Εγκ. 31415 Φ.700.5/2019 (ΦΕΚ /-- 23.5.2019)

1. Το παρόν Παράρτημα πραγματεύεται τα κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για κατοικία με ημερομηνία αίτησης έκδοσης άδειας οικοδομής, προ της έναρξης ισχύος του π.δ. 71/1988 (A΄ 32), περιλαμβανομένων των υπαίθριων χώρων αυτών και των δραστηριοτήτων που έχουν λειτουργική εξάρτηση με την κατοικία, όπως αποθήκες και χώροι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Το παρόν Παράρτημα δεν πραγματεύεται κατοικίες που εμπίπτουν στις διατάξεις των π.δ. 71/1988 και π.δ. 41/2018 (Α΄80), καθώς και υφιστάμενες επιχειρήσεις- εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών με χρήση κατοικίας, όπως στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης, προστατευόμενα διαμερίσματα και προσωρινή διαμονή με λιγότερες από είκοσι (20) κλίνες. Τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας του παρόντος, προτείνεται να τηρούνται επίσης, σε κατοικίες που άποψη πυροπροστασίας εμπίπτουν στις διατάξεις του π.δ. 71/1988 εφόσον δεν τίθενται αυστηρότερα μέτρα. 
2. Επειδή οι υφιστάμενες κατοικίες δεν έχουν, εν γένει, αναγερθεί με ομοιόμορφους και δεσμευτικούς όρους δόμησης και η παρέμβαση, ιδιαίτερα σε δομικά στοιχεία είναι συνήθως τεχνικά δυσχερής, δεν υφίσταται πρόθεση επιβολής, αλλά καθορισμού προτεινόμενων μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, χωρίς να τίθενται δεσμευτικοί όροι ή κυρώσεις. Συνιστάται η τήρηση των απαιτήσεων του π.δ. 41/2018 που είναι εφικτό να υλοποιηθούν. Κρίνεται ως ευχερώς υλοποιήσιμη, η τήρηση των προληπτικών μέτρων, καθώς και η τοποθέτηση των αυτόνομων ανιχνευτών καπνού, καθώς και φορητών πυροσβεστήρων και βοηθητικών εργαλείων και μέσων. 
3. Κατά τα λοιπά, ισχύουν οι διατάξεις που διέπουν μεταξύ άλλων τη χρήση υγρών ή αερίων καυσίμων και άλλων καυστών υλικών (Κ.Υ.Α. 31856/2003 (Β΄ 1257),  Υ.Α. Δ3/Α/οικ.6598/2012 (Β΄ 976) Υ.Α. Δ3/11346/2003 (Β΄ 963) και π.δ. 922/1977 (Α΄ 315)), την πυροπροστασία οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται εντός πόλεων, κωμοπόλεων και οικισμών (Πυροσβεστική Διάταξη 4/2012 (Β΄ 1346)), την πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών σε δασικές και αγροτικές εκτάσεις (Πυροσβεστική Διάταξη 9/2000 (Β΄ 1459/2000 και Β΄/1554/2005)), την οργάνωση, εκπαίδευση και ενημέρωση προσωπικού των εγκαταστάσεων (Πυροσβεστική Διάταξη 14/2014 (Β΄ 2434)), την εκτέλεση θερμών εργασιών (Πυροσβεστική Διάταξη 7/1996 (Β΄ 155)), καθώς και τις προδιαγραφές των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας (Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 (Β΄ 3149).   
4. Οι επικίνδυνοι χώροι, είναι οι χώροι υψηλού βαθμού κινδύνου, τα περιεχόμενα των οποίων παρουσιάζουν  μεγάλη αναφλεξιμότητα, ταχύτητα επιφανειακής εξάπλωσης της φλόγας και έκλυσης θερμότητας ή παράγουν πολλά τοξικά καυσαέρια ή έχουν  κίνδυνο έκρηξης, ή/και λόγω υψηλής εγκατεστημένης ισχύος έχουν αυξημένο κίνδυνο έναρξης φωτιάς. 
Για τις ανάγκες του παρόντος Παραρτήματος διακρίνονται σε δύο (2) βασικές κατηγορίες:  
α. Επικίνδυνοι χώροι Κατηγορίας Α. Κεντρικοί μηχανολογικοί ή αποθηκευτικοί χώροι που παρουσιάζουν επικινδυνότητα όπως λεβητοστάσια θερμικής ισχύος μεταξύ 25 και 50 kW και αποθήκες κτιρίων (βοηθητικοί χώροι κατοικιών) εμβαδού άνω των 20 τ.μ. με πυκνότητα πυροθερμικού φορτίου ≤ 2000 MJ/m2, μη περιλαμβανομένων μεμονωμένων χώρων με συσκευές που δύναται να είναι σε άμεση επικοινωνία με τους χώρους κύριας χρήσης όπως χώροι επιτοίχιων λεβήτων φυσικού αερίου. 
β. Επικίνδυνοι χώροι Κατηγορίας Β. Κεντρικοί μηχανολογικοί, ηλεκτρολογικοί, ή αποθηκευτικοί χώροι των οποίων τα περιεχόμενα παρουσιάζουν μεγάλη αναφλεξιμότητα, ταχύτητα επιφανειακής εξάπλωσης της φλόγας και έκλυση θερμότητας, παράγουν πολλά τοξικά καυσαέρια, έχουν κίνδυνο έκρηξης, ή/και λόγω υψηλής εγκατεστημένης ισχύος προκύπτει αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης φωτιάς, όπως λεβητοστάσια θερμικής ισχύος>50 kW, κεντρικοί καυστήρες υγραερίων και φυσικού αερίου, χώροι μετασχηματιστών (Μ/Τ και Υ/Τ), αποθήκες εύφλεκτων υλικών και αποθήκες κτιρίων (βοηθητικοί χώροι κατοικιών), που λόγω της φύσης των περιεχομένων τους παρουσιάζουν επικινδυνότητα και έχουν πυκνότητα πυροθερμικού φορτίου>2000 MJ/m2. 

1. Τεχνητός φωτισμός 
1.1 Προδιαγραφές. Ο τεχνητός φωτισμός ηλεκτροδοτείται από μόνιμες πηγές ενέργειας. Επίσης, ο αυτόματος φωτισμός των κοινόχρηστων οδεύσεων διαφυγής λειτουργεί για 20 τουλάχιστον sec από την ενεργοποίησή του. 
1.2 Απαγορεύσεις 
1.2.1 Χρησιμοποίηση φωτιστικών σωμάτων που λειτουργούν με συσσωρευτές είτε χρήση φορητών στοιχείων για τον κανονικό φωτισμό των οδεύσεων διαφυγής. 
1.2.2 Χρησιμοποίηση φωσφορίζοντων ή ανακλαστικών του φωτός στοιχείων ως υποκατάστατων των απαιτουμένων ηλεκτρικών φωτιστικών σωμάτων. 
2. Φωτισμός ασφαλείας  
2.1 Γενικές Προδιαγραφές 
2.1.1 Εγκατάσταση φωτισμού ασφαλείας σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 1838 στις οδεύσεις διαφυγής και εξόδους κινδύνου πολυκατοικιών με τέσσερις (4) ή περισσότερους ορόφους κύριας ή βοηθητικής χρήσης, προσμετρουμένου του ισογείου και του υπογείου, καθώς και στους ανελκυστήρες μεταφοράς προσώπων ανεξαρτήτως αριθμού ορόφων. 
2.1.2 Τα φωτιστικά ασφαλείας και τα φωτιστικά ασφαλείας σήμανσης κατεύθυνσης εγκαθίστανται ανεξαρτήτως ύπαρξης εφεδρικής πηγής ενέργειας. 
2.2 Λοιπές προδιαγραφές 
2.2.1 Τα φωτιστικά ασφαλείας παρέχουν το 50% της φωτεινότητας εντός 5sec και την πλήρη φωτεινότητα μέσα σε 60sec, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 1838. 
2.2.2 Τα φωτιστικά ασφαλείας και τα φωτιστικά σήμανσης κατεύθυνσης διατηρούν τον προβλεπόμενο φωτισμό για μία (1) τουλάχιστον ώρα (hr), σε περίπτωση διακοπής του κανονικού φωτισμού. 
2.2.3 Στις οδεύσεις διαφυγής πλάτους μέχρι 2m, η φωτεινότητα του δαπέδου κατά μήκος του κεντρικού άξονα της όδευσης διαφυγής να μην είναι μικρότερη από 1lx και για την παράπλευρη της όδευσης διαφυγής ζώνη, με πλάτος τουλάχιστον το ήμισυ του πλάτους της όδευσης διαφυγής, η φωτεινότητα του δαπέδου να μην είναι μικρότερη από 0.5lx, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 1838. 
3. Σήμανση ασφαλείας 
3.1 Τοποθέτηση σήμανσης ασφαλείας των οδεύσεων διαφυγής, των εξόδων κινδύνου και του πυροσβεστικού υλικού-εξοπλισμού σε πολυκατοικίες με τέσσερις (4) ή περισσότερους ορόφους κύριας ή βοηθητικής χρήσης προσμετρουμένου του ισογείου και του υπογείου. 
3.2 Τα σήματα (πινακίδες) διάσωσης ή βοήθειας, καθώς και τα σήματα (πινακίδες) που αφορούν τον πυροσβεστικό εξοπλισμό με τα εγγενή χαρακτηριστικά τους τοποθετούνται σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 7010: «Γραφικά σύμβολα- Χρώματα και ενδείξεις ασφαλείας- Καταχωρημένες ενδείξεις ασφαλείας», όπως κάθε φορά ισχύει αφού ληφθούν υπόψη οι διατάξεις του π.δ. 105/1995 (ΦΕΚ Α΄ 67) «Ελάχιστες προδιαγραφές για την σήμανση ασφάλειας ή/ και υγείας στην εργασία σε συμμόρφωση με την Οδηγία 92/58/EOK». 
4. Σχεδιαγράμματα διαφυγής 
4.1 Ανάρτηση διαγραμμάτων διαφυγής σε πολυκατοικίες που η κύρια χρήση αυτών εξυπηρετείται από δύο (2) ή περισσότερα κλιμακοστάσια. 
4.2 Τα σχεδιαγράμματα και σύμβολα διαφυγής με τις αντίστοιχες πινακίδες να είναι σύμφωνα με το πρότυπο ISO 23601: «Safety Identification – Escape and evacuation plan signs», όπως ισχύει.  

Η αναφορά σε αριθμό ορόφων κτιρίου, περιλαμβάνει επιπροσθέτως τους υπόγειους. Στην Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 (Β΄ 3149) δίνονται οι προδιαγραφές μελέτης σχεδίασης και εγκατάστασης των φορητών, μόνιμων και λοιπών προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων της ισχύουσας νομοθεσίας πυροπροστασίας. 
1. Βοηθητικά εργαλεία και μέσα. Ύπαρξη επαρκούς αριθμού αντιπυρικών κουβερτών κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 1869, ατομικών προσωπίδων με φίλτρο, καθώς και δύο (2) φανών χειρός και μπαταριών. 
2. Πυροσβεστήρες 
2.1 Φορητοί πυροσβεστήρες ξηρής σκόνης ή βάσης νερού. Τοποθέτηση στους κοινόχρηστους χώρους, ενός (1) φορητού πυροσβεστήρα κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 21Α-113Β-C κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 3-7, ανά όροφο κύριας ή βοηθητικής χρήσης, που καλύπτει μικτή επιφάνεια 400 m², διαφορετικά τοποθετούνται πρόσθετοι πυροσβεστήρες. Επίσης, τοποθέτηση ενός (1) φορητού πυροσβεστήρα με τις παραπάνω προδιαγραφές σε κάθε μονοκατοικία ανεξαρτήτως εμβαδού που δεν είναι επιπρόσθετος εκείνων που κατά περίπτωση προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, όπως λόγω χρήσης υγραερίου ή φυσικού αερίου. 
2.2 Φορητοί πυροσβεστήρες διοξειδίου του άνθρακα. Τοποθέτηση φορητών πυροσβεστήρων διοξειδίου του άνθρακα,  κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 55B κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 3-7, στους χώρους ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων όπως μετασχηματιστών μέσης ή υψηλής τάσης και λεβητοστασίων, σε τέτοιες θέσεις ώστε κάθε σημείο των εν λόγω χώρων, να απέχει οριζοντίως μέχρι 15 m από κάθε τέτοιο πυροσβεστήρα. Ο ελάχιστος αριθμός πυροσβεστήρων διοξειδίου του άνθρακα σε αυτούς τους χώρους να είναι τουλάχιστον δύο (2).  
2.3 Πυροσβεστήρες οροφής. Τοποθέτηση αυτοδιεγειρόμενου πυροσβεστήρα οροφής άνωθεν των κεντρικών καυστήρων  θέρμανσης στερεών ή υγρών καυσίμων και/ ή λεβήτων με θερμική ισχύ.

2.4 Φορητοί πυροσβεστήρες κατηγορίας F. Ένας (1) φορητός πυροσβεστήρας, στο χώρο της κουζίνας, για την κατάσβεση πυρκαγιών κατηγορίας F (μαγειρικά έλαια – λίπη), ελάχιστης κατασβεστικής ικανότητας 25F κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 3-7.  
3. Χειροκίνητο σύστημα συναγερμού. Εγκατάσταση χειροκίνητου συστήματος συναγερμού κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 54, σε πολυκατοικίες με έξι (6) ή περισσότερους ορόφους κύριας χρήσης. Τα κομβία αναγγελίας τοποθετούνται σε κάθε όροφο στις κοινόχρηστες οδεύσεις πλησίον των κλιμακοστασίων. 
4. Πυρανίχνευση.  
4.1 Εγκατάσταση αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 54.  
4.2 Σε κτίρια κατοικιών με έξι (6) ή λιγότερους ορόφους κύριας χρήσης, στα υπνοδωμάτια, την κουζίνα και τις αποθήκες εμβαδού άνω των 20 τ.μ., δύναται να τοποθετούνται αυτόνομοι ανιχνευτές καπνού που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 14604, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή.  
4.3 Εφόσον στην κατοικία διαμένει ΑΜΕΑ με πρόβλημα όρασης ή ακοής επιπλέον της εγκατάστασης αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 54 να υπάρχουν κατάλληλες οπτικοακουστικές διατάξεις συναγερμού σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 54-23 και τις προδιαγραφές του κατασκευαστή. 
4.4 Στους επικίνδυνους χώρους Κατηγορίας Α εγκαθίσταται αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 54. 
5. Ανίχνευση διαρροής εκρηκτικών μιγμάτων. Ένας (1) φορητός ανιχνευτής διαρροής αερίων καυσίμων, που πληροί τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών προτύπων, στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται συσκευές παρασκευής φαγητού που λειτουργούν με υγραέριο ή φυσικό αέριο, ή/και σόμπες υγραερίου. 
6. Μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο. Εγκατάσταση μόνιμου υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου στις πολυκατοικίες ύψους άνω των 28 m και συνολική επιφάνεια ενός (1) ορόφου άνω των 500 m². 
7.Απλό υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο- σημεία υδροληψίας. Στους υπόγειους χώρους στάθμευσης οχημάτων εγκαθίσταται απλό υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο (πυροσβεστικό ερμάριο) και οι ισόγειοι ή υπέργειοι χώρους στάθμευσης, καθώς και οι υπαίθριοι χώροι αποθήκευσης καυστών υλικών, καλύπτονται από επαρκή αριθμό σημείων υδροληψίας που διαθέτουν εύκαμπτους ελαστικούς σωλήνες μήκους έως είκοσι (20) m και διάμετρο τουλάχιστον 15 mm με ακροφύσιο. 
8. Σύστημα πυρόσβεσης. Εγκατάσταση αυτόματου συστήματος πυρόσβεσης στους στεγασμένους χώρους αποθήκευσης υγρών καυσίμων με συνολική χωρητικότητα άνω των 3 m³ ή εύφλεκτων υγρών (βοηθητικοί χώροι κατοικιών) και στους επικίνδυνους χώρους Κατηγορίας Β, όπου, εφόσον ενδείκνυται η χρήση νερού, εγκαθίσταται αυτόματο σύστημα καταιονισμού ύδατος.  

Τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας του παρόντος, λαμβάνονται, τοποθετούνται και κατά περίπτωση μελετώνται και εγκαθίστανται, χωρίς την ανάμιξη των Υπηρεσιών του Σώματος.  

Ο Αν. Διευθυντής Νομικής Υπηρεσίας 
Μιχαήλ Γ. Κρασσάς 
Αντιπύραρχος