Συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις

Η επιλογή των απαιτούμενων ΜΑΠ προκύπτει από την εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, που πραγματοποιείται για τη συγκεκριμένη θέση εργασίας. Ενδεικτικός και μη εξαντλητικός κατάλογος διαφόρων μέσων ατομικής προστασίας καθώς και δραστηριοτήτων και τομέων δραστηριοτήτων που ενδεχομένως απαιτούν να τίθενται στη διάθεση των εργαζομένων μέσα ατομικής προστασίας περιλαμβάνονται στα παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ αντίστοιχα του Π.Δ. 34/2022 (ΦΕΚ 93/Α` 13.5.2022).
Σε κάθε περίπτωση ο Τεχνικός Ασφάλειας / Ιατρός Εργασίας με βάση την εκτίμηση κινδύνου, θα πρέπει (ενδεχομένως σε συνεργασία με τον προμηθευτή) να καθορίζει τον ακριβή τύπο ΜΑΠ που θα πρέπει να επιλεγεί μετά από τεκμηρίωση.
Στην αξιολόγηση θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλα τα λειτουργικά χαρακτηριστικά του ΜΑΠ, πέραν αυτών της προστασίας (περιορισμοί, διάρκεια, αντοχή, απαιτήσεις συντήρησης και χρήσης, εργονομία, άνεση, κλπ.).

Όταν λήξει ο χρόνος χρήσης τους ή παρουσιάζουν προχωρημένες φθορές. Πέραν των αναγραφόμενων ενδείξεων και πληροφοριών, σχετικά με τη διάρκεια ζωής των ΜΑΠ που μπορεί να υπάρχουν τυπωμένες επάνω σε αυτά ή στη συσκευασία τους ή στο φυλλάδιο οδηγιών του κατασκευαστή, ενδέχεται να υπάρξουν ορισμένοι παράγοντες, οι οποίοι εάν ισχύσουν, θα μπορεί να χαρακτηρισθεί ένα ΜΑΠ ακατάλληλο για χρήση και θα πρέπει να αντικατασταθεί (άρθρο 4§7 του Π.Δ. 396/1994 (ΦΕΚ 220/Α` 19.12.1994).
Ορισμένοι από τους λόγους που μπορεί να χαρακτηρίσουν ένα ΜΑΠ ακατάλληλο για χρήση, έστω και αν δεν έχει παρέλθει η ημερομηνία λήξης του είναι:
• Εμφανής εξωτερική φθορά του κυρίως σώματος ή τμήματος αυτού.
• Μετά από έντονη έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία λόγω πολύ συχνής χρήσης ή κακής συντήρησης και αποθήκευσης.
• Λόγω έκθεσης σε πολύ χαμηλές ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
• Ύστερα από ισχυρή μηχανική καταπόνηση, έστω και αν δεν είναι εμφανή τα σημάδια πρόσκρουσης.
• Μετά από επαφή με διαβρωτικά χημικά, ειδικά στις περιπτώσεις που δεν είναι κατασκευασμένα για χρήση σε ανάλογο περιβάλλον.
• Εξαιτίας της επαφής τους με γυμνή φλόγα.
Ο τακτικός έλεγχος των ΜΑΠ και η αντικατάστασή τους όταν κριθεί απαραίτητο είναι σημαντικά.

Όχι. Τα ΜΑΠ χορηγούνται από τον εργοδότη δωρεάν στους εργαζόμενους και πρέπει να προορίζονται για προσωπική χρήση. Εφόσον οι περιστάσεις απαιτούν χρησιμοποίηση ενός μέσου ατομικής προστασίας από περισσότερους του ενός εργαζόμενους, πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε μια τέτοια χρησιμοποίηση να μη θέτει κανένα πρόβλημα υγείας ή υγιεινής στους διάφορους χρήστες, σύμφωνα με το άρθρο 4§6 του Π.Δ. 396/1994 (ΦΕΚ 220/Α` 19.12.1994)

Τα μέσα ατομικής προστασίας θα πρέπει να φέρουν τη σήμανση CE και του προτύπου με τις διατάξεις του οποίου συμμορφώνονται, τις κατάλληλες οδηγίες και τη δήλωση συμμόρφωσης του κατασκευαστή (μόνο για την Κατηγορία Ι) ή δήλωση πιστότητας από Κοινοποιημένο Φορέα (Κατηγορίες ΙΙ και ΙΙΙ).
Επίσης, θα πρέπει:
α) Nα είναι κατάλληλα για τους κινδύνους που πρέπει να προληφθούν και η χρήση τους να μη συνεπάγεται νέους κινδύνους.
β) Nα ανταποκρίνονται στις συνθήκες που επικρατούν στον χώρο εργασίας.
γ) Να έχουν επιλεγεί με πρόνοια για τις εργονομικές ανάγκες και τις ανάγκες προστασίας της υγείας των εργαζομένων.
δ) Nα έχουν υποστεί τις απαραίτητες προσαρμογές ώστε να ταιριάζουν στον χρήστη. (άρθρο 4§1 του Π.Δ. 396/1994 (ΦΕΚ 220/Α` 19.12.1994)

H χρήση μέσων ατομικής προστασίας για την προφύλαξη από τους επαγγελματικούς κινδύνους επιτρέπεται, αλλά και απαιτείται, εφόσον είναι αποτελεσματική, στις πιο κάτω περιοριστικά αναφερόμενες περιπτώσεις:
α) όταν έχει εξαντληθεί κάθε άλλης μορφής μέτρο για να εξαλειφθούν ή μετριασθούν οι κίνδυνοι και δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι που παραμένουν
β) ως προσωρινό μέτρο σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου
γ) ως προσωρινό μέτρο μέχρις ότου ολοκληρωθεί η λήψη μόνιμων μέτρων
και μόνο υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Τα μέσα ατομικής προστασίας που διατίθεται, να είναι κατάλληλα για τους κινδύνους, την περίσταση και τον χρήστη. Επιπλέον, να είναι κατάλληλα συντηρημένα, καθαρά και, εφόσον απαιτείται, να απολυμαίνονται.
β) Oι εργαζόμενοι που θα τα χρησιμοποιήσουν, να έχουν εκπαιδευθεί στη σωστή χρήση τους και να έχουν αποδείξει ότι την γνωρίζουν και την εφαρμόζουν σωστά. (άρθρο 7§3 του Π.Δ. 396/1994 (ΦΕΚ 220/Α` 19.12.1994)

Για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), υπάρχει αναλυτική περιγραφή των κατ’ ελάχιστο απαραίτητων ΜΑΠ που πρέπει να χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι, ανά ειδικότητα, τα οποία προκύπτουν από την Υ.Α. 43726/2019 (ΦΕΚ 2208/Β` 8.6.2019) «Παροχή μέσων ατομικής προστασίας σε υπαλλήλους των OTA α’ και β’ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών και μέτρα προληπτικής ιατρικής» όπως αυτή τροποποιήθηκε από την Υ.Α. 87669/2019 (ΦΕΚ 4584/Β` 13.12.2019) «Μερική τροποποίηση της αριθμ. 43726/7-6-2019 κοινής υπουργικής απόφασης «Παροχή μέσων ατομικής προστασίας σε υπαλλήλους των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών και μέτρα προληπτικής ιατρικής» (Β’ 2208)».
Θα πρέπει να τονισθεί ότι πριν την προμήθεια των ΜΑΠ σημαντικός είναι ο έλεγχος των πιστοποιήσεων και των προτύπων που επιβάλλεται να πληρούν.

Το FFP προκύπτει από το filtering facepiece. To πρότυπο EN 149:2001+A1:2009 Filtering half masks to protect against particles - Requirements, testing, marking, καθορίζει απαιτήσεις απόδοσης για τις μάσκες που φιλτράρουν σωματίδια. Πρόκειται για τρεις κατηγορίες: η FPP1, η FPP2, η FPP3.

Κατηγορία Όριο διαπερατότητας του φίλτρου
FFP1 Φιλτράρει τουλάχιστον το 80% των αιωρούμενων σωματιδίων
FFP2 Φιλτράρει τουλάχιστον το 94% των αιωρούμενων σωματιδίων
FFP3 Φιλτράρει τουλάχιστον το 99% των αιωρούμενων σωματιδίων

Η μάσκα που συμμορφώνεται με το πρότυπο ΕΝ 149 πρέπει να αναγράφει την κατηγορία που ανήκει.