Υ.Α. οικ. 32514 ΕΞ 2022/2022 (ΦΕΚ 4002/Β` 29.7.2022)

Ως «έργα χαμηλής όχλησης» χαρακτηρίζονται τα έργα εγκατάστασης ή και συντήρησης δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών με τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, ιδίως έργα εγκατάστασης δικτύων ή και επέκτασης μικρής κλίμακας, έργα μετατόπισης υφιστάμενων δικτύων, έργα συντήρησης ή και επισκευής δικτύων τα οποία εξαιρούνται από τη διαδικασία χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης του Παραρτήματος Χ του ν. 4070/2012, σύμφωνα με την παρ. 15 του άρθρου 151 του ν. 4727/2021. Στα ως άνω έργα δεν συμπεριλαμβάνονται τα έργα εγκατάστασης δομικών κατασκευών κεραιών.
Οι προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό ενός έργου ως «χαμηλής όχλησης» περιγράφονται στο Άρθρο 3 της παρούσας απόφασης και θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά.

1. Για τους σκοπούς της παρούσας, ένα έργο εγκατάστασης ή συντήρησης δικτύων θεωρείται «έργο χαμηλής όχλησης» εφόσον ικανοποιεί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
α. Τεχνική εκσκαφής: Θα πρέπει το έργο της εκσκαφής να πραγματοποιείται με την τεχνική χαμηλής όχλησης “micro-trenching” ή “mini trenching” όπως περιγράφονται στις Συστάσεις της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU) L.153: Mini-trench installation technique, L.154:
Micro-trench installation technique και το L.155: Low impact trenching technique for FTTx networks όπως εκάστοτε ισχύουν, περιλαμβανομένων και των αναγκαίων φρεατίων.
β. Χωροθέτηση εκσκαφής: Το έργο της εκσκαφής δύναται να πραγματοποιείται σε πάσης φύσεως δρόμους και πεζόδρομους. Επιπλέον δύναται να εκτελείται και επί πεζοδρομίων για την εγκατάσταση καμπινών και για την πραγματοποίηση τομών επί αυτών για την σύνδεση των κτιρίων. Διευκρινίζεται ότι οι οικίσκοι ρητά εξαιρούνται από την παρούσα διαδικασία.
γ. Διαστάσεις διατομής εδάφους (μέγιστα επιτρεπτά όρια):
αα. Διαστάσεις τομής εδάφους: Πλάτος έως 10 εκατοστά (cm), βάθος εκσκαφής έως 45 cm.
ββ. Διαστάσεις φρεατίων: Εμβαδό έως 1,4 τετραγωνικά μέτρα (μ2), βάθος εκσκαφής έως 100 cm.
ββ1. Διαστάσεις συνοδών φρεατίων καμπινών: Εμβαδό έως 2,1 μ2, βάθος εκσκαφής έως 160 cm.
γγ. Διαστάσεις τομής πεζοδρομίου: Πλάτος έως 50 cm, βάθος εκσκαφής έως 50 cm.
δδ. Διαστάσεις καμπίνας: Πλάτος έως 180 cm, Βάθος έως 80 cm, Ύψος έως 210 cm, βάθος εκσκαφής έως 80 cm. Σε περίπτωση που η καμπίνα εγκατασταθεί επί πεζοδρομίου, το ελάχιστο ενιαίο ελεύθερο πλάτος πεζοδρομίου, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να μην είναι μικρότερο από 70 cm.
δ. Οι εργασίες υλοποίησης του έργου δύνανται να διακρίνονται σε έως πέντε (5) τμήματα, κάθε ένα από τα οποία θα πρέπει να ολοκληρώνεται εντός είκοσι μία (21) ημερολογιακών ημερών, συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς του οδοστρώματος στην προηγούμενη κατάσταση, με την εξαίρεση των κάθετων τομών επί πεζοδρομίων, οι οποίες θα πρέπει να αποκαθίστανται εντός (2) εργάσιμων ημερών.
ε. Να μην απαιτείται εκτροπή στην οδική κυκλοφορία των οχημάτων όσο διαρκούν τα έργα για διάστημα μεγαλύτερο των τριών (3) ωρών ανά τμήμα έργου ημερησίως και σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 6 της παρούσας.
στ. Να υλοποιείται επί οδών στις οποίες το όριο ταχύτητας, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση εφαρμοζόμενες διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που κυρώθηκε με τον ν. 2696/1999 (Α’ 57), εφεξής «ΚΟΚ», είναι έως 60 χιλιόμετρα/ώρα, καθώς και σε οδούς που διατρέχουν περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως (υπεραστικές), στις οποίες το όριο ταχύτητας, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση εφαρμοζόμενες διατάξεις του ΚΟΚ είναι έως 90 χιλιόμετρα/ώρα.
ζ. Εφόσον πρόκειται για έργο εγκατάστασης, να περιλαμβάνει, πέρα από τις διαμήκεις τομές, και το σύνολο των εκσκαφών που θα απαιτηθούν επί του οδοστρώματος για τις κάθετες τομές για τις συνδέσεις κτηρίων.
η. Από την έναρξη λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος μέσω του οποίου υλοποιείται η μονοαπευθυντική διαδικασία υποβολής αιτήσεων έγκρισης ή χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης και η χορήγηση των δικαιωμάτων διέλευσης, να πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 4, του άρθρου 5 και του άρθρου 6 του Παραρτήματος Χ του ν. 4070/2012.
2. Ένα έργο επέκτασης δικτύων χαρακτηρίζεται ως «έργο χαμηλής όχλησης» εφόσον αφορά:
α. τη σύνδεση κτηρίων σε ήδη εγκατεστημένη ή υπό εγκατάσταση, κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, υποδομή οπτικών ινών κατά μήκος οδού, είτε
β. τη σύνδεση κτηρίων τα οποία δεν είχαν ανεγερθεί κατά την εγκατάσταση υποδομής οπτικών ινών που έχει ολοκληρωθεί σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρούσας απόφασης, είτε
γ. τις αναγκαίες επεκτάσεις επί του πεζοδρομίου για τις συνδέσεις κτηρίων του σημείου ζ της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
Στα έργα επέκτασης δικτύων επιτρέπεται εκσκαφή σε όλο το πλάτος του πεζοδρομίου, ενώ αποκλειστικά για τις περ. α. και β. της παρούσας παραγράφου, επιτρέπονται και οι αναγκαίες κάθετες τομές επί του οδοστρώματος, το μήκος των οποίων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα οκτώ (8) μέτρα.
Για τις διαστάσεις των τομών επί του εδάφους ισχύουν οι περιορισμοί της περ γ. της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Η συνολική διάρκεια του έργου επέκτασης δεν πρέπει να ξεπερνά τις δύο (2) εργάσιμες μέρες, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών αποκατάστασης.

1. Για την υλοποίηση έργων χαμηλής όχλησης, από την έναρξη ισχύος της παρούσας, ακολουθείται η εξής διαδικασία:
α. O πάροχος υποβάλλει φάκελο στον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης σύμφωνα με την παρ.  2 του άρθρου 3 του Παραρτήματος Χ του ν. 4070/2012 και φάκελο με τα στοιχεία των παραγράφων αα’, ββ’ και γγ’ κατωτέρω στην αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση ή Διεύθυνση Τροχαίας, τουλάχιστον είκοσι ημερολογιακές (20) ημέρες πριν την έναρξη εργασιών.
Ο πλήρης φάκελος περιλαμβάνει:
αα. Νομιμοποιητικά έγγραφα, σε περίπτωση αιτούντος νομικού προσώπου, συνοδευόμενα από τις απαιτούμενες κατά περίπτωση εγκρίσεις από τους αρμόδιους φορείς έγκρισης δικαιωμάτων διέλευσης, όπως αυτοί ορίζονται και περιγράφονται στο σημείο 1 του άρθρου 3 του Παραρτήματος Χ του ν. 4070/2012, τις οποίες θα έχει μεριμνήσει προηγουμένως να λάβει ο πάροχος.
ββ. Υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986, ότι τα στοιχεία που υποβάλλει είναι επαρκή, αληθή, ακριβή και δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους αντιφάσεις, η οποία επιπλέον περιλαμβάνει και τα πλήρη στοιχεία του εργολάβου ή και των υπεργολάβων που θα εκτελέσουν το έργο και ιδίως την επωνυμία, την έδρα, τον ΑΦΜ/ΔΟΥ και τα στοιχεία του νόμιμου εκπροσώπου τους, καθώς και τον επιβλέποντα μηχανικό.
γγ. Λεπτομερές γεωαναφερμένο σχέδιο επί του οποίου επισημαίνεται αναλυτικά η σχεδιαζόμενη όδευση, οι σχεδιαζόμενες ευκολίες (φρεάτια, καμπίνες κ.λπ.), οι τυπικές διατομές τομών και κατασκευαστικών λεπτομερειών, καθώς και αναφορά της συγκεκριμένης τεχνικής που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ή/και των τεχνικών προδιαγραφών σύμφωνα με τον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισμό για εγκαταστάσεις δικτύων εκτός κτιρίων.
Με την αποπεράτωση και ολοκλήρωση των εργασιών εκσκαφής και εγκατάστασης οδεύσεων και ευκολιών, οι πάροχοι υποβάλλουν στον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης την τελική διαδρομή όδευσης και τις θέσεις εγκατάστασης των ευκολιών (γεωαναφερμένο σχέδιο as built). Η υποβολή του σχεδίου as built αποτελεί, μεταξύ άλλων, προϋπόθεση για την επιστροφή της εγγυητικής επιστολής της υποπερ. αα, της περ. γ, του παρόντος άρθρου.
Αναλυτική περιγραφή των εργασιών, η οποία περιλαμβάνει: (1) ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου, με σαφή πρόβλεψη για τους χρόνους εκτέλεσης κάθε τμήματος του έργου και ολοκλήρωσης των εργασιών αποκατάστασης, και την εκτιμώμενη ημερομηνία έναρξης των εργασιών, η οποία δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από τρεις (3) μήνες από την υποβολή του φακέλου, (2) τα τεχνικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν, (3) τα μέτρα ασφαλείας κατά την εργασία, (4) τους χώρους απόρριψης των προϊόντων της εκσκαφής, (5) τις διαδικασίες αποκατάστασης του περιβάλλοντος, (6) πρόβλεψη διευθέτησης της κυκλοφορίας, εφόσον απαιτείται, έως 3 ώρες ημερησίως ανά τμήμα έργου, καθώς και (7) όπου απαιτείται, μελέτη εργοταξιακής σήμανσης και ασφάλισης, η οποία εκπονείται από μηχανικό κάτοχο μελετητικού πτυχίου στην κατηγορία των συγκοινωνιακών έργων.
δδ. Αναλυτικό προϋπολογισμό των εργασιών αποκατάστασης των χώρων του έργου, σύμφωνα με τα ισχύοντα Ενιαία Τιμολόγια Έργων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
εε. Αναλυτικό προϋπολογισμό των τελών διέλευσης και των τελών χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, με βάση το σχετικό Κανονισμό της ΕΕΤΤ, εφόσον πρόκειται για έργο εγκατάστασης δικτύων.
β. Εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από την υποβολή του φακέλου, ο φορέας στον οποίον έχει υποβληθεί:
αα. Αν είναι αναρμόδιος, επιστρέφει στον Πάροχο το σχετικό φάκελο, γνωστοποιώντας του παράλληλα τον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης,
ββ. Αν είναι αρμόδιος και ο φάκελος είναι ελλιπής ή αποκλίνει από τις απαιτήσεις της παρ. 1 του παρόντος άρθρου αρνείται αιτιολογημένα την εκτέλεση των προγραμματιζόμενων εργασιών που περιγράφονται στον φάκελο, προσδιορίζοντας εγγράφως και με σαφήνεια τις ελλείψεις ή αποκλίσεις από τα οριζόμενα στην παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να συμπληρωθεί ο φάκελος. Επίσης, δύναται να υποδείξει τροποποίηση του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης των εργασιών για μέγιστο διάστημα μέχρι δύο (2) μήνες, αιτιολογημένα, αποκλειστικά για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, ή περιορισμού της όχλησης του περιβάλλοντος και των πολιτών. Ομοίως, εφόσον πρόκειται για έργο εγκατάστασης ή συντήρησης δικτύων, δύναται να υποδείξει τροποποίηση του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης των εργασιών για μέγιστο διάστημα μέχρι εννέα (9) μήνες
από την έναρξη των εργασιών οδοποιίας, εφόσον αποδεδειγμένα έχει δημοσιοποιήσει, κατ’ ελάχιστον στον επίσημο διαδικτυακό τόπο του, τον προγραμματισμό εκτέλεσης οποιουδήποτε έργου οδοποιίας στη σχεδιαζόμενη όδευση, τουλάχιστον έξι (6) μήνες πριν την προβλεπόμενη έναρξη του έργου χαμηλής όχλησης, εκτός αν η ολοκλήρωση του τελευταίου προηγείται της έναρξης του έργου οδοποιίας. Η άρνηση ή οι υποδείξεις τροποποιήσεων, μπορεί να αφορούν τμήμα ή το σύνολο των εργασιών. Επίσης, ο φορέας οφείλει να επαληθεύει τον προϋπολογισμό των τελών διέλευσης και των τελών χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης και να ενημερώνει τον πάροχο για τυχόν απαιτούμενη διόρθωση σφαλμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, ο πάροχος οφείλει να καταβάλει το ορθά υπολογισμένο ποσό των τελών στον αρμόδιο φορέα εντός της προθεσμίας της κατωτέρω περ. δ.
Στην περίπτωση ελλείψεων ή αποκλίσεων του φακέλου, ο πάροχος θα πρέπει να προχωρήσει στην υποβολή των εγγράφων που λείπουν ή σε αποκατάσταση των ελλείψεων, ώστε να πληρούνται όλες οι απαιτήσεις που έχει θέσει o αρμόδιος φορέας, εντός πέντε (5) ημερολογιακών ημερών. Σε περίπτωση υποβολής συμπληρωματικού υλικού εκκινεί νέα ισόχρονη προθεσμία ελέγχου. Οι τυχόν ελλείψεις και πιθανές αποκλίσεις, θα πρέπει να καταδεικνύονται από τους αρμόδιους φορείς συνολικά, προκειμένου να αποφεύγονται καθυστερήσεις από την συνεχή υπόδειξη ελλείψεων και τη συνεπακόλουθη εκ νέου εκκίνηση της προβλεπόμενης στην παρούσα προθεσμίας.
γγ. Αν θεωρεί ότι το έργο, είτε στο σύνολό του, είτε τμήμα αυτού, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας απόφασης, αρνείται ειδικά αιτιολογημένα την εκτέλεση των εργασιών κατά περίπτωση στο σύνολο ή το τμήμα του έργου, προσδιορίζοντας εγγράφως και με σαφήνεια τους λόγους και αποστέλλει στον πάροχο ειδοποίηση για παραπομπή στην κανονική διαδικασία έγκρισης και χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης του συνόλου ή του τμήματος του έργου κατά περίπτωση.
γ. Αν, μετά την υποβολή των στοιχείων του φακέλου, δεν κοινοποιηθεί στον πάροχο απόφαση άρνησης εκτέλεσης των εργασιών, ή τροποποίησης του χρονοδιαγράμματος εντός της προθεσμίας των δέκα (10) ημερολογιακών ημερών, τεκμαίρεται ότι οι φορείς στους οποίους έχει υποβληθεί ο φάκελος δεν έχουν αντίρρηση για την εκτέλεση των εργασιών και ξεκινάει η προετοιμασία εκτέλεσης εργασιών από τον πάροχο, με σκοπό να γίνει έναρξη αυτών στην προβλεπόμενη ημερομηνία.
Για την απόδειξη έναντι τρίτων της σιωπηρής αποδοχής της κατά τα ως άνω αίτησής του, ο πάροχος δικαιούται να χρησιμοποιήσει όποιο πρόσφορο μέσο επιθυμεί, όπως ενδεικτικά την πρωτοκολλημένη στον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης αίτηση και την ενημέρωση περί έναρξης εργασιών προς τον αρμόδιο φορέα και την αρμόδια αστυνομική διεύθυνση ή Διεύθυνση Τροχαίας πριν την έναρξη των εργασιών.
δ. Επιπλέον, ο πάροχος υποβάλλει στον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης το αργότερο έως δύο (2) εργάσιμες ημέρες πριν την ορισμένη έναρξη των εργασιών:
αα. Αν πρόκειται για έργο εγκατάστασης δικτύων, εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης, από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, υπέρ του φορέα, το ύψος της οποίας ορίζεται στο 100% του κόστους αποκατάστασης, όπως προσδιορίζεται στον αναλυτικό προϋπολογισμό των εργασιών που έχει υποβληθεί σύμφωνα με την υποπερ. δδ της περ. α της παρούσας παραγράφου. Η Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης πρέπει να ισχύει δώδεκα (12) μήνες από τη λήξη της διάρκειας εκτέλεσης των εργασιών. Μετά τη λήξη της ισχύος της και εφόσον δεν έχει ανακύψει λόγος για την κατάπτωσή της, σύμφωνα με το άρθρο 7 της παρούσας, η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης επιστρέφεται στον πάροχο.
Αν πρόκειται για έργο συντήρησης δικτύων, εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, υπέρ του φορέα, ύψους ίσου με το κόστος των εργασιών αποκατάστασης και ισχύος έξι (6) μηνών από τη λήξη της διάρκειας εκτέλεσης των εργασιών. Αν δεν έχουν παρέλθει έξι (6) μήνες από την έναρξη της ισχύος της εγγυητικής επιστολής για την υλοποίηση του έργου εγκατάστασης
του ίδιου δικτύου, δεν απαιτείται νέα εγγυητική επιστολή για τις εργασίες συντήρησης. Αν έχουν παρέλθει έξι (6) μήνες αλλά η εγγυητική δεν έχει λήξει, η νέα εγγυητική επιστολή έχει ισχύ ίση με το διάστημα που μεσολαβεί από τη λήξη της εγγυητικής εγκατάστασης έως και τη λήξη διαστήματος τριών (3) μηνών από την έναρξη των εργασιών συντήρησης.
ββ. Αποδεικτικό κατάθεσης τράπεζας ή άλλου αναγνωρισμένου πιστωτικού οργανισμού για την καταβολή των αναλογούντων τελών διέλευσης και τελών χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, σύμφωνα με το σχετικό Κανονισμό της ΕΕΤΤ.
γγ. Ασφαλιστήριο συμβόλαιο αστικής ευθύνης, που να καλύπτει κάθε ζημία ή βλάβη προσώπων ή πραγμάτων κατά τη διάρκεια ή επ’ ευκαιρία των εργασιών εκτέλεσης του έργου, συντήρησης αυτού και αποκατάστασης της περιοχής των εργασιών, περιλαμβανομένων, ιδίως, περιπτώσεων θανάτου, σωματικών βλαβών, απώλειας ή ζημίας περιουσίας, ατυχηματικής ρύπανσης, ψυχικής οδύνης και ηθικής βλάβης, μέχρι εκείνων των ορίων που δικαιολογεί η έκταση και η διάρκεια των εργασιών. Ο πάροχος εξασφαλίζει ότι το ασφαλιστήριο συμβόλαιο καλύπτει το Ελληνικό Δημόσιο, το φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης (αν δεν είναι το Ελληνικό Δημόσιο), τον πάροχο και τους εργολάβους και υπεργολάβους του, καθώς και το πάσης φύσης προσωπικό που απασχολείται με οποιαδήποτε σχέση εργασίας στους ανωτέρω στα πλαίσια εκτέλεσης των απαιτούμενων εργασιών. 
Στην κάλυψη περιλαμβάνεται και η κατά το άρθρο 922 του Αστικού Κώδικα ευθύνη προστήσαντος. Το ασφαλιστήριο αποζημιώνει αξιώσεις για ζημίες ή γεγονότα τα οποία συνέβησαν εντός του χρόνου ασφάλισης και έχουν εγερθεί ακόμη και μετά τη λήξη ή ακύρωση του ασφαλιστηρίου, για όσο χρόνο ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία για τη παραγραφή αυτών.
ε. Ο πάροχος δικαιούται να καταθέσει τα αναλογούντα τέλη διέλευσης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, υπέρ του αρμοδίου φορέα χορήγησης.
στ. Ο πάροχος δύναται να μεταθέτει τον χρόνο έναρξης των εργασιών έως δέκα (10) ημερολογιακές ημέρες χωρίς οποιαδήποτε άλλη μεταβολή στην όδευση και τα χαρακτηριστικά του έργου. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται πρότερη ενημέρωση προς τον αρμόδιο για τη χορήγηση του δικαιώματος διέλευσης φορέα καθώς και την αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση ή Διεύθυνση Τροχαίας, η οποία κοινοποιείται έως τρείς (3) εργάσιμες ημέρες πριν την αρχικώς ορισθείσα ημερομηνία έναρξης των εργασιών.
2. Τα έργα επέκτασης δικτύων, που πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 3, μπορούν να πραγματοποιούνται οποιαδήποτε στιγμή μετά την εγκατάσταση του δικτύου. Για την πραγματοποίηση των έργων αυτών, οι πάροχοι θα πρέπει να ενημερώνουν τον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης, τουλάχιστον επτά (7) ημερολογιακές ημέρες πριν την έναρξη των εργασιών. Μέχρι την έναρξη λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος, η γνωστοποίηση γίνεται εγγράφως στον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης. Η γνωστοποίηση περιλαμβάνει τη χωροθέτηση και το ακριβές χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των εργασιών καθώς και τις τεχνικές που θα εφαρμοσθούν.
3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν επιβάλλεται από ιδιαίτερους λόγους ασφαλείας ή σε έκτακτες περιπτώσεις για την αντιμετώπιση τελείως προσωρινών καταστάσεων, όπως επειγουσών αναγκών έκτακτης συντήρησης ή αποκατάστασης βλαβών, οι εργασίες εκτελούνται με μόνη προϋπόθεση την άμεση ενημέρωση των κατά τόπους Αστυνομικών Διευθύνσεων ή Διευθύνσεων Τροχαίας. Στις περιπτώσεις αυτές, ο πάροχος ενημερώνει το συντομότερο δυνατό τον αρμόδιο φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης, τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα των άρθρων 52 και 52Α του ΚΟΚ και τις λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες που, υπό κανονικές συνθήκες, θα απαιτούνταν η συναίνεσή τους πριν την εφαρμογή των μέτρων ρύθμισης οδικής κυκλοφορίας.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο προϋπολογισμός των εργασιών αποκατάστασης και η εγγυητική επιστολή κατατίθενται στον αρμόδιο φορέα εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος.
4. Για την υλοποίηση των εργασιών των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι υποχρεώσεις του άρθρου 6.
5. Μετά την έναρξη της λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος, μέσω του οποίου υλοποιείται η μονοαπευθυντική διαδικασία υποβολής αιτήσεων έγκρισης ή χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης και η χορήγηση των δικαιωμάτων διέλευσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Παράρτημα Χ του ν. 4070/2012, οι διαδικασίες του παρόντος άρθρου υλοποιούνται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος. Οι λεπτομέρειες για την υλοποίηση των διαδικασιών της παρούσας απόφασης μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος, καθορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 151 του ν. 4727/2020.

Για τον υπολογισμό των τελών διέλευσης και χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, τον τρόπο καταβολής τους καθώς και τους δικαιούχους είσπραξης αυτών, ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 10 του Παρατήματος Χ του ν. 4070/2012, της παρ. 9 του άρθρου 151 του ν. 4727/2020, καθώς και της υπ’ αρ. 874/2/03.12.2018 απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων «Κανονισμός καθορισμού των τελών διέλευσης και των τελών χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, κατ’ εφαρμογή της παρ. 9 του άρθρου 28, του ν. 4070/2012» ή οποιουδήποτε μεταγενέστερου Κανονισμού εκδοθεί από την ΕΕΤΤ, δυνάμει των ίδιων εξουσιοδοτικών διατάξεων.

1. Πριν από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας σε διαδρομή όπου υπάρχει σήμανση ότι είναι εγκατεστημένο υπόγειο δίκτυο υψηλής ή μέσης τάσης ηλεκτρικού ρεύματος ή δίκτυο φυσικού αερίου, οι δικαιούχοι πάροχοι επικοινωνούν με την οικεία επιχείρηση προκειμένου να τηρηθούν τα αναγκαία μέτρα για την ασφαλή εκτέλεση των εργασιών.
2. Η εκτέλεση του έργου καθ’ όλη τη διάρκειά της πρέπει να γίνεται με τις προδιαγραφές σήμανσης εκτελούμενων έργων σε οδούς. Για τη σήμανση και τα μέτρα ασφαλείας ο πάροχος είναι ο μόνος υπεύθυνος και ισχύουν, κατά περίπτωση, οι προβλεπόμενες από την κείμενη νομοθεσία διατάξεις, προκειμένου να εξασφαλισθεί, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, η ασφάλεια της κυκλοφορίας κατά την εκτέλεση των εργασιών. Σύμφωνα με το εδάφιο ε’ της παρ. 1 του άρθρου 3 της παρούσας, ο πάροχος προγραμματίζει το κλείσιμο λωρίδων κυκλοφορίας ή τον αποκλεισμό και περιορισμό μέρους του οδοστρώματος κατά το δυνατόν σε περιόδους κατά τις οποίες η προβλεπόμενη κυκλοφορία είναι μικρότερη από την κυκλοφοριακή ικανότητα της παραμένουσας σε κυκλοφοριακή χρήση διατομής. Το κλείσιμο των λωρίδων κυκλοφορίας ή άλλοι συναφείς περιορισμοί της διατομής του οδοστρώματος για την εκτέλεση εργασιών εγκατάστασης και συντήρησης πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο, ώστε η όχληση στην κυκλοφορία, τη διέλευση των πεζών και τις όμορες ιδιοκτησίες να είναι η μικρότερη δυνατή.
3. Ο πάροχος υποχρεούται, κατά τη διάρκεια των εργασιών να λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μην προκαλούνται βλάβες και ζημίες σε πρόσωπα, εγκαταστάσεις ή περιουσίες τρίτων. Επίσης, ο πάροχος έχει την υποχρέωση να διερευνά την περιοχή των εργασιών για την ύπαρξη υφιστάμενων δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας και δικτύων άλλων παροχών και να λαμβάνει κάθε αναγκαίο μέτρο για να εκτελεστούν οι εργασίες με ασφάλεια και να μην προκληθούν φθορές στα υφιστάμενα δίκτυα.
4. Ο πάροχος είναι αποκλειστικώς υπεύθυνος για κάθε ζημία που προκαλεί σε πρόσωπα, εγκαταστάσεις ή περιουσίες τρίτων ως αποτέλεσμα των εργασιών εγκατάστασης ή και συντήρησης του δικτύου του και υποχρεούται σε αποκατάσταση κάθε θετικής ή αποθετικής ζημίας εξ’ αυτού του λόγου. Για κάθε περίπτωση ατυχήματος ατόμου ή μέσου, οφειλόμενου σε πράξεις ή παραλείψεις του παρόχου, των εργολάβων ή υπεργολάβων του ή και του προσωπικού του, ο εκπρόσωπος του παρόχου είναι αποκλειστικά υπεύθυνος ποινικά και αστικά ως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις. Ο πάροχος λαμβάνει, με δικές του δαπάνες, τα επιβαλλόμενα για κάθε περίπτωση, μέτρα ασφαλείας, για την πρόληψη οποιοσδήποτε ατυχήματος ή ζημίας, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των εργασιών. Ο πάροχος μεριμνά για την πλήρη αποκατάσταση του χώρου επί, υπέρ ή υπό τον οποίο εξετέλεσε τις εργασίες που περιγράφονται στον υποβληθέντα φάκελο, κατά τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης και βάσει των ισχυουσών τεχνικών προδιαγραφών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ή άλλου δημόσιου φορέα, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Ειδικότερα, ο Πάροχος υποχρεούται, με την ολοκλήρωση των εργασιών, να επαναφέρει στην προηγούμενη κατάσταση όλες τις υποδομές (ιδίως ασφαλτοτάπητες, πεζοδρόμια, ρείθρα, κράσπεδα), οι οποίες έχουν υποστεί ζημίες κατά την εκτέλεση των εργασιών και να δηλώσει εγγράφως στον αρμόδιο φορέα την ημερομηνία περάτωσης των εργασιών.
5. Ο πάροχος υποχρεούται να αποκαθιστά πλήρως τις τομές και παντοειδείς φθορές του οδοστρώματος και των λοιπών στοιχείων ασφαλείας των οδών εντός της προθεσμίας της περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 3 της παρούσας.
Μετά την ολοκλήρωση της αποκατάστασης, οι υποδομές στις οποίες έγιναν οι εργασίες, παραδίδονται προς χρήση, αφού προηγουμένως εξασφαλιστεί ότι είναι λειτουργικές, ελεύθερες από μηχανήματα, απορρίμματα, ανωμαλίες επιφάνειας και αφού αρθούν τα μέτρα ασφαλείας που λήφθηκαν για την εκτέλεση των εργασιών. Εάν κατά τον χρόνο ισχύος της εγγυητικής επιστολής της υποπερ. αα, της περ. δ, της παρ. 1 του άρθρου 4 της παρούσας, διαπιστωθούν από τον αρμόδιο φορέα που είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση ατέλειες στην αποκατάσταση (όπως βαθουλώματα, λακκούβες), ο πάροχος υποχρεούται να επαναλάβει αμέσως τις αναγκαίες εργασίες αποκατάστασης. Σε κάθε περίπτωση, ο Πάροχος μπορεί να συμβληθεί με τον αρμόδιο φορέα, που είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση του χώρου, ώστε η αποκατάσταση του χώρου εργασιών να γίνει από το δεύτερο, έναντι ευλόγου τιμήματος, το οποίο καταβάλλει ο πάροχος σε αυτόν.
6. Ο πάροχος απαιτείται κατά τη μελέτη, υλοποίηση και συντήρηση της εγκατάστασης, να τηρεί την υπ’ αρ. οικ.37764/873/Φ342/2016 (Β’  1602) κοινή υπουργική απόφαση περί Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας, του π.δ. 98/2017 (Α’ 139), καθώς και τις τεχνικές προδιαγραφές της υπ’ αρ. οικ.72146/2316/30.12.2008 απόφασης του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών. Σε κάθε περίπτωση, ο Πάροχος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα που εξασφαλίζουν:
α. την ασφαλή διέλευση πεζών, σύμφωνα με το άρθρο 48 του ΚΟΚ,
β. την ασφαλή διέλευση οχημάτων,
γ. την αποφυγή ζημιών στις όμορες ιδιοκτησίες,
δ. την αποφυγή ζημιών στα άλλα δίκτυα κοινής ωφέλειας,
ε. την κατάλληλη οδική σήμανση, περίφραξη και ιδιαίτερη σήμανση κάθε επικίνδυνης θέσης, σύμφωνα με τα άρθρα 9, 52 και 52Α του ΚΟΚ και τις ισχύουσες προδιαγραφές σήμανσης εκτελούμενων έργων σε οδούς,
στ. τον απεγκλωβισμό των ήδη σταθμευμένων οχημάτων,
ζ. την προσέγγιση πυροσβεστικών οχημάτων, την έκτακτη διακίνηση ασθενών, την τροφοδοσία επιχειρήσεων.
7. Είναι υποχρεωτική επίσης η τοποθέτηση από τον πάροχο πινακίδας πληροφόρησης, σε κατάλληλη θέση που δεν αποτελεί εμπόδιο ή κίνδυνο για τη κυκλοφορία, στην οποία αναγράφεται ο κύριος του έργου (πάροχος) και ο ανάδοχος.
8. Με μέριμνα του παρόχου, πρέπει να προηγείται έγκαιρη ενημέρωση των χρηστών για τις πραγματοποιούμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις με το προσφορότερο τρόπο και να παρέχεται συνεχής πληροφόρηση για τις επικρατούσες συνθήκες κυκλοφορίας, ώστε να εξασφαλίζονται οι απαιτήσεις ομαλούς και ασφαλούς διεξαγωγής της κυκλοφορίας.
9. Ο πάροχος οφείλει σε όλη τη διάρκεια της εκτέλεσης των εργασιών να τοποθετεί και να συντηρεί, σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία τις προδιαγραφές σήμανσης εκτελούμενων έργων εντός και εκτός κατοικημένης περιοχής, τον ΚΟΚ και τις εγκεκριμένες μελέτες, τις απαιτούμενες πινακίδες σήμανσης, φανούς, αντανακλαστικά, προειδοποιητικές και πληροφοριακές πινακίδες και λοιπά προστατευτικά μέτρα, να αποκαθιστώ αμέσως φθορές ή απώλειές τους και να λαμβάνει κάθε απαιτούμενο μέτρο, ώστε να εξασφαλίζεται, με αποκλειστική μέριμνα και ευθύνη του, η ομαλή και ασφαλής διεξαγωγή της κυκλοφορίας των οχημάτων στην περιοχή των εκτελούμενων έργων. Επιπλέον, πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να λαμβάνει τα προβλεπόμενα και απαραίτητα μέτρα προστασίας των εργαζομένων. Επίσης, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για την αποφυγή κινδύνων σύγχυσης από τους χρήστες της φωτοσήμανσης για την προστασία των θέσεων των εκτελουμένων έργων με τη φωτεινή σηματοδότηση της καθοδήγησης της οδικής κυκλοφορίας.
10. Από την έναρξη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος, κατά την εκτέλεση του έργου, ο πάροχος υποχρεούται στην λήψη ευδιάκριτων φωτογραφιών σε όλα τα στάδια του έργου. Συγκεκριμένα απαιτείται φωτογράφηση των κάτωθι:
α. οδοσήμανση,
β. διάνοιξη χάνδακα (με μετρική ένδειξη της διάστασης Πλάτος x Βάθος),
γ. συσσώρευση προϊόντων εκσκαφής έτοιμα προς απομάκρυνση,
δ. ενταφιασμός σωληνώσεων,
ε. έκχυση σκυροδέματος στον χάνδακα και τοποθέτηση πλαστικής ταινίας σήμανσης των σωληνώσεων,
στ. αποκατάσταση επιφάνειας στην αρχική της μορφή,
ζ. σκάμμα φρεατίων,
η. καπάκια φρεατίων,
θ. κατασκευή βάσης καμπίνας και περιβάλλοντος χώρου τοποθέτησής της.
Απαιτείται οι φωτογραφίες των ανωτέρω να είναι ευκρινείς, χρονοσημασμένες και γεωαναφερμένες με ελάχιστη ανάλυση 10 Mpixel. Ειδικά για την όδευση, οι λήψεις θα πρέπει να είναι το πολύ ανά 10 μέτρα καθώς και σε κάθε αλλαγή πορείας αυτής. Ο πάροχος υποχρεούται στην ανάρτησή των φωτογραφιών στο Πληροφοριακό Σύστημα εντός 48 ωρών από τη λήψη τους, απ’ όπου θα μπορεί η τεχνική υπηρεσία του αρμόδιου φορέα να επιβλέπει την εκτέλεση εργασιών. Η υποβολή των ανωτέρω αποτελεί προϋπόθεση για την επιστροφή της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης.

1. Οι αρμόδιοι φορείς χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης μεριμνούν για την άμεση ενημέρωση του προσωπικού τους σχετικά με τις προβλεπόμενες στο παρόν υποχρεώσεις τους ως προς τη διαδικασία υλοποίησης των έργων χαμηλής όχλησης.
2. Αν οι αρμόδιοι για τη χορήγηση δικαιωμάτων διέλευσης φορείς διατηρούν παράλληλα και την κυριότητα ή τον έλεγχο επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται δίκτυα ή και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος όσον αφορά την υλοποίηση των έργων χαμηλής όχλησης.
3. Οι αρμόδιοι φορείς χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης παρακολουθούν και εποπτεύουν την εκτέλεση των εργασιών για έργα χαμηλής όχλησης και προτείνουν, αν απαιτηθεί, στον πάροχο και στον υπεύθυνο εργασιών του έργου τα αναγκαία μέτρα για την αποτροπή κινδύνων και, σε περίπτωση βλαβών, τις αναγκαίες εργασίες για την αποκατάστασή τους.
4. Αν ο πάροχος δεν συμμορφώνεται προς τις προφορικές και γραπτές υποδείξεις του αρμόδιου φορέα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης, ύστερα από δύο γραπτές συστάσεις, ο ως άνω φορέας έχει δικαίωμα παύσης ή διακοπής των εργασιών και κατάπτωσης υπέρ του της εγγυητικής καλής εκτέλεσης. Μέχρι τη θέση σε λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος, η ενημέρωση του παρόχου και των άλλων αρμόδιων φορέων για την παύση ή διακοπή των εργασιών και κατάπτωση της εγγυητικής γίνεται μέσω κοινοποίησης αιτιολογημένης απόφασης.
5. Οι φορείς, που είναι αρμόδιοι για την ανακατασκευή ή επέκταση οδικών δικτύων, στα οποία έχουν εγκατασταθεί ή λειτουργούν δίκτυα και ευκολίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, αναλαμβάνουν την υποχρέωση εγκατάστασης της απολύτως αναγκαίας και κατάλληλης υποδομής στην οποία θα φιλοξενηθούν οι επηρεαζόμενες υφιστάμενες δικτυακές υποδομές, εφόσον αυτή απαιτείται. Η μεταφορά αυτών, καθώς και η διακοπή, επανασύνδεση και επανενεργοποίηση του δικτύου και των ευκολιών γίνεται με ευθύνη και έξοδα των παροχών.

Η ισχύς της παρούσας απόφασης, αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
H απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Καλλιθέα, 25 Ιουλίου 2022
Οι Υφυπουργοί
Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΑΓΑΡΑΣ
Ψηφιακής Διακυβέρνησης
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ