Ν. 4964/2022 (ΦΕΚ 150/Α` 30.7.2022) Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, την προστασία του περιβάλλοντος και λοιπές διατάξεις
N. 4495/2017, (ΦΕΚ 167/Α/3.11.2017) «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις» (Άρθρο 51: κατάργηση άρθρου 20§5)
N. 4485/2017, (ΦΕΚ 114/Α/4.8.2017) «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις»
Ν. 4447/2016, (ΦΕΚ 241/Α/23.12.2016) «Χωρικός σχεδιασμός - Βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες διατάξεις»
Ν. 4414/2016, (ΦΕΚ 149/Α/9.8.2016) «Τροποποίηση του άρθρου 19»
N. 4315/2014, (ΦΕΚ 269/Α/29.12.2014) «Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα − Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις και άλλες διατάξεις»
Ν. 4281/2014, (ΦΕΚ 160/Α/8.8.2014) «Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, οργανωτικά θέματα Υπουργείου Οικονομικών και άλλες διατάξεις»
N. 4280/2014, (ΦΕΚ 159/Β/8.8.2014) «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση − Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις»

Λέξεις Kλειδιά

άδεια δόμησης,

αδειοδότηση,

αθλητική εγκατάσταση,

ΑμΕΑ,

αντιπλημμυρική προστασία,

άτομο με αναπηρία,

δημόσια έργα,

εμποδιζόμενο άτομο,

ενεργειακή αναβάθμιση,

κτιριοδομικός κανονισμός,

λατομεία,

οικοδομικός κανονισμός,

Σχετικά Κείμενα

Συνημμένο	Μέγεθος
ΦΕΚ 94Α_2014	447.37 KB

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα

Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου, οι ακόλουθοι ορισμοί έχουν την εξής έννοια:
1. Υδατορέματα ή υδατορεύματα ή ρέματα (μη πλεύσιμοι ποταμοί, χείμμαροι, ρέματα και ρυάκια): οι φυσικές ή διευθετημένες διαμορφώσεις της επιφάνειας του εδάφους που είναι κύριοι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής και διασφαλίζουν τη διόδευσή τους προς άλλους υδάτινους αποδέκτες σε χαμηλότερες στάθμες. Στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
2. Μικρά υδατορέματα (επιφανειακές πτυχώσεις απορροής): οι επιφανειακές πτυχώσεις του εδάφους που είναι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής, με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του 1,0 τ.x., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως ή μικρότερης ή ίσης των 0,50 τ.χ. όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως. Ως σημείο έναρξης της μέτρησης της λεκάνης απορροής ορίζεται κάθε σημείο της βαθιάς γραμμής της επιφανειακής πτύχωσης.
3. Κοίτη: η φυσική ή διευθετημένη διαμόρφωση του εδάφους στην οποία ρέει μόνιμα ή περιοδικά το νερό του υδατορέματος. Δεν περιλαμβάνονται στην έννοια αυτή οι περιοχές μόνιμης ή περιοδικής κατάκλυσης των υγροτόπων.
4. Όχθη (οχθιογραμμή): η γραμμή που ενώνει τα άνω άκρα κάθε πρανούς της κοίτης (φρύδι), όπου αυτή αποτελεί διακριτό μορφολογικό στοιχείο του περιβάλλοντος χώρου του υδατορέματος.
5. Βαθιά γραμμή ή άξονας: η γραμμή που ενώνει, τα βαθύτερα σημεία της κοίτης του υδατορέματος. Αν η φυσική κοίτη έχει αντικατασταθεί με τεχνικό έργο, βαθιά γραμμή νοείται ο άξονας του τεχνικού έργου.
6. Παροχή σχεδιασμού: η παροχή πλημμύρας, όπως υπολογίζεται για συγκεκριμένη περίοδο επαναφοράς (Τ), με την οποία θα μελετηθεί η δίαιτα του υδατορέματος και τα πιθανά αντιπλημμυρικά έργα, με βάση την οποία θα καθοριστούν οι γραμμές πλημμύρας.
7. Γραμμές πλημμύρας: οι γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που προκύπτουν ύστερα από την υδραυλική μελέτη και περικλείουν τη ζώνη πλημμύρας.
8. Ζώνη πλημμύρας: η εδαφική περιοχή η οποία κατακλύζεται από τα πλημμυρικά νερά για συγκεκριμένη κάθε φορά περίοδο επαναφοράς και περικλείεται από τις γραμμές πλημμύρας.
9. Οριογραμμές υδατορέματος: οι πολυγωνικές γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που περιβάλλουν σωρευτικά:
α) τις όχθες του υδατορέματος,
β) τις γραμμές πλημμύρας και
γ) οποιοδήποτε φυσικό ή τεχνητό στοιχείο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, το οποίο έχει περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας.
10. Καθορισμός των οριογραμμών: η αποτύπωση των οριογραμμών στο οριζοντιογραφικό και υψομετρικό διάγραμμα που προβλέπεται στην περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 2.
11. Οριοθέτηση: Η διαδικασία και η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 3, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος.
12. Ζώνη υδατορέματος: η εδαφική περιοχή που περικλείεται από τις οριογραμμές του υδατορέματος.
13. Διευθέτηση υδατορέματος: η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύνων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών. Στα έργα αυτά περιλαμβάνεται και η εκτροπή του υδατορέματος, καθώς και η υποκατάστασή του με κλειστό ή ανοιχτό τεχνικό έργο στην ίδια ή διαφορετική θέση.

1. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, καθώς επίσης και οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή της Περιφέρειας, μπορεί να μελετούν και να εκτελούν έργα διευθέτησης / αντιπλημμυρικής προστασίας και εργασίες συντήρησης σε υδατορέματα ή να τα αναθέτουν, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
2. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να ανατίθενται οι ανωτέρω αρμοδιότητες –μελέτης, ανάθεσης και εκτέλεσης έργων διευθέτησης/αντιπλημμυρικής προστασίας και εργασίες συντήρησης − και στους ακόλουθους φορείς:
2.1. στους οικείους Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, όταν το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στα διοικητικά τους όρια και δεν αποτελεί κλάδο άλλου υδατορέματος,
2.2. στις οικείες Περιφερειακές Ενότητες, όταν το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στα διοικητικά τους όρια και δεν αποτελεί κλάδο άλλου υδατορέματος,
2.3. στις οικείες Περιφέρειες, όταν το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στα διοικητικά τους όρια και δεν αποτελεί κλάδο άλλου υδατορέματος. Σε περίπτωση που το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται μέσα στα διοικητικά όρια περισσότερων Περιφερειών με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να ανατίθεται η μελέτη και η εκτέλεση των έργων διευθέτησης/αντιπλημμυρικής προστασίας και των εργασιών συντήρησης στις αρμόδιες υπηρεσίες της οικείας Περιφέρειας, για το τμήμα του υδατορέματος που βρίσκεται μέσα στα διοικητικά τους όρια.
3.1. Κατ’ εξαίρεση, έργα διευθέτησης και αντιπλημμυρικής προστασίας υδατορεμάτων μπορεί να πραγματοποιούνται και από ιδιώτες με την επιφύλαξη της προβλεπόμενης, στην παρ. 4 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή υποβάλλονται στην αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας:
α) σχετική αίτηση του ενδιαφερόμενου,
β) φάκελος οριοθέτησης του υδατορέματος,
γ) πρόταση για τον καθορισμό των οριογραμμών,
δ) η προβλεπόμενη από την κείμενη νομοθεσία περιβαλλοντική άδεια ή έγκριση των έργων διευθέτησης, αν απαιτούνται.
3.2. Η αρμόδια ως άνω Τεχνική Υπηρεσία, αφού ελέγξει και θεωρήσει το φάκελο οριοθέτησης, τη διαβιβάζει στην αρμόδια Υπηρεσία για την ολοκλήρωση της διαδικασίας οριοθέτησης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα εδάφια 2 και 3 της παραγράφου Α΄ του άρθρου 3 του παρόντος. Ο φάκελος οριοθέτησης, η μελέτη περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων διευθέτησης και η υλοποίηση των έργων χρηματοδοτούνται από τον επισπεύδοντα ιδιώτη.

1. Το άρθρο 47Α του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), όπως προστέθηκε με το άρθρο 27 του ν. 4122/2013 (Α΄ 49), αντικαθίσταται ως εξής: «Αν μέχρι την ημερομηνία ενάρξεως του ν. 4067/2012 έχει υποβληθεί φάκελος για την έκδοση διοικητικής πράξης άδειας εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1577/1985 ως τροποποιήθηκε, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη, η προθεσμία έκδοσης παρατείνεται έως 8.2.2015.»
2. Το τέταρτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 45 του ν. 4030/2011 αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν μέχρι τη δημοσίευση του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) έχει υποβληθεί φάκελος για την έκδοση διοικητικής πράξης άδειας εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών η προθεσμία έκδοσής της παρατείνεται έως 8.2.2015.»
3. Η ισχύς των οικοδομικών αδειών οι οποίες λήγουν εντός του 2014, 2015 και έως την 29η/2/2016 παρατείνεται κατά τρία έτη.
4. Η ισχύς των αδειών επισκευής κτισμάτων σε σεισμόπληκτες και πυρόπληκτες περιοχές που εκδόθηκαν σύμφωνα με ειδικές ρυθμίσεις υπουργικών αποφάσεων κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 1190/1981 (Α΄ 203), ως ισχύει, και οι οποίες δεν είχαν λήξει την 1.3.2011 παρατείνεται έως 8.2.2015.
5. Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που εκδόθηκαν μετά τις 6.10.2013 και μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος από ενεργειακούς επιθεωρητές με προσωρινή άδεια θεωρούνται έγκυρα για κάθε συνέπεια.
6. Οι παράγραφοι 2α και 2β του άρθρου 2 του π.δ. της 24/31.5.1985 (Δ΄270),
«Τροποποίηση των όρων και περιορισμών δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών», αντικαθίσταται ως εξής:
«2α. Εγκαταστάσεις ξηραντήριων καπνών Βιρτζίνια και Θερμοκήπια για την καλλιέργεια ανθέων και κηπευτικών προϊόντων, καθώς και εγκαταστάσεις για την εκτροφή σαλιγκαριών, σύμφωνα προς τις εγκεκριμένες μελέτες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατασκευάζονται χωρίς άδεια και περιορισμό ως προς το ποσοστό κάλυψης του γηπέδου, το μέγιστο ύψος και τον αριθμό των κατασκευών.
2β. Κατ’ εξαίρεση των διατάξεων του προηγούμενου εδάφιου προκειμένου για την κατασκευή θερμοκηπίων από γυαλί, οι αποστάσεις τους από τα όρια του γηπέδου ορίζονται σε 2,50 μέτρα.»
7. Στο άρθρο 2 του π.δ. της 24/31.5.1985 (Δ΄ 270) προστίθεται παράγραφος 6 ως ακολούθως:
«Επιτρέπεται η εγκατάσταση εκτροφείων σαλιγκαριών και η καλλιέργεια αυτών στις καθορισμένες από ειδικές διατάξεις ή Ζ.Ο.Ε. ή Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια περιοχές ως Γεωργικές ή Αγροτικές Γαίες ή περιοχές αποκλειστικά γεωργικής καλλιέργειας, καθώς και σε όλες τις περιοχές στις οποίες επιτρέπεται η χρήση και η κατασκευή θερμοκηπίων.»
8. Το εδάφιο «Δ. Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού. Προϊστάμενος» του άρθρου 20 του π.δ. 51/1988 «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Α΄ 19)» τροποποιείται ως ακολούθως:
«Δ. Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού. Προϊστάμενος ΠΕ Πολιτικών Μηχανικών, ΠΕ Τοπογράφων Μηχανικών, ΠΕ Αρχιτεκτόνων».
9. Κατά παρέκκλιση των οριζομένων στα άρθρα 39 και 47 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174) το σύνολο των ποσών του ενιαίου ειδικού προστίμου, που εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του ως άνω νόμου για αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις επί ακινήτων, στους Δήμους Κεφαλονιάς και Ιθάκης, αποδίδεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου, κατατίθεται σε ειδικό κωδικό αριθμό υπό τον τίτλο «Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο» και διατίθεται για την αντιστάθμιση των δυσμενών συνεπειών κατά τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο Β΄ του ιδίου νόμου. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
10. Σε εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή εκτός ορίων οικισμού που ρυθμίζονται από ειδικότερες διατάξεις κοινής υπουργικής απόφασης ή προεδρικού διατάγματος κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 1650/1986 ή του νομοθετικού διατάγματος 17.7.1923 ή του ν. 4067/2012, ως ισχύει, και σε κάθε περίπτωση εκτός ζωνών απολύτου προστασίας, εφόσον δεν απαγορεύεται η δόμηση και η χρήση εγκατάστασης παραγωγικών δραστηριοτήτων, επιτρέπεται η συντήρηση, η βελτίωση, ο εκσυγχρονισμός, η επέκταση υφισταμένων εγκαταστάσεων ή η δημιουργία νέων κατά παρέκκλιση των ειδικών όρων δόμησης που ισχύουν, (όπως ανώτερο ύψος, διάσπαση όγκου), καθώς και η ανανέωση περιβαλλοντικών όρων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 4014/2011, εφόσον δεν παραβλάπτεται η ακεραιότητα (ως προς τις οικολογικές της λειτουργίες) της προστατευόμενης περιοχής σε σχέση με τους στόχους διατήρησης, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
Α) Εκδίδεται απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την παρέκκλιση, μετά από γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
Β) Ειδικά, η έγκριση και η άδεια δόμησης και επέκτασης υφισταμένων εγκαταστάσεων εκδίδονται σύμφωνα με τους όρους δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω άδειας, εφόσον εξακολουθεί να είναι σε ισχύ και δεν μεταβάλλεται ο βαθμός όχλησης κατά τις κείμενες διατάξεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: Εκσυγχρονισμός υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων ποδοσφαίρου

1. Για την εξασφάλιση των απαιτούμενων προδιαγραφών πυρασφάλειας, στατικής επάρκειας και πρόσβασης Α.Μ.Ε.Α., σύμφωνα με τους εθνικούς και διεθνείς κανονισμούς που διέπουν την αδειοδότηση και λειτουργία των Α.Ε.Π. για τη διεξαγωγή αγώνων, επιτρέπονται εργασίες κατά παρέκκλιση των οριζομένων σε κάθε άλλη πολεοδομική διάταξη σύμφωνα με τις επόμενες παραγράφους.
2. Επιτρέπεται η κατασκευή κλιμάκων κινδύνου και κάθε άλλη απαραίτητη προσθήκη ή διαμόρφωση των Α.Ε.Π. για την εξασφάλιση των απαιτούμενων εξόδων διαφυγής και την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων, κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας πολεοδομικής διάταξης, σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες πυρασφάλειας και προσβασιμότητας Α.Μ.Ε.Α. που καλύπτουν τις προδιαγραφές των εκάστοτε κανονισμών.
3. Σε περιπτώσεις όπου, από την απαιτούμενη μελέτη αποκατάστασης ή/και ενίσχυσης του φέροντος οργανισμού και προκειμένου να εξασφαλιστεί η στατική επάρκεια των Α.Ε.Π., απαιτείται η εκτέλεση σχετικών οικοδομικών εργασιών, επιτρέπεται τα δομικά στοιχεία των Α.Ε.Π. να επεκταθούν και εκτός του νομίμου περιγράμματος του κτιρίου και όχι πέραν του 1,50 μ..
4. Εκτός του νομίμου περιγράμματος του κτιρίου (ή των κτιρίων) και καθ’ υπέρβαση των ισχυόντων πολεοδομικών διατάξεων, δύναται να υλοποιούνται και άλλες κατασκευές που αναβαθμίζουν τις Α.Ε.Π. ή είναι απαραίτητες για την καλύτερη λειτουργία τους και την ασφάλεια των θεατών, όπως αντηρίδες, στέγαστρα, διαπλατύνσεις εισόδου και πυλώνες φωτισμού.

Κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας πολεοδομικής διάταξης, επιτρέπεται η προσθήκη των προβλεπομένων από τη μελέτη ΚΕΝΑΚ εγκαταστάσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση των Α.Ε.Π., σύμφωνα όμως με τις εκάστοτε ισχύουσες ειδικές διατάξεις για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Επί των στεγάστρων των Α.Ε.Π. επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων. Μεμονωμένα στοιχεία απαραίτητα για τη λειτουργία των Α.Ε.Π., όπως είναι οι πυλώνες φωτισμού, δύνανται κατά περίπτωση να ανέρχονται στο ύψος που απαιτείται για τη λειτουργία τους καθ’ υπέρβαση του επιτρεπομένου ύψους της περιοχής που βρίσκονται οι Α.Ε.Π.. Οι σχετικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών της αθλητικής εγκατάστασης, απαγορευμένου άλλου οικονομικού σκοπού. Σε περίπτωση κατασκευής στεγάστρων οι εγκαταστάσεις φωτισμού ενσωματώνονται υποχρεωτικά στα στέγαστρα και κατεδαφίζονται οι υφιστάμενοι πυλώνες εκτός αν η διατήρησή τους είναι απαραίτητη σύμφωνα με εγκεκριμένη σχετική μελέτη φωτισμού.

1. Για όλες τις περιπτώσεις εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών των άρθρων 2 έως 7 του παρόντος, αρμόδια για την έκδοση της έγκρισης δόμησης είναι η ΔΟΚΚ του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και για την άδεια δόμησης η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού.
2. Για τις ως άνω εργασίες των άρθρων 2 έως 7 του παρόντος επί κοινοχρήστων χώρων ή άνωθεν αυτών, καθώς και για τις εργασίες εκτός του νομίμου περιγράμματος των Α.Ε.Π., για την έκδοση της έγκρισης δόμησης πέραν των λοιπών δικαιολογητικών κατά τις διατάξεις του ν. 4030/2011 απαιτείται η προηγούμενη έγκριση του ΚΕΣΥΠΟΘΑ στην οποία θα πρέπει να αιτιολογείται ότι εξασφαλίζεται ο βασικός σκοπός των κοινοχρήστων χώρων και η αδιάλειπτη και απρόσκοπτη χρήση αυτών.
3. Για τις υφιστάμενες αθλητικές εγκαταστάσεις ποδοσφαίρου που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του από 14.5.2013 προεδρικού διατάγματος (ΑΑΠ 161) η έγκριση δόμησης και η άδεια δόμησης εκδίδονται σύμφωνα με το προϊσχύον ρυμοτομικό σχέδιο κατά την υπ΄αριθμ. 40584/2009 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΑΑΠ 510) και με την επιφύλαξη των λοιπών οριζομένων στο ως άνω προεδρικό διάταγμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ: Ρυθμίσεις πολεοδομικής νομοθεσίας

1. Η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4067/2012 αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Σε περιοχές εκτός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις του παρόντος:
α) το άρθρο 2, εξαιρουμένων των παραγράφων που αναφέρονται στην εντός σχεδίου δόμηση,
β) οι παράγραφοι 4 και 5 του παρόντος άρθρου,
γ) το άρθρο 4,
δ) το άρθρο 5,
ε) το άρθρο 6,
στ) η παράγραφος 3 του άρθρου 8,
ζ) το άρθρο 11 εκτός από την παράγραφο 2 και τις παραγράφους 6ιγ, 6ιζ, 6ιστ για το άρθρο 19 όπως αναφέρεται σε αυτήν,
η) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12,
θ) το άρθρο 13, ι) το άρθρο 16, εκτός των παραγράφων 5γ,6,
ια) το άρθρο 17 εκτός από την παράγραφο 2α, 2β, 2στ, 3β, 6β και 8,
ιβ) το άρθρο 21,
ιγ) το άρθρο 23,
ιδ) το άρθρο 25,
ιε) το άρθρο 26,
ιστ) το άρθρο 28,
ιζ) τα άρθρα 29 έως 37.»
2. H περίπτωση β΄ της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«β) οι παράγραφοι 4 και 5 του παρόντος άρθρου».
3. Ο υπό στοιχείο Η΄ ορισμός του άρθρου 3 του ν. 4067/ 2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«Η: είναι το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος του κτιρίου, σε περίπτωση που εξαντλείται ο συντελεστής δόμησης ή αυτό στο οποίο προβλέπεται να εξαντληθεί μελλοντικά ο συντελεστής δόμησης, όπως απεικονίζεται στο διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης ή το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, σε περίπτωση που δεν εξαντλείται ο συντελεστής δόμησης.»
4. H παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Άδεια Δόμησης, κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, όπως:
α. Κατεδάφιση κατασκευών. Στην περίπτωση που κατεδαφίζεται ολόκληρο κτίριο και όχι τμήμα αυτού, δεν απαιτείται να υποβληθεί διάγραμμα δόμησης.
β. Εκσκαφές ή επιχώσεις μεγαλύτερες του συν/πλην 0,80 μέτρα, καθώς και επιστρώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση.
γ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των παραρτημάτων τους.
δ. Κατασκευή πισίνας.
ε. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης ή στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή αλλαγή μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους.
στ. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται με την παράγραφο 3ζ.
ζ. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών.
η. Οποιαδήποτε νέα κατασκευή ή και προσθήκη που δεν ορίζεται με τις παραγράφους 2, 3 και 4. Δεν απαιτείται άδεια δόμησης νέας κατασκευής ή και προσθήκης ή και εγκατάστασης εφόσον από ειδικότερες διατάξεις ορίζεται διαφορετικά. Δεν απαιτείται άδεια δόμησης, έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή ενημέρωση κατά το παρόν για τις περιπτώσεις εργασιών εσωτερικών χρωματισμών, μικρών επισκευών θυρών και παραθύρων ή μεμονωμένων επισκευών για λόγους χρήσης και υγιεινής, ιδίως μεμονωμένης επισκευής μικρού τμήματος υδρορροής, επισκευή επικόλλησης διακοσμητικών στοιχείων κ.α..»
5. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012 αντικαθίσταται ως εξής:
«Απαιτείται, προ 48 ωρών, έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης η οποία γνωστοποιείται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα, για την εκτέλεση των ακόλουθων εργασιών.»
6. H περίπτωση στ΄ της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών ή δωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων.»
7. Η περίπτωση i της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«i. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», εργασίες τοποθέτησης εξωτερικής θερμομόνωσης ή θερμομόνωση στεγών ή τοποθέτηση παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάσταση εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης/αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφισταμένων κτιρίων χωρίς χρήση ικριωμάτων. Για τις ανωτέρω εργασίες της παρούσας περίπτωσης όπου απαιτείται η χρήση ικριωμάτων απαιτείται:
α) κατάθεση Σχεδίου και Φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονιστή σύμφωνα με τα οριζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α΄ 305) και δήλωση ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για την επίβλεψη του έργου και
β) έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας της παραγράφου 3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μπορούν να καθορίζονται επιπλέον των παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου δεν απαιτείται άδεια δόμησης, αλλά έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή ενημέρωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ..»
8. H παρ. 6 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρεί τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση ή ενημέρωση της άδειας δόμησης είτε μετά από την έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας για τις εργασίες των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου. Στις περιπτώσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων εργασιών της παραγράφου 3 εκδίδεται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας μόνο με την υποβολή τεχνικής έκθεσης. Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω άδειας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετη και κατεδαφιστέα. Πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής δεν επιβάλλεται σε περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης, που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου.»
9. Το άρθρο 5 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 5
Χρήση κτιρίων

1. Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται υπό την επιφύλαξη των οριζομένων στις επόμενες παραγράφους, μόνον αν η νέα χρήση προβλέπεται από τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις. Εάν από τη μεταβολή επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης ή στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή αλλαγή των τεχνικών – μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης και ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου. Σε κάθε άλλη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.
2. Χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί Άδεια Δόμησης με συγκεκριμένη χρήση, μπορούν να μεταβάλουν τη χρήση τους, εφόσον η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και δεν επέρχονται αλλαγές της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου και δεν απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης.
3. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εντός εγκεκριμένου σχεδίου ή οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμφωνα με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής και ανεξάρτητα από τυχόν μεταβολές λοιπών όρων δόμησης. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμφωνα τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής και με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα της νέας χρήσης μεγέθη.
4. Σε κάθε περίπτωση μεταβολής της χρήσης κτιρίου ή χώρου κτιρίου πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου. Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.»
10. Στο τέλος της παρ. 9β του άρθρου 7 του ν. 4067/2012 (Α΄79) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό, όταν δεν μπορούν δια τακτοποιήσεως να αποκτήσουν πρόσωπο επί εγκεκριμένης οδού, επιτρέπεται να οικοδομούνται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης μόνον εφόσον η έλλειψη του προσώπου έλαβε χώρα πριν την ισχύ του ν. 651/1977 χωρίς υπαιτιότητα του αιτούντος.»
11. Η περίπτωση δ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), αντικαθίσταται ως εξής:
«δ. Η επιφάνεια των υποχρεωτικών σύμφωνα με τον κτιριοδομικό κανονισμό κοινόχρηστων κλιμακοστασίων συμπεριλαμβανομένων των ανελκυστήρων και των πλατύσκαλων και για επιφάνεια έως 25 τ.μ. ανά όροφο και ανά κλιμακοστάσιο και 40 τ.μ. στο επίπεδο της εισόδου του κτιρίου που διαθέτει κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο. Σε περίπτωση προσθήκης σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια που έχουν υπόλοιπο τουλάχιστον 10 τ.μ., καθώς και σε περίπτωση νομιμοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών σε υφιστάμενα κτίρια τα οποία δύναται να ενταχθούν στις διατάξεις του παρόντος, το σύνολο των επιφανειών του υπάρχοντος κλιμακοστασίου σύμφωνα με τα προαναφερθέντα μεγέθη και με την προϋπόθεση ότι οι αυθαίρετες κατασκευές έχουν υλοποιηθεί πριν τις 28.7.2011.»
12. Η περίπτωση ε΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ε. Η επιφάνεια έως 12 τ.μ. συνολικά σε κάθε αυτοτελή ανεξάρτητη ιδιοκτησία όταν δεν υπάρχει κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο στο κτίριο. Σε προσθήκες σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια της παρούσας περίπτωσης που έχουν υπόλοιπο συντελεστή δόμησης, καθώς και σε περίπτωση νομιμοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών σε υφιστάμενα κτίρια τα οποία δύναται να ενταχθούν στις διατάξεις του παρόντος, το σύνολο των επιφανειών του υπάρχοντος κλιμακοστασίου σύμφωνα με τα προαναφερθέντα μεγέθη και με την προϋπόθεση ότι οι αυθαίρετες κατασκευές έχουν υλοποιηθεί πριν τις 28.7.2011.»
13. Η περίπτωση ζ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), αντικαθίσταται ως εξής:
«ζ. Κλίμακες κινδύνου εφόσον απαιτούνται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος κανονισμού πυροπροστασίας, με τις ελάχιστες διαστάσεις τους.»
14. Η περίπτωση η΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«η. Η επιφάνεια κατακόρυφων φρεατίων ανεξαρτήτως διαστάσεων, τουλάχιστον 0,50 τ.μ. για τη συλλογή και εξυπηρέτηση των μηχανολογικών εγκαταστάσεων, καθώς και η επιφάνεια αιθρίων και όλων των διαμπερών ανοιγμάτων ή οδεύσεων που λειτουργούν ως φωταγωγοί ή ως αγωγοί κυκλοφορίας του αέρα, όπως καμινάδες εξαερισμού, για το δροσισμό του κτιρίου.»
15. Η περίπτωση ιβ΄ 1 της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ιβ. 1. Για ειδικά κτίρια, ο πρώτος υπόγειος όροφος κύριας χρήσης κτιρίου θεάτρου, μουσείου, νοσοκομείου ή θεραπευτηρίου, εκπαιδευτηρίου πλην της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ερευνητικού κέντρου, πολυκινηματογράφων, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεων φυσικού φωτισμού − αερισμού, επιφάνειας ίσης με εκείνη που καταλαμβάνει το κτίριο, καθώς και αυτής εκτός του περιγράμματος της ανωδομής σύμφωνα με το εδάφιο β΄ της παραγράφου 6 του άρθρου 17, εφόσον στο εκτός του περιγράμματος τμήμα εξυπηρετούνται χώροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία του κτιρίου ή και απαραίτητων για την υποστήριξη του ενεργειακού σχεδιασμού του κτιρίου της διαχείρισης και εξοικονόμησης νερού και των Α.Π.Ε. ή και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), όπως ορίζεται από τους ειδικούς κανονισμούς που διέπουν τις εγκαταστάσεις αυτές.»
16. Η περίπτωση ιδ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ιδ. Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια) με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο του 10% της δόμησης του κτιρίου, χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο, χωρίς να δημιουργούν ανεξάρτητη ιδιοκτησία και εφόσον ο χώρος κάτω από αυτόν διασφαλίζει προϋποθέσεις ύψους χώρου κύριας χρήσης. Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια) σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια που έχουν υπόλοιπο συντελεστή δόμησης, με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο του 10% της επιτρεπόμενης δόμησης σύμφωνα με τους όρους δόμησης που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας δόμησης προσθήκης.»
17. Η περίπτωση ιε΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ιε. Σοφίτες με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο του 1/2 του χώρου του υποκείμενου ορόφου με τον οποίο συνδέονται λειτουργικά, χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο και εφόσον το μέσο ελεύθερο ύψος είναι μικρότερο από 2,20 μ..»
18. Η περίπτωση ιζ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ιζ. Ο ελεύθερος χώρος που δημιουργείται όταν το κτίριο κατασκευάζεται σε υποστηλώματα (πυλωτή) και που μπορεί και να εκτείνεται και σε διαφορετικά επίπεδα, εφόσον έχει:
i) επιφάνεια τουλάχιστον ίση με το 50% της επιφάνειας που καταλαμβάνει το κτίριο,
ii) στάθμη δαπέδου έως 0,50 μ. πάνω ή κάτω (± 0,50 μ.) από την οριστική στάθμη εδάφους σε κάθε σημείο του,
iii) ελεύθερο ύψος τουλάχιστον το προβλεπόμενο για χώρο κύριας χρήσης και εφόσον,
iv) υπάρχει λειτουργική σύνδεση όλων των επιπέδων όπου εκτείνεται. Στην παρούσα περίπτωση δεν προσμετρούνται επίσης χώροι κλιμακοστασίων, ανελκυστήρων, εισόδων και αποθήκης εξυπηρέτησης περιβάλλοντα χώρου επιφάνειας έως 40 τ.μ. για κάθε συγκρότημα κλιμακοστασίου.»
19. Η περίπτωση ιθ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«ιθ. Η επιφάνεια θερμομόνωσης στο σύνολό της εφόσον έχει πάχος άνω των 6 εκατοστών στις κατασκευές νέων κτιρίων.»
20. Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), προστίθεται περίπτωση λα΄ ως εξής:
«λα. Οι κατασκευές που επιβάλλονται μετά την ανεύρεση αρχαίων μνημείων, για την προστασία και ανάδειξη αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.»
21. H παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του οικοπέδου δεν προσμετρώνται οι επιφάνειες των ορθών προβολών σε οριζόντιο επίπεδο:
α. Τμημάτων του ακάλυπτου χώρου που εισέχουν στο κτίριο, ανεξάρτητα από το πλάτος και το βάθος τους, ακόμη και εάν περιλαμβάνουν φέρον στοιχείο.
β. Ανοιχτών και κλειστών εξωστών.
γ. Χώρων και κατασκευών που αναφέρονται στις περιπτώσεις ιγ΄, ιθ΄, κ΄, κα΄, κβ΄, κε΄, κστ΄, κη΄, λα΄, της παραγράφου 6 του άρθρου 11.
δ. Χώρων και κατασκευών όπως ορίζονται στα άρθρα 16 και 17 με τις ελάχιστες διαστάσεις που προβλέπονται σε αυτά.
ε. Αίθριων και οποιασδήποτε μορφής διαμπερών ανοιγμάτων του κτιρίου, ανεξαιρέτως διαστάσεων στην περίπτωση που ξεκινούν από την στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου εδάφους και μόνο για το τμήμα εκείνο που δεν καλύπτεται με ανωδομή.
στ. Το 50% της επιφάνειας των υπόσκαφων κτιρίων ή τμήματος κτιρίων για χρήση κατοικίας και το 20% για άλλες χρήσεις. Σε περίπτωση κατασκευής υπόσκαφου κτιρίου το ποσοστό κάλυψης δύναται να αυξάνεται, χωρίς όμως να υπερβαίνει το 70%.
ζ. Η επιφάνεια της στοάς όταν κατασκευάζεται χωρίς υποστυλώματα και χωρίς την κατασκευή ορόφου πάνω από την επιφάνεια αυτή.
η. Κλίμακες κινδύνου εφόσον απαιτούνται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος κανονισμού πυροπροστασίας και μόνο σε υφιστάμενα πριν την ισχύ του κανονισμού κτίρια στα οποία έχει εξαντληθεί το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου.»
22. Η παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Για τον υπολογισμό του πραγματοποιούμενου συντελεστή όγκου σ.ο.:
α) Προσμετράται:
− ο όγκος των χώρων που προσμετρώνται στο συντελεστή δόμησης,
− ο όγκος των ανοικτών ημιυπαίθριων χώρων,
− ο όγκος των χώρων που ορίζονται στα εδάφια β΄, δ΄, ε΄, ιδ΄, ιε΄, κζ΄, λ΄ της παραγράφου 6 του άρθρου 11,
− ο χώρος της στέγης μόνον όταν αυτή δεν είναι υποχρεωτική,
− ο χώρος υπογείου από την οριστική στάθμη εδάφους και άνω.
β) Δεν προσμετρώνται:
− όλες οι περιπτώσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 11 εκτός των περιπτώσεων β΄, δ΄, ε΄, ιδ΄, ιε΄, κζ΄, λ΄.»
23. Τo άρθρο 15 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 15
Ύψος Κτιρίου−αφετηρία μέτρησης υψών − πλάτος δρόμου

1. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του κτιρίου ορίζεται σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης της περιοχής ως εξής: για συντελεστή δόμησης έως και 0,4 ύψος 10,75 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 0,8 ύψος 14,00 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 1,2 ύψος 17,25 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 1,6 ύψος 19,50 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 2,0 ύψος 22,75 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 2,4 ύψος 26,00 μ. για συντελεστή δόμησης 2,4 και άνω, το δεκαπλάσιο του επιτρεπόμενου συντελεστή με μέγιστο ύψος 32,00μ.. Σε περιπτώσεις κατασκευής φυτεμένων δωμάτων επιφάνειας μεγαλύτερης του 50% της καθαρής επιφάνειας δώματος επιτρέπεται η υπέρβαση του ύψους όπως αυτό εκάστοτε ισχύει, κατά 1,00 μ. και των στεγών κατά 0,40 μ. και ομοίως σε υφιστάμενα κτίρια στα οποία έχει γίνει εξάντληση ύψους περιοχής.
2. Επιτρέπονται παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και το συντελεστή όγκου με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστερα από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής:
α) για τα ειδικά κτίρια πλην των γραφείων, στις περιοχές με συντελεστή δόμησης έως 1,2 και αιτιολογημένη πρόταση του αρμόδιου φορέα, με τις ακόλουθες μέγιστες τιμές: για συντελεστή δόμησης έως και 0,4 ύψος 13,00 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 0,8 ύψος 18,00 μ. για συντελεστή δόμησης έως και 1,2 ύψος 21,00 μ.,
β) σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε κτίριο που έχει ανεγερθεί με νόμιμη οικοδομική άδεια, εφόσον δεν έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης.
3. Το μέγιστο ύψος του κτιρίου σε κάθε σημείο των όψεών του μετριέται από την οριστική στάθμη του εδάφους σε οποιοδήποτε σημείο μέτρησης ή από τη στάθμη του πεζοδρομίου, αν οι όψεις τοποθετούνται επί της ρυμοτομικής γραμμής. Σε οικόπεδα με πρόσωπα σε περισσότερους του ενός κοινόχρηστους χώρους, για τα οποία ισχύουν διαφορετικά μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη και το ένα τουλάχιστον από αυτά δεν ορίζεται βάσει της παραγράφου αυτής, επιβάλλεται η τήρηση του μικρότερου από τα επιτρεπόμενα ύψη μέχρι την απόσταση των 9,0 μ. από την οικοδομική γραμμή στην οποία αντιστοιχεί αυτό, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τους ειδικούς όρους δόμησης της περιοχής. Σε περίπτωση υπογείου με ύπαρξη χαμηλωμένης αυλής (coursanglaises) η αφετηρία μέτρησης του ύψους γίνεται από την οριστική στάθμη εδάφους του ισογείου στην αντίστοιχη θέση.
4. Στους ακάλυπτους χώρους των οικοπέδων επιτρέπεται η μερική εκσκαφή ή επιχωμάτωση του φυσικού εδάφους για την προσαρμογή του κτιρίου σε αυτό με την προϋπόθεση ότι σε κανένα σημείο η οριστική στάθμη του εδάφους δεν θα βρίσκεται ψηλότερα ή χαμηλότερα από το 1,50 μ. από την φυσική στάθμη του. Σε περίπτωση εκσκαφής ή επίχωσης ακαλύπτων χώρων του οικοπέδου για οικόπεδα με κλίση μεγαλύτερη του 20%, η στάθμη του φυσικού εδάφους μπορεί να υποβιβαστεί τεχνητά έως 2,00 μ. και να επιχωθεί μέχρι 1,00 μ.. Εκσκαφές ή επιχώσεις εδάφους που υπερβαίνουν τα παραπάνω όρια, για κτίρια δημόσιου ενδιαφέροντος και σημασίας, επιτρέπεται ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
5. Το κτίριο (πλην εξωστών) που μπορεί να κατασκευαστεί στο οικόπεδο οφείλει να εγγράφεται στο ιδεατό στερεό, που καθορίζεται:
α) στα πρόσωπα του οικοπέδου, από την κατακόρυφη επιφάνεια που περνά από την οικοδομική γραμμή και της οποίας τα ανώτατα σημεία βρίσκονται σε ύψος 1,5 Π που δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 7,5 μ., από τα αντίστοιχα σημεία του κρασπέδου του πεζοδρομίου,
β) από κεκλιμένη επιφάνεια που περνά από τα ανώτατα σημεία της κατακόρυφης επιφάνειας που ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο και σχηματίζει με αυτήν οξεία γωνία εφαπτομένης 1: 1,5,
γ) στις υπόλοιπες πλευρές του οικοπέδου από κατακόρυφες επιφάνειες που περνούν από τα όρια του οικοπέδου ή από τα όρια των αποστάσεων που επιβάλλονται.
6. Σε περιπτώσεις πλατειών ή διευρύνσεων λόγω συμβολής οδών με ή χωρίς απότμηση, για τον καθορισμό του ύψους της πρόσοψης των κτιρίων στο τμήμα που βλέπει στη διεύρυνση ή την πλατεία, λαμβάνεται το μεγαλύτερο μέγεθος Π από όλα τα προκύπτοντα στο σημείο της συμβολής. Όταν ο εγκεκριμένος κοινόχρηστος χώρος περιβάλλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από οικοδομικό τετράγωνο και επικοινωνεί με άλλο κοινόχρηστο χώρο από δίοδο, ως μέγεθος Π για τον καθορισμό του ύψους της πρόσοψης των κτιρίων που βλέπουν σε αυτόν λαμβάνεται το πλάτος της διόδου στο σημείο συμβολής της με το χώρο αυτόν.
7. Τα ύψη για την εφαρμογή του ιδεατού στερεού, μετρώνται από κάθε σημείο της ρυμοτομικής γραμμής στη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου πεζοδρομίου, όπως αυτή βεβαιώνεται από τον μελετητή μηχανικό και εγκρίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα και το διάγραμμα κάλυψης από την αρμόδια υπηρεσία του δήμου. Αν δεν υπάρχει οριστικά διαμορφωμένο πεζοδρόμιο, η στάθμη αυτή καθορίζεται από την εγκεκριμένη υψομετρική μελέτη της οδού. Αν δεν υπάρχει υψομετρική μελέτη της οδού, η μελέτη συντάσσεται από ιδιώτη μηχανικό και αυτή εγκρίνεται από την αρμόδια υπηρεσία του δήμου. Επιτρέπεται η σύνταξη νέας υψομετρικής μελέτης στην περίπτωση διαφοροποίησης του ύψους της οδού.
8. Επιτρέπεται υπέρβαση του ύψους, όπως αυτό εκάστοτε ισχύει, μέχρι 1,00 μ., στις περιπτώσεις όπου το ισόγειο του κτιρίου χρησιμοποιείται κατά ποσοστό 50% τουλάχιστον για στάθμευση αυτοκινήτων. Το ίδιο ισχύει όταν στην πιο πάνω περίπτωση το κτίριο κατασκευάζεται σε υποστυλώματα (πυλωτές) κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 6 ιζ΄ του άρθρου 11 του παρόντος νόμου και ο ελεύθερος ημιυπαίθριος χώρος της διατίθεται αποκλειστικά για στάθμευση αυτοκινήτων.»
24. Τo άρθρο 16 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 16
Λειτουργικά, ενεργειακά και διακοσμητικά στοιχεία στις όψεις του κτιρίου

1. Στις όψεις επί του κελύφους του κτιρίου τόσο για τα νέα κτίρια όσο και για τις προσθήκες σε υφιστάμενα κτίρια και εφόσον δεν δημιουργούν κλειστούς ή ανοικτούς χώρους χρήσης του κτιρίου, επιτρέπονται και διατάσσονται ελεύθερα σε οποιαδήποτε θέση και σύμφωνα με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό:
α) αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία,
β) ογκοπλαστικές προεξοχές και διακοσμητικά στοιχεία,
γ) κινητά ή σταθερά συστήματα σκίασης και ρύθμισης του φυσικού φωτισμού με τα στηρίγματά τους,
δ) κατασκευές για τη συντήρηση του κελύφους,
ε) εμφανούς τύπου αγωγοί τεχνικών συστημάτων, όπως καμινάδες, αεραγωγοί, υδρορροές βάση των προβλεπομένων προδιαγραφών, μέγιστου πλάτους ίσου με 1/4 Δ ή 1/4 δ. Η απόσταση των παραπάνω στοιχείων από τα όρια του οικοπέδου δεν μπορεί να είναι μικρότερη του 1,00 μ..
2. Εξώστες και στεγασμένοι χώροι κτιρίων με τυχόν οριζόντια φέροντα ή κατακόρυφα και οριζόντια αρχιτεκτονικά στοιχεία, ή κινητά συστήματα ηλιοπροστασίας, διατάσσονται ελεύθερα σε οποιαδήποτε όψη και όροφο του κτιρίου.
3. Οι ανοικτοί εξώστες μπορούν να προεξέχουν της οικοδομικής γραμμής έως πλάτους 1/10 Π και όχι περισσότερο των 2,00 μ.. Όταν αυτή ταυτίζεται με τη ρυμοτομική γραμμή πρέπει να κατασκευάζονται σε ύψος τουλάχιστον 3,00 μέτρων από τη στάθμη του πεζοδρομίου. Ανοικτοί εξώστες εντός των υποχρεωτικά ακαλύπτων τμημάτων του οικοπέδου μπορούν να κατασκευάζονται μέχρι πλάτους 1/4 Χ Δ ή 1/4 Χ δ. Οι εξώστες, αρχιτεκτονικά και λοιπά δομικά στοιχεία της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, αν εξέχουν της ρυμοτομικής γραμμής, πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 0,50 μ. από το άκρο του κρασπέδου του πεζοδρομίου και προς την πλευρά της ρυμοτομικής γραμμής σε οριζόντια προβολή.
4. Κατακόρυφα στηρίγματα κινητών προστεγασμάτων επιτρέπεται να κατασκευάζονται σε οποιαδήποτε θέση, ακόμα και σε τμήματα εξωστών που βρίσκονται πάνω από κοινόχρηστους χώρους, εφόσον τα στηρίγματα αυτά εδράζονται στους εξώστες και δεν εξέχουν από το περίγραμμά τους.
5. Κλειστοί εξώστες (έρκερ) κατασκευάζονται με τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) Το άθροισμα των επιφανειών των ορθών προβολών σε κατακόρυφο επίπεδο των κλειστών εξωστών που κατασκευάζονται στις όψεις των κτιρίων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% της αντιστοίχου επιφάνειας όψεως.
β) Η μέγιστη προεξοχή να μην υπερβαίνει το 0,80 μ..
γ) Σε περίπτωση που η οικοδομική γραμμή συμπίπτει με τη ρυμοτομική γραμμή και το κτίριο τοποθετείται σε αυτήν οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται μόνο για πλάτος δρόμου άνω των 8 μέτρων και σε κάθε περίπτωση πρέπει να βρίσκεται πάνω από 5,00 μέτρα από την οριστική στάθμη του πεζοδρομίου.
δ) Οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται εντός των πλαγίων υποχρεωτικών ακαλύπτων, σε ύψος άνω των 3,00 μ..
ε) Δεν επιτρέπεται η κατασκευή ανοιχτών εξωστών σε προέκταση κλειστών εξωστών. Είναι δυνατή όμως η κατασκευή ανοικτών εξωστών δίπλα (σε επαφή ή σε απόσταση) από κλειστό εξώστη.
6. Σε πεζόδρομους και δρόμους ήπιας κυκλοφορίας επιτρέπεται η κατασκευή των στοιχείων των προηγούμενων παραγράφων σε ύψος μεγαλύτερο των 3,00 μ., μετά από βεβαίωση του αρμόδιου δήμου ότι δεν παρεμποδίζουν τη λειτουργία του πεζόδρομου.
7. Σε καταστήματα και εισόδους κτιρίων πάνω από κοινόχρηστους χώρους επιτρέπεται να κατασκευάζονται μόνιμα προστεγάσματα χωρίς κατακόρυφα στηρίγματα. Μέσα στις αποστάσεις Δ του κτιρίου από τα όρια ή από άλλο κτίριο του ίδιου οικοπέδου τα παραπάνω προστεγάσματα επιτρέπεται να κατασκευάζονται με πλάτος μέχρι 1/2 Δ ή 1/2 δ.
8. Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις Δ ή δ του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου επιτρέπονται κατασκευές για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων.
9. Μεταξύ των ανοιχτών στεγασμένων χώρων, στους εξώστες και στους υπαίθριους χώρους των κτιρίων, επιτρέπονται στηθαία και διαχωριστικά στοιχεία μεταξύ των όμορων ιδιοκτησιών ή των συνιδιοκτησιών.
10. Τεχνικά συστήματα κλιματισμού ή θέρμανσης και παραγωγής Ζεστό Νερό Χρήσης (ΖΝΧ), όπως επίτοιχοι λέβητες αερίου, στις περιπτώσεις νέων κατασκευών θα πρέπει να ενσωματώνονται στο κέλυφος του κτιρίου και να μην προεξέχουν από την επιφάνεια των όψεων του κτιρίου. Σε υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται να εξέχουν μέχρι πενήντα (50) εκατοστά και μόνο όταν δεν μπορούν να τοποθετηθούν επί των εξωστών ή των δωμάτων, να τοποθετούνται σε ύψος μεγαλύτερο των τριών (3,00) μ. μέτρων από τη στάθμη του πεζοδρομίου και με πρόβλεψη κατάλληλης απορροής των παραγόμενων συμπυκνωμένων υδρατμών για κτίρια που βρίσκονται στην οικοδομική γραμμή και η λειτουργία τους δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα όρια θορύβου. Στις όψεις επί του κελύφους του κτιρίου επιτρέπεται η εγκατάσταση μετρητικών και ρυθμιστικών διατάξεων των τεχνικών συστημάτων του κτιρίου.»
25. Η περίπτωση δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«δ) αν προϋφίσταται του βασιλικού διατάγματος της 9.8.1955 ή εξαιρέθηκε με τις διατάξεις του ν. 1337/1983 ή εξαιρέθηκε οριστικά σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4178/2013.»
26. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«γ. Διατάξεις του παρόντος νόμου που αφορούν στην κατασκευή στοιχείων που ορίζονται με τον παρόντα νόμο και δεν είχαν οριστεί κατά το χρόνο κατασκευής του υφιστάμενου κτίσματος, όπως είναι οι εσωτερικοί εξώστες (πατάρια), οι σοφίτες κ.ά., κατά τη μελέτη της προσθήκης κατισχύουν των διατάξεων του εδαφίου α΄ του παρόντος άρθρου.»
27. Η περίπτωση α΄ της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«α) Κατ’ επέκταση ή και καθ’ ύψος σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και σύμφωνα με τις ειδικές πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν στην περιοχή. Η συνολική εκμετάλλευση δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ισχύοντα, κατά το χρόνο χορήγησης της άδειας δόμησης προσθήκης, συντελεστή δόμησης της περιοχής με την επιφύλαξη των προβλεπομένων στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 25 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174).»
28. Η περίπτωση β΄ της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«β) Ειδικότερα, η επέκταση καθ’ ύψος επιτρέπεται να εκτείνεται έως το περίγραμμα του κτιρίου, έστω και αν το τελευταίο υπερβαίνει τα όρια του οικοδομήσιμου τμήματος του οικοπέδου, όπως αυτά καθορίζονται από τον παρόντα νόμο ή από τις ειδικές διατάξεις που ισχύουν στην περιοχή. Ειδικά για τα κτίρια της παραγράφου 1δ του άρθρου 23 του παρόντος νόμου η επέκταση καθ’ ύψος επιτρέπεται να εκτείνεται έως το νόμιμο περίγραμμα αυτών όπου αυτό ορίζεται ως το τμήμα εκείνο το οποίο δεν αντίκειται είτε στις ισχύουσες διατάξεις είτε σε εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής του, εάν αυτές είναι ευμενέστερες.»
29. Η παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Σε περίπτωση συναίνεσης ιδιοκτητών με αυξημένη πλειοψηφία (67%) όμορων οικοπέδων είναι δυνατή η λειτουργική ενοποίηση των κτισμάτων των ιδιοκτησιών για όσο χρονικό διάστημα προβλέπεται από την ιδιωτική σύμβαση εφόσον διασφαλίζεται η στατική επάρκεια των κτισμάτων μετά τις προβλεπόμενες διαρρυθμίσεις. Σε περίπτωση συναίνεσης με αυξημένη πλειοψηφία (67%) ιδιοκτητών αυτοτελών ιδιοκτησιών του ιδίου κτιρίου είναι δυνατή η λειτουργική τους ενοποίηση εφόσον διασφαλίζεται η στατική επάρκεια του κτίσματος μετά τις προβλεπόμενες διαρρυθμίσεις.»
30. Η παρ. 5 του άρθρου 17 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Επιτρέπεται η στέγαση κολυμβητικών δεξαμενών ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των ν.π.δ.δ., των Ο.Τ.Α., της Ο.Σ.Κ. Α.Ε. και ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων κοινωφελούς χαρακτήρα με πέργκολες που καλύπτονται με ελαφρά εύκαμπτα υλικά ή με αρθρωτές κινούμενες κατασκευές.»
31. Η περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«γ) Απολήξεις κλιμακοστασίων με στάση ανελκυστήρα στο δώμα και φρεάτων ανελκυστήρων με τις ελάχιστες αναγκαίες διαστάσεις και μέγιστο εξωτερικό ύψος 3,80 μ. από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του τελευταίου ορόφου του κτιρίου. Πάνω στις απολήξεις αυτές απογορεύεται η τοποθέτηση οποιασδήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης.
32. Σε πέργκολα που υφίσταται νομίμως μετά από έγκριση της αρμόδιας αρχιτεκτονικής επιτροπής και πριν την ισχύ του ν. 4067/2012 (Α΄79) δύναται να αντικαθίσταται η εγκεκριμένη κάλυψή της με προστατευτικό υλικό του οποίου το πάχος δεν δύναται να υπερβαίνει εκείνο της στέψης του εγκεκριμένου σκελετού της.

1.1. Η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 6 του π.δ. 24/31.5.1985 (Δ΄ 270 ) τροποποιείται ως εξής:
«α) Επιτρέπεται η διάσπαση του ενιαίου κτιρίου μετά τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και με τις εξής προϋποθέσεις:
αα) Τα επί μέρους, μετά τη διάσπαση, κτίρια σε κάθε περίπτωση αποτελούν ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό σύνολο,
ββ) Στην περίπτωση που προβλέπεται ενιαίο κτίριο το οποίο αποτελεί σύνθεση περισσοτέρων όγκων, η σύνδεση αυτών επιβάλλεται να έχει πλάτος κατ’ ελάχιστον 1,20 μ. και προσμετράται τουλάχιστον σε έναν από τους συντελεστές δόμησης ή κάλυψης ή και σε περίπτωση που προβλέπονται περισσότερα ανεξάρτητα κτίρια αυτά δεν δύναται να είναι περισσότερα από τρία και δεν δύνανται να απέχουν, ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη του 2Δ, όπως το Δ ορίζεται στο άρθρο 3 του ν. 4067/2012. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και κάθε άλλου συναρμόδιου Υπουργού δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας, καθώς και περιπτώσεις τυχόν εξαιρέσεων όταν αυτές επιβάλλονται από εγκρίσεις άλλων φορέων ή υπηρεσιών σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις.»
1.2. Άδειες δόμησης ανέγερσης ή και προσθήκης κατασκευών επί ακινήτων για τα οποία είχε εκδοθεί άδεια κατά τις προγενέστερες διατάξεις σύμφωνα με χορηγηθείσα έγκριση διάσπασης του όγκου με απόφαση ΕΠΑΕ εκδίδονται και εκτελούνται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις.
2. Στην παρ. 1 του άρθρου 2 του π.δ. 111/2004 (Α΄ 76) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Σε περίπτωση που από την εφαρμογή της παρούσας προκύπτουν περισσότερες από τέσσερις (4) απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης για ένα διαμέρισμα ή μία κατοικία, τότε οι επιπλέον των τεσσάρων θέσεις που εξυπηρετούν το συγκεκριμένο διαμέρισμα ή τη συγκεκριμένη μονοκατοικία μπορεί να διατάσσονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 6 του άρθρου 4 της υπ’ αριθ. 98728/7722/93 (Δ΄ 167), απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.»
3. Η παρ. 9 του άρθρου 1 του, από 24/31.5.1985, προεδρικού διατάγματος, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«9. Σε γήπεδα που βρίσκονται σε κορυφογραμμές το ανώτατο υψόμετρο των κτισμάτων απαγορεύεται να υπερβαίνει την κορυφογραμμή. Εξαιρούνται οι κεραίες ραδιοεπικοινωνίας και κινητής τηλεφωνίας με τις απαραίτητες κτιριακές υποδομές για τη λειτουργία τους, οι εγκαταστάσεις και υποδομές σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και οι εγκαταστάσεις και υποδομές αστεροσκοπείων ιδιοκτησίας Δημόσιων φορέων ή φορέων του ευρύτερου Δημόσιου τομέα που εξυπηρετούν τη λειτουργία τους.»
4.1. Δύναται να εκδοθεί έγκριση δόμησης και άδεια δόμησης επί ακινήτων εντός των ορίων οικισμών ή τμημάτων αυτών, όπως τα όρια αυτά φαίνονται στα διαγράμματα και στις αποφάσεις των αρμόδιων νομαρχών βάσει των διατάξεων του, από 24.4.1985, προεδρικού διατάγματος (Δ΄ 181/ 3.5.1985) και οι οποίοι παλαιότερα έχουν χαρακτηριστεί ως κατολισθαίνοντες μόνον υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α. Μετά από αίτηση του αρμόδιου δήμου εγκρίνεται από τον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης ειδική γεωλογική μελέτη καταλληλότητας για το σύνολο του οικισμού προκειμένου να καθοριστούν τα τμήματα του οικισμού ως κατάλληλα για δόμηση.
β. Σε περίπτωση που επιβάλλονται από τη μελέτη έργα αποκατάστασης για τα τμήματα του οικισμού που έχουν χαρακτηριστεί κατάλληλα υπό προϋποθέσεις για δόμηση για την έκδοση εγκρίσεων και αδειών δόμησης από την αρμόδια ΥΔΟΜ στο σύνολο ή σε τμήματα του οικισμού απαιτείται η προηγούμενη έκδοση διαπιστωτικής απόφασης από τον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την ολοκλήρωση των έργων μετά από γνωμοδότηση της τεχνικής υπηρεσίας της περιφέρειας.
4.2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να καθορίζονται ειδικές προδιαγραφές εκπόνησης και έγκρισης της ειδικής γεωλογικής μελέτης.
5. Παρατείνεται η ισχύς των συμβουλίων που συγκροτήθηκαν κατά τις διατάξεις των άρθρων 20, 26, 30 και 35 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) κατά ένα έτος από τη λήξη της θητείας τους ανεξαρτήτως εάν έχει λήξει η θητεία αυτών κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
6.1. Διαδικασίες αδειοδότησης μονάδων υδατοκαλλιεργειών, των οποίων οι αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή οι αποφάσεις μίσθωσης εκδόθηκαν πριν την έγκριση του ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες ολοκληρώνονται με τις προϋφιστάμενες διατάξεις.
6.2. Πράξεις αδειοδότησης εκδοθείσες μετά τις 4.11.2011 που εμπίπτουν στις ως άνω προϋποθέσεις θεωρούνται νόμιμες. 7. Οικόπεδα ευρισκόμενα εντός οικοδομικών τετραγώνων σχηματισθέντων σε ρυμοτομικά σχέδια οριστικών διανομών του Υπουργείου Γεωργίας που εγκρίθηκαν πριν από το έτος 1975, θεωρούνται από το χρόνο έγκρισης των εν λόγω ρυμοτομικών σχεδίων ως οικόπεδα εντός σχεδίου, ανεξαρτήτως εάν περιλαμβάνονται ή όχι τα ίδια στον πίνακα διανομής. Τα οικόπεδα αυτά συμμετέχουν στον πολεοδομικό σχεδιασμό και δομούνται με τους ίδιους όρους και υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με τις οποίες συμμετέχουν και δομούνται και τα οικόπεδα του πίνακα διανομής. Στην περίπτωση αυτή ως προς την έννοια του οικοδομικού τετραγώνου ισχύουν οι διατάξεις των παραγράφων 48, 49, 53 και 76 του άρθρου 2 και της παρ. 1α του άρθρου 8 του ν. 4067/2012 (Ν.Ο.Κ). Γήπεδα ευρισκόμενα έναντι των οικοδομικών τετραγώνων του προηγούμενου εδαφίου δομούνται σύμφωνα με τις γενικές και ειδικές διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση.
8. Η παρ.6 του άρθρου 209 του ν. 3463/2006 (Α΄ 114)
«Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» αντικαθίσταται ως εξής:
«6.Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση δήμων ή κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τα τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο ή ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»
9. Σε περιοχές Ζωνών ρυθμιζόμενων από προεδρικά διατάγματα όπου απαγορεύεται η δόμηση όταν σε ακραία σημεία ρυμοτομικών σχεδίων προβλέπεται η ύπαρξη δρόμου, τα ακίνητα που έχουν πρόσωπο στο δρόμο αυτό είναι οικοδομήσιμα σύμφωνα με τις ισχύουσες προ της δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος διατάξεις και υπό τις προϋποθέσεις ότι είχε υποβληθεί, προ της δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος, φάκελος μελέτης για έκδοση οικοδομικής άδειας και επιτρεπόταν η χρήση και η δόμηση αυτών. Τα ακίνητα αυτά οικοδομούνται σύμφωνα με τα ως άνω κατά παρέκκλιση των ειδικών οριζομένων διατάξεων και ανεξαρτήτως των ρυθμίσεων της σχετικής Ζώνης. Κατά τα λοιπά απαιτούνται όλες οι προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις εγκρίσεις.
10. Στην περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) μετά τη λέξη «Ηρακλείου» προστίθεται η λέξη «Χανίων».
11. Τροποποιείται το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174) ως εξής:
«Σε περίπτωση όπου από τη σχετική διαπιστωτική πράξη προκύπτει ότι η μέγιστη τιμή ζώνης υπερβαίνει τα δύο χιλιάδες διακόσια (2.200) ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% της έκτασης της οικείας δημοτικής κοινότητας, λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην έκταση του οικείου δήμου.»
12. Προστίθεται εδάφιο στην παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174) ως εξής:
«Ειδικά δε για τα ακίνητα του προηγούμενου εδαφίου που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμού, που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών, λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης, που ισχύει στον οικείο δήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα, εφόσον στην οικεία δημοτική κοινότητα του ακινήτου η μέγιστη τιμή ζώνης δεν υπερβαίνει τα δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% της έκτασης της οικείας δημοτικής κοινότητας. Για τη συνδρομή της παραπάνω προϋπόθεσης εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του οικείου δήμου.»
13. Τροποποιείται το πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 23 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174) ως εξής:
«4. Αυθαίρετες κατασκευές προ 28.7.2011, που έχουν κατεδαφιστεί υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος κατά παρέκκλιση της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του παρόντος με την καταβολή παραβόλου ποσού πεντακοσίων (500) ευρώ.»
14. Διαγράφεται η λέξη «βεβαιωμένες» στο πρώτο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 24 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174).
15.α. Πράξεις εφαρμογής που κυρώθηκαν από αναρμόδια όργανα μπορούν να κυρωθούν με αποφάσεις των αρμοδίων Περιφερειαρχών υπό την προϋπόθεση ότι κυρώνονται ως είχαν κατά το χρόνο κυρώσεώς τους από τα αναρμόδια όργανα. Η ισχύς των αποφάσεων αυτών ανατρέχει στην ημερομηνία έκδοσης των αρχικών διοικητικών πράξεων οι οποίες μετά την έκδοση των σχετικών αποφάσεων των περιφερειαρχών καταργούνται αυτοδικαίως.
15.β. Η παρ.1 του άρθρου 31 του ν. 3937/2011 (Α΄ 60) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Πολεοδομικές ρυθμίσεις (όπως πολεοδομικές μελέτες επεκτάσεων, τοπικά ρυμοτομικά σχέδια, πολεοδομικές μελέτες αναθεώρησης ρυμοτομικών σχεδίων, όρων δόμησης και χρήσεων γης) που εγκρίθηκαν με διοικητικές πράξεις από αναρμόδια όργανα εγκρίνονται με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εκδίδονται ύστερα από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού και γνωμοδότηση μόνο του αρμόδιου ΣΥΠΟΘΑ, υπό την προϋπόθεση ότι εγκρίνονται ως έχουν εφόσον μετά από διαπίστωση της αρμόδιας Υπηρεσίας της Περιφέρειας προκύπτει ότι είναι δυνατή η επανέγκριση του σχεδίου ως έχει. Σε περίπτωση διαφοροποίησης των σχεδίων των παραπάνω ρυθμίσεων απαιτείται και η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 3 του προεδρικού διατάγματος της 17.7.1923. Με υπουργική απόφαση καθορίζονται οι προϋποθέσεις και οι προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται για την επανέγκριση των σχεδίων αυτών. Η ισχύς των παραπάνω προεδρικών διαταγμάτων ανατρέχει στην ημερομηνία δημοσίευσης των πρώτων διοικητικών πράξεων, οι οποίες καταργούνται ρητά με τα ίδια προεδρικά διατάγματα. Οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις ανωτέρω διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν από αναρμόδιο όργανο, θεωρούνται νόμιμες και ισχυρές και εκτελούνται νομίμως οι οικοδομικές εργασίες που προβλέπονται σε αυτές. Επιτρέπεται η ενημέρωση και η αναθεώρηση αδειών σε ισχύ ή η έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας σύμφωνα με τους όρους δόμησης που χορηγήθηκε η άδεια. Αναθεωρήσεις για παράταση ισχύος των οικοδομικών αδειών αυτών, έως την έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγματος, επιτρέπονται εφόσον έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός του κτιρίου για την ολοκλήρωση των οικοδομικών εργασιών. Οικοδομικές άδειες και αναθεωρήσεις αυτών επί οικοπέδων ομόρων σε υδατορέματα εκδίδονται εφόσον οριοθετηθούν αυτά σύμφωνα, με τις ειδικότερες διατάξεις περί υδατορεμάτων.»
16. Η παρ. 3 του άρθρου 189 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179) αντικαθίσταται ως εξής:
«3.1. Σε περιοχές που έχουν εκδοθεί προεδρικά διατάγματα για τον καθορισμό Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.), προεδρικά διατάγματα προστασίας ή Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, η απόσταση που πρέπει να τηρείται ανάμεσα στη γραμμή αιγιαλού και στη γραμμή δόμησης κτιρίων και εγκαταστάσεων σε γήπεδο όπου έχει ή πρόκειται να κατασκευαστεί ή εγκατασταθεί κτίριο ή εγκατάσταση του δικτύου μεταφοράς ή διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, ορίζεται στα 30 μ..
3.2. Επιτρέπεται η μη τήρηση των αποστάσεων που ορίζονται από τα ως άνω σχέδια όταν πρόκειται για επεκτάσεις υφιστάμενων Μονάδων Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας εντός του ιδίου γηπέδου. Σε κάθε περίπτωση η απόσταση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 30 μ. από τη γραμμή αιγιαλού. Από τις ρυθμίσεις της παρούσας δεν θίγονται οι διατάξεις του ν.δ. 439/1970 (Α΄ 36).
3.3. Πέραν των ανωτέρω με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από γνώμη του ΚΕΣΥΠΟΘΑ, δύναται να εκδίδεται παρέκκλιση από τους όρους δόμησης που προβλέπονται από τις ειδικότερες διατάξεις των ως άνω διοικητικών πράξεων και με την προϋπόθεση ότι έχει εγκριθεί η οικεία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.»
17. Σε δημοτικά ακίνητα και ακίνητα Ν.Π.Δ.Δ. εντός εγκεκριμένου σχεδίου που έχουν χαρακτηριστεί ως κοινωφελείς χώροι για την ανέγερση κοινωφελών κτιρίων επιτρέπεται η χρήση ανοιχτών χώρων στάθμευσης έως την έκδοση της άδειας δόμησης ανέγερσης των κοινωφελών κτιρίων και σε κάθε περίπτωση έως 3 χρόνια από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
18.1. Η παρ. 2 του άρθρου 26 του ν. 947/1979 (Α΄ 169) αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Εάν εντός πενταετίας από της δημοσιεύσεως του κατ’ άρθρον 14 παράγραφος 1 προεδρικού διατάγματος δεν τέθηκε σε εφαρμογή κατά τις ειδικότερες διατάξεις το πρόγραμμα της ενεργού πολεοδομίας με τη διευθέτηση του χώρου των οικοδομικών εργασιών, αίρεται ο χαρακτηρισμός της όλης εκτάσεως, ως ζώνης ενεργού πολεοδομίας μετά από αίτηση στο Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο της περιφέρειας της ΖΕΠ, οποιουδήποτε έχει αποδεδειγμένα εμπράγματα δικαιώματα επί της εκτάσεως. Η εν λόγω αίτηση υποβάλλεται εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών, από την πάροδο της πενταετίας με αφετηρία τη δημοσίευση του κατ’ άρθρο 14 παράγραφος 1 προεδρικού διατάγματος. Στις περιπτώσεις εκδόσεως προεδρικών διαταγμάτων πριν τη δημοσίευση του παρόντος νόμου η εν λόγω αίτηση υποβάλλεται εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.»
18.2. Σε περίπτωση που έχει ήδη, κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, αρθεί αυτοδικαίως ο χαρακτηρισμός της εκτάσεως ως ζώνης ενεργού πολεοδομίας, κατ’ εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 25 παρ. 2 του ν. 947/1979, όπως ίσχυε πριν από την τροποποίησή της και με την προϋπόθεση ότι η διευθέτηση του χώρου των οικοδομικών εργασιών είχε πραγματοποιηθεί από Εταιρία Μικτής Οικονομίας, εντός της πενταετίας από της δημοσιεύσεως του κατ’ άρθρον 14 παράγραφος 1 προεδρικού διατάγματος, ο χαρακτηρισμός της Ζώνης Ενεργού Πολεοδομίας ανακτάται, δια της εκδόσεως αποφάσεως του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που εκδίδεται εντός τριών μηνών από την υποβολή σχετικής αίτησης του οικείου Ο.Τ.Α.. Με την απόφαση αυτή, πέραν των ανωτέρω:
α) εγκρίνεται η σύμβαση συστάσεως της Εταιρίας Μικτής Οικονομίας και ανάληψης του οικείου έργου, καθώς και τυχόν αναγκαίες τροποποιήσεις της,
β) καθορίζονται τυχόν επιπρόσθετες υποχρεώσεις της Εταιρίας Μικτής Οικονομίας εκ των αναφερομένων στο άρθρο 28 του ν. 947/1979. Στην περίπτωση αυτή, θεωρούνται νόμιμα καταρτισθείσες όλες οι μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων στη ΖΕΠ, που έλαβαν χώρα μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, από την οποία αρχίζει εκ νέου και η πενταετία του άρθρου 26 παρ. 2 του ν. 947/1979.
19. Υπόκεινται στον περιορισμό του ύψους, αλλά δεν υπόκεινται στον περιορισμό του αριθμού των ορόφων που τίθεται με τις διατάξεις του από 24/ 31.5.1985 προεδρικού διατάγματος (Δ΄ 270) «Τροποποίηση των όρων και περιορισμών δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών», τα βιομηχανικά κτίρια που έχουν ανεγερθεί ή πρόκειται να αναγερθούν κατά τις διατάξεις του άρθρου 4 του ως άνω προεδρικού διατάγματος.
20. Για την εγκατάσταση μεταποιητικών δραστηριοτήτων ανεξαρτήτως βαθμού όχλησης, εντός των ορίων καθορισμένων από σχέδια χρήσεων γης (Γ.Π.Σ., Ζ.Ο.Ε. κ.λπ.) υποδοχέων βιομηχανικών – βιοτεχνικών δραστηριοτήτων μέσης ή/και υψηλής όχλησης, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 4 του από 24/31.5.1985 προεδρικού διατάγματος (Δ΄ 270) περί αποστάσεως από πλησιέστερους οικισμούς και εφαρμόζονται οι ειδικότεροι όροι και περιορισμοί του εγκεκριμένου σχεδίου.
21. Η περίπτωση η΄ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174) αντικαθίσταται ως εξής:
«η) i) αθλητικών εγκαταστάσεων και υποστηρικτικών σε αυτές κτιρίων της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και των Ν.Π.Δ.Δ. που εποπτεύονται από αυτήν και
ii) αθλητικών εγκαταστάσεων και υποστηρικτικών σε αυτές κτιρίων που ανήκουν σε Αθλητικά Σωματεία και έχουν ανεγερθεί σε εκτάσεις που έχουν παραχωρηθεί σε αυτά από το Δημόσιο ή από Ν.Π.Δ.Δ, Ο.Τ.Α., εποπτεύονται από το Κράτος, επιχορηγούνται για τη συντήρηση ή επέκταση των εγκαταστάσεών τους από τον τακτικό προϋπολογισμό και λειτουργούν σε εκτάσεις που τους έχουν παραχωρηθεί από το Κράτος ή από Ν.Π.Δ.Δ..»
22. Οι προθεσμίες που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 18 του ν. 3208/2003 (Α΄ 303), όπως παρατάθηκαν με την παράγραφο 4 του άρθρου 19 του ν. 3467/2006 (Α΄ 128), το άρθρο 24 του ν. 3748/2009 (Α΄ 29) και την παρ. 9 του άρθρου 42 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) παρατείνονται μέχρι τις 31.12.2014.

1. Ακίνητα που ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ. και έχουν απολέσει το δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975 λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν χαρακτηρίζονται ως δάση και ως δασικές εκτάσεις και δεν κηρύσσονται αναδασωτέες. Ως λόγος απώλειας του χαρακτήρα αυτών νοείται και ένταξη των ακινήτων αυτών στο σχέδιο πόλης και ο χαρακτηρισμός αυτών ως οικοδομικών τετραγώνων. Με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Δασών μετά από εισήγηση επιτροπής που συγκροτείται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εκδίδεται διαπιστωτική πράξη άρσης τυχόν διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν για τα ως άνω ακίνητα για την προστασία της έκτασης στα πλαίσια της δασικής νομοθεσίας. Η επιτροπή είναι τριμελής, μη αμειβόμενη και αποτελείται από:
α) έναν δασολόγο της Διεύθυνσης Δασικών χαρτών της Ειδικής Γραμματείας Δασών,
β) έναν δασολόγο της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και
γ) έναν Νομικό. Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται ο οριζόμενος δασολόγος της Διεύθυνσης της Ειδικής Γραμματείας Δασών.
2. Για τα ανωτέρω ακίνητα που τυχόν έχουν χαρακτηριστεί δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις επιτρέπεται η αξιοποίησή τους για τη δημιουργία Περιφερειακού Πάρκου του ν. 3937/2011 και έργων κοινωφελούς χρήσης κατά τις κείμενες διατάξεις και μόνον υπό την επιφύλαξη των κατωτέρω παραγράφων.
3.α) Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή και του συναρμόδιου Υπουργού δύνανται να καθορίζονται στα ως άνω ακίνητα, με βάση εκπονηθείσα Ειδική Έκθεση, κατά την παρ.1β του άρθρου 6 του ν. 3937/2011, με την οποία τεκμηριώνεται η οικολογική σημασία της περιοχής, οι όροι δόμησης, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. Σε κάθε περίπτωση η επιτρεπόμενη δόμηση και μόνο επί των ακινήτων ή των τμημάτων αυτών, τα οποία εντάχθηκαν κατά τα ανωτέρω σε σχέδιο πόλης δεν υπερβαίνει το συντελεστή δόμησης που καθορίστηκε με την ένταξη στο σχέδιο πόλης και σε κάθε περίπτωση τον ισχύοντα μέσο συντελεστή δόμησης της περιοχής.
β) Για τα ως άνω ακίνητα ή τμήματα αυτών τα οποία προ του έτους 1975 εντάχθηκαν στο σχέδιο πόλης δεν ισχύουν τα όρια και οι ειδικές ρυθμίσεις που τυχόν προβλέπονται από τις ειδικές διατάξεις προστασίας των προεδρικών διαταγμάτων που έχουν εκδοθεί μεταγενέστερα. Με το ως άνω προεδρικό διάταγμα της παραγράφου α΄ του παρόντος άρθρου καθορίζονται και τα νέα όρια εφαρμογής των προεδρικών διαταγμάτων προστασίας.
γ) Προ της συνδέσεως των ακινήτων αυτών με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας απαιτείται η ολοκλήρωση των προτεινόμενων έργων προστασίας, διαχείρισης και ανάδειξης φυσικού περιβάλλοντος του Περιφερειακού Πάρκου, σύμφωνα με την, κατά την παρ. 1β του άρθρου 6 του ν. 3937/2011, ειδική έκθεση τεκμηρίωσης οικολογικής σημασίας. Η ολοκλήρωση των έργων διαπιστώνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση της Επιτροπής Διαχείρισης, η οποία συστήνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Με την αυτή υπουργική απόφαση καθορίζονται η σύνθεση, οι αρμοδιότητες και η διαδικασία ελέγχου και παραλαβής των έργων, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται από το προεδρικό διάταγμα.

1. Επιτρέπεται κατά παρέκκλιση των όρων δόμησης και των χρήσεων γης που ισχύουν για κάθε περιοχή η τοποθέτηση προσωρινών καταλυμάτων διαμονής εντός αγροκτήματος, σύμφωνα με τους όρους, τους περιορισμούς και τη διαδικασία αδειοδότησης που περιγράφονται στις επόμενες παραγράφους.
2. Ως προσωρινό κατάλυμα για τις ανάγκες του παρόντος νοείται η προσωρινή κατασκευή που αποτελείται εξ ολοκλήρου από ξηρή δόμηση (όπως κοχλιωτές κατασκευές, ξυλοκατασκευές, container εγκεκριμένου τύπου), η οποία εγκαθίσταται σε ελαφρά βάση ή με σημειακή θεμελίωση και στην οποία διαμένουν εργάτες που απασχολούνται με την καλλιέργεια της γης.
3. Ως αγρόκτημα για τις ανάγκες του παρόντος νοείται η συνεχής και ενιαία καλλιεργούμενη έκταση που ανήκει σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες ή είναι μισθωμένη. Η ενιαία αυτή έκταση δύναται να αποτελείται από επιμέρους τμήματα αγροτικής γης που ανήκουν σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες ή είναι μισθωμένα.
4. Το ελάχιστο εμβαδό στο οποίο επιτρέπεται η τοποθέτηση προσωρινών καταλυμάτων ορίζεται σε 10 στρέμματα ανά αγρόκτημα.
5. Τα προσωρινά καταλύματα είναι μόνον ισόγεια με μέγιστο ύψος 4 μέτρα και δεν δύνανται να καλύπτουν πέραν του 1% του αγροκτήματος, ανεξαρτήτως νομίμως υφισταμένων κτισμάτων ή που προβλέπεται να ανεγερθούν βάσει των οικείων διατάξεων. Εντός αυτής της ζώνης και πέραν της προβλεπόμενης ως άνω κάλυψης επιτρέπεται η τοποθέτηση γεννήτριας, υδατοδεξαμενής και χημικής τουαλέτας ή/και τουαλέτας κομποστοποίησης.
6. Πέραν του ανωτέρου καθοριζόμενου μέγιστου ύψους επιτρέπεται η κατασκευή στέγης έως 1,5 μ., στηθαίου, φωτοβολταϊκών – ηλιακών θερμοσίφωνων και καπνοδόχων.
7. Στα προσωρινά καταλύματα περιλαμβάνονται υποχρεωτικά χώροι που εξασφαλίζουν συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης όπως χώροι υγιεινής, κουζίνα, υπνοδωμάτια.
8. Τα προσωρινά καταλύματα τοποθετούνται σε ελάχιστη υποχρεωτική απόσταση 2,5 μ. από τα όρια του αγροκτήματος και σε μέγιστη 10 μ..
9. Σε περίπτωση που το αγρόκτημα έχει πρόσβαση σε εθνική, επαρχιακή και δημοτική οδό η τοποθέτηση των προσωρινών καταλυμάτων γίνεται υπό τις κάτωθι προϋποθέσεις σωρευτικά:
α. δεν είναι δυνατόν να τοποθετούνται επί της πλευράς του αγροκτήματος που έχει πρόσοψη σε εθνική, επαρχιακή και δημοτική οδό,
β. τηρούνται υποχρεωτικά οι προβλεπόμενες στην παράγραφο 8 του παρόντος άρθρου αποστάσεις.
10. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του οικείου Δήμου και μετά από γνωμοδότηση από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) εγκρίνεται πρότυπη αρχιτεκτονική μελέτη, στην οποία περιγράφονται με σαφήνεια οι μορφολογικοί κανόνες, το είδος, το μέγεθος και τα χρησιμοποιούμενα υλικά.
11. Για την αδειοδότηση της τοποθέτησης της κατασκευής εκδίδεται από την αρμόδια ΥΔΟΜ έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας μετά από αίτηση του καλλιεργητή και υποβολή των ακολούθων δικαιολογητικών:
α. Βεβαίωση της Διεύθυνσης Γεωργίας της οικείας Περιφέρειας για την καλλιέργεια του αγροκτήματος ή δήλωση ΟΣΔΕ συνοδευόμενη από Υπεύθυνη Δήλωση του καλλιεργητή περί της συνέχισης της καλλιέργειας.
β. Υπεύθυνη δήλωση του καλλιεργητή, με την οποία βεβαιώνει ότι είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης του αγροκτήματος ή σε διαφορετική περίπτωση υπεύθυνη δήλωση του/των ιδιοκτήτη/τών (για τα μισθωμένα τμήματα), περί της σύμφωνης γνώμης του/των για την τοποθέτηση του προσωρινού καταλύματος.
γ. Τίτλοι ιδιοκτησίας και λοιπά στοιχεία νομιμότητας.
δ. Τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένο, με την υπό κλίμακα σκαριφηματική αποτύπωση των προσωρινών καταλυμάτων (θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κ.λπ.).
ε. Αντίγραφο πρότυπης αρχιτεκτονικής μελέτης, όπως εγκρίθηκε από το ΣΑ και τον αρμόδιο δήμο.
στ. Σχηματική κάτοψη/τομή υπό κλίμακα 1/100.
ζ. Υπεύθυνη Δήλωση μηχανικού, στην οποία βεβαιώνεται ότι το προσωρινό κατάλυμα πληροί τις προδιαγραφές του παρόντος.
12. Η Υπηρεσία δόμησης μετά την κατάθεση των ανωτέρω δικαιολογητικών εκδίδει την έγκριση μικρής κλίμακας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην 55174/4.10.2013 (Β΄ 2605) υπουργική απόφαση. Μετά το πέρας των τριών ετών από την έκδοση της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας με ευθύνη του προσώπου, στο οποίο εκδόθηκε αυτή, επιβάλλεται η απομάκρυνση των προσωρινών καταλυμάτων, άλλως ακολουθείται η διαδικασία της κείμενης νομοθεσίας περί αυθαίρετων κατασκευών.
13. Με την ολοκλήρωση των εργασιών τοποθέτησης των προσωρινών καταλυμάτων προσκομίζεται στην αρμόδια ΥΔΟΜ υπεύθυνη δήλωση Μηχανικού, με την οποία βεβαιώνεται ότι οι εργασίες ολοκληρώθηκαν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην εκδοθείσα έγκριση, διαφορετικά η αρμόδια ΥΔΟΜ προβαίνει στις νόμιμες ενέργειες. Είναι δυνατή η ανανέωση της ανωτέρω προθεσμίας ανά διετία, με αίτηση του ενδιαφερομένου στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης με την οποία συνυποβάλλεται υπεύθυνη δήλωσή του περί μη αλλαγής των στοιχείων της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας, καθώς και βεβαίωση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας περί της συνέχισης της καλλιέργειας του αγροκτήματος ή δήλωση ΟΣΔΕ συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση του καλλιεργητή περί της συνέχισης της καλλιέργειας.
14. Θέματα τεχνικού και λεπτομερειακού χαρακτήρα σχετικά με την υλοποίηση του παρόντος δύναται να καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.

Το άρθρο 16 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85), όπως ισχύει σήμερα, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Νομικά και φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται λατομεία σχιστολιθικών πλακών, ανεξαρτήτως του αν ενέπιπταν ή όχι στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 34 του ν. 2115/1993 (Α΄ 15), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 2702/1999 (Α΄ 70), εφόσον μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει άδεια εκμετάλλευσης ή δεν έχουν συνάψει σύμβαση μίσθωσης με το Δημόσιο, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 9 του ν. 1428/1984, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 9 του ν. 2115/1993, δύνανται να συνεχίσουν την εκμετάλλευση των λατομείων αυτών υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) έχουν καταθέσει αίτηση στο αρμόδιο Δασαρχείο για την αναγνώριση της κυριότητας σε έκταση στην οποία περιλαμβάνεται ο λατομικός χώρος, εντός της προθεσμίας που όριζαν είτε το άρθρο 34 του ν. 2115/1993 είτε το άρθρο 14 του ν. 2702/1999 είτε το άρθρο 58 παρ.1 του ν. 4030/2011, ή
αα) δεν έχουν καταθέσει αίτηση εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από τις ως άνω διατάξεις αλλά εκμεταλλεύονται αποδεδειγμένα το λατομικό χώρο, όπως αυτός αποτυπώνεται στους ορθοφωτοχάρτες έτους 1996 ή
ββ) έχουν ιδιοκτησιακό δικαίωμα αναγνωρισμένο δικαστικά ή διοικητικά αλλά δεν κατέθεσαν αίτηση εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από τις ως άνω διατάξεις και εκμεταλλεύονται αποδεδειγμένα το λατομικό χώρο, όπως αυτός αποτυπώνεται στους ορθοφωτοχάρτες έτους 1996 και
β) έχουν ήδη υποβάλλει ή θα υποβάλλουν αρμοδίως, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος:
αα) αίτηση έγκρισης επέμβασης ή παραχώρησης σύμφωνα με το άρθρο 57 του ν. 998/1979,
ββ) αίτηση για τη χορήγηση άδειας εκμετάλλευσης,
γγ) τεχνική μελέτη σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 1428/1984 (Α΄ 43),
δδ) μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, και
εε) αίτηση για τη σύναψη απευθείας σύμβασης μίσθωσης, αν πρόκειται για δημόσιο λατομείο ή αίτηση για αναγνώριση της έκτασης. Την αίτηση μπορεί να υποβάλουν οι εκμεταλλευτές, στην περίπτωση που δεν είναι ιδιοκτήτες των εκτάσεων, αλλά διαθέτουν μισθωτήρια συμβόλαια και εξουσιοδότηση των φερόμενων ιδιοκτητών,
γ. τα νομικά και φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται τα λατομεία σχιστολιθικών πλακών και έχουν ιδιοκτησιακό δικαίωμα ήδη αναγνωρισμένο Διοικητικά ή Δικαστικά, υποβάλλουν μόνο τα στοιχεία αα−δδ του εδαφίου β΄.
2. Οι χωρικά αρμόδιες διευθύνσεις περιβάλλοντος εξετάζουν κατά προτεραιότητα τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) λατομείων σχιστολιθικών πλακών της παραγράφου 1, ώστε να εκδοθούν Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) το αργότερο εντός πέντε (5) μηνών από την κατάθεσή τους. Η εκμετάλλευση των λατομείων συνεχίζεται με βάση την υποβληθείσα μελέτη μέχρι την τυχόν έκδοση πράξεως απόρριψής της. Στην περίπτωση που απορριφτεί η αίτηση, διακόπτεται η λειτουργία της επιχείρησης και εκδίδονται οι διοικητικές πράξεις περί προστασίας των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία. Λατομικός χώρος των λατομείων της παραγράφου 1 του παρόντος θεωρείται ο αποτυπωμένος στα διαγράμματα που συνοδεύουν την εγκεκριμένη τεχνική μελέτη του άρθρου 9 του ν. 1428/1984. Επί αυτού θα εκδοθούν οι διοικητικές πράξεις της υποπαραγράφου β΄ της παραγράφου 1 του παρόντος.
3. Η κατά την παράγραφο 1 εκμετάλλευση παύει αυτοδικαίως αν εντός αποκλειστικής, προθεσμίας τριών (3) ετών από τη λήξη της ανωτέρω εξάμηνης προθεσμίας δεν χορηγηθεί στους αιτήσαντες η άδεια εκμετάλλευσης ή, αν πρόκειται για δημόσιο λατομείο, δεν συναφθεί η αιτηθείσα σύμβαση απευθείας μίσθωσης με το Δημόσιο. Στην περίπτωση σύναψης σύμβασης με το Δημόσιο, προϋπόθεση για την ενεργοποίησή της είναι η κατάθεση εγγυητικής επιστολής πιστωτικού ιδρύματος για τα οφειλόμενα στο Δημόσιο μισθώματα της περιόδου έως την επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εκτάσεων στις οποίες διενεργείται η εκμετάλλευση των λατομείων της παραγράφου 1. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται το περιεχόμενο της εγγυητικής επιστολής σε συνάρτηση με το μίσθωμα, η διάρκειά της, οι όροι κατάπτωσης αυτής και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Έως την αναγνώριση του δικαιώματος κυριότητας επί των εκτάσεων αυτών, η έγκριση επέμβασης θα εκδίδεται επί δημοσίας εκτάσεως και θα καταβάλλεται αντάλλαγμα χρήσης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 12 του άρθρου 45 του ν. 998/1979 (Α΄ 289) σε τέσσερις ισόποσες δόσεις και κατάθεση και εγγυητικής επιστολής πιστωτικού ιδρύματος ίση με το υπόλοιπο των τριών δόσεων, η οποία δύναται να μειώνεται κατά το αντίστοιχο ποσό καταβολής. Σε περίπτωση μη καταβολής μιας εκ των δόσεων καταπίπτει η εγγυητική επιστολή υπέρ του Δημοσίου και το ποσό κατατίθεται στον Ειδικό Φορέα Δασών του Πράσινου Ταμείου και ο εκμεταλλευτής του λατομείου αποβάλλεται με σχετικό πρωτόκολλο της οικείας δασικής αρχής. Όταν η αίτηση για τη χορήγηση της έγκρισης επέμβασης έχει υποβληθεί μετά την ισχύ του ν. 4014/2011, η έγκριση επέμβασης ενσωματώνεται στην Α.Ε.Π.Ο.. Μέσα στην ανωτέρω προθεσμία των τριών (3) ετών ετών οι συναρμόδιες υπηρεσίες οφείλουν να έχουν περαιώσει τις κατά νόμο ενέργειές τους και να έχουν αποφανθεί οριστικά επί των υποβληθέντων αιτημάτων αναφορικά με τη λειτουργία των λατομείων σχιστολιθικών πλακών.
4. Το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Σ.Ι.Δ.), στο οποίο έχουν υποβληθεί αιτήσεις αναγνώρισης κυριότητας ή άλλου εμπράγματος δικαιώματος, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 2115/1993 ή με το άρθρο 14 του ν. 2702/1999 ή με την παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4030/2011, οφείλει να εκδώσει σχετική απόφαση το αργότερο εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Κατά της απόφασης αυτής δεν επιτρέπεται προσφυγή ενώπιον του Αναθεωρητικού Συμβουλίου Ιδιοκτησίας Δασών.
5. Μέχρι την επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους αναστέλλεται:
α. Η είσπραξη των προστίμων που έχουν επιβληθεί σε αυτούς που εκμεταλλεύονται τα λατομεία της παραγράφου 1 εκτός από τα πρόστιμα του ν. 1650/1986 και του άρθρου 15 του ν. 669/1977 (Α΄ 241).
β. Η εκτέλεση των πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής και των πρωτοκόλλων καθορισμού αποζημιώσεως χρήσεως που έχουν επιβληθεί με τη δασική νομοθεσία. Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής, αποφάσεις κήρυξης αναδάσωσης, διοικητικές ποινές προστίμων ή ειδικής αποζημίωσης και κάθε άλλη διοικητική πράξη που προβλέπεται από τη δασική νομοθεσία για την προστασία των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων των περιπτώσεων των λατομείων της παραγράφου 1 του παρόντος, αίρονται υποχρεωτικά με πράξη του αρμοδίου οργάνου, εάν έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις της ανωτέρω διάταξης. Μέχρι την ολοκλήρωση της προβλεπόμενης διαδικασίας, δεν εκδίδονται διοικητικές πράξεις προστασίας των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία.»

1. Οι βεβαιώσεις εγγραφής των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων στις τάξεις 3η έως και 7η του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (Μ.Ε.ΕΠ.) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, οι οποίες έχουν ημερομηνία λήξης έως και τις 30.6.2014 ή έχουν λάβει παράταση, σύμφωνα με το άρθρο 55 του ν. 4186/2013, παρατείνονται από την ημερομηνία λήξης τους μέχρι και τις 30.06.2014, εφόσον οι επιχειρήσεις υποβάλουν σχετικό αίτημα έως και εξήντα (60) ημέρες από την έναρξη ισχύος του παρόντος ή έχουν υποβάλει στην Υπηρεσία τήρησης του Μ.Ε.ΕΠ. αίτηση αναθεώρησης. Η έναρξη ισχύος της ανωτέρω παραγράφου άρχεται από την ψήφισή της.
2. Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 35 της Κωδικοποίησης Νομοθεσίας Κατασκευής Δημοσίων Έργων (κ.ν. 3669/2008), όπως ισχύουν, εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις εν εξελίξει συμβάσεων, για τις οποίες ο ανάδοχος έχει προσκομίσει πρόσθετη εγγύηση καλής εκτέλεσης. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που έχει κινηθεί και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της έκπτωσης του αναδόχου κατά το άρθρο 61 της Κωδικοποίησης Νομοθεσίας Κατασκευής Δημοσίων Έργων ή έχει οριστικοποιηθεί η προβλεπόμενη στο άρθρο 60 της Κωδικοποίησης Νομοθεσίας Κατασκευής Δημοσίων Έργων ειδική διαταγή.
3. Στο άρθρο δεύτερο του ν. 1190/1981 (Α΄ 203) προστίθεται παράγραφος 7Α ως εξής:
«7.Α. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί, σε περιπτώσεις σεισμών, να καθορίζεται ο αναγκαίος αριθμός των επιτρεπόμενων κατ’ έτος ημερών εκτός έδρας μετακινήσεων του προσωπικού που υπηρετεί ή και διατίθεται στην Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (Υ.Α.Σ.) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για την αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από τους σεισμούς, κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του ν. 2685/1999 (Α΄ 35). Οι διατάξεις τους παρόντος ισχύουν από την 1η Νοεμβρίου 2013 και κατά την πρώτη εφαρμογή η ανωτέρω κοινή απόφαση εκδίδεται εντός διμήνου από τη δημοσίευση του παρόντος.»
4. Συνιστάται λογαριασμός στην Τράπεζα της Ελλάδος, στον οποίο κατατίθενται χρηματικά ποσά από οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο για την αρωγή των πληγέντων από τους σεισμούς της 26ης Ιανουαρίου 2014 και της 3ης Φεβρουαρίου 2014 στις νήσους Κεφαλληνίας και Ιθάκης. Τα κατατιθέμενα στο λογαριασμό αυτόν χρήματα δεν εντάσσονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι κατηγορίες των δικαιούχων, ο τρόπος κατανομής των κονδυλίων σε κάθε κατηγορία αυτών, ο τρόπος και ο χρόνος διάθεσής τους στους δικαιούχους, τα απαιτούμενα σε κάθε περίπτωση δικαιολογητικά, ο τρόπος κίνησης και διαχείρισης του λογαριασμού, καθώς και το όργανο ελέγχου της διαχείρισής του.

1. Η παρ. 3 του άρθρου πέμπτου του ν. 4117/2013 (Α΄ 29), όπως τροποποιήθηκε με την περίπτωση 1 της Υποπαραγράφου ΙΓ.9 της παραγράφου ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α΄ 85) αντικαθίσταται ως εξής:
«3) Τροποποιήσεις του άρθρου 3 του ν. 2744/1999 (Α΄ 222), με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 19 του ν. 1068/1980 (Α΄ 190).
α) Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 3 του ν. 2744/1999 (Α΄ 222), με την οποία αντικαταστάθηκαν οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 19 του ν. 1068/1980 (Α΄ 190), ενοποιούνται σε μία παράγραφο που αριθμείται ως παράγραφος 1 και έχει ως εξής:
«1. Μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2015, τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών μετά από πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων. Οι αποφάσεις αυτές του Υπουργού Οικονομικών, μαζί με την επισυναπτόμενη πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
β) Μετά το τέλος των παραγράφων 1 και 2 της παραγράφου 3 του άρθρου 3 του ν. 2744/1999 (Α΄ 222), όπως ενοποιούνται και αντικαθίστανται με την ανωτέρω παράγραφο 1 του παρόντος νόμου, προστίθενται νέοι παράγραφοι 2, 3 και 4 που έχουν ως εξής:
«2. Από την 1η Ιουλίου του 2015 τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με αποφάσεις του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων μετά από διαβούλευση με τον Υπουργό Οικονομικών και άλλους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίες δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σε περίπτωση που η απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων έχει αποκλίσεις από τις προτάσεις του Υπουργού Οικονομικών, όπως εκείνες διατυπώθηκαν κατά τη διαβούλευση, πρέπει να αιτιολογούνται και να δημοσιεύονται μαζί με τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3. Οι αποφάσεις που αφορούν τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών έχουν πενταετή διάρκεια και εκδίδονται στο τέλος κάθε περιόδου για κάθε επόμενη πενταετία.
4. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε., η οποία εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομικών μετά από πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων, δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο υδρεύσεως ή αποχετεύσεως για τους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τους εν γένει χρήστες, οι οποίοι εξυπηρετούνται εξ ιδίου δικτύου είτε υδρεύσεως είτε αποχετεύσεως, ανεξαρτήτως του ενιαίου δικτύου υδρεύσεως και αποχετεύσεως της Εταιρείας.»
2. Το άρθρο 21 του ν. 2937/2001, όπως τροποποιήθηκε με την υποπαράγραφο ΙΓ.10 της παραγράφου ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 21

1. Μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2015, τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών μετά από πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων. Οι αποφάσεις αυτές του Υπουργού Οικονομικών, μαζί με την επισυναπτόμενη πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων, δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
2. Από την 1η Ιουλίου του 2015 τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με αποφάσεις του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων μετά από διαβούλευση με τον Υπουργό Οικονομικών και άλλους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίες δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σε περίπτωση που η απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων έχει αποκλίσεις από τις προτάσεις του Υπουργού Οικονομικών, όπως εκείνες διατυπώθηκαν κατά τη διαβούλευση, πρέπει να αιτιολογούνται και να δημοσιεύονται μαζί με τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3. Οι αποφάσεις που αφορούν τα τιμολόγια των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών έχουν πενταετή διάρκεια και εκδίδονται στο τέλος κάθε περιόδου για κάθε επόμενη πενταετία.
4. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., η οποία εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομικών μετά από πρόταση του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων, δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο υδρεύσεως ή αποχετεύσεως για τους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τους εν γένει χρήστες, οι οποίοι εξυπηρετούνται εξ ιδίου δικτύου είτε υδρεύσεως είτε αποχετεύσεως, ανεξαρτήτως του ενιαίου δικτύου υδρεύσεως και αποχετεύσεως της Εταιρείας.»
3.α. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Η Ρ.Α.Λ. συγκροτείται από 9 μέλη και επικουρείται στη λειτουργία της από οργανικές μονάδες, οι οποίες εξειδικεύονται με το προεδρικό διάταγμα της παρ. 9β του παρόντος. Τα μέλη της Ρ.Α.Λ. ορίζονται με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν εισήγησης του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου. Η θητεία τους είναι πενταετής. Κατ’ εξαίρεση, η πρώτη θητεία των μελών της Ρ.Α.Λ. είναι διετής και δύναται να ανανεωθεί για μία μόνον φορά για πέντε (5) έτη, με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου κατόπιν εισήγησης του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου. Εξ αυτών ένα μέλος είναι ο Πρόεδρος, ένα ο Αντιπρόεδρος και δύο Εισηγητές, οι οποίοι είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.
3. Τα μέλη της Ρ.Α.Λ., τα οποία απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας και κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους δεσμεύονται μόνο από το νόμο και τη συνείδησή τους, είναι πρόσωπα αναγνωρισμένου κύρους που διακρίνονται για την επιστημονική τους κατάρτιση και την ειδικότερη γνώση της λειτουργίας των λιμένων και του δικαίου του ανταγωνισμού και διαθέτουν εμπειρία σε ναυτιλιακές και επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων είναι ανώτατος κρατικός λειτουργός πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και τελεί, κατά το χρόνο που κατέχει τη θέση του, σε αναστολή της επαγγελματικής του δραστηριότητας.»
β. Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Οι αποφάσεις της Ρ.Α.Λ. είναι δημόσιες, καταχωρίζονται σε ειδικό αρχείο, είναι προσβάσιμες μέσω της ιστοσελίδας της Ρ.Α.Λ., και αναρτώνται στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 3861/2010 (Α΄ 112), εκτός εάν πρόκειται για πράξεις δημοσιευτέες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ΚΔΔ), οπότε δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
γ. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αντικαθίσταται ως εξής: «Οι εκτελεστές πράξεις της Ρ.Α.Λ. κοινοποιούνται στους ενδιαφερόμενους και στον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου. Κατ’ αυτών χωρεί αίτηση αναθεώρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΔΔ, εφόσον θεωρούν πως η εν λόγω απόφαση αντιτίθεται του νόμου και των κανονισμών της Ρ.Α.Λ., η οποία ασκείται μέσα σε τριάντα ημέρες από τη γνώση ή την κοινοποίησή της από τους ενδιαφερόμενους ή τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου.»
δ. Στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 8 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, προστίθεται ενδιαμέσως του κειμένου μεταξύ κομμάτων η φράση «τη μέριμνα για την ελεύθερη πρόσβαση στις λιμενικές υπηρεσίες».
ε. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 11 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αντικαθίσταται ως εξής:
«Οι πόροι της Ρ.Α.Λ. προέρχονται από τέλος, το οποίο επιβάλλεται ετησίως με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και Ναυτιλίας και Αιγαίου επί των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. και των Λιμενικών Ταμείων.»
στ. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 12 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αντικαθίσταται ως εξής: «α) Με αιτιολογημένη απόφαση της Ρ.Α.Λ. είναι δυνατή η κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους εγγραφή ή αύξηση πιστώσεων στον προϋπολογισμό της με μείωση άλλων πιστώσεων.»
ζ. Στο τέλος της παραγράφου 13 του άρθρου 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Πριν τη μετατροπή της Ρ.Α.Λ. σε Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, θα αξιολογηθεί ευρύτερα ο ρόλος της και οι αρμοδιότητές της και θα προωθηθούν όποιες μεταρρυθμίσεις κρίνονται αναγκαίες.»
η. Στο άρθρο 43 του ν. 4150/2013 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει οήμερα, προστίθεται παράγραφος 14 ως ακολούθως:
«14. Η μεθοδολογία για την έκδοση ρυθμιστικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της τιμολόγησης καθορίζεται μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2015 με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ύστερα από διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη και εισήγηση της Ρ.Α.Λ., η οποία προσαρτάται στην ως άνω απόφαση. Από 1ης Ιουλίου 2015, οι αντίστοιχες αποφάσεις εκδίδονται από τη Ρ.Α.Λ., κατόπιν διαβούλευσης με τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλους εμπλεκομένους. Σε περίπτωση που η Ρ.Α.Λ. εκδώσει απόφαση διαφορετική από τη γνώμη του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, αυτή απαιτείται να είναι αιτιολογημένη και δημοσιοποιημένη κατά το χρόνο δημοσίευσης της απόφασης. Την 1η Ιουλίου 2016 η Ρ.Α.Λ. καθίσταται πλήρως Ανεξάρτητη Αρχή. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας
και Αιγαίου, το οποίο θα εκδοθεί μέχρι τις 31.12.2014 καθορίζονται οι ακριβείς ρυθμιστικές αποφάσεις για την έκδοση των οποίων είναι αρμόδια η Ρ.Α.Λ..»
4.α. To δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 22 του ν. 2367/1953 (Α΄ 82) καταργείται.
β. Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του ν. 2093/1992 (Α΄ 181) προστίθενται νέα εδάφια, ως εξής: «Εξαιρετικά, σε περίπτωση άρσης ακινησίας οχήματος, αυτοκινήτου ή μοτοσυκλέτας ιδιωτικής χρήσης του πρώτου εδαφίου της παρούσας, εντός του έτους 2014, τα τέλη κυκλοφορίας του έτους αυτού καταβάλλονται αναλογικά για τους υπόλοιπους μήνες μέχρι το τέλος του έτους, συμπεριλαμβανομένου του μήνα της άρσης της ακινησίας και πριν την άρση ακινησίας. Με πράξη της αρμόδιας υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης διαπιστώνεται το οφειλόμενο ποσό με βάση την ακριβή ημερομηνία της άρσης ακινησίας και τίθεται εκ νέου σε κυκλοφορία το όχημα.»
5. α. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 8 του ν. 3832/2010 (Α΄ 38), όπως προστέθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 93 του ν. 4182/2013, καταργείται από τότε που ίσχυσε.
β. Στην περίπτωση στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 17 του ν. 4174/2013, όπως τροποποιήθηκε με την υποπερίπτωση δ΄ της περίπτωσης 3 της Υποπαραγράφου Δ.2 της παραγράφου Δ του ν. 4254/2014 (Α΄ 85) οι λέξεις «καθώς και στους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της» αντικαθίστανται με τις λέξεις «καθώς και σε εξουσιοδοτημένο προσωπικό ή εξουσιοδοτημένα πρόσωπα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 8 του ν. 3832/2010, όπως ισχύει, στην οποία ορίζεται η διασφάλιση σε κάθε περίπτωση, της τήρησης του απορρήτου των στοιχείων.»
6. Η προθεσμία του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 21 του ν. 4123/2013 (Α΄ 43) παρατείνεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2015 για τη μη επιβολή κυρώσεων στους υπόχρεους τήρησης αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης του άρθρου 19 του ίδιου νόμου στα παρακάτω προϊόντα των κατηγοριών της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3054/2002 (Α΄ 230):
α. Άσφαλτος (κατηγορία IV)
β. Υγραέρια − LPG (κατηγορία V)
γ. Λιπαντικά (κατηγορία VI).

Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά από τις επιμέρους διατάξεις. Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Λευκάδα, 14 Απριλίου 2014
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

Ν. 4258/2014 (ΦΕΚ 94/Α` 14.4.2014)

Τροποποιήθηκε από :

Ο φορέας των κοινωνικών εταίρων για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία.

Ακολουθήστε μας

Ν. 4258/2014 (ΦΕΚ 94/Α` 14.4.2014)

Τροποποιήθηκε από :

Άρθρο 1: Ορισμοί

Άρθρο 7: Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας

Άρθρο 11: Διατάξεις έκδοσης εγκρίσεων και αδειών δόμησης

Άρθρο 15: Πυρασφάλεια − Στατική επάρκεια − Πρόσβαση Α.Μ.Ε.Α.

Άρθρο 16: Στέγαστρα− Ενεργειακή αναβάθμιση − Α.Π.Ε. Πυλώνες φωτισμού

Άρθρο 19: Διαδικασία αδειοδότησης

Άρθρο 20: Τροποποιήσεις του ν. 4067/2012 (79/Α) (Ν.Ο.Κ.)

Άρθρο 22: Τροποποιήσεις ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων

Άρθρο 23: Ακίνητα του δημοσίου – Δημιουργία περιφερειακών πάρκων περιβαλλοντικής προστασίας και αξιοποίησης

Άρθρο 24: Προσωρινά καταλύματα σε καλλιεργούμενες εκτάσεις

Άρθρο 27: Λατομεία σχιστολιθικών πλακών

Άρθρο 30: Ρύθμιση θεμάτων δημοσίων έργων και αντιμετώπισης των συνεπειών φυσικών καταστροφών

Άρθρο 33: Ρυθμίσεις για τον καθορισμό τιμολογίων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, Συμπλήρωση διατάξεων για τη Ρυθμιστική Αρχή των Λιμένων και άλλες διατάξεις

Άρθρο 37: Έναρξη ισχύος

Ακολουθήστε μας