να αντικαθίστανται εύκολα.
4.2.2. Ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία µε ραδιονουκλίδια
Οι ασθενείς στους οποίους έχουν χορηγηθεί θεραπευτικές δόσεις ραδιονουκλιδίων επιτρέπεται να βγουν από το Νοσοκοµείο εφόσον η ραδιενέργεια που παραµένει στο σώµα τους δεν υπερβαίνει τα 5mCi (185MBq) κολλοειδούς 198Au, ή 15 mCi (555MBq) 131I.
Ο υπεύθυνος του εργαστηρίου σε συνεργασία µε τον ακτινοφυσικό ιατρικής πρέπει να δίνει γραπτές οδηγίες στον εξερχόµενο ασθενή που να αναφέρονται στη δυνατότητα ή µη χρησιµοποίησης αστικής συγκοινωνίας, στην παρακολούθηση δηµοσίων θεαµάτων, στην προστασία νεαρών ατόµων της οικογενείας του, και στην εργασία του. 

Παρατήρηση: Οι ποσότητες ραδιοϊσοτόπων που αναγράφονται στον Πίνακα 4.1. είναι οι µέγιστες επιτρεπόµενες για κατοχή και φύλαξη.
(*) Λόγοι που επιφέρουν µεταβολή στην επιτρεπόµενη ποσότητα ραδιενεργείας Συντελεστής
Συνήθης εργασία µε διαλύµατα ραδιοϊσοτόπων
(π.χ. αραίωση διαλυµάτων, προετοιµασία χορηγουµένων ποσοτήτων κ.τλ.). x 1
Πολύπλοκη εργασία µε υγρά (π.χ. εργασία µε πολύπλοκες γυάλινες συσκευές x 0,1(**)
Απλή εργασία εν ξηρώ (π.χ. χειρισµός κόνεων). Εργασία µε πτητικές
ραδιενεργές ουσίες. x 0.1(**)
Εργασία εν ξηρώ (π.χ. λειοτρίβηση). X 0.001(**)
____________________
(**) Οι συντελεστές µπορούν να αυξηθούν κατά µία ή δύο τάξεις µεγέθους εφόσον η εργασία εκτελείται µέσα σε αποµονωµένα κυτία (closed boxes).
(1) Πρόκειται για τις οµάδες ραδιοτοξικότητας του παραρτήµατος Ι εδαφ. 2. 

5.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός πραγµατεύεται και καθορίζει τα µέτρα για την προστασία ατόµων και υλικών έναντι ακτινοβολιών Χ, ηλεκτρονίων, νετρονίων και ακτινοβολιών που παράγονται από κλειστές ή µερικώς κλειστές πηγές φυσικών ή τεχνητών ραδιοϊσοτόπων που χρησιµοποιούνται στην ακτινοθεραπεία.
5.2. Κατηγορίες αδειών
5.2.1. Τα ιατρικά εργαστήρια που χρησιµοποιούν πηγές ακτινοβολιών για θεραπεία κατατάσσονται ανάλογα µε τον εξοπλισµό τους στις κάτωθι κατηγορίες: 

5.2.2. Κατάταξη εργαστηρίων ακτινοθεραπείας
Θ: Εργαστήρια Ακτινοθεραπείας στα οποία λειτουργεί ένα µηχάνηµα παραγωγής ακτίνων Χ θεραπευτικού τύπου.
Β: Εργαστήρια στα οποία χρησιµοποιούνται πηγές βραχυθεραπείας, κλειστές ή µερικώς κλειστές.
Τ: Εργαστήρια στα οποία χρησιµοποιούνται µηχανήµατα τηλεθεραπείας µε κλειστές πηγές.
Ε: Εργαστήρια στα οποία χρησιµοποιούνται επιταχυντές.
5.3. Απαιτήσεις χώρων
5.3.1 Τα εργαστήρια ακτινοθεραπείας επιτρέπεται να λειτουργούν µόνο σε Νοσοκοµεία και Κλινικές.
5.3.2 Οι διαστάσεις των Θαλάµων θεραπείας πρέπει να ικανοποιούν τις απαιτήσεις που προκύπτουν από της διαστάσεις των µονάδων θεραπείας και να εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή λειτουργικότητα του εργαστηρίου.
5.3.3 Οι διαστάσεις των θωρακίσεων πρέπει να είναι τέτοιες ώστε εκτός των θαλάµων θεραπείας, η εβδοµαδιαία έκθεση να µην υπερβαίνει το 1/50 των ετησίων ορίων που ισχύουν για κάθε περιοχή και κατηγορία προσωπικού.
5.3.4 Οι χώροι των εργαστηρίων πρέπει να διαθέσουν επαρκή τεχνητό φωτισµό, εξαερισµό ή και κλιµατισµό για να εξασφαλίζονται οι καλύτερες δυνατές συνθήκες εργασίας και υγιεινής.
5.3.5 Ο θάλαµος του χειριστηρίου πρέπει να βρίσκεται εκτός του θαλάµου θεραπείας και να διαθέτει συστήµατα που θα εξασφαλίζουν µονίµως άνετη οπτική και ακουστική επαφή ασθενήχειριστή.
5.3.6 Πρέπει να υπάρχουν: χώροι αναµονής ασθενών, γραφεία ιατρών - ακτινοφυσικών ιατρικής - λοιπού προσωπικού, χώροι υγιεινής ασθενών και προσωπικού, εξεταστήρια ασθενών, ικανοποιητικών διαστάσεων για την εξασφάλιση άνετης εργασίας και παραµονής.
5.3.7 Πρέπει να υπάρχουν κατάλληλα θωρακισµένοι χώροι φύλαξης, και εργασίας µε πηγές βραχυθεραπείας, όπου απαιτείται.
5.3.8 Πρέπει να υπάρχουν κατάλληλα θωρακισµένοι θάλαµοι µε χώρους υγιεινής αποκλειστικής χρήσης για ασθενείς οι οποίοι φέρουν πηγές βραχυθεραπείας.
5.4. Λειτουργική Σήµανση
5.4.1. Πρέπει να υπάρχει εµφανές οπτικό ή και ακουστικό σήµα στην είσοδο του θαλάµου θεραπείας, που θα λειτουργεί κατά τον χρόνο ακτινοβόλησης.
5.4.2. Πρέπει να υπάρχει σήµανση µε ευανάγνωστες οδηγίες στις εισόδους των θαλάµων θεραπείας και στους χώρους φύλαξης, και εργασίας µε πηγές βραχυθεραπείας.
5.5. Ειδικές απαιτήσεις ακτινοπροστασίας
5.5.1. Όλες οι µονάδες θεραπείας µε εξαίρεση την βραχυθεραπεία, πρέπει να διαθέτουν σύστηµα επιλογής του πεδίου ακτινοβόλησης και οπτικό σύστηµα εντόπισης.
5.5.2. Σε επίπεδο κάθετο προς τον άξονα της δέσµης ακτινοβολίας και µέσα στο πεδίο που περικλείεται από το 80% της χρήσιµης δέσµης, η διακύµανση του ρυθµού δόσης πρέπει να είναι µικρότερη του 5% του ρυθµού δόσεως στο κέντρο του πεδίου.
5.5.3. Η διέλευση της ακτινοβολίας από το κέλυφος της λυχνίας ή την κεφαλή της πηγής και τα συστήµατα περιορισµού της δέσµης, δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να υπερβαίνει το 1/1000 της χρήσιµης δέσµης.
5.5.4. Για µηχανήµατα τηλεθεραπείας που χρησιµοποιούν κλειστές πηγές ο ρυθµός έκθεσης σε απόσταση 1m και σε 5cm από την εξωτερική επιφάνεια της κεφαλής, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10mR/h και 20mR/h αντίστοιχα, όταν η πηγή βρίσκεται στη θέση OFF.
5.5.5. Σε κάθε ηθµό πρέπει να υπάρχει µόνιµη ένδειξη των φυσικογεωµετρικών του στοιχείων. Το σύστηµα τοποθέτησης ηθµού πρέπει να είναι κατασκευασµένο έτσι ώστε να περιορίζεται στο ελάχιστο η πιθανότητα λάθους στην επιλογή του ηθµού και να εξασφαλίζεται η σωστή τοποθέτησή του.
5.5.6. Η ακτινοπαγίδα στα µηχανήµατα τηλεθεραπείας πρέπει να επιτρέπει διέλευση µικρότερη από το 1/1000 της χρήσιµης δέσµης και να ελαττώνει το ίδιο τουλάχιστο ποσοστό τη σκεδαζόµενη από τον ασθενή ακτινοβολία, µέχρι γωνία 30° από την κεντρική ακτίνα.
5.6. Συστήµατα ελέγχου και ασφάλειας
5.6.1. Στο χειριστήριο πρέπει να υπάρχουν ενδεικτικά όργανα, κλείθρα, διάκλειθρα και χρονοδιακόπτες τα οποία θα εξασφαλίζουν πλήρη έλεγχο της θέσης της πηγής, του είδους και της ενέργειας της ακτινοβολίας, του ρυθµού έκθεσης ή της συνολικής δόσης και των διαµορφωτών της χρήσιµης δέσµης, για να εξασφαλίζεται η ορθή εκτέλεση του θεραπευτικού σχήµατος, που εφαρµόζεται κατά περίπτωση.
5.6.2. Οι γραµµικοί επιταχυντές πρέπει να έχουν µόνιµα ενσωµατωµένο στην κεφαλή τους, τουλάχιστον ένα µετρητή ακτινοβολίας, ως κύριο σύστηµα δοσιµετρίας µε ακρίβεια +-2% και δυνατότητα διακοπής της ακτινοβόλησης µετά την παροχή της επιλεγµένης δόσης.
5.6.3. Πρέπει να υπάρχουν διακόπτες έκτακτης ανάγκης στο χειριστήριο και στον θάλαµο θεραπείας.
5.6.4. Πρέπει να υπάρχει διάκλειθρο ασφάλειας στην πόρτα του θαλάµου θεραπείας.
5.6.5. Πρέπει να υπάρχει µηχανισµός που να διακόπτει αυτόµατα την ακτινοβόληση σε περίπτωση διακοπής ρεύµατος ή µη λειτουργίας οποιουδήποτε από τα συστήµατα ελέγχου και ασφάλειας.
5.7. Βοηθητικός εξοπλισµός
5.7.1. Όλα τα εργαστήρια πρέπει να διαθέτουν κατάλληλο ανιχνευτή ακτινοβολίας Χ, β, γ.
5.7.2. Τα εργαστήρια κατηγορίας Θ΄ Τ και Ε πρέπει να διαθέτουν:
α) βαθµολογηµένο ολοκληρωτικό δοσίµετρο, κατάλληλο για το είδος και την ενέργεια της ακτινοβολίας του µηχανήµατος.
β) Μεταλλικά εξαρτήµατα για την προστασία οργάνων του σώµατος και για την διαµόρφωση του πεδίου θεραπείας.
γ) Συστήµατα ακινητοποίησης ασθενών.
δ) Υπολογισµό σύστηµα και εξοπλισµό εξακρίβωσης της κατανοµής δόσεως για κάθε θεραπευτικό σχήµα.
ε) Συστήµατα δοσιµέτρησης του ορθού και της κύστης και τα απαραίτητα όργανα για τον ποιοτικό έλεγχο των µηχανηµάτων.
5.7.3. Τα εργαστήρια κατηγορίας Β, µε εξαίρεση τις συσκευές µεταφόρτισης πρέπει να διαθέτουν:
α) Κρύπτη φύλαξης πηγών.
β) Θωρακισµένη τράπεζα εργασίας και λαβίδες χειρισµού πηγών.
γ) Θωρακισµένο δοχείο για την µεταφορά πηγών.
δ) Κατάλληλο σύστηµα αποστείρωσης των πηγών.
5.8. Υποχρεώσεις κατόχου αδείας
5.8.1. Καρτέλα ασθενούς στην οποία θα αναγράφονται τα στοιχεία Θεραπείας και το Θεραπευτικό σχήµα και θα συνοδεύεται από διάγραµµα κατανοµής της δόσης. Η ορθότητα των ανωτέρω είναι ευθύνη του ακτινοθεραπευτού και του ακτινοφυσικού ιατρικής.
5.8.2. Βαθµολογία παροχής του µηχανήµατος, έλεγχος συµµετρίας δέσµης, έλεγχος συµπτώσεως πεδίων οπτικού και ακτινοβολίας, επαλήθευση κατανοµής δόσεως βάθους στον ασθενή και βελτιστοποίησή της, γίνεται µε ευθύνη του ακτινοφυσικού ιατρικής σε τακτά χρονικά διαστήµατα που καθορίζονται από τις απαιτήσεις του µηχανήµατος και υποδεικνύονται από την ΕΕΑΕ.
Τα παραπάνω καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο που θεωρείται από τον υπεύθυνο ακτινοθεραπευτή και υπόκειται στον έλεγχο της ΕΕΑΕ.
5.8.3. Πρέπει να τηρείται ηµερολόγιο λειτουργίας κάθε µηχανήµατος, στο οποίο θα αναγράφονται οι έλεγχοι, βαθµονοµήσεις, µετατροπές και συντηρήσεις, καθώς και τα στοιχεία του ειδικευµένου που τις εξετέλεσε. Το ηµερολόγιο πρέπει να θεωρείται από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας και τον ακτινοφυσικό ιατρικής. 

6.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός αυτός πραγµατεύεται τα θέµατα ακτινοπροστασίας που προκύπτουν από την φύλαξη, διαχείριση, διάθεση και απόρριψη ραδιενεργών καταλοίπων. Για τον παρόντα Κανονισµό ως ραδιενεργά κατάλοιπα θεωρούνται οι ραδιενεργές ουσίες για τις οποίες δεν προβλέπεται περαιτέρω χρήση. Ως ραδιενεργά κατάλοιπα δεν θεωρούνται οι ραδιενεργές ουσίες που προβλέπονται στις παραγράφους 1.1.6.α και β του Μέρους 1.
Τα κατωτέρω εφαρµόζονται σε συνθήκες οµαλής λειτουργίας, στα εργαστήρια που γίνεται χρήση ραδιενεργών ουσιών. Επίσης στα εργαστήρια αυτά, πρέπει να τηρούνται και οι κανονισµοί για τη διάθεση και διαχείριση µη ραδιενεργών επικίνδυνων υλικών, που πιθανόν να συνυπάρχουν στα ραδιενεργά κατάλοιπα.
6.2. Απόρριψη υγρών καταλοίπων.
6.2.1. Επιτρέπεται η απόρριψη υγρών ραδιενεργών καταλοίπων σε δηµόσιο σύστηµα διάθεσης λυµάτων εφ’ όσον:
6.2.1.1. Η απόρριψη γίνεται από νιπτήρα, ή άλλη κατάλληλη υποδοχή, που προορίζεται για το σκοπό αυτό, µε ταυτόχρονη ροή σηµαντικής ποσότητας νερού και εφ’ όσον τα κατάλοιπα διασπείρονται ή διαλύονται αµέσως στο νερό.
6.2.1.2. Η µέγιστη συγκέντρωση των ραδιενεργών ουσιών σ’ οποιοδήποτε σηµείο του αποχετευτικού δικτύου του εργαστηρίου δεν υπερβαίνει τα 3.7 GBq m-3 (0.1µCi/ml).
6.2.1.3. Η ποσότητα του ραδιενεργού ισοτόπου που απορρίπτεται σε µία ηµέρα δε υπερβαίνει:
i. στα κατηγορίας Α-1 εργαστήρια και στα ερευνητικά που κατέχουν άδεια Ε-1 το 0.3 της ποσότητας που αναφέρεται στον ΠΙΝΑΚΑ 6.1, η οποία όµως σε καµία περίπτωση δεν είναι µεγαλύτερη από 18.5. ΜΒq (0.5 mCi).
ii. στα κατηγορίας Α-2 εργαστήρια και στα ερευνητικά που κατέχουν άδεια Ε-2 το 0.6 της ποσότητας που αναφέρεται στον ΠΙΝΑΚΑ 6.1, η οποία όµως σε καµία περίπτωση δεν είναι µεγαλύτερη από 37.0 MBq (1 mCi).
iii. στα κατηγορίας Α-3 και Α-4 εργαστήρια την ποσότητα που αναφέρεται στον ΠΙΝΑΚΑ 6.1, η οποία όµως σε καµία περίπτωση δεν είναι µεγαλύτερη από 110.5 MBq (-3.0 mCi).
iv. στα λοιπά εργαστήρια οι ποσότητες εγκρίνονται από την ΕΕΑΕ.
Στην περίπτωση που απορρίπτεται µίγµα ισοτόπων η επιτρεπόµενη ποσότητα για απόρριψη σε µία ηµέρα υπολογίζεται σύµφωνα µε την επεξήγηση του ΠΙΝΑΚΑ 6.1.
6.2.2. Σε ένα µήνα επιτρέπεται η απόρριψη δεκαπλάσιας ποσότητας, όπως αυτή καθορίστηκε στην παράγραφο 6.2.1.3.
6.3. Απόρριψη καταλοίπων υγρού σπινθηριστή.
6.3.1. Τα κατάλοιπα αυτά πρέπει να διαχωρίζονται από τα άλλα είδη καταλοίπων και να τυγχάνουν ειδικής µεταχείρισης λόγω των οργανικών διαλυτών.
6.3.2. Τα κατάλοιπα αυτά µπορεί να διατεθούν χωρίς να λαµβάνεται υπόψη ο κίνδυνος από τη ραδιενέργεια εφόσον:
6.3.2.1. Η συγκέντρωση του περιεχοµένου Η-3 ή C-14 δεν υπερβαίνει τα 1.85 GBq m-3 (0.05 µCi/ml) ή η ποσότητα προκειµένου για άλλα ραδιοϊσότοπα δεν υπερβαίνει τα µέγιστα επιτρεπτά όρια απόρριψης. (Βλέπε παραγρ. 6.2 και 6.6.).
6.3.2.2. Τηρούνται οι προϋποθέσεις κάθε άλλου κανονισµού που αφορά τη διάθεση άλλων περιεχοµένων επικινδύνων υλικών.
6.3.2.3. Σε περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από τα αναφερόµενα στην παράγραφο 6.3.2, ο προτεινόµενος από τον ενδιαφερόµενο τρόπος απόρριψης καταλοίπων υγρού σπινθηριστή πρέπει να εγκριθεί από την ΕΕΑΕ.
6.4. Απόρριψη εκκριµάτων ασθενών
6.4.1. Για το δίκτυο αποχέτευσης χώρων υγιεινής εργαστηρίων Α-2, Α-3 και Α-4 ισχύουν τα αναφερόµενα στις παραγράφους 6.2.3. και 6.2.4. του παρόντος.
6.4.2. Σε εργαστήρια κατηγορίας Α-3 και Α-4, είναι δυνατόν να απαιτηθεί από την ΕΕΑΕ η εγκατάσταση δεξαµενής συλλογής των εκκριµάτων.
6.5. ∆ίκτυα αποχέτευσης υγρών καταλοίπων εργαστηρίων
Κατά τον σχεδιασµό, την κατασκευή και τη χρησιµοποίηση των δικτύων αποχέτευσης πρέπει να τηρούνται τα εξής:
6.5.1. Τα σηµεία απόρριψης (νιπτήρες) να είναι όσο το δυνατόν λιγότερα και το δίκτυο να έχει το µικρότερο δυνατό µήκος.
6.5.2. Από τα σηµεία απόρριψης να αποχετεύονται αποκλειστικά ραδιενεργά κατάλοιπα.
6.5.3. Το όλο δίκτυο - από το σηµείο απόρριψης µέχρι το κεντρικό φρεάτιο του κτιρίου - να είναι ορατό ή να είναι γνωστή η διαδροµή στον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας, ευκόλως επισκέψιµο και να φέρει κατάλληλη σήµανση.
6.5.4. Στα εργαστήρια Α-2, Α-3 και Α-4, το τµήµα του δικτύου που επεκτείνεται πέραν της περιοχής του εργαστηρίου, να καταλήγει απ’ ευθείας στο κεντρικό φρεάτιο του κτιρίου που είναι εγκατεστηµένο το εργαστήριο.
6.5.5. Πριν από την εκτέλεση υδραυλικών εργασιών σε αποφραγµένα δίκτυα αποχέτευσης υγρών ραδιενεργών καταλοίπων, πρέπει να γίνεται άµεσος ή έµµεσος έλεγχος της ραδιενέργειας του δικτύου από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας και να δίδονται κατάλληλες οδηγίες προς τους τεχνικούς. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας µπορεί να ζητήσει την γνώµη της ΕΕΑΕ.
6.6. Απόρριψη στερεών καταλοίπων
6.6.1. Επιτρέπεται η απόρριψη στερεών ραδιενεργών καταλοίπων στα κοινά απορρίµµατα εφόσον:
6.6.1.1. Περιέχουν ραδιοϊσότοπα πολύ υψηλής ραδιοτοξικότητας (οµάδα 1), Παράρτηµα Ι.
6.6.1.2. Κανένα µεµονωµένο αντικείµενο δεν περιέχει ποσότητα ραδιενεργών ουσιών µεγαλύτερη από 18,5 Kbq (0,5 µCi).
6.6.1.3. ∆εν περιέχουν αντικείµενα που µπορεί να επαναχρησιµοποιηθούν.
6.6.1.4. Στα εργαστήρια Α-1 και στα ερευνητικά κατηγορίας ΕΡ-1 και ΕΡ-2, η απορριπτόµενη σε µια ηµέρα ποσότητα ραδιενεργών ουσιών δεν υπερβαίνει τα 100 KBq (-3 µCi) υπό την προϋπόθεση ότι η ποσότητα αυτή είναι διασκορπισµένη σε όγκο στερεών τουλάχιστον 0.1 m³.
6.6.1.5. Στα εργαστήρια Α-2 και στα ερευνητικά κατηγορίας ΕΠ-Κ η απορριπτόµενη σε µια ηµέρα ποσότητα στερεών ραδιενεργών καταλοίπων δεν υπερβαίνει το διπλάσιο της ποσότητας, όπως αυτή καθορίσθηκε στην παράγραφο 6.6.1.4.
6.6.1.6. Στα εργαστήρια Α-3 και Α-4, η απορριπτόµενη σε µια ηµέρα ποσότητα στερεών ραδιενεργών καταλοίπων δεν υπερβαίνει το τριπλάσιο της ποσότητας, όπως αυτή καθορίσθηκε στην παράγραφο 6.6.1.4.
6.6.2. Επιτρέπεται η χρήση εναλλακτικών τεχνικών επεξεργασίας διαχειρίσεως και διαθέσεων στερεών ραδιενεργών καταλοίπων µετά από άδεια της ΕΕΑΕ εφόσον:
6.6.2.1. ∆εν περιέχουν ραδιοϊσότοµα πολύ υψηλής ραδιοτοξικότητας (οµάδα 1), Παράρτηµα 1.
6.6.2.2. Αποτελούν µικρό ποσοστό (-10%) του συνόλου των κοινών αποβλήτων.
6.6.2.3. Οι περιεχόµενες σε µια ηµέρα ποσότητες ραδιενεργών ουσιών δεν υπερβαίνουν τα:
i. 370kBq (10µCi) για ραδιοϊσότοπα υψηλής ραδιοτοξικότητας (οµάδα 2).
ii. 3700kBq (100µCi) για ραδιοϊσότοπα µέσης ραδιοτοξικότητας (οµάδα 3) Παράρτηµα Ι.
iii. 37000kBq (1000µCi) για ραδιοϊσότοπα υψηλής ραδιοτοξικότητας (οµάδα 4) Παράρτηµα Ι.
6.6.3. Στερεά ραδιενεργά κατάλοιπα τα οποία υπόκεινται σε σήψη, πρέπει να διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα στερεά κατάλοιπα. Η επεξεργασία, διαχείριση και διάθεσή τους επιτρέπεται υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου 6.6.2. Τυχόν φύλαξή τους προς µείωση της ραδιενέργειας, πρέπει να γίνεται υπό συνθήκες που αποτρέπουν τη σήψη τους.
6.7. ∆ιάθεση αερίων
∆ε επιτρέπεται η απελευθέρωση στο περιβάλλον ραδιενεργών αερίων ή αερίων λυµάτων που περιέχουν ραδιενεργές ουσίες εκτός εάν:
Τα αέρια ή τα αέρια λύµατα διασπείρονται αµέσως στην ατµόσφαιρα και η µέση ηµερήσια συγκέντρωση του ραδιενεργού ισοτόπου στο στόµιο απελευθέρωσης του απαγωγού δεν υπερβαίνει το 1/10 της αναφεροµένης στον ΠΙΝΑΚΑ 6.1. του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΙΙΙ για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων ραδιοϊσοτόπων, η συγκέντρωση υπολογίζεται σύµφωνα µε τη σηµείωση της ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΙΙΙ.
Σε ειδικές περιπτώσεις είναι δυνατή η υπέρβαση των συγκεντρώσεων που αναφέρονται στον πίνακα, µόνο µετά χορήγηση ειδικής αδείας από την ΕΕΑΕ και κατόπιν µελέτης των ειδικών τοπικών συνθηκών.
6.8. Φύλαξη ραδιενεργών καταλοίπων
6.8.1. Ραδιενεργά κατάλοιπα τα οποία δεν είναι δυνατόν να απορριφθούν σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντος και περιέχουν ραδιοϊσότοπα µε χρόνο υποδιπλασιασµού µέχρι 100 ηµέρες, φυλάσσονται για µείωση της ραδιενέργειάς τους, µέχρις ότου η απόρριψή τους γίνει επιτρεπτή κατά τις διατάξεις του παρόντος. Οι χώροι φύλαξης πρέπει να εγκρίνονται από την ΕΕΑΕ.
6.8.2. Σε κάθε δοχείο ή σάκο πρέπει να αναγράφεται το είδος και η εκτιµόµενη ραδιενέργεια των ισοτόπων, ο χρόνος έναρξης της φύλαξης και άλλες πληροφορίες που χαρακτηρίζουν τα κατάλοιπα.
6.9. Μεταφορά ραδιενεργών καταλοίπων στο ΕΚΕΦΕ «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ»
Ραδιενεργά κατάλοιπα τα οποία δεν είναι δυνατόν να διατεθούν σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντος και περιέχουν ραδιενεργά ισότοπα µε χρόνο υποδιπλασιασµού µεγαλύτερο των 100 ηµερών, είναι δυνατόν να µεταφέρονται στο ΕΚΕΦΕ «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» µετά από έγκριση της ΕΕΑΕ και σύµφωνη γνώµη του ΕΚΕΦΕ «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ».
6.10. Ειδικές περιπτώσεις διάθεσης και διαχείρισης. 
Ειδικές περιπτώσεις διάθεσης και διαχείρισης ραδιενεργών καταλοίπων που δεν προβλέπονται στο παρόν, εφαρµόζονται µόνο µετά από έγκριση της ΕΕΑΕ. Στη σχετική έγκριση καθορίζονται, ο τρόπος διάθεσης και διαχείρισης, το είδος των καταλοίπων, τυχόν όρια ραδιενέργειας ή συγκέντρωσης ραδιενεργών ουσιών και ότι άλλο κρίνει αναγκαίο η ΕΕΑΕ.
6.11. Καταγραφή στοιχείων.
Ο κάτοχος αδείας εργαστηρίου υποχρεούται να τηρεί αρχείο στο οποίο να καταχωρούνται το είδος και οι ποσότητες των ραδιονουκλιδίων που περιέχονται στα κατάλοιπα τα οποία απορρίπτονται µε οποιονδήποτε τρόπο είτε φυλάσσονται ή µεταφέρονται στο ΕΚΕΦΕ «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ». Στο ίδιο αρχείο θα καταγράφεται το είδος και κατ’ εκτίµηση η ποσότητα των ραδιονουκλιδίων, η οποία απορρίπτεται µε τα εκκρίµατα των ασθενών.

ΠΙΝΑΚΑΣ 6.1
Ποσότητες Ραδιοϊσοτόπων για τον Υπολογισµό των Ηµερησίων Ορίων Απόρριψης υπό µορφή Υγρών Ραδ/γών καταλοίπων σε ∆ηµόσιο Σύστηµα ∆ιάθεσης Λυµάτων (βλέπε επεξήγηση). 

ΠΙΝΑΚΑΣ 6.1
Ποσότητες Ραδιοϊσοτόπων για τον Υπολογισµό των Ηµερησίων Ορίων Απόρριψης υπό µορφή Υγρών Ραδ/γών Καταλοίπων σε ∆ηµόσιο Σύστηµα ∆ιάθεσης Λυµάτων (βλέπε επεξήγηση). 

Επεξήγηση:
Στην περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων του ενός ραδιοϊσοτόπου για απόρριψη, πρέπει να ισχύουν τα εξής: 

α) Α1 + Α2 + . . . < 18.5MBq (0.5MCi) ή 37MBq (1mCi) ή 110MBq (3.0mCi) ανάλογα µε το είδος του εργαστηρίου (βλ. παράγραφο 6.2.1.3.). 

7.1 Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός αυτός πραγµατεύεται τα θέµατα ακτινοπροστασίας που προκύπτουν από τη χρήση ιοντιζουσών ακτινοβολιών για εκπαίδευση, έρευνα και άλλες εφαρµογές, οι οποίες δεν προβλέπονται σε άλλα µέρη του παρόντος.
7.2 Κατηγορίες εργαστηρίων
Τα εργαστήρια στα οποία χρησιµοποιούνται ραδιενεργές ουσίες για έρευνα, εκπαίδευση ή άλλες η ιατρικές εφαρµογές, οι οποίες δεν προβλέπονται σε άλλα µέρη του παρόντος, κατατάσσονται στις κατηγορίες ΕΡ-Κ όταν χρησιµοποιούν ραδιενεργές ουσίες υπό µορφή κλειστών πηγών και ΕΡ-1 ή ΕΡ-2 όταν χρησιµοποιούν ραδιενεργές ουσίες υπό µορφή ανοικτών πηγών. Στη δεύτερη περίπτωση η κατάταξη βασίζεται στο είδος του χρησιµοποιούµενου ισοτόπου, το είδος της εργασίας και τη µέγιστη ραδιενέργεια, η οποία µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε ένα πείραµα. Τέλος, στις κατηγορίες Σ1 και Σ2 κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία γίνεται χρήση συσκευών παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών (συσκευές ακτίνων-Χ για µη ιατρικές εφαρµογές, ή γεννήτριες νετρονίων, υποκρίσιµες διατάξεις κτλ.).
Τα εργαστήρια αυτά δεν επιτρέπεται να στεγάζονται σε κτίρια που χρησιµοποιούνται ως κατοικίες.
Η ραδιενέργεια των διαφόρων ισοτόπων, η οποία καθορίζει την κατηγορία ενός εργαστηρίου ανοικτών πηγών της κατηγορίας αυτής (ΕΡ) παρουσιάζεται στον πίνακα 7.1. Οι ποσότητες του πίνακα 7.1. τροποποιούνται αναλόγως του είδους της εργασίας, µε την χρησιµοποίηση των συντελεστών που δίδονται στον πίνακα 7.2.
Το προσωπικό το οποίο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των εργαστηρίων αυτών καθορίζεται στο Μέρος 2, παράγραφος 2.2.
7.2.1. Κατηγορία ΕΡ-Κ: Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται τα εργαστήρια, στα οποία γίνεται χρήση κλειστών πηγών υπό οποιαδήποτε µορφή, ανεξάρτητα από τη ραδιενέργειά τους.
7.2.1.1. Απαιτούµενοι χώροι: Καθορίζονται από την ΕΕΑΕ κατά τη διαδικασία χορήγησης άδειας.
7.2.1.2. Απαραίτητος εξοπλισµός: Καθορίζεται από την ΕΕΑΕ κατά τη διαδικασία χορήγησης άδειας.
7.2.2. Κατηγορία ΕΡ-1: Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται τα εργαστήρια όπου χρησιµοποιούνται ποσότητες του πίνακα 7.1. 1η στήλη.
7.2.2.1. Απαιτούµενοι χώροι: Τουλάχιστον, µέρος εργαστηριακού χώρου αρκετό για άνετη εργασία και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισµού.
7.2.2.2. Απαραίτητος εξοπλισµός:
− Τράπεζα εργασίας καταλλήλων διαστάσεων, επιστρωµένη µε µη απορροφητικό υλικό.
− Νιπτήρας ανοξείδωτος βάθους 15 εκ., µε ποδιά τουλάχιστον από τη µία πλευρά.
− Όλα τα όργανα και τα γυάλινα σκεύη, τα οποία θα χρησιµοποιούνται αποκλειστικά στην εργασία µε τις ραδιενεργές ουσίες (φυγόκεντρος, υδατόλουτρα, αναδευτήρες κτλ.).
− Ανοξείδωτος, ποδοκίνητος κάδος καταλοίπων.
− Μετρητής ακτινοβολίας β ή γ, ανάλογα µε το είδος των χρησιµοποιουµένων ραδιενεργών ουσιών.
− Μέσα προστασίας κατά τη διάρκεια της εργασίας, ανάλογα µε το είδος της εργασίας (πετάσµατα, αυτόµατες πιπέτες, µολύβδινα τούβλα κτλ.).
− Απαγωγός εστία, αν πρόκειται να χρησιµοποιηθούν πτητικές ραδιενεργές ουσίες. Οι προδιαγραφές της εστίας θα καθορίζονται από την ΕΕΑΕ.
− Ειδικό ασφαλιζόµενο χώρο αποθήκευσης ραδιενεργών ισοτόπων και ραδιενεργών καταλοίπων.
− Όργανο µέτρησης της ακτινοβολίας του χώρου (survey meter), εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο από την ΕΕΑΕ.
7.2.3. Κατηγορία Σ-1 και Σ-2: Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται τα εργαστήρια στα οποία χρησιµοποιούνται συσκευές παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών, όπως π.χ. συσκευές ακτίνων-Χ για κρυσταλλογραφία ή άλλες εφαρµογές, υποκρίσιµες διατάξεις, συσκευές παραγωγής νετρονίων κτλ.
Οι απαιτήσεις σε χώρους και εξοπλισµό για τα εργαστήρια της κατηγορίας αυτής καθορίζονται από την ΕΕΑΕ, κατά τη διαδικασία έκδοσης της άδειας.
7.3. Γενικές προϋποθέσεις και απαιτήσεις για την ασφαλή εργασία στα εργαστήρια της 7.2.
7.3.1. Κατασκευαστικές απαιτήσεις:
7.3.1.1. Τα δάπεδα των χώρων, στους οποίους θα γίνεται χρήση ραδιοϊσοτόπων υπό µορφή ανοικτών πηγών (εργαστήρια ΕΡ-1 και ΕΡ-2), πρέπει να είναι επιστρωµένα µε λείο, µη απορροφητικό υλικό.
Οι επιφάνειες των πάγκων εργασίας και των τοίχων πίσω από τους πάγκους και τους νιπτήρες στα εργαστήρια κατηγορίας ΕΡ-1 και ΕΡ-2 πρέπει να είναι καλυµµένες µε λείο, µη απορροφητικό υλικό. Στη β΄ περίπτωση το ύψος του υλικού αυτού, πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.50 µ. πάνω από τον πάγκο ή τον νιπτήρα.
7.3.1.2. Οι τοίχοι σε όλες τις κατηγορίες των εργαστηρίων της 7.2. πρέπει να έχουν τέτοιο πάχος, ώστε οι δόσεις στους γειτονικούς χώρους να µην υπερβούν τις επιτρεπόµενες δόσεις για τους χώρους αυτούς.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7.1. 

* Σύµφωνα µε την κατάταξη του Παραρτήµατος 1, παρ. 2.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7.2.

Τροποποιητικός συντελεστής

8.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο κανονισµός αυτός πραγµατεύεται τα θέµατα ακτινοπροστασίας σε εργαστήρια βιοµηχανικών ραδιογραφήσεων. Τα εργαστήρια βιοµηχανικών ραδιογραφήσεων κατατάσσονται στις ακόλουθες 4 κατηγορίες, ανάλογα µε το είδος της εγκατάστασης και τον αριθµό των χρησιµοποιουµένων πηγών.
8.1.1. Κατηγορία Ρ-1: µόνιµη εγκατάσταση ραδιογράφησης (περιπτώσεις 1.9.3.20, β και γ).
8.1.2. Κατηγορία Ρ-2: χρήση µέχρι πέντε (5) πηγών (ακτίνες Χ ή γ).
8.1.3. Κατηγορία Ρ-3: χρήση περισσότερων των πέντε (5) πηγών (ακτίνες Χ ή γ).
8.1.4. Κατηγορία Ρ-4: ανεξάρτητα του είδους της εγκατάστασης και του αριθµού των χρησιµοποιουµένων πηγών, τα εργαστήρια που ανήκουν σε ∆ηµόσιους Οργανισµούς και επιχειρήσεις, σε Νοµικά Πρόσωπα ∆ηµοσίου ∆ικαίου, σε εργοστάσια και γενικά όπου η εκτέλεση των ραδιογραφήσεων δεν αποτελεί πλήρη και αποκλειστική απασχόληση.
8.2. Άδειες
8.2.1. Η άδεια λειτουργίας του εργαστηρίου χορηγείται µε κοινή απόφαση των αρµοδίων Υπουργών (Ν.∆. 181/74) µετά την έκδοση πιστοποιητικού από την ΕΕΑΕ, περί της καταλληλότητας των εγκαταστάσεων, µηχανηµάτων και συνθηκών λειτουργίας των εργαστηρίων από άποψη ακτινοπροστασίας.
Η άδεια έχει χρονική ισχύ δύο (2) ετών.
8.2.2. Η άδεια εισαγωγής µηχανήµατος παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών για ραδιογραφήσεις χορηγείται µε κοινή απόφαση των αρµοδίων Υπουργών µετά την έκδοση πιστοποιητικού από την ΕΕΑΕ, περί της καταλληλότητας του µηχανήµατος από άποψη ακτινοπροστασίας.
Η άδεια εισαγωγής ανταλλακτικών (λυχνιών) µηχανήµατος παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών για ραδιογραφήσεις, του οποίου η εισαγωγή έχει εγκριθεί ως ανωτέρω, χορηγείται από την ΕΕΑΕ.
8.2.3. Με εφάπαξ χορηγούµενη εξουσιοδότηση από τον αρµόδιο Υπουργό, η ΕΕΑΕ:
(α) ανανεώνει, κατά την κρίση της, τη χρονική ισχύ της άδειας λειτουργίας του εργαστηρίου.
(β) διακόπτει τη λειτουργία του εργαστηρίου, µε άρση της ισχύος της άδειας λειτουργίας, όταν διαπιστωθούν σοβαρές παραλείψεις σχετικά µε την εφαρµογή των µέτρων ακτινοπροστασίας.
(γ) επαναφέρει σε ισχύ την άδεια λειτουργίας του εργαστηρίου, όταν κρίνει ότι δεν συντρέχουν πλέον λόγοι της άρσεως της ισχύος αυτής.
8.2.4. Η άδεια µεταφοράς κλειστών πηγών δια παντός - εκτός του εγκριθέντος αυτοκινήτου του εργαστηρίου - συγκοινωνιακού µέσου, µέσα στην επικράτεια και προς το εξωτερικό, χορηγείται από την ΕΕΑΕ.
8.3. Προϋποθέσεις κτήσεως άδειας λειτουργίας του εργαστηρίου
Για την - από την ΕΕΑΕ - έκδοση του πιστοποιητικού καταλληλότητας, απαιτούνται:
8.3.1. Έγκριση της ΕΕΑΕ για την κατασκευή του εργαστηριακού χώρου.
(α) ∆ικαιολογητικά για τη χορήγηση της έγκρισης:
Μελέτη ακτινοπροστασίας που περιλαµβάνει κάτοψη του εργαστηριακού χώρου και των γειτονικών χώρων, υπό κλίµακα 1:50, λεπτοµέρειες κατασκευής της κρύπτης, απαιτούµενες θωρακίσεις, συνταχθείσα από υπεύθυνο ακτινοπροστασίας.
(β) Η ισχύς της έγκρισης είναι διετής.
(γ) Μετά τη χορηγούµενη έγκριση, ο εργοδότης προβαίνει στην κατασκευή του εργαστηριακού χώρου και ειδοποιεί εγγράφως την ΕΕΑΕ για την περάτωσή της.
Η ειδοποίηση θα συνοδεύεται από καταστάσεις µε:
− Ονοµατεπώνυµο, ηλικία και ειδικότητα των ατόµων που πρόκειται να απασχοληθούν στο εργαστήριο, καθώς και επικυρωµένα φωτοαντίγραφα ιατρικών εξετάσεων κατά την πρόσληψή τους.
− Τον εργαστηριακό εξοπλισµό.
− Βεβαίωση εκπαιδεύσεως του προσωπικού στην ακτινοπροστασία.
8.3.2. Επιτόπιος έλεγχος ακτινοπροστασίας.
8.4. Υποχρεώσεις εργοδότη
Ο εργοδότης υποχρεώνεται να αναφέρει αµέσως στην ΕΕΑΕ:
− Κάθε µεταβολή στο προσωπικό, εγκαταστάσεις και εξοπλισµό του εργαστηρίου.
− Οιοδήποτε (ακτινικό) ατύχηµα.
8.5. ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ
8.5.1. Το προσωπικό που απαιτείται για την ασφαλή χρήση των ιοντιζουσών ακτινοβολιών στα εργαστήρια ραδιογραφήσεων περιλαµβάνει:
(α) Τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας (για όλες τις κατηγορίες των εργαστηρίων που αναφέρονται στην 8.1. του παρόντος.
(β) Τον υπεύθυνο ασφάλειας πηγής (για τις κατηγορίες Ρ-1, Ρ-2, Ρ-3 που αναφέρονται στην 8-1 του παρόντος. Για την κατηγορία Ρ-4 ο ως άνω υπεύθυνος ορίζεται µόνο στην περίπτωση χρήσης µόνιµης εγκατάστασης ραδιογράφησης).
(γ) Ραδιογράφο (ους)
(δ) Βοηθό (ους) ραδιογράφου και µαθητευόµενους.
8.5.2. Οι αναφερόµενοι στην 8.5.1. του παρόντος θεωρούνται ως εκτιθέµενοι εργαζόµενοι κατηγορίας Α και είναι υποχρεωτική η ατοµική δοσιµέτρησής τους.
8.5.3. Ως συνεργείο ραδιογραφήσεων, νοείται οµάδα από δύο -τουλάχιστον- άτοµα, από τους αναφερόµενους στην 8.5.1. του παρόντος εκ των οποίων ο ένας τουλάχιστον είναι ραδιογράφος.
8.5.4. (α) Για τις κατηγορίες Ρ-1, Ρ-2, Ρ-4 που αναφέρονται στην 8.1. του παρόντος, απαιτείται η στελέχωση του εργαστηρίου µε ένα (1) -τουλάχιστον- συνεργείο ραδιογραφήσεων.
(β) Για την κατηγορία Ρ-3 που αναφέρεται στην 8-1, του παρόντος, απαιτείται η στελέχωση του εργαστηρίου µε δύο (2) -τουλάχιστον- συνεργεία ραδιογραφήσεων.
8.5.5. Ραδιογραφήσεις πρέπει να πραγµατοποιούνται αποκλειστικά από συνεργείο ραδιογραφήσεων.
8.5.6. Σε περιπτώσεις που καθίσταται ανέφικτη η παρουσία του υπευθύνου ακτινοπροστασίας ή του υπεύθυνου ασφάλειας πηγής, λόγω της ταυτόχρονης απασχόλησης σε διαφορετικές περιοχές συνεργείων ραδιογράφησης του αυτού εργαστηρίου, υπεύθυνος ασφάλειας πηγής, θεωρείται ο ραδιογράφος του κάθε συνεργείου.
8.6. Ιατρική επίβλεψη του προσωπικού
Οι αναφερόµενοι στην 8.5.1. του παρόντος, ως ανήκοντες στην κατηγορία Α των εκτιθέµενων εργαζοµένων, διέπονται από τις διατάξεις της 1.7. του µέρους Ι του παρόντος.
8.7. Εκπαίδευση του προσωπικού
8.7.1. Ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας ή ο υπεύθυνος ασφάλειας πηγής εκπαιδεύει το προσωπικό, σύµφωνα µε εγκεκριµένο από την ΕΕΑΕ πρόγραµµα επί θεµάτων ακτινοπροστασίας.
8.7.2. Μετά το πέρας της εκπαίδευσης του προσληφθέντος, ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας ή ο υπεύθυνος πηγής, ενηµερώνει εγγράφως την ΕΕΑΕ, η οποία κατά την κρίση της ελέγχει µε εξετάσεις την επάρκεια των γνώσεων του εκπαιδευθέντος και παρέχει τη σχετική έγκριση.
8.7.3. Απαγορεύεται η απασχόληση σε εργαστήρια ραδιοϊσοτόπων, ατόµων που δεν κατέχουν τη σχετική έγκριση της ΕΕΑΕ.
8.8. Εγκαταστάσεις και εξοπλισµός του εργαστηρίου
8.8.1. Κρύπτη φυλάξεως πηγών.
(α) Περιορισµοί:
i. Ο χώρος µέσα στον οποίο στεγάζεται η κρύπτη πρέπει:
− να είναι ισόγειος ή υπόγειος, αυτοτελούς αποµονωµένου οικήµατος και ελάχιστης επιφανείας 15m².
− να ασφαλίζεται µε ειδική αντικλεπτική κλειδαριά και να είναι πυρασφαλής.
ii. Η κρύπτη να απέχει τουλάχιστον 30m από κατοικηµένο χώρο και να φέρει σύστηµα συναγερµού ενεργοποιούµενο σε περίπτωση διαρρήξεως της κρύπτης και συνδεδεµένο τηλεφωνικά µε το τοπικό Αστυνοµικό Τµήµα και τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας ή ασφάλειας της πηγής.
8.8.2. Λοιπός εξοπλισµός:
8.8.2.1. Για καθέναν από το προσωπικό του εργαστηρίου απαιτούνται:
(α) (Φωτογραφικό) δοσίµετρο που χορηγείται από την ΕΕΑΕ.
(β) ∆οσίµετρο άµεσης ανάγνωσης (στυλοδοσίµετρο) µε κλίµακα ανάγνωσης τουλάχιστον 0-200mR (από τον εξοπλισµό του εργαστηρίου).
(γ) Φορητός βοµβητής ενεργοποιούµενος από πεδίο ακτινοβολίας ορισµένης έντασης (bipper).
8.8.2.2. Για συλλογική χρήση κατά τη λειτουργία του εργαστηρίου απαιτούνται:
α) Φορητοί ανιχνευτές (τουλάχιστον 2) ακτινοβολίας, τύπου Geiger - Muller µε δυνατότητα προσδιορισµού ρυθµού έκθεσης: 0-2 mR/h και 0-1000mR/h.
(β) Φωτεινός - ηχητικός σηµατοδότης πεδίου ακτινοβολίας. Σε περίπτωση χρήσης συσκευής παραγωγής ακτίνων-Χ, ο σηµατοδότης να συνδέεται µε το ηλεκτρικό κύκλωµα της συσκευής, ώστε να ενεργοποιείται µόνο κατά τη διάρκεια εκποµπής της ακτινοβολίας.
(γ) Υλικά περίφραξης ελεγχόµενης περιοχής (στυλίσκοι - σχοινιά).
(δ) Πινακίδες σήµανσης ελεγχόµενης περιοχής διαστάσεων 21.5 x 29 cm² µε το σήµα της ραδιενέργειας και χρωµατισµό κατά τη διεθνή πρότυπα.
Επί της πινακίδας θα αναγράφεται µε κεφαλαία γράµµατα µαύρου χρώµατος η φράση «ΠΡΟΣΟΧΗ ΡΑ∆ΙΕΝΕΡΓΕΙΑ» ή «ΠΡΟΣΟΧΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ», κατά περίπτωση.
(ε) Πινακίδες διαστάσεων 10x10 cm² µε το σήµα της ραδιενέργειας και χρωµατισµό κατά τα διεθνή πρότυπα.
(στ) Πινακίδες µε οδηγίες αµέσων ενεργειών σε περιπτώσεις ατυχήµατος και εργατικού ατυχήµατος.
(ζ) Μολύβδινα σκάγια και µολυβδόφυλλα για πρόχειρη θωράκιση πηγής.
(η) Σφυρίχτρες για προειδοποίηση ατόµων που προσεγγίζουν στο χώρο των ραδιογραφήσεων.
(θ) Αυτοκίνητο (ηµιφορτηγό) εφοδιασµένο µε αντικλεπτικό σύστηµα συναγερµού και µετασκευασµένο µε σύστηµα παγίωσης των µεταφερόµενων συσκευών ραδιογράφησης και των δοχείων αποθήκευσης πηγών (containers).
(ι) Φορητή κρύπτη καταλλήλων διαστάσεων, µε µηχανική αντοχή, επαρκώς θωρακισµένη για τη φύλαξη των συσκευών ραδιογραφήσεων στους χώρους εργασίας. Ο χώρος προσωρινής φύλαξης της φορητής κρύπτης πρέπει να παρέχει στεγανότητα και ασφάλεια έναντι κλοπής και πυρκαγιάς και να φέρει σύστηµα συναγερµού.
8.8.2.3. Ο εξοπλισµός των εργαστηρίων κατηγορίας Ρ-1 και Ρ-4 καθορίζεται κατά περίπτωση από την ΕΕΑΕ.
8.8.3. Τηρούµενα αρχεία:
Από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας ή τον υπεύθυνο ασφάλειας πηγής τηρούνται τα αρχεία:
8.8.3.1. Ατοµικής δοσιµέτρησης του προσωπικού: η δοσιµέτρηση πραγµατοποιείται µε τα δοσίµετρα που χορηγούνται από την ΕΕΑΕ και τα δοσίµετρα άµεσης ανάγνωσης (στυλοδοσίµετρα) που διατίθενται από το εργαστήριο. Το αρχείο περιλαµβάνει τα αντίγραφα των επισήµων καταστάσεων των µηνιαίων δόσεων που αποστέλλει η ΕΕΑΕ για τις οποίες δόσεις οι εργαζόµενοι λαµβάνουν γνώση ενυπογράφως, καθώς και τις ηµερήσιες καταστάσεις µε τις καταγραφείσες ενδείξεις των στυλοδοσιµέτρων.
8.8.3.2. Πραγµατοποιηθεισών ραδιογραφήσεων (ονοµαστική κατάσταση συνεργείου, τόπος, διάρκεια, ραδιογραφηθέντα αντικείµενα, χρησιµοποιηθείσα πηγή).
8.8.3.3. Μεταφοράς (ηµεροµηνία, διάρκεια, διαδροµή) πηγών (ισοτόπων).
8.8.3.4. Φόρτισης συσκευών ραδιογράφησης και δοχείων αποθήκευσης πηγών (containers).
8.8.3.5. Βαθµονόµησης µετρητών πεδίου ακτινοβολίας: κάθε µετρητής βαθµονοµείται ανά εξάµηνο στις εγκαταστάσεις της ΕΕΑΕ.
8.8.3.6. Ελέγχου συστηµάτων ασφαλείας.
8.8.3.7. Εκπαίδευσης του προσωπικού.
8.8.3.8. Το «ιστορικό» των δόσεων ενός εργαζοµένου παρέχεται -αποκλειστικά- από τα
αρχείο δοσοµετρίας της ΕΕΑΕ. Οι ενδείξεις των στυλοδοσιµέτρων θεωρούνται επικουρικές για την εξέταση των συνθηκών έκθεσης του εργαζόµενου.
8.8.5. Ο χώρος στέγασης της κρύπτης θεωρείται ελεγχόµενη περιοχή.
8.8.6. Σήµανση: Η ελεγχόµενη περιοχή, η κρύπτη και η είσοδος του χώρου που στεγάζει την κρύπτη, σηµαίνονται µε, κατά την 8.8.2 του παρόντος, πινακίδες διαστάσεων 21.5 x 28 cm². Οι συσκευές ραδιογραφήσεων, τα δοχεία αποθήκευσης πηγών (containers) και οι συσκευές παραγωγής ακτίνων Χ, σηµαίνονται µε, κατά την 8.8.2. του παρόντος, πινακίδες διαστάσεων 10 x 10 cm². Το αυτοκίνητο µεταφοράς των πηγών φέρει πινακίδες διαστάσεων 21.5 x 28 cm2 στις
πλαϊνές και οπίσθια πλευρές, µόνο κατά τη διάρκεια µεταφοράς πηγών.
8.8.7. Η µεταφορά πηγών εκτός του χώρου φυλάξεως τους (κρύπτη) στον χώρο ραδιογραφήσεων, επιτρέπεται να γίνεται µόνο µε ειδικό αυτοκίνητο που προβλέπεται στην παράγραφο 8.8.2.2.θ. Η παραµονή των πηγών στο αυτοκίνητο αυτό, επιτρέπεται µόνο κατά την µεταφορά τους.
8.9. Εκθέσεις
Ο εργοδότης υποβάλλει στην ΕΕΑΕ εκθέσεις στις περιπτώσεις:
α) Ατυχήµατος: Η έκθεση συντάσσεται από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας ή τον υπεύθυνο ασφάλειας πηγής και περιλαµβάνει λεπτοµερώς τις συνθήκες και τα αίτια που προκάλεσαν το ατύχηµα.
β) Ανάληψης έργου διάρκειας µεγαλύτερης του µηνός: Η έκθεση υποβάλλεται δύο εβδοµάδες πριν από την έναρξη του έργου και αναφέρει λεπτοµέρειες για τις συνθήκες ραδιογράφησης και τους χώρους ραδιογραφήσεων (βαθµός καταλήψεως γειτονικών χώρων, ωράριο ραδιογραφήσεων και ακριβής τοποθεσία των περιοχών εκτέλεσης ραδιογραφήσεων κατά την πρόοδο των εργασιών).
γ) Ραδιογραφήσεων σε κατοικηµένους χώρους: Η έκθεση υποβάλλεται δύο εβδοµάδες πριν την έναρξη και αµέσως µετά το πέρας των ραδιογραφήσεων. Για τις ραδιογραφήσεις αυτές απαιτείται γραπτή έγκριση της ΕΕΑΕ.
8.10. Έλεγχοι ακτινοπροστασίας
Η ΕΕΑΕ προβαίνει σε περιοδικούς και έκτακτους ελέγχους στα εργαστήρια ραδιογραφήσεων, προς διαπίστωση της καταλληλότητας των εγκαταστάσεων, µηχανηµάτων και συνθηκών λειτουργίας από άποψη ακτινοπροστασίας.
Ο εργοδότης υποχρεώνεται να παρέχει στον ελέγχοντα εκπρόσωπο της ΕΕΑΕ κάθε διευκόλυνση για τη διενέργεια του ελέγχου, καθώς και τα αιτούµενα πληροφοριακά στοιχεία τα σχετικά µε την εφαρµογή των µέτρων ακτινοπροστασίας κατά τη λειτουργία του εργαστηρίου.
8.11. Ποινικές διατάξεις
Οι εργοδότες και οι εργαζόµενοι στα εργαστήρια ραδιογραφήσεων, υπόκεινται στις ποινικές διατάξεις που ορίζονται στο άρθρο 8 του Ν.∆. 181/74 και στις λοιπές διατάξεις του ποινικού κώδικα.
8.12. Μεταβατικές διατάξεις
8.12.1. Παρέχεται διετής προθεσµία από την δηµοσίευση του παρόντος, για τη συµµόρφωση προς τις διατάξεις που αφορούν στις εγκαταστάσεις και τη στελέχωση των εργαστηρίων.
8.12.2. Μέχρις ότου ρυθµιστούν νοµοθετικά τα τυπικά προσόντα των αναφεροµένων στην 8.5.1. του παρόντος και οι προϋποθέσεις κτήσεως των προσόντων αυτών, η ΕΕΑΕ κρίνει κατά περίπτωση την επάρκεια των προσόντων του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας και του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας και του υπεύθυνου ασφάλειας πηγής.
8.12.3. Για τα ήδη λειτουργούντα εργαστήρια, ο χώρος στέγασης της κρύπτης θεωρείται επιβλεπόµενη περιοχή.
Απαγορεύεται ο παντός είδους χειρισµός πηγών µέσα στον εν λόγω χώρο, καθώς και µέσα στην κρύπτη. 

9.1. Πεδίο εφαρµογής
Ο παρών κανονισµός αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία ακτινοβολητών µε χρήση κλειστών πηγών για ερευνητικούς, βιοµηχανικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς. Από τον παρόντα κανονισµό εξαιρούνται οι εργαστηριακοί φορητοί ακτινοβολητές, κατηγορίας ΕΡ-Κ.
9.2. Ορισµοί
Για την εφαρµογή του παρόντος κανονισµού, οι ακόλουθοι όροι νοούνται ως εξής:
− Ακτινοβολητής: Κλειστές πηγές και ο παρελκόµενος εξοπλισµός ακτινοβόλησης.
− Εγκατάσταση ακτινοβόλησης: Το τεχνικό έργο κατασκευής που στεγάζει τον ακτινοβολητή και το λοιπό απαιτούµενο εξοπλισµό για την εκτέλεση των διεργασιών ακτινοβόλησης.
− ∆ιεργασία ακτινοβόλησης: Είναι η διαδικασία έκθεσης σε ακτινοβολία προϊόντων ή υλικών.
− Προϊόντα: Τα κατεργασµένα ή ακατέργαστα τρόφιµα, πριν και µετά την ακτινοβόλησή τους.
− Υλικό: Ο,τιδήποτε δεν αποτελεί προϊόν ή έµβια ύλη.
− Κύκλος ακτινοβόλησης: Η χρονική διάρκεια των σταδίων που ακολουθούνται από την είσοδο προϊόντων ή υλικών στο θάλαµο ακτινοβόλησης, µέχρι την έξοδό τους από αυτόν.
− Ειδική Συµβουλευτική Επιτροπή (ΕΣΕ): Συγκροτείται κατά περίπτωση µε απόφαση της ΕΕΑΕ και έχει ως έργο την αξιολόγηση όλων των στοιχείων που απαιτούνται από τον παρόντα κανονισµό για την χορήγηση προέγκρισης, έγκρισης κατασκευής και άδειας λειτουργίας του ακτινοβολητού και την υποβολή προς την ΕΕΑΕ της σχετικής γνωµάτευσης.
9.3. Άδειες
9.3.1. Για την άσκηση των δραστηριοτήτων οι οποίες εµπίπτουν στο άρθρο 9.1 του παρόντος, απαιτούνται οι ακόλουθες άδειες:
α. Προέγκριση κατασκευής εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
β. Άδεια κατασκευής εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
γ. Άδεια λειτουργίας ακτινοβολητή.
9.3.2. Προκειµένου περί εισαγωγής, εξαγωγής και µεταφοράς κλειστών πηγών ακτινοβολητή, απαιτείται άδεια σύµφωνα µε το Ν.∆. 181/74.
9.4. ∆ιαδικασία για τη χορήγηση προέγκρισης κατασκευής εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
9.4.1. Το ενδιαφερόµενο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο υποβάλλει τη σχετική αίτηση προς το Υπουργείο στο οποίο υπάγεται η ΕΕΑΕ. Στην αίτηση αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του αιτούντος και επισυνάπτονται τα ακόλουθα:
α. Θεωρηµένο αντίγραφο άδειας σκοπιµότητας χορηγηθείσης από το αρµόδιο Υπουργείο.
β. Γενική περιγραφή του ακτινοβολητή και της εγκατάστασης, η οποία περιλαµβάνει:
− Τον τύπο του ακτινοβολητή.
− Την προβλεπόµενη µεγίστη ραδιενέργεια των κλειστών πηγών.
− Τον τύπο των κλειστών πηγών.
− Το µέγιστο ρυθµό έκθεσης.
− Τον προβλεπόµενο κύκλο ακτινοβόλησης.
− Τον προορισµό του ακτινοβολητή.
γ. Τοπογραφικό σχεδιάγραµµα της περιοχής ανέγερσης της εγκατάστασης ακτινοβόλησης και της προβλεπόµενης θέσης αυτής.
δ. Αρχιτεκτονική προµελέτη της εγκατάστασης ακτινοβόλησης, µε την προβλεπόµενη διάταξη των εσωτερικών χώρων.
ε. Στοιχεία υπεδάφους και σεισµικότητας της περιοχής χορηγηθέντα από αρµόδια Υπηρεσία.
στ. Προµελέτη των ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων.
ζ. Προµελέτη ακτινοπροστασίας συνταχθείσα από υπεύθυνο εµπειρογνώµονα προγράµµατος ραδιολογικής προστασίας, η οποία περιλαµβάνει τα εξής στοιχεία:
− Υπολογισµοί θωρακίσεων.
− Περιγραφή του προορισµού του ακτινοβολητή (ερευνητικός, εκπαιδευτικός, βιοµηχανικός).
− Περιγραφή των προϊόντων και υλικών που θα ακτινοβολούνται.
− Προσδιορισµό του ρυθµού έκθεσης στο θάλαµο ακτινοβόλησης και τους γειτονικούς χώρους.
− Καθορισµός των διαφόρων περιοχών εργασίας µε τους εκτιµούµενους ρυθµούς δόσης.
− Περιγραφή των συσκευών µέτρησης του ρυθµού έκθεσης.
− Περιγραφή του συστήµατος λειτουργίας και ασφάλειας του ακτινοβολητή.
− Εκτίµηση των έµµεσων κινδύνων που προέρχονται από την ιοντίζουσα ακτινοβολία, όπως η παραγωγή τοξικών ουσιών (όζον, ακτινοβοληµένα υλικά και προϊόντα) και η αλλοίωση των υλικών κατασκευής.
9.4.2. Η αίτηση µε τα συνοδευτικά που αναφέρονται στο εδαφ. 9.4.1. του παρόντος διαβιβάζονται από το Υπουργείο στην ΕΕΑΕ.
9.4.3. α. Μετά τον έλεγχο των στοιχείων και την γνωµάτευση της ΕΣΕ, η ΕΕΑΕ συντάσσει συνοπτική έκθεση ακτινοπροστασίας η οποία διαβιβάζεται στο Υπουργείο και κοινοποιείται στον ενδιαφερόµενο.
β. Σε περίπτωση εγκριτικής έκθεσης, το Υπουργείο προβαίνει στην έκδοση προέγκρισης κατασκευής της εγκατάστασης ακτινοβόλησης που είναι διετούς ισχύος, η οποία µπορεί να παραταθεί κατά ένα χρόνο, µετά από αίτηση του ενδιαφεροµένου.
γ. Σε περίπτωση µη εγκριτικής έκθεσης, ο ενδιαφερόµενος µπορεί να επανέλθει µε νέα αίτηση εφόσον συµµορφωθεί προς τις υποδείξεις της έκθεσης.
9.5. ∆ιαδικασία για τη χορήγηση άδειας κατασκευής εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
9.5.1. Το ενδιαφερόµενο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο υποβάλλει τη σχετική αίτηση προς το Υπουργείο που υπάγεται η ΕΕΑΕ, στην οποία επισυνάπτονται:
α. Άδεια προέγκρισης κατασκευής εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
β. Πλήρης τεχνική περιγραφή του ακτινοβολητή, ήτοι:
− τύπος και προέλευση του ακτινοβολητή,
− µεγίστη ραδιενέργεια των πηγών, µέγιστος ρυθµών έκθεσης,
− τύπος και αριθµός των πηγών,
− κύκλος ακτινοβόλησης,
− προορισµός του ακτινοβολητή,
− κατάλογος υλικών και προϊόντων τα οποία πρόκειται να ακτινοβοληθούν.
γ. Πλήρες τοπογραφικό διάγραµµα της περιοχής εγκατάστασης του ακτινοβολητή, στο οποίο εµφαίνεται και η θέση της εγκατάστασης ακτινοβόλησης.
δ. Αρχιτεκτονική µελέτη µε πλήρη δοµικά σχέδια της εγκατάστασης ακτινοβόλησης και του ακτινοβολητή. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στα στοιχεία που αφορούν τις προστατευτικές θωρακίσεις (πάχη, µήκη, πλάτη, υλικά κατασκευής κ.λπ.).
ε. Μελέτη των ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων µε πλήρη σχέδια και περιγραφές των διαδροµών των καλωδίων και σωληνώσεων υγρών και αερίων, µε ιδιαίτερη έµφαση στην περιοχή του ακτινοβολητή.
στ. Μελέτη ακτινοπροστασίας που συντάσσεται από υπεύθυνο εµπειρογνώµονα προγράµµατος ραδιολογικής προστασίας και περιλαµβάνει:
− Υπολογισµός των θωρακίσεων, για την προβλεπόµενη µεγίστη ραδιενέργεια των πηγών,
− Στοιχεία του ρυθµού έκθεσης στο θάλαµο ακτινοβόλησης και τους γειτονικούς χώρους του ακτινοβολητή.
− Ταξινόµηση των περιοχών εργασίας,
− Λεπτοµερή περιγραφή του ηµερήσιου κύκλου εργασίας του ακτινοβολητή, σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας,
− Λεπτοµερή περιγραφή του συστήµατος και των οργάνων µέτρησης του ρυθµού έκθεσης,
− Λεπτοµερή περιγραφή και σχέδια των συστηµάτων ασφάλειας και λειτουργίας του ακτινοβολητή.
− Μελέτη των κινδύνων οι οποίοι προέρχονται έµµεσα από τον ακτινοβολητή, όπως είναι η παραγωγή τοξικών ουσιών και η αλλοίωση των υλικών κατασκευής κ.λπ. και περιγραφή των µέτρων αντιµετώπισης.
9.5.2. Το Υπουργείο διαβιβάζει τα υποβληθέντα δικαιολογητικά στην ΕΕΑΕ προς έγκριση.
9.5.3. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συντάσσεται αιτιολογηµένη έκθεση η οποία κοινοποιείται στο ενδιαφερόµενο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο. Ο ενδιαφερόµενος µπορεί να επανέλθει µε νέα αίτηση και νέες µελέτες σύµφωνα µε τις υποδείξεις της έκθεσης και µέσα στα όρια ισχύος της προέγκρισης κατασκευής. Μετά την πλήρωση των προϋποθέσεων, η ΕΕΑΕ γνωµατεύει για την έκδοση της άδειας.
9.6 ∆ιαδικασία για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας
9.6.1 Μετά το πέρας των κατασκευών και πριν τεθεί σε κανονική λειτουργία ο ακτινοβολητής, απαιτείται άδεια λειτουργίας του ακτινοβολητή.
9.6.2. Για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας ο ενδιαφερόµενος υποβάλλει στο Υπουργείο τα ακόλουθα:
α. Συµπληρωµένο κατάλληλο έντυπο αιτήσεως εις διπλούν.
β. Αντίγραφο της προέγκρισης και της άδειας κατασκευής.
γ. ∆ήλωση αποπεράτωσης της κατασκευής του κτιρίου και της εγκατάστασης του ακτινοβολητή.
δ. Έκθεση πυρασφάλειας θεωρηµένη από την αρµόδια Υπηρεσία.
ε. Πρόγραµµα περιοδικών ελέγχων και συντηρήσεων.
στ. Πρόγραµµα Αντικατάστασης και αναδιάταξης των πηγών ακτινοβολίας γάµµα.
ζ. Πρόσθετα µέτρα ασφάλειας για την οµαλή λειτουργία, τη φύλαξη, τη συντήρηση του ακτινοβολητή και του κτιρίου ακτινοβόλησης.
η. Σχέδιο επέµβασης για αντιµετώπιση εκτάκτων περιστατικών.
θ. Συµβόλαιο µεταξύ του ενδιαφεροµένου και του προµηθευτού των πηγών ραδιενέργειας, ή άλλου αρµοδίου νοµικού προσώπου, ότι σε περίπτωση βλάβης αυτών (διαρροή, µηχανική βλάβη κ.λπ.) ο εντοπισµός και η αποµάκρυνσή τους θα γίνεται µε ευθύνη του προµηθευτή.
ι. Κατάλογος του εξειδικευµένου προσωπικού που θα ασχοληθεί µε τη λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια του ακτινοβολητή. Ο κατάλογος θα συνοδεύεται µε τα αντίστοιχα πιστοποιητικά γνώσεων και εξειδίκευσης για το αντικείµενο για το οποίο καθένας πρόκειται να ασχοληθεί.
Στο προσωπικό περιλαµβάνεται απαραιτήτως και ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας.
9.6.3 Μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών από το Υπουργείο, επιτροπή διοριζόµενη από την ΕΕΑΕ προβαίνει σε επιτόπια εξέταση, έλεγχο και µετρήσεις προς διαπίστωση των διαλαµβανοµένων τόσο στην άδεια κατασκευής όσο και στην άδεια λειτουργίας.
Η επιτροπή συντάσσει ειδική έκθεση αφού διαπιστώσει ότι ικανοποιούνται όλες οι απαιτήσεις ασφάλειας και προστασίας του ακτινοβολητή και των εργαζοµένων.
9.6.4 Με βάση την έκθεση, η ΕΕΑΕ εκδίδει πιστοποιητικό καταλληλότητας και ακολουθείται η διαδικασία της έκδοσης άδειας λειτουργίας του ακτινοβολητή σύµφωνα µε το Νόµο 181/74. Η χορηγούµενη άδεια λειτουργίας είναι κατηγορίας ΑΠ και έχει διετή ισχύ.
9.7. Ανανέωση ή αλλαγή άδειας λειτουργίας.
9.7.1 Τρεις µήνες πριν από τη λήψη της άδειας λειτουργίας ο κάτοχός της υποχρεούται να υποβάλει στο Υπουργείο αίτηση για ανανέωση αυτής. Στην αίτηση επισυνάπτεται δήλωση µε όλες τις τυχόν επελθούσες µεταβολές στο προσωπικό, στις εγκαταστάσεις και στις συνθήκες λειτουργίας του ακτινοβολητή.
9.7.2. Αλλαγή της άδειας λειτουργίας ακτινοβολητή απαιτείται µόνο σε περίπτωση κατά την οποία προβλέπεται αύξηση της ραδιενέργειας των πηγών του ακτινοβολητή για τον οποίο χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας.
9.8. Γνωστοποιήσεις
Για κάθε µεταβολή στις συνθήκες λειτουργίας του ακτινοβολητή και της εγκατάστασης ακτινοβόλησης που έχει σχέση µε την ασφάλεια των εργαζοµένων και του πληθυσµού, απαιτείται η έγκριση της ΕΕΑΕ.
9.9 Ειδική άδεια
9.9.1 Ειδικά για τους ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς ακτινοβολητές ειδικής κατασκευής, µπορεί η ΕΕΑΕ κατά την κρίση της να απλοποιήσει µέρος της διαδικασίας χορήγησης των αδειών των εδαφίων 9.4 και 9.5 του παρόντος κανονισµού.
9.9.2. Για ειδικές εγκαταστάσεις στις οποίες περιλαµβάνονται και κινητοί ακτινοβολητές π.χ. σε πλοία, η ΕΕΑΕ ακολουθεί ειδική διαδικασία, µετά την έκφραση γνώµης της ειδικής συµβουλευτικής επιτροπής.
9.10 Έλεγχοι
9.10.1 Η ΕΕΑΕ προβαίνει σε περιοδικούς και έκτακτους ελέγχους κατά την κρίση της, προς διαπίστωση της ασφαλούς λειτουργίας του ακτινοβολητή.
9.10.2 Το αρµόδιο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο στο οποίο έχει χορηγηθεί ή µεταβιβαστεί η άδεια λειτουργίας του ακτινοβολητή υποχρεούται να παρέχει κάθε δυνατή διευκόλυνση στο έργο της επιτροπής ελέγχου της ΕΕΑΕ.
9.10.3 Η επιτροπή ελέγχου της ΕΕΑΕ συντάσσει έκθεση ελέγχου η οποία διαβιβάζεται από την ΕΕΑΕ στο αρµόδιο Υπουργείο µε τις τυχόν παρατηρήσεις της. Το αρµόδιο Υπουργείο κοινοποιεί στον ενδιαφερόµενο την έκθεση ελέγχου µε ενδεχόµενες συστάσεις.
9.10.4 Ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας του ακτινοβολητή συντάσσει κάθε χρόνο έκθεση ακτινοπροστασίας και καλής λειτουργίας που υποβάλλεται από τον ενδιαφερόµενο στην ΕΕΑΕ.
9.11 Έκτακτα περιστατικά
9.11.1 Σε περίπτωση εκτάκτων περιστατικών στον ακτινοβολητή ή την εγκατάσταση ακτινοβόλησης, το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο στο οποίο έχει χορηγηθεί άδεια, ειδοποιεί την ΕΕΑΕ και το αρµόδιο Υπουργείο µε ίδια ευθύνη. Η ΕΕΑΕ διενεργεί έκτακτο έλεγχο και δύναται να αναστείλει µόνιµα ή προσωρινά τη λειτουργία του ακτινοβολητή. Η επιτροπή αυτή συντάσσει έκθεση εκτάκτων περιστατικών την οποία υποβάλλει στο Υπουργείο. Αν οι λόγοι οι οποίοι προκάλεσαν το έκτακτο περιστατικό έχουν σχέση µε την ακεραιότητα του ακτινοβολητή ή της εγκατάστασης ακτινοβόλησης και µε τη συνέχιση ή µη της λειτουργίας αυτού, τότε µε απόφαση της ΕΕΑΕ συγκροτείται ειδική επιτροπή εµπειρογνωµόνων. Η ειδική αυτή επιτροπή διενεργεί πραγµατογνωµοσύνη και συντάσσει πόρισµα για τη συνέχιση, την προσωρινή ή τη µόνιµη διακοπή της λειτουργίας του ακτινοβολητή.
Στη σύνθεση της ειδικής επιτροπής περιλαµβάνεται και εµπειρογνώµονας του αρµόδιου Υπουργείου. Η ΕΕΑΕ προωθεί προς το αρµόδιο Υπουργείο την έκθεση του έκτακτου περιστατικού και το πόρισµα της πραγµατογνωµοσύνης, για την έκδοση απόφασης προσωρινής ή µόνιµης ανάκλησης της άδειας λειτουργίας. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στον κάτοχο της άδειας.
9.11.2 Για την επαναλειτουργία του ακτινοβολητή µετά από προσωρινή παύση λειτουργίας απαιτείται επανέκδοση άδειας λειτουργίας.
9.12 Κυρώσεις
Κάθε παράβαση στην εφαρµογή του παρόντος κανονισµού υπόκειται στις προβλεπόµενες από την ισχύουσα νοµοθεσία ποινικές κυρώσεις. 

10.1 Πεδίο εφαρµογής
Ο παρών κανονισµός αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία επιταχυντών σωµατιδίων για ερευνητικές, βιοµηχανικές και εκπαιδευτικές εφαρµογές (µε εξαίρεση τις ιατρικές) και αναφέρεται στα χαρακτηριστικά των ακτινοβολιών και στους µηχανισµούς ελέγχου των σε σχέση µε το είδος του επιταχυντή, την εγκατάστασή του, τις διαδικασίες λειτουργίας και την εκτίµηση των εκθέσεων στις ακτινοβολίες και στα απαιτούµενα µέτρα ακτινοπροστασίας
10.2. Ορισµοί
Οι ορισµοί και οι όροι που περιέχονται στον παρόντα κανονισµό αφορούν αποκλειστικά στην εφαρµογή του.
Επιταχυντής: Η µηχανή που µπορεί να επιταχύνει φορτισµένα σωµάτια στο κενό και να εκτοξεύει τα προκύπτοντα σωµάτια ή ακτινοβολίες µέσα σε διαφορετικό µέσο.
Ειδική συµβουλευτική Επιτροπή για την Εγκατάσταση και λειτουργία επιταχυντών: Με απόφαση της Ελληνικής Επιτροπής Ατοµικής Ενεργείας συγκροτείται κατά περίπτωση Ειδική Συµβουλευτική Επιτροπή. Έργο της Επιτροπής είναι η αξιολόγηση όλων των στοιχείων που απαιτούνται από τον παρόντα κανονισµό για τη χορήγηση προέγκρισης, έγκρισης κατασκευής και άδειας λειτουργίας αυτού και την υποβολή προς την ΕΕΑΕ της σχετικής γνωµάτευσης.
10.3 Προέγκριση κατασκευής Υποβάλλεται από τον ενδιαφερόµενο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο αίτηση προέγκρισης κατασκευής της εγκατάστασης του επιταχυντή προς την Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας.
Στην αίτηση αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος (επωνυµία, διεύθυνση, τηλέφωνο κ.λπ.), ο σκοπός λειτουργίας του επιταχυντή και επισυνάπτονται σ’ αυτή τα παρακάτω:
10.3.1. Άδεια σκοπιµότητος η οποία εκδίδεται από το αρµόδιο Υπουργείο (ανάλογα µε τις εφαρµογές του: βιοµηχανικές, εκπαιδευτικές, ερευνητικές κ.λπ.)
10.3.2. Περιγραφή του επιταχυντή (κατασκευαστής, τύπος, µεγίστη τάση, επιταχυνόµενα σωµάτια κ.λπ.).
10.3.3. Τοπογραφικό σχεδιάγραµµα της περιοχής ανέγερσης των κτιρίων του επιταχυντή και η προβλεπόµενη θέση τους και πληροφορίες για τη χρησιµοποίηση της περιοχής (εγκαταστάσεις, κατοικίες κ.λπ.) που συνορεύει µε την περιοχή της εγκατάστασης του επιταχυντή.
10.3.4. Στοιχεία για το υπέδαφος και τη σεισµικότητα της περιοχής.
10.3.5. Προµελέτη µηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων.
10.3.6. Προµελέτη ακτινοπροστασίας που συντάσσεται από ειδικευµένο στα θέµατα αυτά εµπειρογνώµονα η οποία θα περιλαµβάνει:
− Περιγραφή της παραγόµενης πρωτογενούς και δευτερογενούς ακτινοβολίας και της επαγοµένης ραδιενέργειας (inducrd activity).
Υπολογισµούς θωρακίσεων και αναµενόµενους ρυθµούς δόσεων στις διάφορες περιοχές εντός και εκτός των κτιρίων.
− Συνοπτική περιγραφή των συστηµάτων ασφαλείας.
− Συνοπτική περιγραφή του συστήµατος ανίχνευσης και µέτρησης ακτινοβολιών.
10.3.7. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας διαβιβάζει την αίτηση µε όλα τα συνηµµένα της στην Ειδική Συµβουλευτική Επιτροπή για την Εγκατάσταση και Λειτουργία Επιταχυντού για γνωµοδότηση.
10.3.8. Η Συµβουλευτική Επιτροπή µετά τον έλεγχο και αξιολόγηση όλων των υποβληθέντων στοιχείων γνωµατεύει για την προέγκριση ή µη της κατασκευής.
Η Συµβουλευτική Επιτροπή έχει το δικαίωµα να ζητήσει από τον ενδιαφερόµενο, µέσω της ΕΕΑΕ, οποιαδήποτε πρόσθετα στοιχεία που κατά τη γνώµη της είναι απαραίτητα για την έκδοση της σχετικής γνωµάτευσης.
10.3.9. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας βάσει της σχετικής γνωµάτευσης, αποφασίζει για την χορήγηση της άδειας προέγκρισης κατασκευής.
10.3.10. Η ισχύς της προέγκρισης είναι διετής, δυναµένη να παραταθεί επί δύο ακόµη έτη.
10.4. Άδεια κατασκευής
Υποβάλλεται υπό του ενδιαφεροµένου φυσικού ή νοµικού προσώπου αίτηση άδειας κατασκευής της εγκατάστασης του Επιταχυντή προς την Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενέργειας.
Στην αίτηση αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος (επωνυµία, διεύθυνση, τηλέφωνο κ.λπ.,) ο σκοπός λειτουργίας του επιταχυντή και επισυνάπτονται σ’ αυτή τα παρακάτω:
10.4.1. Άδεια προέγκρισης κατασκευής και άδεια του αρµόδιου πολεοδοµικού γραφείου.
10.4.2. Πλήρης περιγραφή του επιταχυντή (τύπος, µεγίστη τάση, επιταχυνόµενα σωµάτια κ.λπ.) και του εξοπλισµού που τον συνοδεύει.
10.4.3. Αρχιτεκτονική µελέτη του κτιρίου του επιταχυντή στην οποία θα περιλαµβάνεται η διαρρύθµιση των χώρων (χώρος µηχανής, χώρος ακτινοβολήσεων, χώρος ηλεκτρολογικών και µηχανολογικών εγκαταστάσεων, χειριστήριο, βοηθητικά εργαστήρια κ.λπ.).
10.4.4. Στατιστικά σχέδια.
10.4.5. Σχέδια µηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων.
10.4.6. Σχέδια λεπτοµερειών.
10.4.7. Τοπογραφική αποτύπωση του φυσικού εδάφους της περιοχής που θα εγκατασταθεί ο επιταχυντής και σχέδιο της γενικής διάταξης των κτιριακών εγκαταστάσεων.
10.4.8. Μελέτη ακτινοπροστασίας που συντάσσεται από υπεύθυνο εµπειρογνώµονα προγράµµατος ραδιολογικής προστασίας και η οποία θα περιλαµβάνει:
10.4.8.1. Περιγραφή της πρωτογενούς και δευτερογενούς ακτινοβολίας που δηµιουργείται κατά τη λειτουργία του επιταχυντή. Στην περίπτωση µη επαρκών πληροφοριών θα λαµβάνονται τα χαρακτηριστικά των ακτινοβολιών από ισοδύναµο ή µεγαλύτερο επιταχυντή του οποίου η λειτουργία βασίζεται στην ίδια αρχή µε τον υπό εγκατάσταση.
10.4.8.2. Καθαρισµό των διαφόρων περιοχών εργασίας και υπολογισµό των απαιτουµένων σχετικών θωρακίσεων. Η σχεδίαση της θωράκισης πρέπει να εξασφαλίζει την αποφυγή διαρροής ακτινοβολίας (από ανοίγµατα για τη διέλευση καλωδιώσεων, αεραγωγών κ.λπ.).
10.4.8.3. Περιγραφή του συστήµατος των οργάνων µετρήσεως πεδίων ακτινοβολιών στους διάφορους χώρους και αλληλεπίδρασή του µε το σύστηµα λειτουργίας του επιταχυντή.
10.4.8.4. Περιγραφή και λεπτοµερή σχέδια των διαφόρων διατάξεων ασφαλείας όπως κυκλώµατα αυτοµάτου ή µη διακοπής λειτουργίας, συστήµατος ενδοεπικοινωνίας, κλειστό κύκλωµα τηλεοράσεως, σύστηµα πυρασφάλειας.
10.4.8.5. Εκτίµηση των µη ραδιολογικών κινδύνων όπως η τυχόν παραγωγή τοξικών αερίων, ηλεκτρικών και µηχανολογικών κινδύνων και περιγραφή των προστατευτικών µέτρων και διατάξεων.
10.4.8.6. Εκτίµηση των κινδύνων από την επαγοµένη ραδιενέργεια (induced activity) και ανάλυση ατυχηµάτων η οποία θα περιλαµβάνει την εκτίµηση της πιθανότητας εµφάνισης και σοβαρότητας των αποτελεσµάτων τους, στους εργαζόµενους, στο κοινό και στο περιβάλλον και περιγραφή των προβλεποµένων προστατευτικών µέτρων και διατάξεων, για την αντιµετώπισή τους και τη µείωση των αποτελεσµάτων τους.
10.4.8.7. Θα πρέπει να λαµβάνεται πρόνοια κατά τη σχεδίαση να αποφεύγεται η χρήση πλαστικών ή άλλων υλικών, που υπόκεινται σε βλάβες ή αλλοιώσεις από τις ακτινοβολίες, σε θέσεις όπου θα εκτίθενται σε υψηλές εκθέσεις και µάλιστα στα συστήµατα ασφαλείας του επιταχυντή (κυκλώµατα αυτόµατης διακοπής λειτουργίας, ανίχνευσης ακτινοβολιών, συστήµατα προειδοποίησης κ.λπ.).
10.4.9. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας προωθεί την αίτηση µε όλα τα συνηµµένα σ’ αυτή στην Ειδική Συµβουλευτική Επιτροπή για την Εγκατάσταση και Λειτουργία Επιταχυντών για γνωµοδότηση.
10.4.10. Η Συµβουλευτική Επιτροπή µετά τον έλεγχο και αξιολόγηση όλων των υποβληθέντων στοιχείων γνωµατεύει για τη χορήγηση της άδειας κατασκευής.
10.4.11. Η Συµβουλευτική Επιτροπή έχει το δικαίωµα να ζητήσει από τον ενδιαφερόµενο οποιαδήποτε πρόσθετα στοιχεία τα οποία κατά τη γνώµη της είναι απαραίτητα για να εκδόσει τη σχετική γνωµάτευση, ή να επιβάλει τροποποιήσεις που αιτιολογηµένα είναι αναγκαίες για την ασφαλή εγκατάσταση και λειτουργία του επιταχυντή.
10.4.12. Η Συµβουλευτική Επιτροπή καθορίζει επίσης το είδος και τη συχνότητα των απαραίτητων ελέγχων που πρέπει να πραγµατοποιηθούν κατά τη διάρκεια της ανέγερσης των κτιριακών εγκαταστάσεων και την εγκατάσταση του επιταχυντή, προκειµένου να διαπιστωθεί η συµµόρφωση προς τους όρους της προέγκρισης και τις προδιαγραφές του κατασκευαστού του επιταχυντή.
10.4.13. Οι παραπάνω έλεγχοι διενεργούνται από ειδικούς επιστήµονες της ΕΕΑΕ και εφόσον κρίνεται αναγκαίο και από άλλους ειδικούς επιστήµονες.
10.4.14. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας µετά από τη λήψη της σχετικής γνωµάτευσης, αποφασίζει για την χορήγηση της άδειας κατασκευής.
10.5. Άδεια λειτουργίας
10.5.1. Μετά το πέρας των εργασιών κατασκευής και την εγκατάσταση του επιταχυντή, το ενδιαφερόµενο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο υποβάλλει στην Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας αίτηση αδείας λειτουργίας του επιταχυντή στην οποία επισυνάπτονται:
α. ∆ήλωση ότι η εγκατάσταση έχει περατωθεί πλήρως και ότι έγινε σύµφωνα µε τους όρους της άδειας κατασκευής.
β. Έκθεση, ανάλυση ασφαλείας των εγκαταστάσεων και έκθεση ασφαλούς λειτουργίας (hazard report).
10.5.2. Κατάλογος του εξειδικευµένου προσωπικού που θα ασχοληθεί µε τη λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια του επιταχυντή. Ο κατάλογος θα συνοδεύεται µε τα σχετικά πιστοποιητικά γνώσεων και εξειδίκευσης για το αντικείµενο για το οποίο προορίζεται καθένας.
Στο προσωπικό συµπεριλαµβάνεται απαραιτήτως ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας και τεχνικοί ακτινοπροστασίας καθώς επίσης και εξουσιοδοτηµένος ιατρός.
10.5.3. Κανονισµός λειτουργίας του επιταχυντή ο οποίος θα περιλαµβάνει:
α. Οργανόγραµµα στο οποίο θα αναγράφονται οι αρµοδιότητες και υπευθυνότητες του προτεινοµένου προσωπικού.
β. Τον τρόπο και το είδος δοσιµέτρησης του προσωπικού.
γ. Το πρόγραµµα των τακτικών, περιοδικών και εκτάκτων ελέγχων ακτινοπροστασίας.
δ. Τη διαδικασία έγκρισης για την εγκατάσταση στον επιταχυντή (πειραµατικής ή για άλλο σκοπό) διατάξεως ή την τροποποίηση υφισταµένης.
ε. Τη διαδικασία για την αντιµετώπιση καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης.
στ. Τον τρόπο βαθµονόµησης των φορητών και των µονίµως εγκατεστηµένων οργάνων µετρήσεως ακτινοβολιών.
ζ. Τον τρόπο απόρριψης των τυχόν δηµιουργουµένων ραδιενεργών αποβλήτων.
10.5.4. Έκθεση πυρασφαλείας θεωρηµένη από την αρµόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία.
10.5.5. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας διαβιβάζει στην Συµβουλευτική Επιτροπή Εγκατάστασης και Λειτουργίας Επιταχυντών την αίτηση άδειας λειτουργίας µε τα συνηµµένα σ’ αυτή καθώς και τις εκθέσεις από όλους τους ελέγχους που πραγµατοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών ανέγερσης των κτιρίων και εγκατάστασης του επιταχυντή.
10.5.6. Η Συµβουλευτική Επιτροπή µετά από τον έλεγχο όλων των υποβληθέντων στοιχείων και επιτόπιο έλεγχο γνωµατεύει για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας ή διατυπώνει τους όρους υπό τους οποίους µπορεί να χορηγηθεί η αιτουµένη άδεια.
10.5.7. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας µετά τη λήψη της σχετικής γνωµάτευσης, αποφασίζει για την έκδοση της άδειας λειτουργίας του επιταχυντή, σύµφωνα και µε τις διατάξεις του Ν∆ 181/1974 στην οποία αναφέρονται και οι τυχόν προϋποθέσεις και όροι υπό τους οποίους χορηγείται. Η χορηγουµένη άδεια λειτουργίας είναι κατηγορίας ΑΠ.
10.5.8. Ο αδειούχος έχει την τελική ευθύνη για την ασφαλή κατασκευή, εγκατάσταση και λειτουργία του επιταχυντή.
10.6. Ειδικές άδειες
Για ειδικές εγκαταστάσεις στις οποίες συµπεριλαµβάνονται και κινητοί επιταχυντές π.χ, επιταχυντές σε πλοίο, η ΕΕΑΕ ακολουθεί την διαδικασία έκδοσης αδειών λειτουργίας που αναφέρεται ανωτέρω, κατάλληλα προσαρµοσµένη µετά την γνώµη της Ειδικής Συµβουλευτικής Επιτροπής.
10.7 Ανανέωση αδειών
10.7.1. Η ισχύς της χορηγουµένης άδειας είναι διετής.
10.7.2. Τρεις µήνες πριν λήξει η ισχύς της αδείας, ο κάτοχός της υποχρεούται να υποβάλλει στην Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας αίτηση για ανανέωση της άδειας λειτουργίας στην οποία θα επισυνάπτεται δήλωση µε όλες τις τυχόν επελθούσες µεταβολές στο προσωπικό, στις εγκαταστάσεις και συνθήκες λειτουργίας.
10.8. Επιθεωρήσεις
10.8.1. Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας προβαίνει σε περιοδικούς και εκτάκτους ελέγχους. Οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται από την αρµόδια υπηρεσία της Ελληνικής Επιτροπής Ατοµικής Ενεργείας και έχουν σκοπό την εξέταση των µέτρων ασφαλείας καθώς και τη συµµόρφωση του αδειούχου προς τις διατάξεις των βασικών κανόνων προστασίας από τις ακτινοβολίες και προς τους όρους υπό τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας.
10.8.2. Οι έλεγχοι αυτοί µεταξύ άλλων περιλαµβάνουν:
α. Την εξακρίβωση της αποτελεσµατικότητας των τεχνικών µέσων προστασίας.
β. Την εξακρίβωση της καλής λειτουργίας και της ορθής χρησιµοποιήσεως των οργάνων µετρήσεως πεδίων ακτινοβολιών και ελέγχου της ραδιενεργού µολύνσεως.
γ. Την εξακρίβωση της εφαρµογής του εγκεκριµένου τρόπου απόρριψης των ραδιενεργών αποβλήτων.
δ. Τον έλεγχο των τηρουµένων αρχείων δοσιµετρίας, ιατρικής επίβλεψης, ηµερολογίων ακτινοπροστασίας, συµβάντων, βαθµονόµησης οργάνων κ.λπ. και
ε. Την εξακρίβωση της αποτελεσµατικότητας του σχεδίου εκτάκτου ανάγκης.
10.8.3. Μετά το πέρας του ελέγχου συντάσσεται σχετική έκθεση. Τα αποτελέσµατα του ελέγχου µαζί µε τις παρατηρήσεις κοινοποιούνται από την Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας στον κάτοχο της άδειας λειτουργίας.
10.8.4. Ο κάτοχος της άδειας λειτουργίας υποχρεούται να δεχθεί την επιτροπή επιθεωρήσεως και να την διευκολύνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο θέτοντας στη διάθεσή της όλα τα σχετικά στοιχεία που κατά την κρίση της είναι απαραίτητα για την διενέργεια του ελέγχου.
10.9 Μεταβολές
Ο κάτοχος της άδειας λειτουργίας επιταχυντή υποχρεούται να ζητήσει την έγκριση για οποιαδήποτε σηµαντική τροποποίηση ή προσθήκη στην εγκατάσταση του επιταχυντή, ή οποιαδήποτε µεταβολή στο προσωπικό όσον αφορά τους υπευθύνους για τη λειτουργία και την ακτινοπροστασία, ή τροποποίηση των όρων υπό τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας.
10.10 Ατυχήµατα
10.10.1. Ο κάτοχος αδείας λειτουργίας επιταχυντή υποχρεούται να αναφέρει αµέσως στην Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενεργείας οποιοδήποτε ασυνήθιστο συµβάν ή ακτινικό ατύχηµα το οποίο έχει σαν συνέπεια την ακτινοβόληση ή/και τη ραδιενεργό µόλυνση του προσωπικού.
10.10.2. Ο κάτοχος αδείας υποχρεούται να υποβάλει έκθεση την οποία συντάσσει ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας και στην οποία αναλύονται τα αίτια που προκάλεσαν το ασυνήθιστο συµβάν ή ακτινικό ατύχηµα. Εξετάζονται η έκθεση και η σοβαρότητα των αποτελεσµάτων και περιγράφονται τα µέτρα που πάρθηκαν για την αντιµετώπισή του. Αναφέρονται οι δόσεις στις οποίες έχει εκτεθεί και οι µολύνσεις τις οποίες έχει υποστεί το προσωπικό και οι εγκαταστάσεις καθώς και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο απαραίτητο για την αξιολόγηση του συµβάντος ή ατυχήµατος. 

11.1 Εισαγωγικά
11.1.1 Πεδίο Εφαρµογής
Ο Κανονισµός αυτός καθορίζει τις βασικές οδηγίες και απαραίτητες προϋποθέσεις για την ασφαλή προετοιµασία, συσκευασία και µεταφορά ραδιενεργών ουσιών, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες, που συνδέονται µε την µεταφορά ραδιενεργών ουσιών (υλικών).
Ο παρών κανονισµός βασίζεται στους «Κανονισµούς για την ασφαλή µεταφορά ραδιενεργών υλικών» του ∆ιεθνούς Οργανισµού Ατοµικής Ενεργείας ∆ΟΑΕ, Safety Series No. 6, Vienna 1985, 1986 και 1988, No 37 1987 και No 87 1988 και συµφωνεί επιπλέον και συµπληρώνει χωρίς όµως και να αντικαθιστά τους παρακάτω διεθνείς κανονισµούς για τη µεταφορά επικινδύνων υλικών µε το σιδηρόδροµο (1): International rules concerning the transport of dangerous goods by rail (rid), (2) ∆ιεθνής Οδική µεταφορά επικίνδυνων εµπορευµάτων (ADR), (3) δια θαλάσσης: International Maritime Organization (IMO), και (4) δι’ αέρος: International Civil Aviation Organization (ICAO). Οι κανονισµοί αυτοί έχουν επικυρωθεί µε τους νόµους: Ν. 3482/86, Ν. 1741/88, Ν.∆. 1287/49, Ν. 1146/86, Β.∆. 330/62 και Ν.∆. 211/47. Επίσης λαµβάνει υπόψη την απόφαση (Resolution) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την µεταφορά ραδιενεργών υλικών (O.J. No.C 235/70 12.9.88).
11.1.2. Ορισµοί
Α1: Η µεγίστη ραδιενέργεια των ειδικής µορφής ραδιενεργών υλικών που επιτρέπεται να περιέχεται σε συσκευασία τύπου Α.
Α2: Η µεγίστη ραδιενέργεια υλικών, πλην των ειδικής µορφής, που επιτρέπεται να περιέχεται σε συσκευασία τύπου Α.
Αποστολή: Κάθε δέµα ή φορτίο ραδιενεργών υλικών που παραδίδεται για µεταφορά από τον αποστολέα.
Αποστολέας: Το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο είτε η κρατική υπηρεσία που παραδίδει για µεταφορά µια αποστολή και εµφανίζεται ως αποστολέας στα φορτωτικά έγγραφα.
Μεταφορικό µέσο:
α. Για οδικές ή σιδηροδροµικές µεταφορές: κάθε όχηµα.
β. Για θαλάσσιες µεταφορές: οποιοδήποτε πλοίο ή µέρος του κύτους (αµπάρι) ή ορισµένη περιοχή του καταστρώµατος, και
γ. Για αεροπορικές µεταφορές: κάθε αεροπλάνο.
Μεταφορέας: Φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, οργανισµός ή κρατική υπηρεσία που αναλαµβάνει τη µεταφορά ραδιενεργών υλικών µε οποιοδήποτε µεταφορικό µέσο.
Αποκλειστική Χρήση: Η µοναδική χρήση από έναν αποστολέα µεγάλου περιέκτη µεταφοράς µε ελάχιστο µήκος 6 µέτρα, µε το οποίο η αρχική ενδιάµεση και τελική φόρτωση και εκφόρτωση πραγµατοποιείται σύµφωνα µε τις οδηγίες του αποστολές ή παραλήπτη.
Παραλήπτης: Το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή εταιρεία, οργανισµός ή Κρατική υπηρεσία που παραλαµβάνει µια αποστολή.
Ρύπανση: Η παρουσία ραδιενεργών ουσιών σε µια επιφάνεια σε ποσότητες που υπερβαίνουν τα 0.4 Bq/cm² (10-5µ Ci/cm²) για ουσίες που εκπέµπουν βήτα και γάµµα ακτινοβολία ή χαµηλής τοξικότητας ουσίες που εκπέµπουν άλφα ακτινοβολία ή 0.04 Bq/cm² (10-6µ Ci/cm²) για ουσίες που εκπέµπουν άλφα ακτινοβολία. Για τον καθορισµό µιας επιφάνειας ως ρυπασµένης λαµβάνεται υπόψη ένα εµβαδό 300cm² ή ολόκληρο το εµβαδό της, αν είναι µικρότερη από 300cm².
Μη καθηλωµένη ρύπανση: Η ρύπανση που είναι δυνατόν να αποµακρυνθεί από την επιφάνεια µε τη συνήθη διαδικασία χειρισµών.
Καθηλωµένη ρύπανση: Κάθε ρύπανση που δεν είναι µη καθηλωµένη ρύπανση.
Εµπορευµατοκιβώτιο: Κάθε συσκευή που είναι σχεδιασµένη για να διευκολύνει τη µεταφορά αγαθών συσκευασµένων ή χύµα, µε ένα ή περισσότερα διαφορετικά µέσα µεταφοράς χωρίς να απαιτεί ενδιάµεση επαναφόρτωση. Πρέπει να έχει τη µορφή µονίµου κλειστού περιβλήµατος, στέρεου και αρκετά ανθεκτικού για επανειληµµένες χρήσεις και πρέπει να διαθέτει συστήµατα που να διευκολύνουν το χειρισµό του κατά τη µεταφορά ή τη µεταφόρτωσή του σε διαφορετικά µέσα µεταφοράς. Μικρό κιβώτιο µεταφοράς θεωρείται εκείνο του οποίου η µεγαλύτερη εξωτερική διάσταση δεν υπερβαίνει το 1.5 µέτρο ή ο εσωτερικός όγκος του δεν υπερβαίνει τα 3 κυβ. µέτρα. Οποιοδήποτε άλλο κιβώτιο µεταφοράς θεωρείται ως µεγάλο. Το κιβώτιο µεταφοράς µπορεί να θεωρηθεί και ως συσκευασία εφόσον πληρούνται οι αντίστοιχοι όροι ή ακόµη και ως υπερδέµα.
Χαµηλής ειδικής ραδιενέργειας υλικό, ΧΕΡ: Το ραδιενεργό υλικό που από τη φύση του έχει περιορισµένη ειδική ραδιενέργεια ή το ραδιενεργό υλικό για το οποίο εφαρµόζονται όρια στην υπολογιζοµένη ειδική ραδιενέργεια. ∆εν θα πρέπει να λαµβάνεται υπόψη η εξωτερική θωράκιση που περιβάλλει το ΧΕΡ υλικό για τον υπολογισµό της µέσης ειδικής ραδιενέργειας.
Το ΧΕΡ υλικό εµπίπτει σε µια από τις οµάδες:
(α) ΧΕΡ-Ι
i. Ορυκτά που περιέχουν φυσικά ραδιονουκλίδια (π.χ. ουρανίου, θορίου) και συµπυκνώµατα ουρανίου ή θορίου τέτοιων ορυκτών.
ii. Στερεό µη ακτινοβοληµένο φυσικό ουράνιο ή ουράνιο µε περιεκτικότητα σε ουράνιο -235 µικρότερη του φυσικού ή φυσικό θόριο ή τα στερεά ή υγρά µίγµατα ή ενώσεις τους.
iii. Ραδιενεργό υλικό εκτός του σχασίµου για το οποίο η τιµή του Α2 είναι απεριόριστη.
(β) ΧΕΡ-ΙΙ
i. Νερό µε συγκέντρωση τριτίου µέχρι 0.8 TBg/λίτρο (20Ci/λίτρο).
ii. Άλλα υλικά, στα οποία η ραδιενέργεια είναι κατανεµηµένη σε ολόκληρο το υλικό και η υπολογιζόµενη µέση ειδική ραδιενέργεια δεν υπερβαίνει τα 10-4Α, γρ. για στερεά και αέρια και τα 10-5Α2/γρ. για υγρά.
(γ) ΧΕΡ-ΙΙΙ
Στερεά (π.χ. στερεοποιηµένα απόβλητα, ενεργοποιηµένα υλικά) στα οποία:
i. Το ραδιενεργό υλικό είναι κατανεµηµένο σε ολόκληρο το στερεό ή σ’ ένα σύνολο στερεών αντικειµένων, ή είναι οµογενώς κατανεµηµένο σε στερεό συσσωµατούµενο φορέα (π.χ. τσιµέντο, πίσσα, κεραµικό κτλ.).
ii. Το ραδιενεργό υλικό είναι σχετικά αδιάλυτο ή εµπεριέχεται σε σχετικά αδιάλυτο υλικό έτσι ώστε και σε συνθήκες απώλειας της συσκευασίας, η απώλεια του ραδιενεργού υλικού ανά συσκευασία λόγω έκπλυσης, όταν βρεθεί µέσα στο νερό για επτά ηµέρες, δεν θα υπερβαίνει το 0.1Α2.
iii. Η υπολογιζόµενη µέση ειδική ραδιενέργεια του υλικού µη συµπεριλαµβανοµένης της θωράκισής του, δεν υπερβαίνει τα 0.2Α2/γρ.
Υπερδέµα: Κάθε κλειστό περίβληµα, όπως κιβώτιο ή σάκκος, που δεν πληροί τις απαιτήσεις των εµπορευµατοκιβωτίων και το οποίο χρησιµοποιείται από µεµονωµένο αποστολέα για να συµπεριλάβει σε ένα δέµα δύο ή περισσότερα δέµατα για διευκόλυνση των χειρισµών αποθήκευσης και µεταφοράς.
∆έµα: Η συσκευασία µαζί µε το ραδιενεργό περιεχόµενο που παραδίδεται έτοιµο για µεταφορά.
Συσκευασία: Η συναρµολόγηση των απαραιτήτων µερών (στοιχείων) για τον πλήρη εγκλεισµό του ραδιενεργού περιεχοµένου. Μπορεί, ειδικότερα, να αποτελείται από ένα ή περισσότερους υποδοχείς, απορροφητικά υλικά, διατάξεις για τη δηµιουργία διακένων, θωράκιση της ακτινοβολίας και διατάξεις για την ψύξη, απορρόφηση των µηχανικών κραδασµών και τη θερµική µόνωση. Η συσκευασία µπορεί να είναι ένα κιβώτιο, βαρέλι ή ανάλογος υποδοχέας, ή µπορεί επίσης να είναι ένα εµπορευµατοκιβώτιο, ή τεπόζιτο.
Κάθε δέµα κατατάσσεται ως ακολούθως:
α. Εξαιρούµενο δέµα: Η συσκευασία που περιέχει ραδιενεργά υλικά που εµπίπτουν στην κατηγορία των εξαιρουµένων ραδιενεργών υλικών και η οποία έχει σχεδιασθεί σύµφωνα µε τις γενικές απαιτήσεις για όλες τις συσκευασίες.
β. i. Βιοµηχανικό δέµα Τύπου 1 (Β∆-1): Είναι η συσκευασία, το τεπόζιτο ή το εµπορευµατοκιβώτιο που περιέχει υλικά ΧΕΡ ή επιφανειακά ρυπασµένα αντικείµενα (ΕΡΑ), που έχει σχεδιασθεί σύµφωνα µε τις Γενικές Απαιτήσεις Σχεδίασης για όλες τις Συσκευασίες και ∆έµατα και τις αντίστοιχες απαιτήσεις για αεροπορικές µεταφορές, αν πρόκειται για τέτοιες.
ii. Βιοµηχανικό ∆έµα Τύπου 2 (Β∆-2): Είναι η συσκευασία, το τεπόζιτο ή εµπορευµατοκιβώτιο που περιέχει υλικά ΧΕΡ ή επιφανειακά ρυπασµένα αντικείµενα (ΕΡΑ), το οποίο έχει σχεδιασθεί σύµφωνα µε τις Γενικές Απαιτήσεις Σχεδιάσεως για όλες τις Συσκευασίες και ∆έµατα, τις αντίστοιχες απαιτήσεις για αεροπορικές µεταφορές και επιπλέον Ειδικές Απαιτήσεις Σχεδίασης που αφορούν στις συσκευασίες αυτές και που αναφέρονται στο κεφάλαιο V, ∆ΟΑΕ, Safery Series No 6.
iii. Βιοµηχανικό ∆έµα Τύπου 3 (Β∆-3): Είναι η συσκευασία, το τεπόζιτο ή εµπορευµατοκιβώτιο που περιέχει υλικά ΧΕΡ ή επιφανειακά ρυπασµένα αντικείµενα (ΕΡΑ), που είναι σχεδιασµένη σύµφωνα µε τις Γενικές Απαιτήσεις για όλες τις Συσκευασίες και ∆έµατα, τις αντίστοιχες
απαιτήσεις συσκευασίας για αεροπορικές µεταφορές και επιπλέον τις ειδικές απαιτήσεις σχεδίασης που αφορούν τις συσκευασίες αυτές και που αναφέρονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο, ∆ΟΑΕ, Safety Series No 6.
γ. ∆έµα τύπου Α: Είναι η συσκευασία, το τεπόζιτο ή το εµπορευµατοκιβώτιο που περιέχει ποσότητα ραδιενέργειας µέχρι Α, για την περίπτωση ειδικής µορφής ραδιενεργών υλικών ή µέχρι Α2, εφόσον δεν πρόκειται για ειδικής µορφής ραδιενεργά υλικά και η οποία έχει σχεδιασθεί σύµφωνα µε τις γενικές απαιτήσεις για όλες τις συσκευασίες και δέµατα.
δ. ∆έµα Τύπου Β: Είναι η συσκευασία, το τεπόζιτο ή το εµπορευµατοκιβώτιο που περιέχει ποσότητα ραδιενέργειας η οποία µπορεί να υπερβαίνει την Α1, αν δεν πρόκειται για ειδικής µορφής ραδιενεργά υλικά και που έχει σχεδιασθεί σύµφωνα µε τις γενικές απαιτήσεις σχεδίασης για όλες τις συσκευασίες και δέµατα.
Τα δέµατα τύπου Β διακρίνονται σε τύπου B(U) και Β(Μ) σύµφωνα µε τις απαιτήσεις που καθορίζονται στους Κανονισµούς Νο 6 του ∆ΟΑΕ.
Ποιοτική Εξασφάλιση: Είναι το πρόγραµµα επιθεωρήσεων και ελέγχων που πραγµατοποιείται από την ΕΕΑΕ και που αποσκοπεί στην παροχή επαρκούς διαβεβαιώσεως ότι έχουν επιτευχθεί στην πράξη τα προβλεπόµενα στα πρότυπα ασφαλείας που περιγράφονται στον παρόντα κανονισµό.
Επίπεδο Ακτινοβολίας: Είναι ο αντίστοιχος ρυθµός ισοδυνάµου δόσεως που εκφράζεται σε millisievert (ή millirem) ανά ώρα.
(Σηµείωση: Σηµειώνετε ότι millisievert ή millirem δεν είναι οι σωστές µονάδες που πρέπει να εφαρµόζονται σε όλων των ειδών τις εκθέσεις, εν τούτοις για ευκολία οι µονάδες αυτές χρησιµοποιούνται αποκλειστικά στον παρόντα κανονισµό).
Ραδιενεργό περιεχόµενο: Είναι το ραδιενεργό υλικό µαζί µε τα ραδιενεργά ρυπασµένα στερεά, υγρά και αέρια µέσα στη συσκευασία.
Ραδιενεργό υλικό: Είναι το υλικό του οποίου η ειδική ραδιενέργεια είναι µεγαλύτερη από 70 KBq/Kg (2 nCi/g).
Μεταφορά: Είναι η συγκεκριµένη µετακίνηση της αποστολής από το σηµείο φόρτωσης µέχρι τον προορισµό της.
Ειδικής µορφής ραδιενεργό υλικό: Είναι το µη διασπειρόµενο στερεό ραδιενεργό υλικό ή η κλειστή κάψουλα που περιέχει ραδιενεργό υλικό.
Επιφανειακά ρυπασµένο αντικείµενο (ΕΡΑ): Είναι το στερεό αντικείµενο το οποίο δεν είναι αφ’ εαυτού ραδιενεργό, αλλά που έχει στην επιφάνειά του κατανεµηµένο ραδιενεργό υλικό.
Το ΕΡΑ κατατάσσεται σε µία από τις παρακάτω οµάδες:
α. ΕΡΑ-Ι: Στερεό αντικείµενο επί του οποίου:
i. Η µη καθηλωµένη ρύπανση στην προσιτή επιφάνειά του, κατά µέσο όρο πάνω σε 300 cm² (ή στο εµβαδόν της επιφάνειας αν είναι µικρότερο από 300 cm²) δεν υπερβαίνει το 4 Bg/cm²(10-4µCi/cm²) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά ή τα 0.4Bg/cm² (10-5µCi/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
ii. Η καθηλωµένη ρύπανση στην προσιτή επιφάνειά του, κατά µέσο όρο πάνω σε 300 cm² (ή στο εµβαδόν της επιφανείας αν είναι µικρότερο από 300 cm²) δεν υπερβαίνει τα 4 x 104 Bg/cm² (1µCi/cm) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά, ή τα 4 x 103  Bg/cm² (0.1 Bg/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
iii. Η µη καθηλωµένη ρύπανση συν την καθηλωµένη ρύπανση στη µη προσιτή επιφάνεια κατά µέσο όρο πάνω σε επιφάνεια 300 cm² (ή στο εµβαδόν επιφανείας, εάν είναι µικρότερο από 300 cm² δεν υπερβαίνει τα 4 x 104  Bg/cm² (0.1 Bg/cm²) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά ή τα 4 x 103 Bg/cm² (0.1 Bg/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
β. ΕΡΑ-ΙΙ: Είναι στερεό αντικείµενο στο οποίο η καθηλωµένη και µη καθηλωµένη ρύπανση στην επιφάνεια υπερβαίνει τα όρια που ισχύουν για τα ΕΡΑ - Ι και στο οποίο:
i. Η µη καθηλωµένη ρύπανση στην προσιτή επιφάνειά του, κατά µέσο όρο πάνω σε επιφάνεια 300 cm² (ή στο εµβαδόν επιφάνειας αν είναι µικρότερο από 300 cm²) δεν υπερβαίνει τα 400 Bg/cm² (10-2µCi/cm²) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά
υλικά ή τα 40 Bg/cm² (10-3µCi/cm²)για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
ii. Η καθηλωµένη ρύπανση στην προσιτή επιφάνειά του, κατά µέσο όρο πάνω σε επιφάνεια 300 cm² (ή στο εµβαδόν της επιφανείας αν είναι µικρότερο από 300 cm²) δεν υπερβαίνει τα 8 x 105 Bg/cm² (20 µCi/cm) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά, ή τα 8 x 104 Bg/cm² (2µCi/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
iii. Η µη καθηλωµένη ρύπανση συν την καθηλωµένη ρύπανση στο µη προσιτή επιφάνεια κατά µέσο όρο πάνω σε επιφάνεια 300 cm² (ή στο εµβαδόν επιφανείας, εάν είναι µικρότερη από 300 cm² δεν υπερβαίνει τα 8 x 104 Bg/cm²) για βήτα, γάµµα ραδιενεργά και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά ή τα 4 x 103  Bg/cm² (2µCi/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά.
Βυτίο: Είναι το δοχείο, το φορητό βυτίο, το βυτιοφόρο όχηµα, το βυτιοφόρο σιδηροδροµικό όχηµα ή δοχείο µε χωρητικότητα όχι µικρότερη από 450 λίτρα που προορίζεται για µεταφορά υγρών, κονιοποιηµένου υλικού, κόκκων ή υλικών αραιής τσιµεντόλασπης και όχι µικρότερα από 1.000 λίτρα όταν προορίζεται για µεταφορά αερίων, το βυτίο θα δύναται να µεταφέρεται οδικώς και θαλασσίως και να φορτώνεται και να εκφορτώνεται χωρίς να απαιτείται η αποµάκρυνση του δοµικού εξοπλισµού του και θα είναι εφοδιασµένο µε σταθεροποιητικά µέλη και εξωτερικές δέστρες και θα είναι δυνατή η ανύψωσή τους όταν είναι πλήρες.
∆είκτης µεταφοράς: Ο µοναδικός αριθµός που δίνεται σε ένα δέµα, υπερδέµα, βυτίο ή εµπορευµατοκιβώτιο ή σε µη συσκευασµένο ΧΕΡ-ή ΕΡΑ-Ι, ο οποίος χρησιµοποιείται για να ελέγχεται τόσο η ασφάλεια πυρηνικής χρησιµότητας όσο και η έκθεση σε ακτινοβολία.
Χρησιµοποιείται επίσης για τον καθορισµό ορίων για το περιεχόµενο σε ορισµένα δέµατα, υπερδέµατα, βυτία και εµπορευµατοκιβώτια, για τον καθορισµό κατηγοριών σήµανσης, για τον προσδιορισµό της απαίτησης, για µεταφορά υπό τη µορφή αποκλειστικής χρήσης, για τον
καθορισµό απαιτήσεων τήρησης αποστάσεων κατά τη µεταφορά, την αποθήκευση, τη διαµετακόµιση, για τον καθορισµό περιορισµών ανάµειξης κατά τη µεταφορά υπό ειδική ρύθµιση και κατά την αποθήκευση υπό διαµετακόµιση, και για τον προσδιορισµό του αριθµού των συσκευασιών που επιτρέπεται σε ένα εµπορευµατοκιβώτιο ή πάνω σε µεταφορικό µέσο.
Όχηµα: Είναι κάθε όχηµα περιλαµβανοµένων και των αρθρωτών οχηµάτων, π.χ. τρακτέρ και συνδυασµός ηµιελκοµένου, ή σιδηροδροµικό όχηµα. Κάθε ελκόµενο όχηµα θεωρείται ως ανεξάρτητο όχηµα.
Σκάφος: Είναι το φορτηγό σκάφος ή φορτηγό ποταµόπλοιο.
Μη συµπιεσµένο αέριο: Είναι το αέριο του οποίου η πίεση κατά το χρόνο εγκλεισµού του στη συσκευασία δεν υπερβαίνει την ατµοσφαιρική πίεση του περιβάλλοντος.
Μη ακτινοβοληµένο θόριο: Είναι το θόριο που δεν περιέχει περισσότερο από 10-7 gr U-233 ανά γραµµάριο θορίου-232.
Μη ακτινοβοληµένο Ουράνιο: Είναι το ουράνιο που περιέχει όχι περισσότερο από 10-6 g πλουτώνιου ανά γραµµάριο U-235 και όχι περισσότερο από g MBg (0.20 µCi) προϊόντων σχάσεως ανά γραµµάριο U-235.
Ουράνιο - Φυσικό, Εξασθενηµένο, Εµπλουτισµένο: Φυσικό ουράνιο είναι το χηµικά διαχωρισµένο ουράνιο που περιέχει στη φύση (κατά προσέγγιση 99,28% U-238, και 0,72% U235 κατά µάζα). Εξασθενηµένο ουράνιο είναι το ουράνιο που περιέχει ποσοστό µάζας U-235 µικρότερο από εκείνο που περιέχει το φυσικό ουράνιο. Εµπλουτισµένο ουράνιο είναι το ουράνιο που περιέχει ποσοστό µάζας U-235 µεγαλύτερο από εκείνο που περιέχει το φυσικό ουράνιο. Σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει ένα µικρό ποσοστό µάζας U-234.
11.2 Βασικές αρχές και οδηγίες
11.2.1 Όρια δόσεων για τον υπολογισµό διαχωριστικών αποστάσεων
Τα ραδιενεργά υλικά θα πρέπει κατά τη µεταφορά τους να τοποθετούνται όσο είναι πρακτικά δυνατό σε απόσταση από τους εργαζόµενους, το κοινό καθώς επίσης και από αχρησιµοποίητα φιλµ. Με σκοπό δε και µόνο τον θεωρητικό υπολογισµό διαχωριστικών αποστάσεων «ασφαλείας» ή επιτρεπτών ρυθµών δόσεως σε διαφόρους χώρους εργασίας ή δηµόσιους χώρους, χρησιµοποιούνται τα όρια δόσεων που ισχύουν για τον γενικό πληθυσµό. Οι υπεύθυνοι µεταφορείς και οι υπεύθυνοι των χώρων εργασίας, δια των οποίων γίνεται η µεταφορά ραδιενεργών υλικών ή όπου αυτά φυλάσσονται προσωρινά, οφείλουν να ζητήσουν γραπτές οδηγίες για τις διαχωριστικές αποστάσεις, από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας. Οι οδηγίες θα βασίζονται σε µελέτη που θα έχει συντάξει υπεύθυνος ακτινοπροστασίας την οποία έχει εγκρίνει η ΕΕΑΕ.
11.2.2 Εξασφάλιση ποιότητας συσκευασίας.
Για τη σχεδίαση, παραγωγή και καταλληλότητα οποιουδήποτε τύπου συσκευασίας για τη µεταφορά ραδιενεργών ουσιών, απαιτείται γνωµάτευση και έγκριση της ΕΕΑΕ. Ο κατασκευαστής, αποστολέας ή χρήστης οποιουδήποτε τύπου συσκευασίας θα πρέπει να διευκολύνει το έργο της ΕΕΑΕ κατά τη διάρκεια ελέγχου καταλληλότητας συσκευασίας και να είναι σε θέση να αποδείξει ότι:
α. Οι µέθοδοι και τα υλικά συσκευασίας είναι σύµφωνα µε το εγκεκριµένο από την ΕΕΑΕ κατασκευαστικό σχέδιο.
β. Κάθε συσκευασία κατασκευασµένη για πολλαπλές χρήσεις ελέγχεται περιοδικά, επισκευάζεται οποτεδήποτε χρειασθεί, και διατηρείται γενικά σε πολύ καλή κατάσταση ώστε να τηρούνται όλες οι προδιαγραφές και προϋποθέσεις ασφαλούς µεταφοράς ακόµη και µετά από πολλές χρήσεις της συσκευασίας.
11.2.3. Κάθε συσκευασία για τη µεταφορά ραδιενεργών ουσιών σηµαίνεται κατά τα διεθνή πρότυπα. Υποδείγµατα της σήµανσης περιέχονται στους Κανονισµούς του ∆ΟΑΕ Νο. 6.
11.3 Μεταφορά Ραδιενεργών Υλικών
11.3.1 Μεταφορά κατ’ εξαίρεση
Η ΕΕΑΕ δύναται µε την επιφύλαξη του άρθρου 1.1.6. για εξαιρέσεις, να επιτρέψει τη µεταφορά χωρίς τη σχετική άδειά της µόνο όταν:
α. Η ραδιενεργός ουσία εγκλείεται στο εσωτερικό ή αποτελεί µέρος ενός οργάνου ή άλλου βιοµηχανικού προϊόντος, όπως π.χ. ωρολογίου ή ηλεκτρικής συσκευής και επιπλέον πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις: i) Το ποσό ραδιενέργειας δεν υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στις στήλες 2 και 3 του ΠΙΝΑΚΑ 11.1) Ο ρυθµός δόσης στα 10 cm από οποιοδήποτε σηµείο της εξωτερικής επιφανείας του οργάνου ή βιοµηχανικού προϊόντος, προ της συσκευασίας του για µεταφορά, δεν υπερβαίνει το 0.1 mSv/h (10 mrem/h), και iii) Σε κάθε προϊόν (µε εξαίρεση αυτά στα οποία η ραδιενεργός ουσία χρησιµοποιείται αποκλειστικά για ραδιοφωταύγεια) αναγράφεται η προειδοποίηση «ΡΑ∆ΙΕΝΕΡΓΟ».
β. Η ραδιενεργός ουσία είναι σε µορφή διαφορετική απ’ ότι καθορίζεται στην (α) και το ποσό ραδιενέργειας δεν υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στη στήλη 4 του ΠΙΝΑΚΑ 11.1.
Οι µεταφορές κατεξαίρεση θα πρέπει επιπλέον να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
α. Η σχεδίαση κάθε τύπου συσκευασίας θα πρέπει να προβλέπει διπλά τοιχώµατα ώστε να αποκλείεται κάθε τυχόν διαρροή ραδιενεργού ουσίας στην περίπτωση των διαφόρων περιστατικών που δυνατόν να συµβούν κατά τη µεταφορά.
β. Το επίπεδο ακτινοβολίας σε οποιοδήποτε σηµείο της εξωτερικής επιφάνειας της συσκευασίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5µSv/h (0.5 mrem/h).
γ. Η µη καθηλωµένη ραδιενεργός µόλυνση οποιουδήποτε µέρους της εξωτερικής επιφάνειας της συσκευασίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.4.
δ. Στο εξωτερικό µέρος του εσωτερικού τοιχώµατος της συσκευασίας θα πρέπει να αναγράφεται η προειδοποίηση «ΡΑ∆ΙΕΝΕΡΓΟ», και
ε. Για µεταφορές µέσω ταχυδροµείου, η ολική ραδιενέργεια ανά συσκευασία δε θα πρέπει να υπερβαίνει τα αντίστοιχα όρια που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.1.
11.3.2 Μεταφορά κενών συσκευασιών
Κενές συσκευασίες που χρησιµοποιήθηκαν προηγουµένως για τη µεταφορά ραδιενεργών ουσιών µπορούν να µεταφερθούν χωρίς σχετική άδεια της ΕΕΑΕ µε την προϋπόθεση ότι:
α. Ευρίσκονται σε καλή κατάσταση και είναι κλεισµένες ασφαλώς.
β. Η ρύπανση των εσωτερικών επιφανειών δεν υπερβαίνει το ένα χιλιοστό των ορίων που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.4 για την περίπτωση µεταφοράς συσκευασίας κατεξαίρεση.
γ. Όλες οι προειδοποιητικές σηµάνσεις από την προηγούµενη µεταφορά έχουν αφαιρεθεί ή καλυφθεί.
11.3.3. Έλεγχος ρύπανσης και διαρροής ραδιενεργών υλικών κατά τη µεταφορά.
α. Η µη καθηλωµένη ραδιενεργός ρύπανση στην εξωτερική επιφάνεια µιας συσκευασίας θα πρέπει να περιοριστεί σε όσο πιο χαµηλά επίπεδα είναι πρακτικά δυνατό, και κάτω από τις συνήθειες συνθήκες µεταφοράς δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.4.
β. Στην περίπτωση συσκευασίας τύπου οµάδας δεµάτων ή κιβωτίου µεταφοράς, η µη καθηλωµένη ραδιενεργός ρύπανση στην εξωτερική επιφάνεια ή εσωτερικές επιφάνειες δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα όρια που επίσης καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.4.
γ. Στην περίπτωση που είναι φανερό ότι έχει συµβεί κάποια ζηµιά ή υπάρχει διαρροή σε µια συσκευασία ή ακόµη και όταν υπάρχει έστω κάποια υποψία ότι κάτι έχει συµβεί σε µια συσκευασία, θα πρέπει αµέσως να αποµονωθεί και να κληθεί το συντοµότερο δυνατό ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας για την εκτίµηση της τυχόν ραδιενεργού ρύπανσης και του επιπέδου ακτινοβολίας της συσκευασίας. Ο έλεγχος αυτός θα πρέπει να µην περιορισθεί µόνο στη συγκεκριµένη συσκευασία, αλλά επίσης και στο µέσο µεταφοράς και αν θεωρηθεί αναγκαίο και στις άλλες συσκευασίες που µεταφέρονται µαζί καθώς επίσης και στις περιοχές φόρτωσης και εκφόρτωσης. Εάν επιπλέον κριθεί αναγκαίο, επιπρόσθετα µέτρα για την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος θα πρέπει να ληφθούν, σύµφωνα µε τις οδηγίες της ΕΕΑΕ, ώστε να περιορισθούν στο ελάχιστο οι συνέπειες µια πιθανής διαρροής ή ζηµιάς της συσκευασίας.
δ. Σε περίπτωση διαρροής ποσότητας µεγαλύτερης της επιτρεπόµενης κάτω από κανονικές συνθήκες µεταφοράς, επιτρέπεται η αποµάκρυνσή της υπό την επίβλεψη του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας (µη ιατρικών εφαρµογών).
Η συσκευασία όµως δεν θα πρέπει να αποσταλεί στον προορισµό της µέχρις ότου επισκευασθεί η ζηµιά και γίνει η απαραίτητη ραδιενεργός απορρύπανσή της.
ε. Τα µέσα µεταφοράς και µηχανήµατα που χρησιµοποιούνται καθηµερινά στις µεταφορές ραδιενεργών υλικών θα πρέπει περιοδικά να ελέγχονται για πιθανή ραδιενεργό ρύπανσή τους. Η συχνότητα των ελέγχων αυτών πρέπει να καθορίζεται σύµφωνα µε τη χρήση και την πιθανότητα ρύπανσης των διαφόρων µηχανηµάτων και µέσων µεταφοράς.
ζ. Εκτός από τις περιπτώσεις µεταφορών που αναφέρονται στην (η), όταν οποιοδήποτε µέσο µεταφοράς, µηχάνηµα ή εξάρτηµα παρουσιάζει ρύπανση που υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.4, θα πρέπει το συντοµότερο δυνατό να απορρυπανθούν υπό την επίβλεψη του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας και δεν θα πρέπει να ξαναχρησιµοποιηθούν παρά µόνον όταν η µόνιµη ρύπανση δεν υπερβαίνει τα όρια του ΠΙΝΑΚΑ 11.4, η δε παραµένουσα ρύπανση στην επιφάνεια να µην υπερβαίνει τα 5 mSv/h (0.5mrem/h).
η. Ένα µεταφορικό µέσο µε αποκλειστική χρήση τη µεταφορά υλικών χαµηλής ειδικής ραδιενέργειας (ΧΕΡ) ή επιφανειακά ρυπασµένων αντικειµένων (ΕΡΑ), εξαιρείται από τις προϋποθέσεις της παραγράφου (ζ) καθόσον η µεταφορά θα συνεχίζει να γίνεται µε συνθήκες αποκλειστικής χρήσης.
11.3.4 Μεταφορά Υλικών Χαµηλής Ειδικής Ραδιενέργειας (ΧΕΡ) και Επιφανειακά Ρυπασµένων Αντικειµένων (ΕΡΑ).
α. Η ποσότης ΧΕΡ ή ΕΡΑ ανά συσκευασία ή οµάδα αντικειµένων µε ρυπασµένες επιφάνειες, πρέπει να περιορίζεται, ώστε ο ρυθµός δόσης στα 3m από τα υλικά πριν συσκευασθούν να µην υπερβαίνει τα 10mSv/h (1 rem/h).
β. Συσκευασίες τύπου δέµατος, δοχείου ή κιβωτίου µεταφοράς, που περιέχουν υλικά ΧΕΡ ή ΕΡΑ υπόκεινται στους περιορισµούς (α) και (β) του εδαφ. 11.3.1.
γ. Υλικά ΧΕΡ και ΕΡΑ τύπου ΧΕΡ-Ι και ΕΡΛ-Ι, επιτρέπεται να µεταφέρονται χωρίς συσκευασία υπό την προϋπόθεση ότι:
i. Η µεταφορά τους θα γίνεται κατά τέτοιο τρόπο που να µην είναι δυνατή οποιαδήποτε απώλεια ραδιενεργού υλικού ή υλικού θωράκισης.
ii. Κάθε µέσο µεταφοράς θα πρέπει να χρησιµοποιείται µε αποκλειστική χρήση, εκτός αν πρόκειται να µεταφερθούν αντικείµενα κατηγορίας ΕΡΑ-Ι των οποίων οι επιφάνειες έχουν ραδιενεργό ρύπανση που δεν υπερβαίνει δέκα φορές την τιµή 0.4 Bg/cm² (10-5 µCi/cm²) για υλικά που εκπέµπουν β και γ ακτινοβολία και χαµηλής τοξικότητας άλφα ραδιενεργά υλικά ή 0.04 Bg/cm² (10-6 µCi/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά και
iii. Στην περίπτωση αντικειµένων κατηγορίας ΕΡΑ-Ι όταν υπάρχει υποψία ότι η µη µόνιµη ραδιενεργός ρύπανσης σε κάποιες απρόσιτες επιφάνειες υπερβαίνει τις τιµές των 4 Bg/cm² (10-4µCi/cm²) για τα άλλα άλφα ραδιενεργά υλικά, θα πρέπει να ληφθούν ειδικά µέτρα, ώστε να µην είναι δυνατή η απελευθέρωση ραδιενεργού υλικού στο µέσο µεταφοράς. Σχετικές οδηγίες παρέχει ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας.
δ. Υλικά ΧΕΡ και ΕΡΑ, εκτός από αυτά που περιγράφονται στη (γ), πρέπει να συσκευάζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.5, κατά τέτοιο τρόπο που να µην είναι δυνατή η διαρροή ραδιενεργών υλικών που χρησιµοποιούνται στη συσκευασία για θωράκιση. Υλικά κατηγορίας ΧΕΡ-ΙΙ, ΧΕΡΙΙΙ και αντικείµενα κατηγορίας ΕΡΑ-ΙΙ δεν πρέπει ποτέ να µεταφέρονται χωρίς συσκευασία.
ε. Η ολική ραδιενέργεια υλικών ΧΕΡ και ΕΡΑ που περιέχονται σε κάθε µέσο µεταφοράς δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.6.
11.3.5 Κατηγορίες Μεταφοράς
Συσκευασίες τύπου δέµατος ή οµάδας δεµάτων θα πρέπει να καταχωρούνται στις κατηγορίες ΙΛΕΥΚΟ ή ΙΙ-ΚΙΤΡΙΝΟ ή ΙΙΙ-ΚΙΤΡΙΝΟ σύµφωνα µε τις προδιαγραφές που καθορίζονται στους ΠΙΝΑΚΕΣ 11.7 και 11.8 και µε τους εξής όρους:
α. Για ένα δέµα, αµφότερα, ο δείκτης µεταφοράς (∆Μ) και ο ρυθµός δόσεως στην επιφάνειά του θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στον καθορισµό της αντίστοιχης κατηγορίας. Όταν ο δείκτης µεταφοράς πληροί τις απαιτήσεις µιας κατηγορίας ενώ ο ρυθµός δόσεως µιας άλλης, το δέµα θα πρέπει να καταχωρείται στην υψηλότερη βαθµίδα από τις δύο. Για τον σκοπό αυτό, η κατηγορία Ι-ΛΕΥΚΟ θα πρέπει να θεωρηθεί σαν η µικρότερη κατηγορία.
β. Στην περίπτωση που ο δείκτης µεταφοράς είναι µεγαλύτερος του 10, το δέµα η οµάδα δεµάτων, θα πρέπει να µεταφέρονται µε συνθήκες αποκλειστικής χρήσης.
γ. Αν ο ρυθµός δόσεως στην επιφάνεια υπερβαίνει τα 2mSv/h (200 mrem/h), το δέµα θα πρέπει να µεταφερθεί µε συνθήκες αποκλειστικής χρήσης και µε τους όρους που καθορίζονται στα εδάφ. 11.3.6.4 (α) και 11.3.6.6. (γ), κατά περίπτωση.
11.3.6 Επιπρόσθετες Προϋποθέσεις για Ασφαλή Μεταφορά
11.3.6.1 Ραδιενεργές ουσίες σε συσκευασίες τύπου δέµατος, οµάδας δεµάτων, δοχείου ή κιβωτίου µεταφοράς, θα πρέπει κατά κανόνα να τοποθετούνται µακρυά από:
α. Χώρους κατειληµµένους από εργαζόµενους ή το κοινό, καθώς επίσης και από χώρους όπου µεταφέρονται ή φυλάσσονται αχρησιµοποίητα φιλµ, ακολουθώντας τις οδηγίες που αναφέρονται στο εδάφ. 11.2.1.
β. Χώρους όπου µεταφέρονται ή φυλάσσονται άλλα επικίνδυνα υλικά για τη µεταφορά των οποίων θα πρέπει επίσης να εφαρµόζονται οι αντίστοιχοι ισχύοντες κρατικοί και διεθνείς κανονισµοί.
11.3.6.2 Συσκευασίες τύπου δέµατος ή οµάδας δεµάτων κατηγορίας ΙΙ-ΚΙΤΡΙΝΟ ή ΙΙΙΚΙΤΡΙΝΟ δεν πρέπει να µεταφέρονται σε χώρους κατειληµµένους από επιβάτες, µε εξαίρεση τους ειδικά εξουσιοδοτηµένους να συνοδεύουν τη µεταφορά.
11.3.6.3. Σιδηροδροµικά και άλλα οχήµατα που µεταφέρουν ραδιενεργά υλικά, µε οποιαδήποτε τύπο συσκευασίας µε σήµατα σύµφωνα µε τους κανονισµούς του ∆ΟΑΕ, ή κάνουν µεταφορές µε αποκλειστική χρήση, θα πρέπει να φέρουν την προειδοποίηση του Σχ. 5 (Κανονισµοί ∆ΟΑΕ):
α. Στις δύο εξωτερικές πλευρικές επιφάνειες στην περίπτωση σιδηροδροµικού οχήµατος, ή
β. στις δύο εξωτερικές πλευρικές και πίσω επιφάνειες όταν πρόκειται για άλλα οχήµατα.
11.3.6.4 Σε µεταφορές µε αποκλειστική χρήση, ο ρυθµός δόσεως δεν θα πρέπει να υπερβαίνει:
α. 10 mSv/h (1000 mrem/h) σε οποιοδήποτε σηµείο της εξωτερικής επιφάνειας του δέµατος ή οµάδας δεµάτων, και µπορεί να υπερβαίνει τα 2 mSv/h (200 mrem/h) µόνον όταν:
i. Το όχηµα διαθέτει σύστηµα ασφαλείας ώστε κατά την διάρκεια µεταφοράς δεν επιτρέπει την είσοδο σε πρόσωπα µη εξουσιοδοτηµένα.
ii. Λαµβάνονται απαραίτητα µέτρα που εξασφαλίζουν ότι τα δέµατα ή οµάδες δεµάτων είναι ασφαλώς τοποθετηµένα ώστε να µη µετακινούνται κατά τη µεταφορά τους, και
iii. ∆εν παρεµβάλλονται εργασίες φόρτωσης και εκφόρτωσης µεταξύ της αρχής και του τέλους της αποστολής.
β. 2mSv/h (200 mrem/h) σε οποιοδήποτε σηµείο της εξωτερικής επιφάνειας του οχήµατος, συµπεριλαµβανοµένης και της άνω και κάτω επιφάνειας, ή στην περίπτωση ανοικτού οχήµατος, σε οποιοδήποτε σηµείο των κατακορύφων επιπέδων στα άκρα του οχήµατος, στην άνω
επιφάνεια του φορτίου, και στην κάτω εξωτερική επιφάνεια του οχήµατος και γ. 0.1 mSv/h (10 mrem/h) σε οποιοδήποτε σηµείο 2m από τις εξωτερικές πλευρικές επιφάνειες του οχήµατος, ή από τα αντίστοιχα κατακόρυφα επίπεδα στην περίπτωση µεταφοράς σε ανοικτά οχήµατα.
11.3.6.5 Εάν η µεταφορά δεν γίνεται µε συνθήκες αποκλειστικής χρήσης, το επίπεδο ακτινοβολίας σε κάθε σηµείο οποιασδήποτε εξωτερικής επιφάνειας του δέµατος ή οµάδας δεµάτων δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 2mSv/h (200 mrem/h) και ο δείκτης µεταφοράς δεν θα πρέπει να υπερβαίνει την τιµή 10.
11.3.6.6. Στην περίπτωση οχήµατος:
α. Εκτός από τον οδηγό και βοηθούς κανείς άλλος δεν επιτρέπεται να επιβαίνει σε οχήµατα που µεταφέρουν ραδιενεργά υλικά οποιουδήποτε τύπου συσκευασίας κατηγορίας ΙΙ-ΚΙΤΡΙΝΟ ή ΙΙΙΚΙΤΡΙΝΟ, και
β. Το επίπεδο ακτινοβολίας σε οποιαδήποτε κατειληµµένη θέση δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 0.02mSv/h (2 mrem/h) εκτός αν τα πρόσωπα που καταλαµβάνουν αυτές τις θέσεις δοσιµετρούνται µε ατοµικά δοσίµετρα.
11.3.6.7. Στην περίπτωση αεροπορικής µεταφοράς:
α. ∆έµατα τύπου Β(Μ) και αποστολές µε αποκλειστική χρήση δεν θα πρέπει να µεταφέρονται µε επιβατικά αεροπλάνα.
β. ∆έµατα τύπου (Β(Μ) που έχουν κάποιο σύστηµα εξαερισµού, δέµατα τα οποία χρειάζονται εξωτερική απαγωγή της θερµότητας µε τη βοήθεια ενός βοηθητικού συστήµατος ψύξεως, δέµατα τα οποία υπόκεινται σε διαφόρους ελέγχους κατά τη µεταφορά τους, και δέµατα που περιέχουν υγρά πυροφόρα υλικά δεν θα πρέπει να µεταφέρονται αεροπορικώς.
γ. ∆έµατα στην επιφάνεια των οποίων ο ρυθµός δόσεως είναι µεγαλύτερος 2mSv/h (200 mrem/h), δεν θα πρέπει επίσης να µεταφέρονται αεροπορικώς.
11.3.6.8. Στην περίπτωση µεταφοράς µέσω ταχυδροµείου:
α. Συσκευασίες που έχουν γίνει σύµφωνα µε τις προδιαγραφές των κανονισµών του ∆ΟΑΕ και των οποίων το ραδιενεργό περιεχόµενο δεν υπερβαίνει το ένα δέκατο των ορίων που αναφέρονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.1, µπορούν να µεταφέρονται µετά από έγκριση της ΕΕΑΕ εντός της χώρας µέσω των Ελληνικών Ταχυδροµείων τα οποία όµως µπορούν να επιβάλλουν επιπρόσθετους όρους για τη µεταφορά τους.
β. Συσκευασίες που έχουν γίνει σύµφωνα µε τις προδιαγραφές των κανονισµών του ∆ΟΑΕ και των οποίων το ραδιενεργό περιεχόµενο δεν υπερβαίνει το ένα δέκατο των ορίων που αναφέρονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.1, µπορούν να µεταφέρονται εκτός της χώρας µέσω ταχυδροµείου και υπόκεινται στους εξής επιπρόσθετους όρους που έχουν καθορισθεί από την Universal Postal Union:
i. Θα ταχυδροµούνται µόνο από αποστολείς εξουσιοδοτηµένους από την ΕΕΑΕ,
ii. Θα πρέπει να αποστέλλονται δια της συντοµοτέρας οδού, συνήθως αεροπορικώς,
iii. Θα πρέπει στην εξωτερική τους επιφάνεια να αναγράφεται καθαρά και καλά τυπωµένα η φράση RADIOACTIVE MATERIAL - Quantities permitted for Movement by Post». Οι λέξεις αυτές θα πρέπει να διαγραφούν ή να καλυφθούν όταν η συσκευασία επιστρέφεται κενή.
iv. Θα πρέπει επίσης στην εξωτερική επιφάνεια του δέµατος να αναγράφεται το όνοµα και η διεύθυνση του αποστολέα µε την παράκληση να επιστραφεί στην περίπτωση µη παραλαβής του, και
v. Το όνοµα και η διεύθυνση του αποστολέα καθώς επίσης και το περιεχόµενο της αποστολής θα πρέπει να αναγράφονται στο εσωτερικό της συσκευασίας.
11.3.7 Τελωνειακός Έλεγχος.
Ο τελωνειακός έλεγχος του ραδιενεργού περιεχοµένου µιας συσκευασίας θα πρέπει να πραγµατοποιείται µόνο σε χώρους όπου υπάρχουν κατάλληλα µέσα για τον έλεγχο εκθέσεως από ακτινοβολία και υπό την επίβλεψη του υπεύθυνου ακτινοπροστασίας. Κάθε συσκευασία που ανοίγεται για τελωνειακό έλεγχο θα πρέπει, πριν αποσταλεί στον προορισµό της, να αποκαθίσταται όπως ήταν αρχικά. Κατά τα λοιπά τελωνειακός έλεγχος πραγµατοποιείται σύµφωνα µε τους εκάστοτε ισχύοντες τελωνειακούς κανονισµούς, επιτρεποµένου και του ακτινολογικού ελέγχου.
11.4 Θεώρηση και έγκριση άδειας µεταφοράς
11.4.1. Καθεστώς αδειών:
Οι µεταφορές ραδιενεργών υλικών όπως καθορίζονται στον παρόντα κανονισµό πρέπει να υπόκεινται στις διατάξεις των ισχυουσών διεθνών συµβάσεων: Για τις µεταφορές αυτές απαιτείται προηγούµενη άδεια της ΕΕΑΕ.
Οι άδειες που χορηγούνται από την ΕΕΑΕ κατατάσσονται στις παρακάτω τρεις κατηγορίες:
α. Γενική άδεια
β. Μεµονωµένη άδεια και
γ. Ειδική άδεια.
Γενική άδεια χορηγείται στους µεταφορείς οι οποίοι πραγµατοποιούν µεταφορές ραδιενεργών υλικών επί συνεχούς βάσεως. Μεµονωµένη άδεια χορηγείται στους µεταφορείς που πραγµατοποιούν µεµονωµένες µεταφορές ραδιενεργών υλικών. Ειδική άδεια χορηγείται για κάθε περίπτωση που πραγµατοποιείται µεταφορά ραδιενεργών υλικών των οποίων τα χαρακτηριστικά καθορίζονται ανάλογα µε την ραδιενέργεια, το είδος, ανοικτή ή κλειστή πηγή, τους κινδύνους διασποράς των, την ειδική φύση των, όπως σχάσιµα, εύφλεκτα ή εκρηκτικά κ.λπ.
11.4.2 ∆ιαδικασία Εκδόσεως Άδειας:
Η αίτηση για τη χορήγηση άδειας µεταφοράς ραδιενεργών υλικών υποβάλλεται στην ΕΕΑΕ.
Στην αίτηση περιέχονται οι παρακάτω πληροφορίες:
11.4.2.1 Το ονοµατεπώνυµο, η διεύθυνση και η ιδιότης και στην περίπτωση νοµικού προσώπου το ονοµατεπώνυµο του ∆ιευθυντού.
11.4.2.2 Το είδος της αιτούµενης άδειας, γενική κ.λπ.
11.4.2.3 Το είδος της προβλεπόµενης µεταφοράς, ο προορισµός, η ηµεροµηνία της µεταφοράς, η συχνότητα µεταφορών, το µεταφορικό µέσο που θα χρησιµοποιηθεί.
11.4.2.4 Τα χαρακτηριστικά των ραδιενεργών ουσιών που θα µεταφερθούν, η ποσότης, η φυσική και χηµική τους κατάσταση, το είδος τους, κλειστές, ανοικτές πηγές, το είδος των ακτινοβολιών που εκπέµπουν.
11.4.2.5 Η συσκευασία: ο αριθµός και το είδος της εξωτερικής και εσωτερικής συσκευασίας, το βάρος και οι διαστάσεις των, η ανθεκτικότητά των στη φωτιά, στις εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις, στο νερό και η σήµανσή τους.
11.4.2.6 Το µέσο µεταφοράς, τον εξοπλισµό που διαθέτει, τη θωράκιση, τα προστατευτικά µέτρα. Τη σήµανσή τους και τα προβλεπόµενα µέτρα σε περίπτωση ατυχήµατος.
11.4.2.7 Η εξειδίκευση του προσωπικού που απασχολείται µε τη µεταφορά και η εκπαίδευσή του στην ακτινοπροστασία και στα µέτρα που πρέπει να ληφθούν στην περίπτωση ατυχήµατος.
11.4.2.8 Καθορισµός των υπευθύνων ατόµων για τη µεταφορά, για την τήρηση των νοµικών και κανονιστικών υποχρεώσεων, καθώς και των ειδικών όρων που έχουν στην άδεια.
11.4.2.9 Τον καθορισµό των ατόµων που είναι υπεύθυνα για την φυσική προστασία των ραδιενεργών υλικών.
11.4.2.10 Την προβλεπόµενη ασφάλιση για την κάλυψη των αποζηµιώσεων που µπορεί να απαιτηθούν από τα περιστατικά ή ατυχήµατα που πιθανόν να προκληθούν από τα ραδιενεργά υλικά.
11.4.3. Η ΕΕΑΕ εκδίδει τη σχετική άδεια στην οποία αναφέρονται και ειδικοί όροι (δοσιµέτρηση προσωπικού κ.λπ.) σχετικά µε τις συγκεκριµένες µεταφορές και ιδίως για τις ειδικές άδειες µπορεί να απαιτείται και συνοδεία κατά τη µεταφορά.
11.4.4. Η γενική άδεια είναι ετήσια και ανανεώνεται µε αίτηση του µεταφορέα. Η γενική, µεµονωµένη, ή ειδική άδεια που έχει χορηγηθεί µπορεί να ανακληθεί οποιαδήποτε στιγµή από την ΕΕΑΕ µετά από αιτιολογηµένη απόφαση εφόσον το επιβάλλουν οι περιστάσεις.
11.4.5. Ο κάτοχος γενικής άδειας µεταφοράς υποχρεούται να ενηµερώνει εγγράφως στο τέλος εκάστου µηνός την ΕΕΑΕ για τις µεταφορές που έχει πραγµατοποιήσει κατά τη διάρκεια του µήνα. Τα στοιχεία που αποστέλλει περιλαµβάνουν: τις αποστολές και τα στοιχεία του παραλήπτη, τη φύση και τις ποσότητες των µεταφερθέντων ραδιενεργών υλικών, τα προστατευτικά µέτρα που έχουν ληφθεί, και τα συµβάντα, που πιθανόν έγιναν κατά τις µεταφορές. Όλες αυτές οι πληροφορίες αναγράφονται σε ειδικό έντυπο που θα καθιερώσει η ΕΕΑΕ.
11.4.6. Αν κατά τη µεταφορά ραδιενεργών υλικών προκύψει κίνδυνος για προστασία του πληθυσµού, ο υπεύθυνος για τη µεταφορά υποχρεούται να ενηµερώσει αµέσως την ΕΕΑΕ και συγχρόνως τις πλησιέστερες αστυνοµικές αρχές. Οι αρµόδιοι της ΕΕΑΕ πρέπει να µεταβούν στην περιοχή του ατυχήµατος προκειµένου να γίνει εκτίµησή του, και να δώσουν τις κατάλληλες οδηγίες για τα απαραίτητα µέτρα που πρέπει να ληφθούν. Ο µεταφορέας είναι υποχρεωµένος να λάβει επιτόπου τα µέτρα που απαιτούν οι περιστάσεις. 

ΠΙΝΑΚΑΣ 11.1
ΟΡΙΑ ∆ΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΤΕΞΑΙΡΕΣΗ

α. Οι τιµές Α1 και Α2 για διάφορα ραδιονουκλίδια αναγράφονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.2.
Αντίστοιχες τιµές για ραδιονουκλίδια που δεν αναφέρονται στον ΠΙΝΑΚΑ 11.2 είναι δυνατόν να καθοριστούν µε τη βοήθεια του ΠΙΝΑΚΑ 11.3. κάθε άλλος καθορισµός των τιµών Α1 και Α2 χρειάζεται έγκριση της ΕΕΑΕ ή, σε περίπτωση εξαγωγής ραδιενεργών υλικών, πολυµερή έγκριση.

ΠΙΝΑΚΑΣ 11.2
ΤΙΜΕΣ Α1 ΚΑΙ Α2 ΓΙΑ ∆ΙΑΦΟΡΑ ΡΑ∆ΙΟΝΟΥΚΛΙ∆ΙΑ

Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από της δηµοσιεύσεώς της στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν άλως ορίζεται στα επί µέρους κεφάλαια.

Αθήνα, 14 Ιουνίου 1989
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ