Ν. 4070/2012 (ΦΕΚ 82/Α` 10.4.2012)

1. Όταν επιχείρηση παροχής δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών έχει το δικαίωμα, δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας, να εγκαθιστά ευκολίες επί, υπέρ ή υπό δημόσιου, ιδιωτικού ή κοινόχρηστου ακινήτου, ή δύναται να επωφελείται διαδικασίας για την απαλλοτρίωση ή τη χρήση ακινήτου, η Ε.Ε.Τ.Τ. είναι σε θέση να επιβάλει την από κοινού χρήση των ευκολιών ή του ακινήτου αυτού, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, κτιρίων ή εισόδων σε κτήρια, καλωδιώσεων κτιρίων, ιστών, κεραιών, πύργων και άλλων φερουσών κατασκευών, αγωγών, σωληνώσεων, φρεατίων και κυτίων σύνδεσης, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη την αρχή της αναλογικότητας.
2. Η Ε.Ε.Τ.Τ. δύναται να επιβάλλει στις επιχειρήσεις της παραγράφου 1 την από κοινού χρήση ευκολιών ή ακινήτων (περιλαμβανομένης της φυσικής συνεγκατάστασης) ή τη λήψη μέτρων διευκόλυνσης του συντονισμού δημόσιων έργων, λόγω ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας ή της δημόσιας ασφάλειας ή της επίτευξης πολεοδομικών ή χωροταξικών στόχων και μόνον έπειτα από δημόσια διαβούλευση σύμφωνα με το άρθρο 17 του παρόντος. Οι ρυθμίσεις αυτές για την από κοινού χρήση ή το συντονισμό μπορούν να περιλαμβάνουν κανόνες για την κατανομή των δαπανών της από κοινού χρήσης ευκολιών ή ακινήτου, ακόμα και
σε περίπτωση ήδη υφιστάμενης εγκατάστασης.
3. Η Ε.Ε.Τ.Τ. εκδίδει Κανονισμό για τη συνεγκατάσταση, αφού προηγηθεί σχετική δημόσια διαβούλευση σύμφωνα με το άρθρο 17 του παρόντος. Με τον Κανονισμό αυτό, όπου η Ε.Ε.Τ.Τ. κρίνει ότι η αλληλεπικάλυψη των υποδομών θα ήταν οικονομικώς αναποτελεσματική ή πρακτικώς ανέφικτη, δύναται να επιβάλλει στους κατόχους των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 δικαιωμάτων και/ή στους ιδιοκτήτες των καλωδιώσεων υποχρεώσεις ως προς την από κοινού χρήση των καλωδιώσεων εντός των κτιρίων ή μέχρι το πρώτο σημείο συγκέντρωσης ή διανομής όταν αυτό βρίσκεται εκτός κτιρίου. Οι ρυθμίσεις αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν κανόνες για την κατανομή των δαπανών της από κοινού χρήσης ευκολιών ή ακινήτου, κατάλληλα προσαρμοσμένων, όπου απαιτείται ανάλογα με τον επιχειρηματικό κίνδυνο. Επίσης, με τον Κανονισμό καθορίζονται οι όροι, προϋποθέσεις και διαδικασίες για τη συνεγκατάσταση, προσδιορίζεται η διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συνεγκατάσταση από τους ενδιαφερόμενους παρόχους, η οποία θα ενεργοποιείται αυτομάτως με την υποβολή αιτήσεων στην Ε.Ε.Τ.Τ. και κάθε άλλη λεπτομέρεια.
4. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται, κατόπιν αιτήματος της Ε.Ε.Τ.Τ., να παρέχουν τις αναγκαίες πληροφορίες ώστε η Ε.Ε.Τ.Τ. να είναι σε θέση να καταρτίσει λεπτομερή κατάλογο της φύσεως, της διαθεσιμότητας και της γεωγραφικής θέσης των ευκολιών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και να τον καταστήσει διαθέσιμο
στους ενδιαφερομένους.
5. Επιπροσθέτως, η Ε.Ε.Τ.Τ. δύναται να λαμβάνει κατάλληλα μέτρα για την επίλυση της διαφοράς σε σχέση με τα θέματα συνεγκατάστασης και από κοινού χρήσης ευκολιών κατόπιν προσφυγής από οποιοδήποτε μέρος, εφαρμόζοντας τις διατάξεις του άρθρου 34 του παρόντος.
6. Τα μέτρα που λαμβάνονται από την Ε.Ε.Τ.Τ., σύμφωνα με το παρόν άρθρο είναι αντικειμενικά, διαφανή, αμερόληπτα και αναλογικά και όπου απαιτείται εφαρμόζονται σε συνεργασία με τις αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού.
7. Eιδικά για τις περιπτώσεις συνεγκατάστασης κεραιοσυστημάτων για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος οι επιχειρήσεις δικαιούνται να αιτούνται συνεγκατάσταση και υποχρεούνται να παρέχουν συνεγκατάσταση κατόπιν αιτήματος άλλων επιχειρήσεων με εύλογους όρους, στο μέτρο όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.

1. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται στις κατασκευές κεραιών για τις οποίες απαιτείται άδεια σύμφωνα με το στοιχείο Α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 (Α΄ 46).
2. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.), είτε δια των οργάνων της ή με συνεργεία που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτήν, υποχρεούται να ελέγχει την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από κάθε κεραία:
α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την Ε.Ε.Τ.Τ. κεραιών που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως,
β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ. ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου, που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργάσιμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή, η Ε.Ε.Α.Ε. υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Α.Ε., καθορίζεται ο τρόπος διενέργειας των μετρήσεων και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
3. Η αίτηση υποβάλλεται απευθείας στην Ε.Ε.Α.Ε. και συνοδεύεται από την καταβολή σχετικού παραβόλου, το ύψος του οποίου ρυθμίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 80% του ποσού της παραγράφου 5. Τα αποτελέσματα των ελέγχων ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας δημοσιεύονται άμεσα στον ιστοχώρο της Ε.Ε.Α.Ε. και συγκεντρωτικά ανά έτος.
4. Σε περίπτωση διαπίστωσης υπέρβασης των επιτρεπόμενων ορίων εκπεμπόμενης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, εφαρμόζονται οι κυρώσεις που προβλέπει η υπ’ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 (Β΄ 1105) κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού. Με κοινή απόφαση των υπουργών αυτών μπορεί να τροποποιείται η άνω απόφαση.
5. Για τους σκοπούς της παρούσας διάταξης οι κάτοχοι αδειοδοτημένων κεραιών προκαταβάλλουν στην Ε.Ε.Α.Ε. ετήσιο τέλος ύψους 200 ευρώ για την εγκατάσταση και λειτουργία κάθε κατασκευής κεραίας ως προς την τήρηση των ορίων ακτινοβολίας. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού, η οποία εκδίδεται εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος μετά από γνώμη της Ε.Ε.Α.Ε., καθορίζονται όλα τα θέματα τα σχετικά με την επιβολή και είσπραξη του τέλους.
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Τ.Τ., καθορίζεται η ειδική διαδικασία αδειοδότησης στην οποία υπάγεται η εγκατάσταση τυποποιημένων κατασκευών κεραιών.
7. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, κυρώνονται τεχνικοί κανονισμοί που βασίζονται σε εθνικά, ευρωπαϊκά ή διεθνή πρότυπα για την εγκατάσταση κεραιών:
α) Σε πυλώνες ισχυρών ρευμάτων.
β) Σε πυλώνες φωτισμού.
γ) Κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών.
δ) Εντός εγκαταστάσεων των Ενόπλων Δυνάμεων.
8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Τ.Τ., ρυθμίζονται όλα τα θέματα που αφορούν σε εγκαταστάσεις σταθμών και κατασκευών κεραιών που εξαιρούνται από την αδειοδότηση. Οι ρυθμίσεις αφορούν την κατηγοριοποίηση των κεραιών και σταθμών, τους όρους, τις προϋποθέσεις και τις προδιαγραφές εγκατάστασης και λειτουργίας, τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά, τον έλεγχο αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβάσεων, ως και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Οι εξαιρέσεις από την υποχρέωση αδειοδότησης που προβλέπονται στο άρθρο 1 παρ. 2Α του ν. 2801/2000 (Α΄46) και στον παρόντα νόμο, όπως εκάστοτε ισχύουν, παραμένουν σε ισχύ.
9. Από τη δημοσίευση του παρόντος απαγορεύεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας, για την οποία δεν έχει υποβληθεί και εγκριθεί από την Ε.Ε.Α.Ε. μελέτη που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία ελεύθερα προσπελάσιμοι από το γενικό πληθυσμό, στους οποίους τα όρια έκθεσης υπερβαίνουν το 70% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2 - 4 της υπ’ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού.
10. Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2 - 4 της υπ’ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού.
11. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Εθνικής Άμυνας καθορίζονται οι παραμεθόριες ζώνες της χώρας, των οποίων η πλήρης κάλυψη από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας κρίνεται ως εθνικά αναγκαία. Για τις ζώνες αυτές, η έγκριση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας της παραγράφου 2Η του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 (Α΄46) χορηγείται από τη Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
12. Πολεοδομικές παραβάσεις σε ακίνητα, επί των οποίων ήδη υφίσταται κατασκευή κεραίας, δεν θίγουν τη νομιμότητα της άδειας της κατασκευής κεραίας, εφόσον οι παραβάσεις δεν αφορούν την κεραία ή τον οικίσκο αυτής ή την ασφάλεια του κτιρίου, και υπό την προϋπόθεση, ότι το κτίριο ή το δώμα, επί του οποίου τοποθετείται η κεραία, δεν στερείται πολεοδομικής άδειας ή ότι αυτό δεν έχει ενταχθεί στην διαδικασία «Ρύθμισης αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου» με την καταβολή ειδικού προστίμου διατήρησης, εφόσον στην τελευταία αυτή περίπτωση η κατασκευή κεραίας δεν εδράζεται επί του αυθαιρέτου τμήματος του κτιρίου.
13. Για την τοποθέτηση εγκαταστάσεων κεραιών και συναφών κατασκευών δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, αλλά έγκριση, που χορηγείται από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, ύστερα από έλεγχο των δικαιολογητικών που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σύμφωνα με την παράγραφο 2Η του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 (Α΄46). Μέχρι την έκδοση της εν λόγω απόφασης εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 24Α του ν. 2075/1992 (Α΄129).
14. Για την τοποθέτηση εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος μέχρι 20KW και συνοδευτικών αυτών έργων (οικίσκοι κ.λπ.) που προορίζονται να υποστηρίξουν κατασκευές κεραιών δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας. Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την τοποθέτηση των εν λόγω συστημάτων ορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η αδειοδότηση και η τοποθέτηση των εν λόγω εγκαταστάσεων δεν σχετίζονται με τις διατάξεις που αφορούν τις κατασκευές κεραιών και τη διαδικασία της έκδοσης άδειας κατασκευής κεραίας ή πιστοποιητικού πληρότητας που εκδίδει η Ε.Ε.Τ.Τ..
15. Στις δημιουργούμενες ως άνω εγκαταστάσεις λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης του κοινού που καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργού για θέματα της Ε.Ε.Α.Ε.. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος, και μέχρι της καθ’ οιονδήποτε τρόπο τροποποιήσεως ή ανακλήσεώς της, εφαρμόζεται η υπ’ αριθ. 53571/3839/6.9.2000 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά».
16. Οι Πολεοδομικές Υπηρεσίες στις οποίες κατατίθενται τα δικαιολογητικά για την έγκριση της τοποθέτησης των εγκατεστημένων κεραιών, υποχρεούνται εντός δύο (2) μηνών από την κατάθεση των δικαιολογητικών να αποφανθούν αιτιολογημένα επί της νομιμότητας και καταλληλότητας αυτών. Αν το διάστημα αυτό παρέλθει χωρίς απάντηση της Πολεοδομικής Υπηρεσίας, θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί η πολειδομική έγκριση και η κεραία δύναται να ηλεκτροδοτηθεί μετά από υποβολή σχετικής υπεύθυνης δήλωσης προς την ηλεκτρική εταιρεία η οποία θα συνοδεύεται από τον αριθμό πρωτοκόλλου κατάθεσης του φακέλου στην Πολεοδομική Υπηρεσία. Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ανάκλησης της απάντησης ή άρνησης αποδοχής των δικαιολογητικών, ο κύριος της εγκατάστασης δικαιούται να προσφύγει στον Περιφερειάρχη, ο οποίος κρίνει επί της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας των πράξεων της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας και εκδίδει ή απορρίπτει οριστικά την αιτούμενη έγκριση εντός τριάντα ημερών από την κατάθεση πλήρους φακέλου. Αν ανακληθεί η απάντηση, μέχρι να εκδοθεί η απόφαση επί της προσφυγής δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 267/1998 (Α΄ 195). Κατά της απόφασης του Περιφερειάρχη χωρεί αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου τριμελούς Διοικητικού Εφετείου σύμφωνα με την περίπτωση 1θ του άρθρου 1 του ν. 2944/2001 (Α΄ 222), η οποία εκδικάζεται εντός ενός μηνός από την ημέρα κατάθεσής της και εκδίδεται απόφαση εντός προθεσμίας δύο μηνών από την εκδίκασή της. Αναβολή της συζητήσεως είναι δυνατή μόνο μία φορά και για σπουδαίο λόγο, ο δε επαναπροσδιορισμός της δίκης δεν δύναται να απέχει περισσότερο από ένα μήνα από την αρχική δικάσιμο, εκτός κι αν υφίσταται περίπτωση συνεκδίκασης περισσότερων προσφυγών. Οι αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου, που εκδίδονται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, προσβάλλονται με έφεση, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Η έφεση εκδικάζεται εντός τριμήνου από την ημερομηνία κατάθεσής της.
17. Για την αδειοδότηση κατασκευών κεραιών ακολουθούνται τα εξής:
Α. Πριν την εγκατάσταση κατασκευής κεραίας ή τροποποίηση υφιστάμενης κατασκευής κεραίας, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει ολοκληρωμένο φάκελο, μέσω Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων (ΣΗΛΥΑ). Ο ολοκληρωμένος φάκελος χαρακτηρίζεται ως πλήρης, εφόσον περιλαμβάνει τις κάτωθι αιτήσεις/μελέτες: 
α) Αίτηση προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.) σχετικά με την ασφάλεια της αεροπλοΐας.
β) Αίτηση για χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων ή αποδεικτικό νόμιμης χρήσης των συχνοτήτων εκπομπής και λήψης όπως αναφορά σχετικών Αποφάσεων χορήγησης δικαιωμάτων της Ε.Ε.Τ.Τ. ή αναφορά σε διατάξεις εξαίρεσης από την εν λόγω υποχρέωση, στις οποίες υπάγεται ο αιτών.
γ) Μελέτη Ραδιοεκπομπών για την έκδοση Θετικής Γνωμάτευσης της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.).
δ) Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ή κατά περίπτωση αίτηση υπαγωγής στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
ε) Μελέτη για την τοποθέτηση των σχετικών εγκαταστάσεων σύμφωνα με τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις.
στ) Αιτήσεις που πιθανόν απαιτούνται κατά περίπτωση, κατά δήλωση του αιτούντα.
ζ) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 για την πληρότητα του φακέλου.
Κατά την υποβολή του ολοκληρωμένου φακέλου στο ΣΗΛΥΑ, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται στην καταβολή διοικητικού τέλους, το ύψος του οποίου ορίζεται από την Ε.Ε.Τ.Τ.. Στο ως άνω διοικητικό τέλος ενσωματώνονται όλα τα τυχόν τέλη που καταβάλλονται από τον ενδιαφερόμενο στις αρμόδιες υπηρεσίες που εξετάζουν τις μελέτες/αιτήσεις. Οι υπογράφοντες τις μελέτες/αιτήσεις ευθύνονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Οι υπογράφοντες τις μελέτες τεχνικοί πρέπει να έχουν τα απαιτούμενα προσόντα και την ευθύνη για το περιεχόμενο των μελετών τους σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, που εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, ρυθμίζονται θέματα διαδικασιών και εφαρμογής του ΣΗΛΥΑ, ως και κάθε σχετικό θέμα. Μέχρι την έκδοση της εν λόγω υπουργικής απόφασης οι αιτήσεις/μελέτες εξετάζονται από τις κατά περίπτωση αρμόδιες υπηρεσίες παράλληλα, ανεξάρτητα και
χωρίς να προαπαιτείται η έγκριση ή η σύμφωνη γνώμη των υπολοίπων αρμοδίων υπηρεσιών, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Με απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. που εκδίδεται εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος ρυθμίζεται κάθε θέμα σχετικό με τη λειτουργία του ΣΗΛΥΑ, καθώς και κάθε θέμα αρμοδιότητάς της Ε.Ε.Τ.Τ. σχετικό με την αδειοδότηση των κατασκευών κεραιών στα πλαίσια του παρόντος.
Οι κατασκευές κεραιών που εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ν.4053/2012 (Α΄44) για τις οποίες υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών προς το κοινό με την τροποποίηση των υφιστάμενων κεραιοσυστημάτων, ή/και των χαρακτηριστικών εκπομπής, είναι δυνατόν να υπάγονται αποκλειστικά στη διαδικασία που προβλέπεται στη παρούσα ενότητα, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι κάτωθι προϋποθέσεις:
(α) Οι αναβαθμίσεις δεν αφορούν αλλαγές στον ιστό της κατασκευής κεραίας, ούτε αύξηση του συνολικού ύψους αυτής.
(β) Έχει εκδοθεί θετική γνωμάτευση από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας επί σχετικής μελέτης η οποία έχει υποβληθεί από τον κάτοχο της κατασκευής κεραίας, στην οποία αναφέρεται το σύνολο των κεραιοσυστημάτων της κατασκευής κεραίας.
Οι ως άνω κατασκευές κεραιών συνεχίζουν να θεωρούνται νομίμως λειτουργούσες για διάστημα 24 μηνών από τη δημοσίευση του ν. 4053/2012 (Α΄44) και δεν είναι δυνατή η απόρριψη της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή των Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων που υποβάλλεται στα πλαίσια της διαδικασίας αδειοδότησης εφόσον ο μοναδικός λόγος μη έγκρισης ή απόρριψης είναι η ύπαρξη υφιστάμενης κατασκευής κεραίας.
Κάθε αίτηση σχετική με τις ως άνω κατασκευές κεραιών η οποία έχει κατατεθεί σε αρμόδιες αρχές στα πλαίσια της διαδικασία αδειοδότησης που ίσχυε πριν την έκδοση του ν. 4053/2012 (Α΄44) παύει να ισχύει και επιστρέφεται στον αιτούντα.
Β. Οι αρμόδιες υπηρεσίες, μέσω διαδικτυακής πρόσβασης στο ΣΗΛΥΑ, μέσα σε τέσσερις μήνες από την ηλεκτρονική υποβολή του ολοκληρωμένου φακέλου του ανωτέρω στοιχείου Α΄, οφείλουν να ελέγξουν τα θέματα της αρμοδιότητάς τους και να ενημερώνουν το ΣΗΛΥΑ:
α) για την έκδοση των εγκρίσεών τους ή 
β) για την ύπαρξη τυπικών ελλείψεων ή λαθών στις κατατεθειμένες αιτήσεις/μελέτες, προκειμένου αυτές να συμπληρωθούν/διορθωθούν ή
γ) για την αιτιολογημένη απόρριψη των κατατεθειμένων αιτήσεων/μελετών.
Γ. Η Ε.Ε.Τ.Τ., μετά την πάροδο τεσσάρων μηνών από την ηλεκτρονική υποβολή του ολοκληρωμένου φακέλου του ανωτέρω στοιχείου Α΄:
α) Εκδίδει Άδεια Κατασκευής Κεραίας, εφόσον έχουν εκδοθεί όλες οι απαιτούμενες εγκρίσεις από τις αρμόδιες Υπηρεσίες και προβαίνει στη δημοσιοποίηση στον οικείο δικτυακό τόπο του περιεχομένου του ολοκληρωμένου φακέλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ανωτέρω στοιχείο Α΄.
β) Εκδίδει Πιστοποιητικό Πληρότητας του υποβληθέντος φακέλου και προβαίνει στη δημοσιοποίηση στον οικείο δικτυακό τόπο του περιεχομένου του ολοκληρωμένου φακέλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ανωτέρω στοιχείο Α΄, κατόπιν ελέγχου πληρότητας και με την προϋπόθεση σύμφωνης γνώμης της ΕΕΑΕ και της ΥΠΑ, καθώς και χορήγησης δικαιωμάτων χρήσης συχνοτήτων από την Ε.Ε.Τ.Τ.. Το εν λόγω Πιστοποιητικό καταργείται όταν εκδοθεί η κατά το παρόν στοιχείο Γ, σημείο Α΄, Άδεια Κατασκευής Κεραίας.
γ) Απορρίπτει την αίτηση σε περίπτωση που υπάρχει τουλάχιστον μία οριστική αιτιολογημένη απόρριψη από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
Δ. Η Ε.Ε.Τ.Τ. με τη βοήθεια γεωγραφικού πληροφοριακού συστήματος (GIS) δημοσιοποιεί τις κατασκευές κεραιών για τις οποίες έχει εκδοθεί Άδεια Κατασκευής Κεραίας ή Πιστοποιητικό Πληρότητας καθώς και όλες τις σχετικές εγκρίσεις με τα σχετικά συμπεράσματα των μελετών.
Ε. Ο κάτοχος, μετά την έκδοση της Άδειας Κατασκευής Κεραίας ή του Πιστοποιητικού Πληρότητας, δύναται να προβεί στην εγκατάσταση και λειτουργία της κατασκευής κεραίας και οφείλει παράλληλα:
α) Να κοινοποιεί την Άδεια Κατασκευής Κεραίας ή το Πιστοποιητικό Πληρότητας στον αρμόδιο Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού της θέσης εγκατάστασης της κατασκευής κεραίας.
β) Να έχει αναρτημένη κοντά στη βάση της κεραίας ευανάγνωστη πινακίδα ανεξίτηλης γραφής, στην οποία θα αναγράφονται η επωνυμία ή το ονοματεπώνυμο του κατόχου και ο μοναδικός Αριθμός είτε της Άδειας είτε του Πιστοποιητικού Πληρότητας.
Η σύνδεση της κατασκευής κεραίας με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας επιτρέπεται εφόσον η συγκεκριμένη κατασκευή κεραίας διαθέτει Άδεια Κατασκευής Κεραίας ή Πιστοποιητικό Πληρότητας.
ΣΤ. Με απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. το Πιστοποιητικό Πληρότητας ανακαλείται εάν απορριφθεί τουλάχιστον μία εκ των αιτήσεων/μελετών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στον κάτοχο, ο οποίος οφείλει να προβεί σε άμεση αποξήλωση της συγκεκριμένης κατασκευής κεραίας.
Ζ. Μέχρι τη λειτουργία του ΣΗΛΥΑ, όσον αφορά τις υποβαλλόμενες μετά τη δημοσίευση του παρόντος αιτήσεις, εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος ως εξής:
α) ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να υποβάλει την αντίστοιχη αίτηση/μελέτη σε κάθε αρμόδια υπηρεσία και να κοινοποιήσει στην Ε.Ε.Τ.Τ. τα αποδεικτικά παραλαβής των σχετικών αιτήσεων/μελετών από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
β) Οι αρμόδιες υπηρεσίες, μέσα σε τέσσερις μήνες από την αποδεδειγμένη παραλαβή των σχετικών αιτήσεων/μελετών, οφείλουν να ελέγξουν τα θέματα αρμοδιότητάς τους και να ενημερώσουν εγγράφως την Ε.Ε.Τ.Τ. και τον ενδιαφερόμενο:
αα) για την έκδοση των εγκρίσεών τους ή
ββ) για την ύπαρξη τυπικών ελλείψεων ή λαθών στις κατατεθειμένες αιτήσεις/μελέτες, προκειμένου αυτές να συμπληρωθούν/διορθωθούν ή
γγ) για την αιτιολογημένη απόρριψη των κατατεθειμένων αιτήσεων/μελετών.
γ) Η Ε.Ε.Τ.Τ., μετά την πάροδο τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της τελευταίας αίτησης/μελέτης, προβαίνει στις ενέργειες που αναφέρονται στο ανωτέρω στοιχείο Γ΄.
18. Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε κτιριακές εγκαταστάσεις βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων. Υφιστάμενες κατασκευές κεραιών επί των ανωτέρω κτιρίων απομακρύνονται εντός διαστήματος έξι (6) μηνών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος.
19. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κυρώνονται τεχνικοί κανονισμοί που βασίζονται σε ευρωπαϊκά ή διεθνή πρότυπα ή, εν ελλείψει αυτών, σε εθνικά και αφορούν:
α. Τυποποιημένες κατασκευές κεραιών.
β. Την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα μεταξύ των κατασκευών κεραιών και άλλων γειτονικών ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων.
γ. Άλλες συναφείς με τις παραπάνω δραστηριότητες, εγκαταστάσεις ή υλικά.
20. Με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να ανατίθεται σε Οργανισμούς Τυποποίησης το έργο της ανωτέρω τυποποίησης. Το κόστος του έργου μπορεί να βαρύνει το αποθεματικό της Ε.Ε.Τ.Τ. της παραγράφου 6 του άρθρου 75.
21. Στην περίπτωση Α΄ της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 2801/ 2000 (Α΄46), αντί της άδειας του οικείου Νομάρχη, απαιτείται η άδεια του Περιφερειάρχη της οικείας Περιφέρειας. 
22. Πάρκα κεραιών λειτουργούν μόνο με προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, μετά από γνώμη της Ε.Ε.Τ.Τ., καθορίζονται ο τρόπος λειτουργίας των Πάρκων, οι διαχειριστές των Πάρκων Κεραιών εφόσον η παρουσία τους κρίνεται σκόπιμη, οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι διαχειριστές, η διαδικασία εγκατάστασης κεραιών, οι δικαιούχοι εγκατάστασης και το χρονοδιάγραμμα μετακίνησης στο Πάρκο Κεραιών υφιστάμενων κεραιών.
23. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατόπιν εισήγησης της Ε.Ε.Τ.Τ., καθορίζονται οι κατηγορίες, οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι προδιαγραφές λειτουργίας, τα τεχνικά χαρακτηριστικά, ο έλεγχος και οι κυρώσεις σε περίπτωση παραβάσεων, ως και κάθε σχετικό θέμα, για τις κατασκευές κεραιών χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής περιβαλλοντικής όχλησης, των οποίων η συνολική ενεργός ισοτροπική ακτινοβολούμενη ισχύς (eirp) δεν υπερβαίνει τα 164W ή, ειδικά για τις μικροκυματικές ζεύξεις και τους δορυφορικούς σταθμούς τύπου VSAT, η ισχύς εισόδου στην κεραία δεν υπερβαίνει το 1W και 2W αντίστοιχα. Οι εγκαταστάσεις αυτές εξαιρούνται από τη διαδικασία αδειοδότησης του άρθρου 1 παρ. 2Α του ν. 2801/2000 (Α΄46) και του παρόντος νόμου, όπως ισχύουν. Οι λοιπές εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 1 παρ. 2Α του ν. 2801/2000 (Α΄46) και στον παρόντα νόμο, όπως εκάστοτε ισχύουν, παραμένουν επίσης σε ισχύ.

10. Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2 - 4 της υπ’ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού.

1. Για την παροχή υπηρεσιών, τεχνικών διεπαφών ή / και λειτουργιών δικτύων, εφαρμόζονται τα υποχρεωτικά πρότυπα ή οι προδιαγραφές που θεσπίζονται σε κοινοτικό επίπεδο και έχουν αντίστοιχα δημοσιευθεί σε κατάλογο προτύπων ή / και προδιαγραφών στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
2. Για την παροχή υπηρεσιών, τεχνικών διεπαφών ή / και λειτουργιών δικτύων, στο βαθμό που αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας των υπηρεσιών και για τη βελτίωση της δυνατότητας επιλογής του χρήστη, εφαρμόζονται τα μη δεσμευτικά πρότυπα ή οι προδιαγραφές που θεσπίζονται σε κοινοτικό επίπεδο και έχουν δημοσιευθεί σε κατάλογο προτύπων ή / και προδιαγραφών στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
3. Ελλείψει τέτοιων προτύπων ή / και προδιαγραφών, εφαρμόζονται τα εθνικά πρότυπα ή/και προδιαγραφές, εφόσον υπάρχουν. Η κύρωση ή η θέση σε εφαρμογή αυτών γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων δημοσιευόμενη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ελλείψει όλων των ανωτέρω προτύπων ή/και προδιαγραφών εφαρμόζονται κατά σειράν πρότυπα ή/και προδιαγραφές που θεσπίζονται από τους Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς Τυποποίησης (ενδεικτικά ETSI, CENELEC, CEN), την Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Διοικήσεων Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών (CEPT) είτε διεθνή πρότυπα ή συστάσεις που εγκρίνονται από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU), το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) ή τη Διεθνή Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή (IEC).
4. Με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ή της Ε.Ε.Τ.Τ., κατά το λόγο της αρμοδιότητας καθενός από αυτούς, μπορεί να ανατίθεται στον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) ή σε άλλους Οργανισμούς Τυποποίησης κάθε έργο που είναι αναγκαίο για την εφαρμογή της ανωτέρω τυποποίησης.
Το κόστος του έργου βαρύνει το αποθεματικό της Ε.Ε.Τ.Τ..
5. Για τον έλεγχο του πάσης φύσεως ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διατίθεται ή πρόκειται να διατεθεί στην αγορά, όσον αφορά στην ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα, διενεργούνται από τις οικείες Περιφέρειες αυτεπάγγελτοι έλεγχοι ή έλεγχοι μετά από έγγραφες καταγγελίες που υποβάλλονται στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, στις Περιφέρειες ή στην Ε.Ε.Τ.Τ..
6. Οι αυτεπάγγελτοι έλεγχοι διενεργούνται από τριμελή συνεργεία ελέγχου, τα οποία συγκροτούνται με Απόφαση Περιφερειάρχη, από τρεις υπαλλήλους της οικείας Περιφέρειας. Σε περίπτωση αδυναμίας συγκρότησης τριμελούς συνεργείου ελέγχου από κάποια Περιφέρεια, μπορεί να διατίθεται, ύστερα από αίτηση του οικείου Περιφερειάρχη, ένας εκπρόσωπος από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ή την Ε.Ε.Τ.Τ.. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Εσωτερικών και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών καθορίζεται η διαδικασία διενέργειας των αυτεπάγγελτων ελέγχων, ο προγραμματισμός, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Αν απαιτείται εργαστηριακός έλεγχος, τότε αυτός πραγματοποιείται σε διαπιστευμένα εργαστήρια ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας, των οποίων το πεδίο διαπίστευσης εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της υπ’ αριθ. 5268/5137/13.9.2007 κ.υ.α. (Β΄1853) όπως ισχύει, και τα οποία ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Τα δείγματα προς έλεγχο δεσμεύονται από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 2 της υπ’ αριθ. Οικ. 72145/2315/7.1.2009 κ.υ.α. (Β΄ 21) όπως ισχύει. Η δαπάνη για τη διενέργεια των αυτεπάγγελτων ελέγχων, καθώς και των εργαστηριακών ελέγχων βαρύνει τον προϋπολογισμό της οικείας Περιφέρειας.
7. Τα συνεργεία για τους αυτεπάγγελτους ελέγχους δύνανται, προς διαπίστωση των παραβάσεων της κείμενης νομοθεσίας για την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα, να ελέγχουν τα πάσης φύσεως βιβλία, στοιχεία και λοιπά έγγραφα των ελεγχόμενων επιχειρήσεων, να ενεργούν έρευνες στα γραφεία, αποθήκες και λοιπές εγκαταστάσεις των τελευταίων, να λαμβάνουν ένορκες ή ανωμοτί κατά την κρίση τους καταθέσεις, με την επιφύλαξη του άρθρου 212 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο θεωρείται αναγκαίο για τον έλεγχο της εφαρμογής του παρόντος άρθρου. Επιπλέον έχουν το δικαίωμα να προβαίνουν σε κατάσχεση παντός είδους σχετικού εξοπλισμού και κάθε άλλου αντικειμένου το οποίο θεωρείται αναγκαίο ή χρήσιμο για την επιβεβαίωση ύπαρξης παράβασης διατάξεων του παρόντος άρθρου, τηρουμένων των διατάξεων περί αυτοφώρου των άρθρων 242 επόμενα του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
8. Οι έλεγχοι μετά από έγγραφες καταγγελίες διενεργούνται από τις Περιφέρειες με ίδια μέσα ή μπορούν να ανατίθενται, με Απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, σε διαπιστευμένα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή / και ανεξάρτητους ειδικούς πραγματογνώμονες με ειδικές τεχνικές ή / και νομικές γνώσεις, οι οποίοι επιλέγονται από τον πίνακα πραγματογνωμόνων της επόμενης παραγράφου του παρόντος άρθρου. Με την ίδια Απόφαση καθορίζεται το χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο πρέπει να υποβληθεί το τελικό πόρισμα ελέγχου. Η δαπάνη για τη διενέργεια των ελέγχων μετά από καταγγελίες βαρύνει τον προϋπολογισμό της οικείας Περιφέρειας.
9. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ορίζεται η διαδικασία κατάρτισης πίνακα πραγματογνωμόνων, που ανανεώνεται ανά διετία, από τον οποίο οι Περιφέρειες, με εντολή ανάθεσης του οικείου Περιφερειάρχη, προβαίνουν σε κατά περίπτωση επιλογή πραγματογνώμονα και ανάθεση συγκεκριμένου έργου σε αυτόν. Με την ίδια απόφαση προσδιορίζεται ο τρόπος λειτουργίας, οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα, καθώς και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με την άσκηση των καθηκόντων των πραγματογνωμόνων. Προκειμένου περί νομικών προσώπων, οι πραγματογνώμονες πρέπει να είναι διαπιστευμένοι για το πεδίο δραστηριότητάς τους.
10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Εσωτερικών και Οικονομικών καθορίζονται οι αμοιβές των συνεργείων ελέγχου για τη διενέργεια των αυτεπάγγελτων ελέγχων και οι αμοιβές των Πραγματογνωμόνων που διενεργούν ελέγχους μετά από καταγγελίες, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για τον τρόπο καταβολής αυτών.
11. Για τη διενέργεια ελέγχου μετά από καταγγελία απαιτείται η καταβολή παραβόλου από τον καταγγέλλοντα. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Εσωτερικών και Οικονομικών προσδιορίζεται το ύψος του παραβόλου για την υποβολή έγγραφης καταγγελίας, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Το παράβολο αυτό αποτελεί έσοδο της οικείας Περιφέρειας. Σε περίπτωση που η καταγγελία κριθεί μη βάσιμη ή το πρόβλημα αποδειχθεί ότι οφείλεται σε υπαιτιότητα του καταγγέλλοντα, τότε το κόστος για τη διενέργεια του ελέγχου βαρύνει τον καταγγέλλοντα.
12. Με Απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη συγκροτείται σε κάθε Περιφέρεια Επιτροπή Ακροάσεων για την εξέταση των γραπτών ή προφορικών απόψεων του καταγγέλλοντα ή του καταγγελλόμενου επί της έγγραφης καταγγελίας. Για την επιβολή κυρώσεων, προσωρινών μέτρων ή/και προστίμων, όταν διαπιστώνονται παραβάσεις από τα συνεργεία ελέγχου είτε στους αυτεπάγγελτους ελέγχους είτε στους ελέγχους μετά από έγγραφες καταγγελίες έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 15, 16 και 17 της κ.υ.α. 50268/5137/2007 (Β΄ 1853) για την Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα. Αρμόδιος για την επιβολή των κυρώσεων είναι ο Περιφερειάρχης της οικείας Περιφέρειας. Τα πρόστιμα που επιβάλλονται κατ’ εφαρμογή του άρθρου αυτού εισπράττονται υπέρ του προϋπολογισμού των οικείων Περιφερειών.
13. Για την επιμόρφωση των υπαλλήλων που συγκροτούν τα συνεργεία ελέγχου των Περιφερειών διεξάγονται σεμινάρια σε εξειδικευμένα θέματα ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας, τα οποία οργανώνονται από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι θεματικές ενότητες των σεμιναρίων, η εξεταστέα ύλη, το σύστημα εξετάσεων, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Το κόστος διοργάνωσης των σεμιναρίων αυτών βαρύνει το αποθεματικό της Ε.Ε.Τ.Τ..
14. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, που εκδίδεται κατόπιν εισήγησης της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.), θεσπίζεται κανονισμός του αεροναυτικού ραδιοεξοπλισμού, που αναφέρεται στις παραγράφους 5 και 6 του Παραρτήματος Ι΄ του π.δ. 44/2002 (Α΄ 44), η εφαρμογή του οποίου ανατίθεται στην Ε.Ε.Τ.Τ.. Στον κανονισμό αεροναυτικού ραδιοεξοπλισμού ορίζονται οι σχετικοί όροι, προϋποθέσεις και διαδικασίες εισαγωγής και διάθεσης του εξοπλισμού αυτού και ρυθμίζεται η εξέταση της καταλληλότητας του εξοπλισμού, η πιστοποίηση, ο έλεγχος, η επιβολή διοικητικών κυρώσεων και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.
15. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του Υπουργού στον οποίο ανατίθενται εκάστοτε οι αρμοδιότητες του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να μη διατίθεται στην ελληνική αγορά τηλεοπτικός εξοπλισμός ευρείας κατανάλωσης που δεν πληροί τις προϋποθέσεις του Παραρτήματος IΧ.
16. Οι ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου δεν θίγουν την ισχύ των διατάξεων του π.δ. 44/2002 (Α΄ 44), με το οποίο έχει ενσωματωθεί η Οδηγία 1999/5/ΕΚ.

1. α. Το ταξίμετρο υποχρεωτικά ενσωματώνεται ή συνδέεται με ειδικό μηχανισμό έκδοσης αποδείξεων και καταγραφής εσόδων σε φορολογική μνήμη του ν. 1809/1989 (Α΄ 222) (φορολογικό ταξίμετρο), οπότε για την έγκρισή του απαιτείται άδεια καταλληλότητας από την ειδική διακομματική επιτροπή του άρθρου 7 του ν. 1809/1988 (Α΄ 222).
β. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις, οι λεπτομέρειες για τη χορήγηση άδειας καταλληλότητας φορολογικού ταξιμέτρου, το περιεχόμενο των εκδιδομένων αποδείξεων, το είδος των ενδείξεων των ταξιμέτρων, όπως και οι γεωγραφικές περιοχές της χώρας που θα εφαρμοστεί το μέτρο αυτό.
2. Τα ταξίμετρα είναι τοποθετημένα εσωτερικό και στο εμπρόσθιο τμήμα του αυτοκινήτου και σε τέτοιο σημείο ώστε να διακρίνονται καθαρά από οδηγό και επιβάτες.
3. Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα ΤΑΞΙ, των οποίων το ταξίμετρο δεν λειτουργεί, δεν επιτρέπεται ούτε να σταθμεύουν σε σταθμούς ούτε να παρέχουν εξυπηρέτηση. Όταν ο οδηγός διαπιστώσει ότι υπάρχει βλάβη στο ταξίμετρο, καλύπτει την πινακίδα οροφής και αποσύρει το αυτοκίνητο για επιδιόρθωση της βλάβης.
4. Η επισκευή και συντήρηση των ταξιμέτρων και η αναπροσαρμογή του τιμολογίου σε αυτά επιτρέπεται μόνο από εξουσιοδοτημένα συνεργεία που έχουν άδεια άσκησης επαγγέλματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1575/1985 (Α΄ 207). Σε κάθε περίπτωση στο ταξίμετρο πραγματοποιείται σφράγιση και χορηγείται υποχρεωτικά από τα συνεργεία σχετική βεβαίωση, η οποία βρίσκεται πάντα στο αυτοκίνητο ΤΑΞΙ.
5. Τα ταξίμετρα ελέγχονται για την καλή λειτουργία τους από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων διατίθεται μία συχνότητα κινδύνου για τα Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα. Με όμοια απόφαση καθορίζονται οι προδιαγραφές τοποθέτησης συστημάτων ασφαλείας για τους οδηγούς Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων (σύστημα G.Ρ.S., διαχωριστικά και άλλα) και κάθε σχετικό θέμα.

Δεν επιτρέπεται ο διορισμός ή η πρόσληψη σε θέσεις μονίμων υπαλλήλων ή με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, κλάδου ή ειδικότητας οδηγών στο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 9 του ν. 1232/1982 και στο ερμηνευτικό άρθρο 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982 (Α΄ 65), υποψηφίων που είναι ιδιοκτήτες Ε.Δ.Χ. ή εκμεταλλεύονται στο όνομά τους αυτοκίνητο Ε.Δ.Χ., ολόκληρο ή κατά ιδανικό μερίδιο.
 

1. Η ειδική άδεια οδήγησης Ε.Δ.Χ. χορηγείται από την Υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών της Περιφερειακής Ενότητας της οικείας Περιφέρειας. Η ειδική αυτή άδεια δίνει στον κάτοχό της το δικαίωμα να οδηγεί Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητο που στην άδεια κυκλοφορίας του αναγράφεται ως έδρα διοικητική μονάδα που βρίσκεται μέσα στα διοικητικά όρια της ίδιας αυτής Περιφερειακής Ενότητας.
2. Για να χορηγηθεί ή ανανεωθεί η ειδική άδεια οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου απαιτείται ο υποψήφιος:
α. να μην υπηρετεί με οποιαδήποτε σχέση εργασίας στο Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ. του δημόσιου τομέα του ν. 1256/1982 (Α΄ 65), όπως ισχύει κάθε φορά,
β. να μην έχει συνταξιοδοτηθεί ως άμεσα ασφαλισμένος από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο ή από το Δημόσιο,
γ. να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για ένα από τα αδικήματα του άρθρου 100 της περίπτωσης α΄ του παρόντος,
δ. να έχει σε ισχύ άδεια οδήγησης αυτοκινήτου,
ε. εφόσον δεν είναι Έλληνας υπήκοος, να ομιλεί με επάρκεια την Ελληνική γλώσσα,
στ. εφόσον είναι Έλληνας υπήκοος, να είναι απόφοιτος τουλάχιστον υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή αναγνωρισμένης ισότιμης σχολής του εξωτερικού,
ζ. να είναι υγιής με βάση τις ιατρικές εξετάσεις που καθορίζονται με υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου,
η. να κατέχει ήδη άδεια οδήγησης αυτοκινήτου τουλάχιστον κατηγορίας Β΄ για ελάχιστο διάστημα είκοσι τεσσάρων (24) μηνών πριν από την υποβολή της αιτήσεως.
θ. να υποβάλει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού πενήντα (50) ευρώ. Το ποσό αυτό μπορεί να αναπροσαρμόζεται κάθε δύο (2) χρόνια με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
3. α. Με την αίτηση για την χορήγηση ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ., ο ενδιαφερόμενος, για την απόδειξη συνδρομής των προϋποθέσεων που ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο, υποβάλλει ως αναγκαία δικαιολογητικά τα εξής: για τις περιπτώσεις των εδαφίων α΄ και β΄ υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, για την περίπτωση του εδαφίου γ΄ υποβάλλει πιστοποιητικό ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, για την περίπτωση του εδαφίου δ΄ υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, για την περίπτωση του εδαφίου ε΄ υποβάλλει πιστοποιητικό Ελληνομάθειας τουλάχιστον ειδικού επαγγελματικού σκοπού (Επίπεδο Α2), που χορηγείται από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, για την περίπτωση του εδαφίου στ΄ υποβάλλει επικυρωμένο αντίγραφο τίτλου σπουδών ή αντίστοιχο πιστοποιητικό, για την περίπτωση του εδαφίου ζ΄ υποβάλλει ιατρικό πιστοποιητικό, ο τύπος και το περιεχόμενο του οποίου καθορίζονται με την υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου και για την περίπτωση του εδαφίου η΄ υποβάλλει επικυρωμένο αντίγραφο της άδειάς του οδηγήσεως. Επιπλέον αυτών υποβάλλει επικυρωμένο φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητος εφόσον είναι Έλληνας υπήκοος ή διαβατηρίου σε ισχύ εφόσον είναι αλλοδαπός και δύο πρόσφατες έγχρωμες φωτογραφίες μεγέθους και τύπου ταυτότητας.
β. Με την αίτηση για την ανανέωση της ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ., ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στην προηγούμενη περίπτωση α. της παραγράφου αυτής, πλην των δικαιολογητικών που αποδεικνύουν την συνδρομή των προϋποθέσεων των περιπτώσεων ε΄, στ΄ και η΄ της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου.
4. Για τη χορήγηση της ειδικής άδειας οδήγησης της προηγούμενης παραγράφου οι υποψήφιοι εξετάζονται γραπτώς, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Η διαδικασία, καθώς και το περιεχόμενο των εξετάσεων και κάθε άλλο σχετικό θέμα σχετικό με τα ζητήματα που ρυθμίζονται με το παρόν άρθρο, όπως και το είδος των δικαιολογητικών και το είδος των ιατρικών εξετάσεων και αντιστοίχων πιστοποιητικών της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
5. Αν διαπιστωθεί από τα όργανα του άρθρου 104 ότι η ειδική άδεια οδήγησης οδηγού Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου έχει λήξει, επιβάλλεται στον οδηγό, με απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη, διοικητικό πρόστιμο τριακοσίων (300) ευρώ. Αν διαπιστωθεί από τα προαναφερόμενα όργανα ότι απασχολείται ως οδηγός Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου πρόσωπο, χωρίς να έχει εκδοθεί στο όνομα του ειδική άδεια οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου, επιβάλλεται χωριστά στον οδηγό και στον ιδιοκτήτη του Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου διοικητικό πρόστιμο δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ και αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας και των κρατικών πινακίδων του Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών, ενώ σε περίπτωση υποτροπής και για κάθε επιπλέον φορά για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών. Το ύψος των επιβαλλόμενων προστίμων και ο χρόνος αφαίρεσης της άδειας κυκλοφορίας και των κρατικών πινακίδων στις προηγούμενες περιπτώσεις μπορεί να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Τα πρόστιμα αυτά εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων υπέρ του Δημοσίου.

1. Σε κάθε υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών κάθε Περιφέρειας τηρείται Μητρώο Οδηγών Ε.Δ.Χ., στο οποίο καταγράφονται οι παραβάσεις του νόμου αυτού και των Κανονισμών Λειτουργίας των Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων, που διαπράττονται από τους κατόχους ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ., καθώς και οι επιβαλλόμενες σε αυτούς διοικητικές κυρώσεις και οι κάθε είδους επερχόμενες μεταβολές.
2. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζεται το περιεχόμενο των καταχωρίσεων του Μητρώου Οδηγών, ο τρόπος, η διαδικασία και τα αρμόδια για την καταχώριση των παραβάσεων διοικητικά όργανα.

Τα Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα παραμένουν υποχρεωτικά στην έδρα που αναγράφεται στην άδεια κυκλοφορίας του αυτοκινήτου, με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 3, 4 και 5 του άρθρου 84 του παρόντος.

1. Στους οδηγούς Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων απαγορεύεται:
α. η επιλογή επιβατών και προορισμών για τους οδηγούς ΤΑΞΙ,
β. η διακοπή της μίσθωσης ήδη μισθωμένου Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου,
γ. η είσπραξη κομίστρου πέραν του νομίμου για τους οδηγούς ΤΑΞΙ και πέραν του συμφωνηθέντος για τους οδηγούς οχημάτων ΕΙΔΜΙΣΘ,
δ. η άρνηση της μίσθωσης μη μισθωμένου Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου ΤΑΞΙ,
ε. η μη συμμόρφωση προς τις υποδείξεις του επιβάτη ως προς τη διαδρομή και τον προορισμό,
στ. η απρεπής συμπεριφορά προς τους επιβάτες,
ζ. το κάπνισμα εντός του οχήματος.
2. Στους παραβάτες των παραπάνω διατάξεων επιβάλλεται, με απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου του άρθρου 103, διοικητικό πρόστιμο ως εξής:
α. για πρώτη φορά, τετρακόσια (400) ευρώ,
β. για δεύτερη φορά, επτακόσια (700) ευρώ,
γ. για τρίτη και κάθε επόμενη φορά, χίλια διακόσια
(1.200) ευρώ.
3. Αν ο οδηγός είναι και κύριος του Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου κατά ποσοστό 100% και παραβαίνει τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, επιβάλλεται σε αυτόν, με απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου του άρθρου 103, διοικητικό πρόστιμο ως εξής:
α. για πρώτη φορά, εξακόσια (600) ευρώ,
β. για δεύτερη φορά, χίλια (1.000) ευρώ,
γ. για τρίτη και κάθε επόμενη φορά, χίλια οκτακόσια
(1.800) ευρώ.
4. Τα παραπάνω διοικητικά πρόστιμα μπορεί να αναπροσαρμόζονται κάθε φορά με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Τα πρόστιμα αυτά εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων υπέρ του Δημοσίου.

Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ρυθμίζονται οι κανόνες λειτουργίας των Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων (ΤΑΞΙ και ΕΙΔΜΙΣΘ), οι υποχρεώσεις των ιδιοκτητών, κατόχων και των οδηγών κατά τη λειτουργία αυτών για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, οι κανόνες ευπρεπούς εμφάνισης και τα προσόντα των οδηγών, η κατάσταση των οχημάτων, οι συσκευές και τα εξαρτήματα που μπορούν αυτά να φέρουν εσωτερικά και εξωτερικά.
Με το ίδιο προεδρικό διάταγμα ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις διάθεσης των Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων (ΤΑΞΙ και ΕΙΔΜΙΣΘ) για την εκτέλεση μεταφορικού έργου, οι ενδείξεις και οι πινακίδες, τα σήματα των εδρών, θέματα χρήσης των ταξιμέτρων και η τοποθέτηση αυτών επί του οχήματος, καθώς και οι διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται για την παράβαση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον Κανονισμό λειτουργίας, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα, για όσα ζητήματα δεν ρυθμίζονται από τον παρόντα νόμο. Με το ίδιο προεδρικό διάταγμα μπορούν να καταργούνται προϊσχύουσες αντίθετες διατάξεις.

Η άδεια κυκλοφορίας Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου ανακαλείται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη:
(α) Όταν ο ιδιοκτήτης του Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου καταδικαστεί αμετάκλητα για ένα από τα αδικήματα της συγκρότησης ή ένταξης ως μέλος σε εγκληματική οργάνωση, παραχάραξης, κυκλοφορίας παραχαραγμένων νομισμάτων, πλαστογραφίας, πλαστογραφίας και κατάχρησης ενσήμων, δωροδοκίας, ανθρωποκτονίας με πρόθεση, ληστείας, αρπαγής, βιασμού, κατάχρησης σε ασέλγεια, αποπλάνησης παιδιών, διευκόλυνσης ακολασίας άλλων, πορνογραφίας ανηλίκων, μαστροπείας, εκμετάλλευσης πόρνης, σωματεμπορίας, ασέλγειας σε ανήλικο έναντι αμοιβής, κλοπής, υπεξαίρεσης, εκβίασης, απάτης, απιστίας, παράβασης της νομοθεσίας περί όπλων, εμπορίας και χρήσης ναρκωτικών, παράβασης των διατάξεων του νόμου για πρόληψη και καταστολή νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, παράνομης μεταφοράς λαθρομεταναστών, λιποταξίας, ανυποταξίας και παράνομης απασχόλησης εργαζομένων. Σε περίπτωση που ιδιοκτήτης είναι νομικό πρόσωπο, οι συνέπειες επέρχονται σε βάρος του νομικού προσώπου εάν καταδικαστεί αμετάκλητα: (i) ο Διευθύνων Σύμβουλος ή μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ανώνυμης Εταιρείας, ο Διευθυντής ή μέλος Διοικητικού Συμβουλίου συνεταιρισμού ή ο Διαχειριστής ΕΠΕ και δεν αντικατασταθούν εντός (15) ημερών από την έκδοση της απόφασης, (ii) ο Διαχειριστής της εταιρείας σε κάθε άλλη περίπτωση.
(β) Όταν το Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητο κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 97 απουσιάζει συστηματικά -έστω και αν διακόπτεται σποραδικά η απουσία- από την έδρα του. Σε περίπτωση παράβασης της διάταξης αυτής με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη ανακαλείται η άδεια κυκλοφορίας του συγκεκριμένου Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου για χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών, σε περίπτωση υποτροπής για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών και σε περίπτωση νέας υποτροπής οριστικά.
(γ) Όταν ο οδηγός που είναι κύριος του Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου κατά ποσοστό 100% παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου 98 του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη ανακαλούνται η άδεια κυκλοφορίας Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου και αφαιρούνται οι κρατικές του πινακίδες από έναν (1) έως έξι (6) μήνες και σε περίπτωση κάθε νέας υποτροπής από έξι (6) μήνες έως ένα (1) έτος.
(δ) Όταν διαπιστωθεί ότι τα Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα βρίσκονται σε ακινησία πέραν των τριών μηνών από την κατάθεση της άδειας κυκλοφορίας και των κρατικών πινακίδων για οποιονδήποτε λόγο. Στην περίπτωση αυτή, με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη ανακαλείται η άδεια κυκλοφορίας και αφαιρούνται οι κρατικές πινακίδες.

Η ειδική άδεια οδήγησης Ε.Δ.Χ. ανακαλείται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη:
α. Για χρονικό διάστημα από έναν (1) έως τρεις (3) μήνες, αν ο οδηγός τιμωρηθεί από Πειθαρχικό Συμβούλιο για παραβάσεις των Κανονισμών Λειτουργίας των Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων, όπως ισχύουν, με τρία (3) πειθαρχικά παραπτώματα, εντός χρονικού διαστήματος δύο (2) ετών.
β. Για χρονικό διάστημα από τρεις (3) έως (6) μήνες, αν ο οδηγός εντός του ιδίου ως άνω χρονικού διαστήματος της παραγράφου α΄ ή των επομένων δύο (2) ετών τιμωρηθεί για δύο (2) επιπλέον της παραγράφου α΄ πειθαρχικά παραπτώματα.
γ. Για χρονικό διάστημα από (6) μήνες έως ένα (1) έτος, αν ο οδηγός στο ίδιο χρονικό διάστημα της παραγράφου β΄ τιμωρηθεί με επιπλέον ένα (1) των παραπάνω πειθαρχικό παράπτωμα ή σε περίπτωση που ο οδηγός έχει ήδη προηγουμένως τιμωρηθεί για δέκα (10) πειθαρχικά παραπτώματα. Ακόμη ανακαλείται οριστικά σε περίπτωση οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου κατά το χρονικό διάστημα που του έχει ανακληθεί προσωρινά η ειδική άδεια οδήγησης, όπως και σε περίπτωση αμετάκλητης καταδίκης του οδηγού για ένα από τα αδικήματα του εδαφίου α΄ του άρθρου 100.

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος εισάγεται νέος όρος των «Πρατηρίων παροχής Καυσίμων και Ενέργειας» ο οποίος πλέον θα περιλαμβάνει εκτός των αμιγών πρατήριων, υγρών καυσίμων, τα μικτά ή αμιγώς υγραερίου πρατήρια, καθώς και πρατήρια φυσικού αερίου.
Τα υπόψη πρατήρια θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να διαθέτουν σε διερχόμενα τροχοφόρα οχήματα, πλέον των παραπάνω καυσίμων και βιοαιθανόλη, βιοντήζελ, ηλεκτρική ενέργεια και υδρογόνο. Με απόφαση των Υπουργών Υποδομών Μεταφορών και δικτύων Ενέργειας Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, η οποία θα εκδοθεί εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, θα καθοριστούν οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι τεχνικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση συσκευών ταχείας φόρτισης συσσωρευτών ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όπως επίσης και για την εγκατάσταση διατάξεων παροχής καυσίμων όπως βιοκαύσιμο, βιοαιθανόλη, υδρογόνο κ.ά. στα υφιστάμενα πρατήρια υγρών και αερίων καυσίμων.

Η προσωρινή άδεια λειτουργίας των λειτουργουσών επιχειρήσεων επιδιορθώσεως μικροφθορών επιβατικών αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων του άρθρου 4 του π.δ. 163/2009 (Α΄ 201) παρατείνεται μέχρι 31.12.2012.

1. Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου τέταρτου του ν. 3555/2007 (Α΄ 81) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Οι εγκρίσεις μελετών εφαρμογής Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (Σ.Ε.Α.), Κέντρων Διοίκησης Αυτοκινητοδρόμων (Κ.Δ.Α.) και Σταθμών Διοδίων (Σ.Δ.) που έγιναν πριν την έναρξη ισχύος του ν. 2300/1995 (Α΄ 69), επέχουν θέση οικοδομικής άδειας και οι εγκαταστάσεις που κατασκευάσθηκαν βάσει αυτών θεωρούνται νόμιμες από κάθε άποψη εφόσον πληρούν τους όρους των αντίστοιχων εγκεκριμένων μελετών. Αποκλειστική αρμοδιότητα για τον έλεγχο νομιμότητας των κάθε φύσης κτηριακών έργων και των επ’ αυτών εργασιών και λοιπών εγκαταστάσεων που ανεγείρονται, επισκευάζονται, αξιοποιούνται, χρησιμοποιούνται ή παραχωρούνται στα πλαίσια σύμβασης παραχώρησης και την επιβολή οποιασδήποτε κύρωσης σχετικής με αυτά έχει το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.»
2. Στο τέλος της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του ν. 3891/2010 (Α΄ 188) προστίθεται νέα παράγραφος 8 ως εξής:
«8. Όλες οι οικοδομικές άδειες, οι οποίες απαιτούνται για την κατασκευή οποιωνδήποτε τεχνικών έργων, κτηρίων και εγκαταστάσεων αμιγώς σιδηροδρομικού ενδιαφέροντος, τα οποία ανατίθενται προς εκτέλεση ή εκτελούνται από την εταιρεία «ΕΡΓΑ Ο.Σ.Ε. Α.Ε.», στο πλαίσιο του σκοπού και των αρμοδιοτήτων της, με την επιφύλαξη του άρθρου 21 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), εκδίδονται από οργανωτική μονάδα του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (ΥΠ.Υ.ΜΕ.ΔΙ.) που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και σχετική γνωμοδότηση του αρμόδιου Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.), άρθρο 36 του ν. 4030/2011 και με την επιφύλαξη του άρθρου 21 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) καθορίζεται ο τρόπος, η ισχύς και η ακριβής διαδικασία έκδοσης των οικοδομικών αδειών, καθώς επίσης οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης και οι προδιαγραφές που θα οριοθετούν το πλαίσιο κατασκευής τεχνικών έργων, κτηρίων και εγκαταστάσεων που συνιστούν τμήμα ευρύτερων σιδηροδρομικών έργων.»

1. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η οποία εκδίδεται μετά την παρέλευση της αρχικής συμβατικής προθεσμίας περάτωσης τμημάτων και υποτμημάτων αυτοκινητοδρόμων που έχουν παραχωρηθεί σε αναδόχους με συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες έχουν κυρωθεί με τους νόμους 3555/2007 (Α΄81), 3597/2007 (Α΄168), 3605/2007 (Α΄190), 3559/2007 (Α΄102), και 3621/2007 (Α΄279) και επί των οποίων προβλέπεται συμβατικά η θέση σε λειτουργία σταθμών διοδίων, μπορεί να επιτρέπεται η λειτουργία των σταθμών αυτών και στην περίπτωση μερικής ολοκλήρωσης του οικείου υποτμήματος ή λειτουργικά αυτοτελούς τμήματος του υποτμήματος, εφόσον η ολοκλήρωση της κατασκευής του καθυστέρησε με υπαιτιότητα του Δημοσίου.
Η Βεβαίωση Περάτωσης Εργασιών του υπόψη υποτμήματος ή τμήματος του υποτμήματος εκδίδεται από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό του αντίστοιχου έργου, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων της αντίστοιχης σύμβασης παραχώρησης που καθορίζουν τη διαδικασία έκδοσης της Βεβαίωσης Περάτωσης Εργασιών Αποκλειστικής Τμηματικής Προθεσμίας. Τα τέλη διοδίων στην περίπτωση αυτή επιβάλλονται και αφορούν μόνο το μήκος του περαιωμένου τμήματος του υπόψη υποτμήματος. Η πιο πάνω ρύθμιση ισχύει αναλογικά και για τα υποτμήματα ή τμήματα των υποτμημάτων στα οποία περιλαμβάνεται και νέο υποτμήμα που έχει κατασκευαστεί ή κατασκευάζεται από το Δημόσιο, εφόσον επ’ αυτού προβλέπεται συμβατικά σταθμός διοδίων. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται κατά περίπτωση η ανά χιλιόμετρο χρέωση Διοδίων Τελών, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 0,04 ευρώ ανά χιλιόμετρο (προ Φ.Π.Α.) σε τιμές Ημέρας Τιμής Βάσης, όπως αυτή ορίζεται στην οικεία σύμβαση παραχώρησης.
2. Μετά το τέλος της παρ. 12 του άρθρου 34 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) προστίθεται παράγραφος 12Α, ως εξής:
«12Α. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο κατάληψη μέρους ή ολόκληρου του οδοστρώματος και των εγκατεστημένων σε αυτό σταθμών διοδίων των αυτοκινητοδρόμων, καθώς και η παρεμπόδιση ή διακοπή (μερική ή ολική) της λειτουργίας των σταθμών διοδίων με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτοί που παραβαίνουν με πρόθεση τη διάταξη του προηγούμενου εδαφίου τιμωρούνται με τις ποινές της παραγράφου 1 του άρθρου 292 του Ποινικού Κώδικα.»
3. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 103 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) αντικαθίσταται ως εξής:
«Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει για παραβάσεις, οι οποίες αναφέρονται σε ελλείψεις ή ελαττωματική λειτουργία του οχήματος, που επηρεάζουν δυσμενώς την οδική ασφάλεια ή σε εκπομπές επικίνδυνων καυσαερίων και την πρόκληση υπερβολικών θορύβων (άρθρα 15 παράγραφοι 1 και 2, 53, 55, 57, 61, 62, 64, 68, 70, 78, 79 και 81 παράγραφοι 1, 7, 8, 11, 12 και 13 και 88 παρ. 3 του παρόντος Κώδικα), για παραβάσεις της παραγράφου 10 του άρθρου 29 του παρόντος, καθώς και για την παράβαση του άρθρου 5 του ν. 489/1976.»
4. Το άρθρο 19 του ν. 3897/2010 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Άρθρο 19 - Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να αναστέλλεται εν όλω ή εν μέρει η λειτουργία σταθμών διοδίων ή να ενοποιούνται σταθμοί διοδίων αυτοκινητοδρόμων, περιλαμβανομένων και αυτών που έχουν παραχωρηθεί σε αναδόχους με συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες έχουν κυρωθεί με τους νόμους 3555/2007 (Α΄81), 3597/2007 (Α΄168), 3605/2007 (Α΄190), 3559/2007 (Α΄102), και 3621/2007 (Α΄279) και να καθορίζεται ο εγγύτερος προς αυτούς σταθμός στον οποίο θα εισπράττονται και τα τέλη διέλευσης του σταθμού του οποίου η λειτουργία αναστέλλεται. Τα έσοδα του σταθμού διοδίων, η λειτουργία του οποίου αναστέλλεται με την ανωτέρω απόφαση, θα αποδίδονται στον δικαιούχο τους από τον εκάστοτε λειτουργό του καθοριζόμενου με την ως άνω απόφαση σταθμού διοδίων. Με όμοια απόφαση, καθορίζεται η διαδικασία προσδιορισμού, επαλήθευσης και κατανομής μεταξύ των δικαιούχων των τελών διέλευσης, η προθεσμία και η διαδικασία απόδοσής τους στους δικαιούχους και κάθε άλλο σχετικό θέμα.»
5. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 10 του άρθρου 29 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) «Κύρωση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας», όπως αυτή προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 3920/2011 (Α΄ 33), αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Η βεβαίωση της παράβασης γίνεται από τα αρμόδια αστυνομικά όργανα που τη διαπιστώνουν είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω τεχνικών ή ηλεκτρονικών μέσων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 104 του παρόντος.»
6. (α) Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων που εκδίδεται κατά την περίοδο μελετών - κατασκευών των αυτοκινητοδρόμων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Οδικών Μεταφορών που κατασκευάζονται με συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες έχουν κυρωθεί με τους νόμους 3555/2007 (Α΄ 81), 3597/2007 (Α΄ 168), 3605/2007 (Α΄ 190), 3559/2007 (Α΄ 102) και 3621/2007 (Α΄ 279) μπορεί να καθορίζονται διόδια τέλη σε επίπεδο χαμηλότερο του συμβατικά προβλεπόμενου λόγω μη οφειλόμενης στον παραχωρησιούχο καθυστέρησης στην ολοκλήρωση τμημάτων είτε υπό ταυτόχρονη κατασκευή και κυκλοφορία ή παραλλήλων προς υπό κυκλοφορία τμημάτων εθνικών οδών. Η ανωτέρω απόφαση εκδίδεται μετά από συμφωνία με τον οικείο παραχωρησιούχο με την οποία καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες.
(β) Αν δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία με τον παραχωρησιούχο, η ανωτέρω απόφαση μπορεί να εκδίδεται με πρόβλεψη αποζημίωσης του παραχωρησιούχου εκ μέρους του Δημοσίου, σύμφωνα με τις διατάξεις της οικείας σύμβασης παραχώρησης, για την τυχόν μείωση των εσόδων του λόγω μείωσης του διοδίου τέλους. Από την αποζημίωση αφαιρείται το σύνολο της τυχόν ωφέλειας του παραχωρησιούχου από τυχόν αύξηση της κυκλοφορίας και των εσόδων του που οφείλεται στη μείωση του διοδίου τέλους.
7. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων που εκδίδεται κατά την περίοδο μελετών - κατασκευών των αυτοκινητοδρόμων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Οδικών Μεταφορών που κατασκευάζονται με συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες έχουν κυρωθεί με τους νόμους 3555/2007 (A΄81), 3597/2007 (Α΄ 168), 3605/2007 (Α΄ 190), 3559/2007 (Α΄ 102) και 3621/2007 (Α΄ 279), μπορεί να καθορίζονται τα διόδια τέλη σε ολοκληρωμένα αυτοτελή τμήματα των αυτοκινητοδρόμων έως το ύψος του Ανώτατου Ορίου Διοδίων Τελών της οικείας σύμβασης παραχώρησης, ανεξαρτήτως της επίτευξης από τον Παραχωρησιούχο των Αποκλειστικών Τμηματικών Προθεσμιών, εφόσον η μη επίτευξη των προθεσμιών αυτών οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δημοσίου.
8. Μετά το δεύτερο εδάφιο της υποπαραγράφου δ΄ της παραγράφου 11 του άρθρου 21 του β.δ. 465/1970 (Α΄150) προστίθενται δύο (2) νέα εδάφια ως ακολούθως:
«Σε τμήματα των οδών που έχουν χαρακτηρισθεί ως οδοί ταχείας κυκλοφορίας ή αυτοκινητόδρομοι και τα οποία λειτουργούν, εκμεταλλεύονται ή συντηρούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, κατά παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας βάσει των οικείων Συμβάσεων Παραχώρησης, η αναφερθείσα επιτροπή αποτελείται από τον Προϊστάμενο του φορέα με αρμοδιότητα την εποπτεία της μελέτης και κατασκευής του έργου της σύμβασης παραχώρησης, τον Προϊστάμενο του φορέα με αρμοδιότητα την παρακολούθηση λειτουργίας του έργου της σύμβασης παραχώρησης και τον Διοικητή της Αστυνομικής Διεύθυνσης του νομού όπου βρίσκονται τα πρατήρια υγρών καυσίμων και οι λοιπές εγκαταστάσεις που εξακολουθούν να λειτουργούν με άμεση κυκλοφοριακή σύνδεση με την κύρια οδό.
Για τις ανάγκες της παρούσας υποπαραγράφου δ΄ ως Εποπτεύουσα Υπηρεσία για τα έργα παραχώρησης νοείται η Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων με Συμβάσεις Παραχώρησης του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και ως Διευθύνουσα Υπηρεσία ο Φορέας που είναι επιφορτισμένος με την εποπτεία της μελέτης και κατασκευής του έργου της υπόψη σύμβασης παραχώρησης.»
9. H παράγραφος 4 του άρθρου 52 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που κυρώθηκε με το ν. 2696/1999 (Α΄ 57) αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Με βάση κυκλοφοριακές μελέτες, που έχουν εκπονηθεί ή εγκριθεί από κοινού από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ή της οικείας Περιφέρειας ή του οικείου Δήμου και του Φορέα ή της Υπηρεσίας που είναι κατά περίπτωση αρμόδιος για τις Υπηρεσίες δημόσιας οδικής μαζικής μεταφοράς και με απόφαση του οικείου Δημάρχου, μπορούν να καθορίζονται οδοί ή λωρίδες κυκλοφορίας, στις οποίες κυκλοφορούν μόνο μέσα δημόσιας οδικής μαζικής μεταφοράς προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των τροχιοδρομικών οχημάτων. Με όμοια απόφαση που λαμβάνεται μετά από σχετική μελέτη και πρόταση των αρμόδιων υπηρεσιών εκπόνησης ή έγκρισης των κυκλοφοριακών μελετών, είναι δυνατόν να επιτρέπεται στις προαναφερόμενες οδούς ή λωρίδες η κυκλοφορία δίκυκλων μοτοσικλετών, μοτοποδηλάτων και ποδηλάτων, καθώς επίσης και η εφαρμογή των μέτρων αυτών για ορισμένες ημέρες και ώρες. Για την περιοχή αρμοδιότητας του Ο.Α.Σ.Α. και σε όλες τις περιπτώσεις καθορισμού οδών ή λωρίδων της παραγράφου αυτής, η επιλογή του είδους και του υλικού διαχωρισμού, η συνοδευτική οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η υλοποίηση της σήμανσης, η τοποθέτηση και συντήρηση των διαχωριστικών μέσων ανήκουν στην αρμοδιότητα των εποπτευόμενων από αυτό Οργανισμών που βαρύνονται και με τις σχετικές δαπάνες. Οι προδιαγραφές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του υλικού και των στοιχείων διαχωρισμού καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού
Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Για την περιοχή αρμοδιότητας του ΣΑΣΘ οι σχετικές δαπάνες που αφορούν τη συντήρηση των λωρίδων κυκλοφορίας δημόσιας οδικής μαζικής μεταφοράς προσώπων, βαρύνουν το φορέα λειτουργίας κατά 50% και κατά 50% τον αντίστοιχο δήμο. Η παράβαση των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση της παρούσας παραγράφου τιμωρείται με το πρόστιμο που προβλέπεται στην παράγραφο 6 του άρθρου αυτού για τους παραβάτες των μέτρων περιορισμού ή απαγόρευσης της κυκλοφορίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να καθορισθεί η αρμόδια Υπηρεσία Τροχαίας και οι διαδικασίες για την αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας και οδήγησης στους ανωτέρω παραβάτες για ορισμένο χρονικό διάστημα, από δέκα (10) ημέρες μέχρι τρεις (3) μήνες.»

1. Για τη χορήγηση της προέγκρισης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993, ο αιτών υποβάλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α. Αίτηση - Υπεύθυνη Δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75), στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος φυσικού ή νομικού προσώπου, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) και η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) στην οποία ανήκει. Για το νομικό πρόσωπο η αίτηση υποβάλλεται από τον κατά περίπτωση νόμιμο εκπρόσωπό του και συνοδεύεται από τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη σύσταση και λειτουργία του. Στην ίδια αίτηση για τα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα υποδεικνύεται ο υπεύθυνος διευθυντής του καταλύματος και για τα μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα δηλώνεται η έννομη σχέση του αιτούντος (εμπράγματη ή ενοχική) με το ακίνητο.
β. Αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, από το οποίο να προκύπτει ότι ο αιτών δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για κακούργημα ή για κάποιο από τα πλημμελήματα της κλοπής, υπεξαίρεσης, απάτης, εκβίασης, πλαστογραφίας, παραχάραξης, βαριάς σωματικής βλάβης, παράβασης των διατάξεων περί ναρκωτικών ή των διατάξεων που αναφέρονται στα ήθη. Το ανωτέρω δικαιολογητικό αναζητείται υπηρεσιακά εφόσον εκδίδεται από ημεδαπή αρχή. Φυσικά πρόσωπα που έχουν την ιθαγένεια άλλου κράτους υποβάλλουν ισοδύναμο έγγραφο που έχει εκδοθεί από αρμόδια δικαστική ή διοικητική αρχή του κράτους-μέλους με το οποίο βεβαιώνεται η μη καταδίκη για τα ανωτέρω αδικήματα. Αν στη χώρα καταγωγής ή προέλευσης δεν προβλέπεται η έκδοση εγγράφου ισοδύναμου προς το απόσπασμα ποινικού μητρώου, τούτο είναι δυνατόν να αντικατασταθεί από ένορκη βεβαίωση ή, για τα κράτη όπου δεν υφίσταται τέτοια, από υπεύθυνη δήλωση, η οποία υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ενώπιον της αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής ή κατά περίπτωση ενώπιον συμβολαιογράφου της χώρας καταγωγής ή προέλευσης, οι οποίοι χορηγούν βεβαίωση περί παροχής της ένορκης βεβαίωσης ή της υπεύθυνης δήλωσης. Το αντίγραφο του ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, καθώς και τα ανωτέρω έγγραφα δεν είναι δυνατόν να υποβληθούν μετά την πάροδο τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσής τους.
γ. Άδεια δόμησης, η οποία εκδίδεται από την υπηρεσία δόμησης του οικείου Ο.Τ.Α. ή άλλη αρμόδια αρχή. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 6 του ν. 3843/2010. Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) προσκομίζεται η βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 2167).
δ. Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης, το οποίο εκδίδεται από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τα τουριστικά καταλύματα δυναμικότητας τουλάχιστον είκοσι (20) κλινών και για τις οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) ανεξαρτήτου δυναμικότητας. Στο πιστοποιητικό μνημονεύονται όλες οι εγκαταστάσεις και λειτουργίες του τουριστικού καταλύματος, συμπεριλαμβανομένων και: α) των τμημάτων που έχουν διατηρηθεί κατά τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 και του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 και β) των τμημάτων που έχουν τακτοποιηθεί λειτουργικά σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 2160/1993, των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 21 του ν. 2741/1999 (Α΄ 199), της παραγράφου 1 του άρθρου 18 του ν. 2919/2001 (Α΄ 128), της παρ. 2 του άρθρου 41 του ν. 3105/2003 ( Α΄ 29) και των άρθρων 1 και 2 του ν. 3766/ 2009 (Α΄ 102).
ε. Βεβαίωση καλής λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος του καταλύματος ή βεβαίωση σύνδεσης με το αποχετευτικό δίκτυο του δήμου, οι οποίες εκδίδονται από τον οικείο φορέα λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει σύνδεση με αποχετευτικό δίκτυο, η βεβαίωση θα εκδίδεται από τις οικείες πολεοδομικές αρχές, όπως προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις. Η βεβαίωση καλής λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος μπορεί να αντικαθίσταται με βεβαίωση διπλωματούχου ή πτυχιούχου μηχανολόγου μηχανικού ή ηλεκτρολόγου μηχανικού ή μηχανικού Ενεργειακής Τεχνολογίας ή χημικού μηχανικού ή μηχανικού αντίστοιχης ειδικότητας πτυχιούχου ή διπλωματούχου με τεκμηρίωση τεχνικών στοιχείων ως προς την επάρκεια των εγκαταστάσεων διάθεσης υγρών αποβλήτων σύμφωνα με την ισχύουσα υγειονομική νομοθεσία και με υπεύθυνη δήλωση του ίδιου μηχανικού και του ιδιοκτήτη του τουριστικού καταλύματος ή του νομίμου εκπροσώπου, αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο, ότι πληρούνται οι προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας. Για την περίπτωση αυτή ενημερώνεται το Ηλεκτρονικό Μητρώο του Έργου (Η.Μ.Ε.) και η Ταυτότητα Κτιρίου μετά την έναρξη ισχύος των σχετικών διατάξεων. Η βεβαίωση σύνδεσης με το αποχετευτικό δίκτυο του οικείου Ο.Τ.Α. (ή Δημοτικής Επιχείρησης ή Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης) μπορεί να αντικαθίσταται από λογαριασμό καταβολής τελών αποχέτευσης.
στ. Υπεύθυνη δήλωση, με την οποία ορίζεται είτε ο ιδιοκτήτης, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, είτε ο νόμιμος εκπρόσωπος ή ένα εκ των μελών της διοίκησης της επιχείρησης, σε περίπτωση νομικού προσώπου, ως υπεύθυνος για την τήρηση των απαιτήσεων των εκάστοτε ισχυουσών υγειονομικών διατάξεων για το σύνολο των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, που λειτουργούν εντός του κύριου τουριστικού καταλύματος.
ζ. Αντίγραφο εγκεκριμένης από τον Ε.Ο.Τ., σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2160/1993, κάτοψης του καταλύματος, στην οποία γίνεται πρόβλεψη των προς αδειοδότηση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και κολυμβητικών δεξαμενών.
2. Για τα κύρια τουριστικά καταλύματα, υποβάλλονται επιπλέον τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α. Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) ή Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (Π.Π.Δ.) από την αρμόδια υπηρεσία, όπου απαιτείται.
β. Βεβαίωση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Ξ.Ε.Ε.) περί ενημερότητας των προς αυτό υποχρεώσεων με αναφορά στη νομική μορφή της επιχείρησης.
Η βεβαίωση αυτή αναζητείται υπηρεσιακά.
γ. Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 του αιτούντος για τον ορισμό διευθυντή, όπου απαιτείται, και υπεύθυνη δήλωση του υποδεικνυόμενου ως διευθυντή ότι αποδέχεται τη θέση του διευθυντή και πληροί όλες τις κατά νόμο προβλεπόμενες προϋποθέσεις για να εκτελεί χρέη διευθυντή σε τουριστικό κατάλυμα της συγκεκριμένης κατηγορίας.

1. Για τη χορήγηση της προέγκρισης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) τουριστικού καταλύματος, ο αιτών υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. τα δικαιολογητικά του άρθρου 150.
2. Για τη χορήγηση της προέγκρισης η αρμόδια υπηρεσία διαπιστώνει την πληρότητα των δικαιολογητικών του άρθρου 150. Παρατηρήσεις για ελλείψεις ή λάθη που διαπιστώνονται κατά τον έλεγχο διατυπώνονται αιτιολογημένα επί του φύλλου ελέγχου μέσα σε δέκα (10) ημέρες και καλείται εγγράφως ο αιτών προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες συμπληρώσεις ή διορθώσεις μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη σχετική ειδοποίηση.
3. Μετά τη διαπίστωση της πληρότητας των δικαιολογητικών η προέγκριση χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών. Σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας τεκμαίρεται ότι η προέγκριση έχει εκδοθεί σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 14 του ν. 3844/2010 (Α΄ 63) και ο αιτών μπορεί να ζητήσει σχετική βεβαίωση από την αρμόδια για τη χορήγηση της προέγκρισης αρχή. Η διάρκεια της προέγκρισης παύει αυτοδικαίως με την έκδοση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας.
4. Η προέγκριση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος επέχει θέση προέγκρισης για την ίδρυση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος εντός του ίδιου τουριστικού καταλύματος. Για τη χορήγησή της ο αιτών υποβάλει προς έλεγχο στην αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στη ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.3.1./21220 απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού και Τουρισμού (Β΄ 2496), καθώς και στις οικείες υγειονομικές και λοιπές διατάξεις κατά τη διαδικασία των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου αυτού. Η προέγκριση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας επέχει επίσης θέση προέγκρισης για την άδεια λειτουργίας κολυμβητικής δεξαμενής εντός του ίδιου τουριστικού καταλύματος. Για τη χορήγησή της ο αιτών υποβάλει τα δικαιολογητικά του άρθρου 154. Από τη χορήγηση της προέγκρισης και μέχρι την τυχόν ανάκλησή της σύμφωνα με την
παράγραφο 3 του άρθρου 153 επιτρέπεται η λειτουργία της επιχείρησης.
5. Με τη χορήγηση της προέγκρισης ο φάκελος διαβιβάζεται μέσα σε πέντε (5) ημέρες το αργότερο στην αρμόδια υγειονομική υπηρεσία για τον υγειονομικό έλεγχο καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και των κολυμβητικών δεξαμενών που λειτουργούν εντός τουριστικών καταλυμάτων.
6. Η αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. και η αρμόδια υγειονομική υπηρεσία οφείλουν μέσα σε πενήντα (50) ημέρες από τη χορήγηση της προέγκρισης να έχουν προβεί σε έλεγχο ορθότητας των υποβληθέντων δικαιολογητικών και επιτόπιο έλεγχο στο τουριστικό κατάλυμα. Με απόφαση του Διευθυντή της κατά τόπο αρμόδιας Υπηρεσίας του Ε.Ο.Τ. συστήνεται μικτό κλιμάκιο ελέγχου αποτελούμενο από δύο υπαλλήλους του Ε.Ο.Τ. και έναν υπάλληλο της αρμόδιας υγειονομικής υπηρεσίας για τον επιτόπιο έλεγχο του τουριστικού καταλύματος. Εντός της προθεσμίας της παραγράφου 5 ο Ε.Ο.Τ. ζητά από την αρμόδια υγειονομική υπηρεσία να ορίσει έναν υπάλληλο ως μέλος του μικτού κλιμακίου ελέγχου. Οι αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες οφείλουν μέσα σε πέντε (5) ημέρες από τη λήψη της σχετικής ειδοποίησης του Ε.Ο.Τ. να ορίσουν έναν υπάλληλο ως μέλος του μικτού κλιμακίου ελέγχου. Το μικτό κλιμάκιο ελέγχου οφείλει να ορίσει ημερομηνία για τη διεξαγωγή του επιτόπιου ελέγχου στο τουριστικό κατάλυμα και να τη γνωστοποιήσει στον αιτούντα.
7. Κατά τη διεξαγωγή του επιτόπιου ελέγχου συντάσσεται έκθεση ελέγχου, η οποία υπογράφεται από τους υπαλλήλους του Ε.Ο.Τ. σε σχέση με την τήρηση της τουριστικής νομοθεσίας και από τον υγειονομικό υπάλληλο σε σχέση με τον υγειονομικό έλεγχο. Επί της έκθεσης αναγράφονται τα πορίσματα του ελέγχου, καθώς και παρατηρήσεις ή διαπιστούμενες παραβάσεις. Ο φάκελος επιστρέφεται από την αρμόδια υγειονομική υπηρεσία στον Ε.Ο.Τ. για την έκδοση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας μαζί με την έκθεση υγειονομικού ελέγχου.
 

1. Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την ολοκλήρωση της διαδικασίας των παραγράφων 5, 6 και 7 του άρθρου 151 με την επιστροφή του φακέλου από την αρμόδια υγειονομική υπηρεσία στην αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. και εφόσον πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία των δέκα (10) ημερών τεκμαίρεται ότι το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας έχει εκδοθεί σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 14 του ν. 3844/2010 και ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ζητήσει σχετική βεβαίωση από την αρμόδια για τη χορήγησή του αρχή, η οποία οφείλει να τη χορηγήσει.
2. Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας είναι αόριστης διάρκειας. Τα δικαιολογητικά, των οποίων η ισχύς λήγει, αντικαθίστανται υποχρεωτικά προ της λήξης τους, άλλως το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας ανακαλείται με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας υπηρεσίας του E.O.T.. Οποιαδήποτε αλλαγή στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκμεταλλεύεται το τουριστικό κατάλυμα συνεπάγεται έκδοση νέου Ειδικού Σήματος Λειτουργίας με μόνη την υποβολή των πιο πάνω δικαιολογητικών α΄ και β΄ της παραγράφου 1 και β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 150.
3. Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος με τα παραρτήματά του επέχει θέση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος του άρθρου 80 του ν. 3463/2006 (Α΄ 114) και άδειας λειτουργίας κολυμβητικής δεξαμενής, που υπάρχουν εντός του ίδιου τουριστικού καταλύματος, με σχετική μνεία επί του χορηγούμενου σήματος. Η χορήγηση γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες υγειονομικές και λοιπές διατάξεις, που διέπουν τις αντίστοιχες άδειες, όπως τροποποιούνται με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Ειδικότερα στην περίπτωση των κολυμβητικών δεξαμενών η εν λόγω χορήγηση γίνεται με την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλοι οι κατασκευαστικοί όροι που προβλέπονται στη Γ1/443/73 Υγειονομική Διάταξη (Υ.Δ.). Σε κάθε περίπτωση ισχύουν όσα ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009 (Α΄ 102).
4. Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας με τα παραρτήματά του για κάθε κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή κολυμβητική δεξαμενή εντός τουριστικού καταλύματος αναρτάται υποχρεωτικά σε εμφανές σημείο της επιχείρησης. Τα παραρτήματα του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, που αφορούν σε κάθε επί μέρους κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή κολυμβητική δεξαμενή, αναρτώνται υποχρεωτικά σε εμφανές σημείο του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος ή της κολυμβητικής δεξαμενής. Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας και τα παραρτήματά του αναρτώνται στο διαδίκτυο σύμφωνα με όσα ορίζονται στις διατάξεις του ν. 3861/2010 (Α΄ 112).
5. Η επιχείρηση με την υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 150 οφείλει να ορίσει είτε τον ιδιοκτήτη, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, είτε το νόμιμο εκπρόσωπο ή ένα εκ των μελών της διοίκησης, σε περίπτωση νομικού προσώπου, ως υπεύθυνο για την τήρηση των απαιτήσεων των εκάστοτε ισχυουσών υγειονομικών διατάξεων για το σύνολο των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος που λειτουργούν εντός του τουριστικού καταλύματος, με σχετική μνεία επί του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας και των παραρτημάτων αυτού. Η διάταξη αυτή δεν ισχύει για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που έχουν εκμισθωθεί σε τρίτους. Ο Ε.Ο.Τ. οφείλει να ενημερώσει σχετικά τις αρμόδιες υγειονομικές και αστυνομικές αρχές.
6. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Ε.Ο.Τ. καθορίζεται υπόδειγμα για τη μορφή και το περιεχόμενο της προέγκρισης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, του φύλλου ελέγχου του υποβαλλόμενου κάθε φορά φακέλου, της έκθεσης ελέγχου του μικτού κλιμακίου ελέγχου του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας και των παραρτημάτων αυτού. Με όμοια απόφαση κωδικοποιούνται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την αδειοδότηση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και κολυμβητικών δεξαμενών εντός των εγκαταστάσεων τουριστικού καταλύματος σύμφωνα με τις οικείες υγειονομικές και λοιπές διατάξεις. Ειδικότερα στη περίπτωση των κολυμβητικών δεξαμενών τα απαιτούμενα δικαιολογητικά θα εξασφαλίζουν ότι πληρούνται όλοι οι κατασκευαστικοί όροι που προβλέπονται στη Γ1/443/73 απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών (Β΄ 87). Σε κάθε περίπτωση ισχύουν όσα ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009.
7. Για κάθε τουριστικό κατάλυμα τηρείται στην αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. ενιαίος φάκελος στον οποίο κατατίθενται και τηρούνται όλα τα κατά νόμο απαραίτητα δικαιολογητικά για τη χορήγηση της προέγκρισης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας και του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας. Στον ίδιο φάκελο κατατίθενται και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την αδειοδότηση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και των κολυμβητικών δεξαμενών εντός των εγκαταστάσεων του τουριστικού καταλύματος. Δικαιολογητικά που είναι ήδη κατατεθειμένα στο φάκελο δεν αναζητούνται.

1. Ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να τηρεί πάντοτε στην έδρα του πλήρη φάκελο με τα δικαιολογητικά για τη χορήγηση της προέγκρισης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας και του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, ο οποίος πρέπει να είναι οποτεδήποτε διαθέσιμος στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα.
2. Ο Ε.Ο.Τ. και οι υγειονομικές υπηρεσίες είναι αρμόδιες να προβαίνουν οποτεδήποτε, είτε αυτοτελώς είτε συστήνοντας μικτά κλιμάκια ελέγχου κατά τη διαδικασία της παραγράφου 6 του άρθρου 151, ακόμη και μετά τη χορήγηση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, σε ελεγκτικές ενέργειες για τη διαπίστωση της τήρησης των διατάξεων της τουριστικής και υγειονομικής νομοθεσίας για τους όρους λειτουργίας των τουριστικών καταλυμάτων, των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και των κολυμβητικών δεξαμενών εντός τουριστικών καταλυμάτων.
3. Εάν διαπιστωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της παραγράφου 2 κατά τη διάρκεια ισχύος της προέγκρισης ότι δεν πληρούνται οι διατάξεις και προδιαγραφές της οικείας τουριστικής και υγειονομικής νομοθεσίας, η προέγκριση ανακαλείται ολικώς ή μερικώς ως προς το τουριστικό κατάλυμα, το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή την κολυμβητική δεξαμενή, στην οποία αφορά η παράβαση, με απόφαση της αρχής που την εξέδωσε, κατόπιν σχετικής εισήγησης της αρμόδιας υπηρεσίας, στην οποία αναφέρονται ειδικά οι διατάξεις που παραβιάσθηκαν. Με την ίδια απόφαση υποδεικνύονται οι απαραίτητες ενέργειες και εργασίες για τη συμμόρφωση της επιχείρησης προς αυτές και χορηγείται προθεσμία είκοσι (20) έως σαράντα (40) ημερών προς συμμόρφωση. Εφόσον χορηγείται προθεσμία προς συμμόρφωση, η προέγκριση ανακαλείται μετά την πάροδο της ως άνω προθεσμίας και τη διαπίστωση της μη συμμόρφωσης του επιχειρηματία.
4. Αν ανακληθεί η προέγκριση η εκδούσα αρχή σφραγίζει το τουριστικό κατάλυμα ή το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή την κολυμβητική δεξαμενή εντός των εγκαταστάσεων του τουριστικού καταλύματος, στο οποίο αναφέρεται η απόφαση ανάκλησης, σύμφωνα με τις διατάξεις τις ισχύουσας σχετικής νομοθεσίας και, εφόσον απαιτείται, ζητά τη συνδρομή της αρμόδιας αστυνομικής αρχής. Η αρμόδια αρχή μπορεί να επιτρέψει το άνοιγμα των θυρών του τουριστικού καταλύματος ή του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος ή της κολυμβητικής δεξαμενής εντός των εγκαταστάσεων του τουριστικού καταλύματος, στο οποίο αφορά η απόφαση ανάκλησης, με αποκλειστικό σκοπό την εκτέλεση των ενεργειών και εργασιών που υπέδειξε η αρμόδια υπηρεσία για τη συμμόρφωση της επιχείρησης προς τις ισχύουσες διατάξεις, εφόσον η ενδιαφερόμενη επιχείρηση υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ότι δεν θα θέσει σε λειτουργία το τουριστικό κατάλυμα ή το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή την κολυμβητική δεξαμενή εντός των εγκαταστάσεων του τουριστικού καταλύματος, στο οποίο αφορά η απόφαση ανάκλησης.
5. Αν παραλειφθεί η πραγματοποίηση των απαραίτητων ελεγκτικών ενεργειών μέσα στη διάρκεια που ισχύει η προέγκριση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, οι αρμόδιοι υπάλληλοι υπέχουν πειθαρχική ευθύνη σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
6. Αν δεν συμμορφωθεί η επιχείρηση προς τους υγειονομικούς και λοιπούς όρους λειτουργίας ενός ή περισσότερων από τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή των κολυμβητικών δεξαμενών του τουριστικού καταλύματος μετά τη χορήγηση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, αναστέλλεται η ισχύς τούτου ή ανακαλείται μόνον ως προς το συγκεκριμένο κατάστημα ή την κολυμβητική δεξαμενή, στην οποία αφορά η μη συμμόρφωση, με σχετική μνεία επί αυτού και του οικείου παραρτήματος. Η απόφαση ανάκλησης τοιχοκολλάται με φροντίδα της εκδούσας αρχής σε εμφανή σημεία στην είσοδο της τουριστικής εγκατάστασης και των επί μέρους καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και της κολυμβητικής δεξαμενής, στα οποία αφορά η απόφαση ανάκλησης. Αφαίρεση, απομάκρυνση ή κάλυψή τους με οποιονδήποτε τρόπο και από οποιονδήποτε άλλο εκτός της αρμόδιας αρχής επισύρει ως κύρωση την αναστολή της διαδικασίας ελέγχου του επανυποβαλλόμενου φακέλου άρσης των διαπιστωμένων ελλείψεων επί εξάμηνο.
7. Εάν διαπιστωθεί οποτεδήποτε από τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες ότι οι βεβαιώσεις και υπεύθυνες δηλώσεις διπλωματούχων μηχανικών του Τ.Ε.Ε. ή πτυχιούχων μηχανικών της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ., που προβλέπονται από την περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 150 για την επάρκεια των εγκαταστάσεων διάθεσης υγρών αποβλήτων και από τις περιπτώσεις β΄ και γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 154 για την τήρηση των υγειονομικών και λοιπών προδιαγραφών και όρων των κολυμβητικών δεξαμενών δεν πληρούν τις προδιαγραφές των οικείων υγειονομικών διατάξεων, επιβάλλονται σε βάρος του βεβαιούντος και δηλούντος μηχανικού οι κυρώσεις της παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) σύμφωνα με τη διαδικασία της περίπτωσης γ΄ της παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 4030/2011. Στην περίπτωση αυτή στο εποπτικό συμβούλιο του άρθρου 17 του ν. 4030/2011 συμμετέχει στη θέση του Βοηθού Επιθεωρητή Δόμησης της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας (ΕΥΕΔΕΝ), ο Διευθυντής της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με τον αναπληρωτή του. Παράλληλα με την υποβολή κυρώσεων, ο φάκελος διαβιβάζεται υποχρεωτικά από τον Ε.Ο.Τ. στην κατά τόπο αρμόδια εισαγγελία πρωτοδικών για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του υπευθύνως δηλούντος για παράβαση του ν. 1599/1986. 

1. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009 εφαρμόζονται και για νέες κολυμβητικές δεξαμενές που κατασκευάζονται εντός τουριστικών καταλυμάτων και με την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλοι οι κατασκευαστικοί όροι που προβλέπονται στη Γ1/443/1973 απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών (Β΄ 87), όπως τροποποιήθηκε με τη Γ4/1150/1976 απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών (Β΄937) Διάταξη και τη ΔΥΓ2/80825/2005 (Β΄ 120/2006) απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Σε κάθε περίπτωση ισχύουν όσα ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009.
2. Για την προέγκριση και τη χορήγηση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος, που επέχουν αντίστοιχα θέση προέγκρισης και άδειας λειτουργίας κολυμβητικών δεξαμενών εντός τουριστικού καταλύματος υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ. κατά τη διαδικασία των άρθρων 151 και 152 τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α. Αίτηση-Υπεύθυνη δήλωση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986, στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος φυσικού ή νομικού προσώπου, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) και η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) στην οποία ανήκει. Για τα νομικά πρόσωπα η αίτηση υποβάλλεται από τον κατά περίπτωση νόμιμο εκπρόσωπο και συνοδεύεται από τη σχετική βεβαίωση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.), η οποία αναζητείται από την αρμόδια υπηρεσία του Ε.Ο.Τ..
β. Βεβαίωση αρμόδιου διπλωματούχου μηχανικού μέλους του Τ.Ε.Ε. ή πτυχιούχου μηχανικού μέλους της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. σύμφωνα με τα επαγγελματικά του δικαιώματα ότι η κολυμβητική δεξαμενή είναι κατασκευασμένη κατά τρόπο άρτιο και σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές ηλεκτρομηχανολογικής επάρκειας.
γ. Υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου διπλωματούχου μηχανικού μέλους του Τ.Ε.Ε. ή πτυχιούχου μηχανικού μέλους της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. και του ιδιοκτήτη ή του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης του τουριστικού καταλύματος ότι η κολυμβητική δεξαμενή πληροί τις προδιαγραφές της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009.
δ. Άδεια δόμησης εφόσον απαιτείται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3843/2010 προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 3843/2010. Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προσκομίζεται η βεβαίωση της καταχώρησης που προβλέπεται στην παρ. 5 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011.
ε. Τα δικαιολογητικά της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009.
3. Υπεύθυνος λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής είναι το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδίδεται η Προέγκριση και το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας του τουριστικού καταλύματος.
4. Τα υπό ανακυκλοφορία ύδατα κολύμβησης των κολυμβητικών δεξαμενών που τροφοδοτούνται με θαλασσινό νερό δεν απαιτείται να υποβληθούν σε ελάχιστη επεξεργασία (ισοδύναμη απλής καθίζησης δύο ωρών), εφόσον τηρούνται πλήρως οι όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής (ανανέωση νερού, καθαρισμός νερού υπό ανακυκλοφορία κ.λπ.) και εφόσον η διάθεση γίνεται σύμφωνα με τους όρους που τίθενται από την απόφαση ποιοτικών χαρακτηριστικών υδάτινου αποδέκτη και τις απαιτήσεις προστασίας υπόγειων και επιφανειακών νερών και γενικότερα αποφυγής υγειονομικών προβλημάτων στο πλαίσιο εφαρμογής των οικείων υγειονομικών διατάξεων. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για τα λύματα των βοηθητικών εγκαταστάσεων των κολυμβητικών δεξαμενών, καθώς και των υγρών αποβλήτων, που προκύπτουν από το σύστημα διύλισης (καθαρισμός φίλτρων), τα οποία θα πρέπει να διατίθενται σύμφωνα με τις εκάστοτε διατάξεις της νομοθεσίας για τη διάθεση αποβλήτων.

Υπεύθυνος λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής είναι το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδίδεται η Προέγκριση και το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας του τουριστικού καταλύματος.

Προσόντα και προϋποθέσεις για τον ορισμό Διευθυντή τουριστικών καταλυμάτων είναι οι εξής:
α. Ξενοδοχεία κλασσικού τύπου, ξενοδοχεία τύπου επιπλωμένων διαμερισμάτων, ξενοδοχεία τύπου μοτέλ, ξενοδοχεία μικτού τύπου, κύρια τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων:
αα. Για ξενοδοχεία 2 αστέρων και 3 αστέρων άνω των 20 κλινών, απολυτήριος τίτλος ελληνικού λυκείου ή άλλος ισότιμος τίτλος σχολικής μονάδας της ημεδαπής ή αλλοδαπής. Για ξενοδοχεία 2 αστέρων και 3 αστέρων άνω των 100 κλινών απαιτείται επιπλέον αποδεικνυόμενη επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τριών (3) ετών στον κλάδο των τουριστικών επαγγελμάτων.
Για ξενοδοχεία 4 αστέρων και 5 αστέρων πτυχίο ή δίπλωμα ΑΕΙ, ΑΤΕΙ, ΤΕΙ, Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) ή Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ) ΑΕΙ ή των Ανωτέρων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης του Οργανισμού Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ) ή ισότιμος και αντίστοιχος τίτλος της αλλοδαπής και αποδεικνυόμενη εμπειρία τουλάχιστον πέντε (5) ετών στον κλάδο των τουριστικών επαγγελμάτων ή αποδεικνυόμενη εμπειρία τουλάχιστον πέντε (5) ετών σε θέση Διευθυντή ξενοδοχείου 4 αστέρων ή 5 αστέρων.
ββ. Πολύ καλή γνώση μίας ξένης γλώσσας. Η γνώση μπορεί να αποδεικνύεται και με απολυτήριο ή πτυχίο σχολείου της αλλοδαπής δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τριετούς τουλάχιστον φοίτησης.
Δεν απαιτείται η απόδειξη της γνώσης της ξένης γλώσσας εάν οι επικαλούμενοι τίτλοι σπουδών έχουν αποκτηθεί στο εξωτερικό, όπου τα μαθήματα διδάσκονται στην ίδια γλώσσα.
γγ. Αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, έκδοσης τελευταίου τριμήνου, από το οποίο να προκύπτει ότι ο υποδεικνυόμενος ως διευθυντής του καταλύματος δεν έχει καταδικαστεί τελεσίδικα για κακούργημα ή σε ποινή φυλάκισης μεγαλύτερη από 3 μήνες για κλοπή, εκβίαση, απάτη, υπεξαίρεση, πλαστογραφία, λαθρεμπόριο, χρήση και εμπόριο ναρκωτικών, εγκλήματα κατά των ηθών. Τούτο αναζητείται υπηρεσιακά εφόσον εκδίδεται από ημεδαπή αρχή.
β. Τουριστικές Οργανωμένες Κατασκηνώσεις Α΄ και Β΄ τάξης:
αα. Οποιοσδήποτε τίτλος μεταδευτεροβάθμιας (Ι.Ε.Κ.) ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή άλλος ισότιμος και αντίστοιχος τίτλος σχολικών μονάδων της αλλοδαπής και αποδεικνυόμενη επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τριών (3) ετών στον κλάδο των τουριστικών επαγγελμάτων.
ββ. Πολύ καλή γνώση μίας ξένης γλώσσας. Η γνώση μπορεί να αποδεικνύεται και με απολυτήριο ή πτυχίο σχολείου της αλλοδαπής δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τριετούς τουλάχιστον φοίτησης.
Δεν απαιτείται η απόδειξη της γνώσης της ξένης γλώσσας εάν οι επικαλούμενοι τίτλοι σπουδών έχουν αποκτηθεί στο εξωτερικό, όπου τα μαθήματα διδάσκονται στην ίδια γλώσσα.
γγ. Αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, έκδοσης τελευταίου τριμήνου, από το οποίο να προκύπτει ότι ο υποδεικνυόμενος ως διευθυντής του καταλύματος δεν έχει καταδικαστεί τελεσίδικα για κακούργημα ή σε ποινή φυλάκισης μεγαλύτερη από τρεις (3) μήνες για κλοπή, εκβίαση, απάτη, υπεξαίρεση, πλαστογραφία, λαθρεμπόριο, χρήση και εμπόριο ναρκωτικών, εγκλήματα κατά των ηθών. Τούτο αναζητείται υπηρεσιακά εφόσον εκδίδεται από ημεδαπή αρχή.

Το άρθρο 31α του ν. 2160/1993 αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 31α
Κανονισμοί λειτουργίας τουριστικών λιμένων
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Πολιτισμού και Τουρισμού και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, θεσπίζεται Γενικός Κανονισμός Λειτουργίας Τουριστικών Λιμένων. Ο Κανονισμός έχει εφαρμογή σε όλες τις μαρίνες, στις ζώνες αγκυροβολίου και στα καταφύγια τουριστικών σκαφών ανεξάρτητα από τον φορέα διαχείρισής τους (δημόσιο ή ιδιωτικό) και από το χρόνο έναρξης λειτουργίας τους.
2. Με το Γενικό Κανονισμό Λειτουργίας Τουριστικών Λιμένων ρυθμίζονται θέματα λειτουργίας και ασφάλειας των λιμένων αυτών, όπως:
α. Τα μέτρα ασφαλείας και προστασίας από πυρκαγιά, ρύπανση και κάθε άλλο κίνδυνο εντός της ζώνης του λιμένα που δεν είναι δυνατόν να αποτραπεί με την επίδειξη της δέουσας, κατά τα συναλλακτικά ήθη, επιμέλειας.
β. Η προστασία περιβάλλοντος, καθαριότητα και ευταξία του λιμένα.
γ. Οι πέραν της καταβολής της αξίας των τιμολογίων υποχρεώσεις και ευθύνες των ιδιοκτητών των ελλιμενιζόμενων σκαφών και όσων κάνουν χρήση των εξυπηρετήσεων του τουριστικού λιμένα.
δ. Ο είσπλους και έκπλους των σκαφών, η αγκυροβολία, πρυμνοδέτηση ή πλαγιοδέτηση αυτών, καθώς και η κατάληψη θέσης και η παραμονή αυτών στον τουριστικό λιμένα.
ε. Η κίνηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, φορτηγών και επιβατηγών αυτοκινήτων, καθώς και λοιπών τροχοφόρων εντός του τουριστικού λιμένα.
στ. Οι παρεχόμενες ευκολίες και εξυπηρετήσεις των σκαφών.
ζ. Κάθε άλλο θέμα σχετικό με την ασφάλεια, προστασία και την εύρυθμη λειτουργία των τουριστικών λιμένων.
3. Στους παραβάτες των κανονισμών λειτουργίας των τουριστικών λιμένων επιβάλλονται από την αρμόδια Λιμενική Αρχή, ανεξάρτητα από άλλες κυρώσεις που μπορεί να προβλέπονται, οι κυρώσεις του άρθρου 157 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου. (ν.δ. 187/1973, Α΄ 261).
4. Μετά την έκδοση της άδειας λειτουργίας ο φορέας διαχείρισης υποβάλλει στη Γενική Γραμματεία Τουρισμού Ειδικό Κανονισμό Λειτουργίας του Τουριστικού Λιμένα. Με αποφάσεις του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εγκρίνονται οι Ειδικοί Κανονισμοί για ένα έκαστο από τους λιμένες της παραγράφου 1. Οι εγκριτικές αποφάσεις του προηγούμενου εδαφίου εκδίδονται εντός ενός μηνός από την υποβολή των Ειδικών Κανονισμών στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου του πιο πάνω χρονικού διαστήματος οι Ειδικοί Κανονισμοί τεκμαίρονται εγκεκριμένοι.
Οι κανονισμοί αυτοί ρυθμίζουν τους ειδικούς όρους λειτουργίας και εκμετάλλευσης κάθε τουριστικού λιμένα και ιδίως τα εξής θέματα:
α. Την οργάνωση της διοίκησης, τη στελέχωση και τις ειδικές συνθήκες λειτουργίας του τουριστικού λιμένα.
β. Το σαφή προσδιορισμό των ορίων της ζώνης (χερσαίας και θαλάσσιας) του λιμένα.
γ. Το μέγεθος (ελάχιστο-μέγιστο) κατά μονάδα και τον αριθμό κατά κατηγορία σκάφους, καθώς και το συνολικό αριθμό των σκαφών, που μπορούν να ελλιμενιστούν.
δ. Τον τρόπο διαθέσεως των θέσεων ελλιμενισμού των σκαφών στο λιμένα και το σύστημα αγκυροβολίας τους.
ε. Τις παρεχόμενες υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξυπηρετήσεων ατόμων με αναπηρία.
στ. Τα μέτρα ασφάλειας και προστασίας των σκαφών και των χρηστών του λιμένα.
ζ. Η διάταξη κυκλοφορίας, στάσης και στάθμευσης τροχοφόρων και της αντίστοιχης σήμανσης εντός του τουριστικού λιμένα κατ’ αναλογική εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
η. Κάθε άλλο θέμα σχετικό με την ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του λιμένα.
5. Μετά την έκδοση της άδειας λειτουργίας ο φορέας διαχείρισης υποβάλλει στη Γενική Γραμματεία Τουρισμού τιμολόγια ελλιμενισμού και λοιπών παρεχόμενων υπηρεσιών του τουριστικού λιμένα. Με αποφάσεις του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εγκρίνονται τα τιμολόγια ελλιμενισμού και των λοιπών παρεχόμενων προς τα σκάφη υπηρεσιών από τους τουριστικούς λιμένες της παραγράφου 1. Οι εγκριτικές αποφάσεις του προηγούμενου εδαφίου εκδίδονται εντός δέκα ημερών από την υποβολή των τιμολογίων στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού. Αν παρέλθει άπρακτο το πιο πάνω χρονικό διάστημα τα τιμολόγια τεκμαίρονται εγκεκριμένα.
6. Οι Ειδικοί Κανονισμοί και τα Τιμολόγια των τουριστικών λιμένων καταρτίζονται από τους φορείς διαχείρισης και υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού για έγκριση σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 4 και 5.
7. Όσοι κάνουν χρήση των τουριστικών λιμένων που προβλέπονται στην παράγραφο 1 υπόκεινται στους ελέγχους που προβλέπουν οι κείμενες διατάξεις για τις ζώνες των λιμένων (λιμενικούς, τελωνειακούς και λοιπούς ελέγχους).»

Στο τέλος του άρθρου 23 του ν. 2224/1994 (A΄ 112) προστίθεται παράγραφος 4 ως εξής:
«4. Oι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν εφαρμόζονται για εμπορικά καταστήματα μέσα στη χερσαία ζώνη τουριστικών λιμένων. Το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων αυτών μπορεί να διευρύνεται για την εξυπηρέτηση των αναγκών των τουριστικών σκαφών από τον φορέα διαχείρισης ύστερα από γνωστοποίηση προς την αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού.»
 

. Τα τρία τελευταία εδάφια της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του ν. 3766/2009 αντικαθίστανται ως εξής:
«Δεν απαιτείται ο ορισμός Υπευθύνου Ασφαλείας στην περίπτωση κολυμβητικής δεξαμενής τουριστικού καταλύματος, η οποία εξυπηρετεί αποκλειστικά τους ενοίκους μεμονωμένων τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών και τουριστικών επιπλωμένων επαύλεων της 530992/1987 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Ε.Ο.Τ. (Β΄ 557). Υπεύθυνος λειτουργίας για όλες τις κολυμβητικές δεξαμενές του παραπάνω εδαφίου δύναται να ορίζεται το ίδιο φυσικό πρόσωπο ανεξαρτήτως του αριθμού αυτών. Στην ανωτέρω περίπτωση η τουριστική επιχείρηση υποχρεούται να αναρτά σε εμφανές σημείο πλησίον εκάστης δεξαμενής ανακοίνωση που να ενημερώνει τον πελάτη για τους κανόνες υγιεινής και ασφαλείας κατά την κολύμβηση σύμφωνα με την ισχύουσα υγειονομική διάταξη για τις κολυμβητικές δεξαμενές, καθώς και να προσαρτά τους ανωτέρω κανόνες αναλυτικά στα ιδιωτικά συμφωνητικά που καταρτίζει με τους πελάτες της.»

Η παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3471/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 17 του παρόντος νόμου έχουν εφαρμογή κατά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τη διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών, στο πλαίσιο της παροχής διαθεσίμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε δημόσια δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, περιλαμβανομένων αυτών που υποστηρίζουν συσκευές συλλογής δεδομένων και ταυτοποίησης. Για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που πραγματοποιείται στο πλαίσιο μη διαθεσίμων στο κοινό δικτύων και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, εφαρμόζεται ο ν. 2472/1997 (Α΄50), όπως ισχύει.»

Στο άρθρο 4 του ν. 3471/2006 , η παράγραφος 5 αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Η αποθήκευση πληροφοριών ή η απόκτηση πρόσβασης σε ήδη αποθηκευμένες πληροφορίες στον τερματικό εξοπλισμό συνδρομητή ή χρήστη επιτρέπεται μόνο αν ο συγκεκριμένος συνδρομητής ή χρήστης έχει δώσει τη συγκατάθεσή του μετά από σαφή και εκτενή ενημέρωση κατά την παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2472/1997, όπως ισχύει. Η συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη
μπορεί να δίδεται μέσω κατάλληλων ρυθμίσεων στο φυλλομετρητή ιστού ή μέσω άλλης εφαρμογής. Τα παραπάνω δεν εμποδίζουν την οποιαδήποτε τεχνικής φύσεως αποθήκευση ή πρόσβαση, αποκλειστικός σκοπός της οποίας είναι η διενέργεια της διαβίβασης μίας επικοινωνίας μέσω δικτύου ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή η οποία είναι αναγκαία για την παροχή υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας, την οποία έχει ζητήσει ρητά ο χρήστης ή ο συνδρομητής. Με πράξη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Α.Π.Δ.Π.Χ.) ορίζονται ειδικότερα οι τρόποι παροχής πληροφοριών και δήλωσης της συγκατάθεσης.»

1. Το άρθρο 5 του ν. 3471/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, περιλαμβανομένων των δεδομένων κίνησης και θέσης, πρέπει να περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο μέτρο για την εξυπηρέτηση των σκοπών της.
2. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον εφόσον:
α) ο συνδρομητής ή ο χρήστης μετά από ενημέρωση για το είδος των δεδομένων, το σκοπό και την έκταση της επεξεργασίας, τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών έχει συγκατατεθεί, ή
β) η επεξεργασία είναι αναγκαία για την εκτέλεση σύμβασης, στην οποία ο συνδρομητής ή ο χρήστης είναι συμβαλλόμενο μέρος, ή για τη λήψη μέτρων κατά το προσυμβατικό στάδιο, μετά από αίτηση του συνδρομητή.
3. Όπου ο παρών νόμος απαιτεί τη συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη, η σχετική δήλωση δίδεται εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα. Στην τελευταία περίπτωση, ο υπεύθυνος επεξεργασίας εξασφαλίζει ότι ο συνδρομητής ή χρήστης ενεργεί με πλήρη επίγνωση των συνεπειών που έχει η δήλωσή του η οποία καταγράφεται με ασφαλή τρόπο, είναι ανά πάσα στιγμή προσβάσιμη στον χρήστη ή συνδρομητή και μπορεί οποτεδήποτε να ανακληθεί.
4. Ο σχεδιασμός και η επιλογή των τεχνικών μέσων και των πληροφοριακών συστημάτων, καθώς και ο εξοπλισμός για την παροχή διαθεσίμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, πρέπει να γίνονται με βασικό κριτήριο την επεξεργασία όσο το δυνατόν λιγότερων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
5. Ο φορέας παροχής διαθεσίμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών οφείλει, στο βαθμό που αυτό είναι τεχνικώς εφικτό και με την επιφύλαξη του ν. 3783/2009 (Α΄ 136), όπως ισχύει, να καθιστά δυνατή τη χρήση και πληρωμή των υπηρεσιών αυτών ανωνύμως ή με ψευδώνυμο. Σε περίπτωση αμφισβήτησης της τεχνικής δυνατότητας της ανώνυμης και ψευδώνυμης χρήσης και πληρωμής των υπηρεσιών αυτών, γνωμοδοτεί η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.).»
2. Το άρθρο 6 του ν. 3471/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Τα δεδομένα κίνησης που αφορούν συνδρομητές και χρήστες, τα οποία υποβάλλονται σε επεξεργασία και αποθηκεύονται από τον φορέα παροχής δημοσίου δικτύου ή και διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας ηλεκτρονικών επικοινωνιών, με τη λήξη της επικοινωνίας καταστρέφονται ή καθίστανται ανώνυμα, με την επιφύλαξη του ν. 3917/2011 (Α΄22), καθώς και των παραγράφων 2 έως 6 του παρόντος άρθρου.
2. Για τη χρέωση των συνδρομητών και την πληρωμή των διασυνδέσεων, εφόσον είναι αναγκαίο, ο φορέας παροχής δημόσιου δικτύου ή διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, επιτρέπεται να επεξεργάζεται τα δεδομένα κίνησης. Ο φορέας παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ενημερώνει τον συνδρομητή σχετικά με τον τύπο των δεδομένων κίνησης που υποβάλλονται σε επεξεργασία, καθώς και σχετικά με τη διάρκεια της επεξεργασίας. Η επεξεργασία αυτή για το σκοπό της χρέωσης και πληρωμής επιτρέπεται για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες από την ημερομηνία της επικοινωνίας, εκτός και αν αμφισβητήθηκε ο λογαριασμός ή δεν εξοφλήθηκε. Στην περίπτωση αυτή η επεξεργασία επιτρέπεται μέχρι την αμετάκλητη επίλυση της διαφοράς. Η διαβίβαση των δεδομένων κίνησης σε άλλο φορέα παροχής δημοσίου δικτύου ή διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας ηλεκτρονικών επικοινωνιών επιτρέπεται για το σκοπό της χρέωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών, υπό τον όρο ότι ο συνδρομητής ή ο χρήστης ενημερώνεται με τρόπο σαφή και πρόσφορο, εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα, κατά την κατάρτιση της σύμβασης ή πριν τη διαβίβαση.
Ομοίως, επιτρέπεται η διαβίβαση των αναγκαίων δεδομένων κίνησης και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αφορούν στη σύμβαση με αποκλειστικό σκοπό την είσπραξη του λογαριασμού, υπό τον όρο ότι ο συνδρομητής ή ο χρήστης ενημερώνεται με τρόπο σαφή και πρόσφορο, εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα, κατά την κατάρτιση της σύμβασης ή πριν τη διαβίβαση.
3. Για την εμπορική προώθηση των υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή για την παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, ο φορέας παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών δύναται να επεξεργάζεται τα δεδομένα κίνησης στην απαιτούμενη έκταση και για την απαιτούμενη διάρκεια, αντιστοίχως, μόνον εφόσον ο συνδρομητής ή χρήστης έχει προηγουμένως συγκατατεθεί αφού ενημερωθεί σχετικά με τον τύπο των δεδομένων κίνησης που υποβάλλονται σε επεξεργασία, καθώς και σχετικά με τη διάρκεια της επεξεργασίας. Η συγκατάθεση μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε. Αν ανακληθεί και εφόσον τα δεδομένα έχουν εντωμεταξύ ανακοινωθεί σε τρίτους, η ανάκληση ανακοινώνεται σε αυτούς με φροντίδα του φορέα. Ο φορέας παροχής δημοσίου δικτύου ή και διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, απαγορεύεται να εξαρτά την παροχή των υπηρεσιών αυτών προς το συνδρομητή ή το χρήστη από τη συγκατάθεσή του στην επεξεργασία των δεδομένων αυτών, για σκοπούς άλλους από εκείνους που εξυπηρετούν άμεσα την παροχή των υπηρεσιών στις οποίες αφορούν τα άρθρα του παρόντος νόμου.
4. Επιτρέπεται η επεξεργασία δεδομένων που υποδεικνύουν τη γεωγραφική θέση του τερματικού εξοπλισμού του συνδρομητή ή χρήστη δημόσιου δικτύου ή διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας ηλεκτρονικών επικοινωνιών για την παροχή υπηρεσίας προστιθέμενης αξίας, μόνον εφόσον αυτά καθίστανται ανώνυμα ή με τη ρητή συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη, στην απαιτούμενη έκταση και για την απαιτούμενη διάρκεια για την παροχή μίας υπηρεσίας προστιθέμενης αξίας. Ο φορέας παροχής υπηρεσιών ενημερώνει τον χρήστη ή τον συνδρομητή, πριν από τη χορήγηση της συγκατάθεσής του, σχετικά με τον τύπο των δεδομένων που υποβάλλονται σε επεξεργασία, τους σκοπούς και τη διάρκεια της εν λόγω επεξεργασίας, καθώς και σχετικά με το ενδεχόμενο μετάδοσής τους σε τρίτους για το σκοπό παροχής της υπηρεσίας προστιθέμενης αξίας. Η συγκατάθεση μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε. Στον χρήστη ή συνδρομητή πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα, σε κάθε σύνδεση με το δίκτυο ή μετάδοση μίας επικοινωνίας, να αρνείται προσωρινά την επεξεργασία των εν λόγω δεδομένων με απλά μέσα και ατελώς.
5. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση του συνδρομητή ή του χρήστη, η επεξεργασία δεδομένων θέσης από τους φορείς παροχής δημοσίου δικτύου ή διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας ηλεκτρονικών επικοινωνιών, προκειμένου να παρέχουν στις αρμόδιες για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης αρχές, όπως στις διωκτικές αρχές, στις υπηρεσίες πρώτων βοηθειών και πυρόσβεσης, τις απαραίτητες πληροφορίες για τον εντοπισμό του καλούντος και μόνο για το συγκεκριμένο αυτό σκοπό. Με πράξη της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε.), καθορίζονται οι διαδικασίες, ο τρόπος και κάθε άλλη τεχνική λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης.
6. Οι παράγραφοι 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται όταν η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.) ενημερώνεται από τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα για τα δεδομένα κίνησης, με σκοπό την επίλυση διαφορών που σχετίζονται ιδίως με τη διασύνδεση ή τη χρέωση, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.»
 

1. Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 11 του ν. 3471/2006 αντικαθίστανται ως εξής:
«3. Τα στοιχεία επαφής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκτήθηκαν νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό κατά τη συλλογή των στοιχείων επαφής, καθώς και σε κάθε μήνυμα, σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει σε αυτή τη χρήση.
4. Απαγορεύεται η αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που έχουν σκοπό την άμεση εμπορική προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, όταν δεν αναφέρεται ευδιάκριτα και σαφώς η ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το μήνυμα, καθώς επίσης και μια έγκυρη διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης του μηνύματος μπορεί να ζητεί τον τερματισμό της επικοινωνίας, ή κατά παράβαση του άρθρου 5 του π.δ. 131/2003 (Α΄116), ως ισχύει, ή όταν ενθαρρύνονται οι αποδέκτες να επισκεφθούν ιστοσελίδες που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το παρόν άρθρο.»
2. Μετά την παράγραφο 4 προστίθενται παράγραφοι, 5 και 6, ως εξής:
«5. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, που καθορίζονται με κοινή πράξη της Α.Π.Δ.Π.Χ. και της Α.Δ.Α.Ε., για την αποτροπή της μη ζητηθείσας επικοινωνίας. Από τον φορέα παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών που παραβίασε από αμέλεια την υποχρέωση αυτή,
καθώς και την υποχρέωση που προβλέπεται στο εδάφιο β΄ της παραγράφου 2, οι αποδέκτες μη ζητηθείσας επικοινωνίας, έχουν το δικαίωμα να αξιώσουν αποζημίωση για κάθε περιουσιακή ζημία ή χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη. Για τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, εφαρμόζεται αναλογικώς η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του παρόντος νόμου. Ο φορέας παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών δεν υποχρεούται σε αποζημίωση και στη λήψη μέτρων ώστε να μην επαναληφθεί η παραβίαση στο μέλλον εφόσον αποδείξει ότι δεν τον βαρύνει αμέλεια.
6. Εκτός της αποζημίωσης σύμφωνα με το άρθρο 14 του παρόντος νόμου, οι αποδέκτες μη ζητηθείσας επικοινωνίας, καθώς και οι φορείς παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών έχουν δικαίωμα, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 14 παρ. 3 του παρόντος νόμου, να απαιτήσουν από όποιον παραβιάζει τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1 έως 4 του παρόντος άρθρου, να μην επαναλάβει την παραβίαση στο μέλλον, με απειλή χρηματικής ποινής.»
3. Η παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 3471/2006 αναριθμείται σε παράγραφο 7.
4. Στο άρθρο 11 του ν. 3471/2006, προστίθεται παράγραφος 8, ως εξής:
«8. Η Α.Π.Δ.Π.Χ. ορίζεται ως αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του Κανονισμού 2006/2004/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 364, 9.12.2004) στον τομέα της μη ζητηθείσας επικοινωνίας.
Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται η κ.υ.α. Ζ1-827/2006 (Β΄1086, 9.8.2006), όπως ισχύει.»

1. Ο τίτλος του άρθρου 12 του ν. 3471/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«Ασφάλεια Επεξεργασίας».
2. Μετά την παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 3471/2006 προστίθενται παράγραφοι 3 έως 10, ως εξής:
«3. Με την επιφύλαξη του άρθρου 10 του ν. 2472/1997, όπως ισχύει, με τα μέτρα του παρόντος άρθρου κατ’ ελάχιστον:
α) εξασφαλίζεται ότι πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορεί να έχει μόνον εξουσιοδοτημένο προσωπικό για νομίμως εγκεκριμένους σκοπούς,
β) προστατεύονται τα αποθηκευμένα ή διαβιβασθέντα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα από τυχαία ή παράνομη καταστροφή, τυχαία απώλεια ή αλλοίωση και από μη εξουσιοδοτημένη ή παράνομη επεξεργασία, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης, πρόσβασης ή αποκάλυψης και 
γ) διασφαλίζεται η εφαρμογή πολιτικής ασφάλειας σε σχέση με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Συναφείς ειδικές διατάξεις, καθώς και Κανονισμοί Ανεξαρτήτων Αρχών, εξακολουθούν να ισχύουν.
4. Οι αρμόδιες αρχές εκδίδουν συστάσεις σχετικά με βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά το επίπεδο ασφαλείας το οποίο πρέπει να επιτυγχάνεται με τα μέτρα των προηγούμενων παραγράφων.
5. Σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο φορέας παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών γνωστοποιεί αμελλητί την παραβίαση στην Α.Π.Δ.Π.Χ. και στην Α.Δ.Α.Ε.. Η γνωστοποίηση προς τις αρμόδιες αρχές περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον περιγραφή της φύσης της παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των σημείων επαφής από τα οποία μπορούν να αποκτηθούν περισσότερες πληροφορίες. Περιγράφονται επίσης οι συνέπειες της παραβίασης και τα μέτρα που προτάθηκαν ή λήφθηκαν από τον φορέα για την αντιμετώπιση της παραβίασης.
6. Όταν η παραβίαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ενδέχεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ή την ιδιωτική ζωή του συνδρομητή ή άλλου ατόμου, ο φορέας ενημερώνει αμελλητί για την παραβίαση αυτή και τον θιγόμενο συνδρομητή ή το θιγόμενο άτομο. Η ενημέρωση του προηγούμενου εδαφίου περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον περιγραφή της φύσης της παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των σημείων επαφής από τα οποία μπορούν να αποκτηθούν περισσότερες πληροφορίες, καθώς και συστάσεις που δύνανται να περιορίσουν ενδεχόμενα δυσμενή αποτελέσματα της παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
7. Η ενημέρωση του θιγόμενου συνδρομητή ή του θιπικού χαρακτήρα δεν είναι αναγκαία, εάν ο φορέας έχει αποδείξει κατά ικανοποιητικό τρόπο στις αρμόδιες αρχές, ότι έχει εφαρμόσει τα κατάλληλα τεχνολογικά μέτρα προστασίας και ότι τα μέτρα αυτά εφαρμόσθηκαν για τα δεδομένα που αφορούσε η παραβίαση της ασφάλειας. Αυτά τα τεχνολογικά μέτρα προστασίας πρέπει, κατ’ ελάχιστον, να περιλαμβάνουν ασφαλή κρυπτογράφηση των δεδομένων, ώστε να μην είναι δυνατή η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση. Αν ο φορέας δεν έχει προβεί σε ενημέρωση σύμφωνα με την παράγραφο 6 του παρόντος άρθρου, οι αρμόδιες αρχές, αφού εξετάσουν τις πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις της παραβίασης, δύνανται να του ζητήσουν να το πράξει.
8. Με κοινή πράξη τους, η Α.Π.Δ.Π.Χ. και η Α.Δ.Α.Ε. δύνανται να εκδίδουν οδηγίες σχετικά με τις περιστάσεις κατά τις οποίες απαιτείται από τον φορέα η γνωστοποίηση των παραβιάσεων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, το μορφότυπο της εν λόγω γνωστοποίησης, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνεται η γνωστοποίηση αυτή.
9. Οι φορείς που παρέχουν διαθέσιμες στο κοινό υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών τηρούν αρχείο παραβιάσεων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνει την περιγραφή των σχετικών περιστατικών, τα αποτελέσματά τους και τις διορθωτικές ενέργειες στις οποίες προέβησαν, με στοιχεία επαρκή ώστε να δύνανται οι αρμόδιες αρχές να διαπιστώνουν τη συμμόρφωση με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου. Το εν λόγω αρχείο περιλαμβάνει μόνον τις πληροφορίες που απαιτούνται προς το σκοπό αυτόν.
10. Για τη διαχείριση των παραβιάσεων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, οι αρμόδιες αρχές ενημερώνονται αμοιβαία για τα μέτρα που προτίθενται να λάβουν.»
3. Η παρ. 3 του άρθρου 12 του ν. 3471/2006 αναριθμείται ως παράγραφος 11. 

1. Αλιευτικός Τουρισμός είναι ειδική μορφή Τουρισμού Υπαίθρου η οποία συνίσταται στο σύνολο των δραστηριοτήτων παροχής επιχειρηματικά οργανωμένων τουριστικών υπηρεσιών και αγαθών, που συνδέονται με την αλιευτική, σπογγαλιευτική και υδατοκαλλιεργητική παραγωγή, το πολιτιστικό περιβάλλον των αλιευτικών κοινοτήτων, τις αλιευτικές, τις σπογγαλιευτικές και τις υδατοκαλλιεργητικές ασχολίες και τις αντίστοιχες πρακτικές και τα τοπικά έθιμα, που σχετίζονται με αυτές, τα τοπικά προϊόντα, την παραδοσιακή κουζίνα και τοπική γαστρονομία σε σχέση με την αλιεία, την σπογγαλιεία και την υδατοκαλλιέργεια, τη διοργάνωση γιορτών και εκδηλώσεων στις αγροτικές και αλιευτικές περιοχές με βάση τα τοπικά έθιμα, τον τοπικό πολιτισμό και τις τοπικές παραδόσεις.
2. Ο Αλιευτικός Τουρισμός περιλαμβάνει επίσης:
α. την επίδειξη τεχνικών αλιείας, σπογγαλιείας, και μεθόδων εκτροφής και καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών και της χρήσης συγκεκριμένων μεθόδων και εργαλείων από τους ίδιους τους τουρίστες-επισκέπτες ή και την άμεση και ενεργό συμμετοχή των τουριστών-επισκεπτών σε αυτές τις δραστηριότητες και πρακτικές, τόσο στον υδάτινο χώρο όσο και σε κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους στην παράκτια, παρόχθια και παραλίμνια ζώνη,
β. την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας, εστίασης σε παράκτιες, παρόχθιες και παραλίμνιες περιοχές αλιευτικών κοινοτήτων,
γ. την παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης, παρακολούθησης ή συμμετοχής σε δράσεις, ενέργειες ή δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν με στόχο την ψυχαγωγία και την απόκτηση γνώσεων και εμπειριών του επισκέπτη-τουρίστα μέσω της επαφής του με την αλιεία και την σπογγαλιεία και το φυσικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον της και τέλος την διοργάνωση εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών σεμιναρίων για όλα τα ανωτέρω.
3. Επιχείρηση Αλιευτικού Τουρισμού, είναι κάθε επιχείρηση η οποία παρέχει τις υπηρεσίες των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου και πρέπει: α) να ανήκει σε επαγγελματία αλιέα ή επαγγελματίες αλιείς ή συνεταιρισμούς αυτών ή υδατοκαλλιεργητές ή το κεφάλαιό της να ανήκει τουλάχιστον κατά 50% σε επαγγελματία αλιέα ή επαγγελματίες αλιείς ή συνεταιρισμούς αυτών ή υδατοκαλλιεργητές και β) να χρησιμοποιεί επαγγελματικά αλιευτικά ή και σπογγαλιευτικά σκάφη που είναι επίσημα καταχωρισμένα στο Εθνικό Αλιευτικό Μητρώο ή στο Μητρώο Αλιευτικών σκαφών Εσωτερικών Υδάτων.
4. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, επαγγελματίας αλιέας θεωρείται οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο που είναι νόμιμος κάτοχος επαγγελματικού αλιευτικού ή σπογγαλιευτικού σκάφους έστω και σε ποσοστό και το σκάφος είναι καταχωρισμένο στο Εθνικό Αλιευτικό Μητρώο ή στο Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών Εσωτερικών Υδάτων και διεξάγει ατομικά ή σε συνεργασία με άλλα πρόσωπα τη δραστηριότητα της επαγγελματικής αλιείας ή της σπογγαλιείας ή τη σύλληψη ή την καλλιέργεια ή τη συγκομιδή υδροβίων οργανισμών σε γλυκά, υφάλμυρα ή θαλάσσια ύδατα, για εμπορικούς σκοπούς.

1. Προκειμένου μια επιχείρηση Αλιευτικού Τουρισμού να ασκήσει νομίμως οποιαδήποτε δραστηριότητα του άρθρου 177 , εκτός από τις δραστηριότητες του εδαφίου α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 177 , θα πρέπει να διαθέτει όλες τις σχετικές με τη δραστηριότητα αυτή προβλεπόμενες άδειες ή μπορεί να συνεργαστεί με νόμιμα αδειοδοτημένους παρόχους της υπηρεσίας αυτής.
2. Συμβάσεις μεταξύ επιχειρήσεων Αλιευτικού Τουρισμού και τουριστικών γραφείων, ταξιδιωτικών οργανισμών ή διοργανωτών οργανωμένων ταξιδιών ή οποιασδήποτε άλλης επιχείρησης, για παροχή στους πελάτες τους αντιστοίχων τουριστικών υπηρεσιών για δραστηριότητες του άρθρου 177 είναι απολύτως άκυρες, αν η επιχείρηση που πρόκειται να παράσχει υπηρεσίες για δραστηριότητες του άρθρου 177 δεν διαθέτει σε ισχύ την Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού του άρθρου 183.
3. Η αδειοδότηση των δραστηριοτήτων του εδαφίου α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 177, διέπεται αποκλειστικά από τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
4. Στο μητρώο τουριστικών επιχειρήσεων, που τηρείται από τον Ε.Ο.Τ. σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 του ν. 2160/1993, καταχωρούνται και οι Επιχειρήσεις Αλιευτικού Τουρισμού του παρόντος νόμου.
5. Κάθε επιχείρηση Αλιευτικού Τουρισμού μπορεί να χρησιμοποιεί μικρά λεωφορεία τύπου «βαν», καθώς και αυτοκίνητα τύπου «4Χ4», νομίμως αδειοδοτημένα στο όνομα της επιχείρησης ή νομίμως μισθωμένα με απλή μίσθωση ή με τη διαδικασία leasing, αποκλειστικώς και μόνο για την εξυπηρέτηση της λειτουργίας της και των πελατών της κατά την παροχή των υπηρεσιών της σε δραστηριότητες Αλιευτικού Τουρισμού.
 

1. Η αλιεία και η σπογγαλιεία, ως δραστηριότητα αλιευτικού τουρισμού, πραγματοποιείται αποκλειστικά από αλιευτικό ή σπογγαλιευτικό σκάφος καταχωρισμένο στο Εθνικό Αλιευτικό Μητρώο ή στο Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών Εσωτερικών Υδάτων εφοδιασμένο αντίστοιχα με επαγγελματική άδεια αλιείας ή επαγγελματική άδεια σπογγαλιείας με δυνατότητα επιβίβασης και ενδιαίτησης σε αυτό ατόμων που δεν ανήκουν στο πλήρωμα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
2. Ο επαγγελματίας αλιέας, κάτοχος επαγγελματικού αλιευτικού σκάφους, μπορεί να αναπτύξει επιχειρηματικές δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού, εφόσον αυτές διεξάγονται με τη χρήση επαγγελματικών μέσων και εξοπλισμού σύμφωνα με τον Αλιευτικό Κώδικα (ν.δ. 420/1970) και τους εκάστοτε ισχύοντες Γενικούς Κανονισμούς Λιμένα.
3. Κατά παρέκκλιση από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις επιτρέπεται αλιευτικά ή σπογγαλιευτικά σκάφη εφοδιασμένα με επαγγελματική άδεια αλιείας και Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού, να χρησιμοποιούνται, για την επιχειρηματική άσκηση αλιευτικού τουρισμού και να επιβιβάζονται σε αυτά επισκέπτες-τουρίστες για τη συμμετοχή τους μόνο σε δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού.

1. Η άδεια επιβίβασης επισκεπτών-τουριστών σε επαγγελματικό αλιευτικό ή σπογγαλιευτικό σκάφος εκδίδεται από τη Λιμενική Αρχή που έχει καταγράψει στα οικεία μητρώα το σκάφος αυτό και εφόσον συμπεριλαμβάνεται στην Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού του άρθρου 181.
2. Επισκέπτες - τουρίστες νεώτεροι των 14 ετών πρέπει να συνοδεύονται από ενήλικα.
3. Ατομική άδεια αλιείας για τους επισκέπτες - τουρίστες δεν απαιτείται.
4. Τα επαγγελματικά αλιευτικά ή σπογγαλιευτικά σκάφη που χρησιμοποιούνται για δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού, είναι υποχρεωμένα να αποβιβάζουν τους επιβαίνοντες επισκέπτες - τουρίστες στο λιμένα της επιβίβασής τους, εκτός αν συντρέχουν λόγοι ασφαλείας, υγείας, καιρικών συνθηκών ή άλλα γεγονότα ανωτέρας βίας.
5. Οι διατάξεις των άρθρων 176 έως και 186 κατισχύουν οποιασδήποτε αντίθετης διάταξης των Γενικών Κανονισμών Λιμένα.

1. Ο αλιευτικός τουρισμός διεξάγεται εντός της αιγιαλίτιδας ζώνης της χώρας, καθώς και των πλεύσιμων ποταμών, λιμνών και λιμνοθαλασσών, όπου διενεργείται αλιεία, καλλιέργεια και εκτροφή υδρόβιων οργανισμών, τηρουμένων των διατάξεων για την προστασία της θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας, των θαλάσσιων πάρκων και των υποθαλάσσιων αρχαιολογικών μνημείων.
2. Δραστηριότητες του αλιευτικού τουρισμού δύνανται να πραγματοποιούνται, κατά περίπτωση, και στη χερσαία παράκτια, παραλίμνια και παρόχθια ζώνη.
 

1. Οι δραστηριότητες του αλιευτικού τουρισμού επί του σκάφους μπορούν να λαμβάνουν χώρα σε χρονική περίοδο και περιοχή που δεν υπάρχει απαγόρευση αλιείας για το χρησιμοποιούμενο εργαλείο, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις των Γενικών Κανονισμών Λιμένα, τους περιορισμούς της αδείας του σκάφους, τις εντολές, υποδείξεις και απαγορεύσεις της αρμόδιας λιμενικής αρχής.
2. Τα σκάφη που χρησιμοποιούνται για την άσκηση δραστηριοτήτων αλιευτικού τουρισμού μπορούν να ασκούν τις δραστηριότητες αυτές καθ’ όλη την διάρκεια του έτους και στην έκταση που επιτρέπεται από τις σχετικές διατάξεις και την άδεια του σκάφους, καθώς και να είναι εφοδιασμένα με στέγαστρο, οποιασδήποτε μορφής, για προστασία των επιβαινόντων.
3. Για αλιευτικά, βοηθητικά σκάφη υδατοκαλλιέργειας και σπογγαλιευτικά σκάφη με ολικό μήκος λιγότερο από 24 μ., εφαρμόζονται τα άρθρα 20, 21, 22 των υπ’ αριθ. 23 και 26 Γενικών Κανονισμών Λιμένα όπως ισχύουν (Β΄ 231 και Β΄ 441).
4. Ο αλιευτικός τουρισμός μπορεί να διεξάγεται χρησιμοποιώντας τις αλιευτικές ή τις σπογγαλιευτικές μεθόδους και εργαλεία που καθορίζονται τόσο στην αντίστοιχη επαγγελματική άδεια αλιείας ή σπογγαλιείας όσο και στην αντίστοιχη Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού του άρθρου 181. Στην Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού πρέπει να αναγράφονται τα αλιευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούν οι επιβάτες - τουρίστες.
5. Τα αλιεύματα ανήκουν στον επαγγελματία αλιέα και μπορούν να διατεθούν προς πώληση σύμφωνα με την επαγγελματική αλιευτική άδεια του σκάφους.
6. Όλα τα επαγγελματικά αλιευτικά και σπογγαλιευτικά σκάφη που έχουν την Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού συμμορφώνονται, κατά τη χρήση τους, σε δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού, με τις αντίστοιχες απαιτήσεις ασφαλείας που ισχύουν για τα τουριστικά σκάφη, και διαθέτουν το προβλεπόμενο ιατρικό και φαρμακευτικό υλικό, καθώς και τα προβλεπόμενα σωστικά και πυροσβεστικά μέσα.

1. Αλιευτικό σκάφος που διατίθεται για δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού εφοδιάζεται με σχετική Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού που εκδίδεται και χορηγείται από τη Λιμενική Αρχή που έχει καταχωρήσει το σκάφος στα οικεία μητρώα της.
2. Δικαίωμα υποβολής της αίτησης απόκτησης της Ειδικής Άδειας Αλιευτικού Τουρισμού έχει κάθε επαγγελματίας αλιέας ή σπογγαλιέας κάτοχος αδειοδοτημένου επαγγελματικού αλιευτικού ή σπογγαλιευτικού σκάφους, καθώς και κάθε υδατοκαλλιεργητής και συνεταιρισμός αλιέων που κατέχει αδειοδοτημένο αλιευτικό ή σπογγαλιευτικό σκάφος.
3. Με προεδρικό διάταγμα αρμοδιότητας των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Πολιτισμού και Τουρισμού, καθώς και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται μέσα σε έξι μήνες από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη λήψη της Ειδικής Άδειας Αλιευτικού Τουρισμού. Στο προεδρικό αυτό διάταγμα καθορίζονται οι αρμόδιες αρχές, για την παρακολούθηση και τον έλεγχο, η διαδικασία και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοση της άδειας, η διάρκεια ισχύος της, το χρονικό διάστημα εντός του οποίου εκδίδεται η άδεια, ο επιτρεπόμενος αλιευτικός και ο αναγκαίος λοιπός εξοπλισμός, τα ελάχιστα χαρακτηριστικά και οι αναγκαίοι ελάχιστοι χώροι ενδιαίτησης των αλιευτικών σκαφών, οι λεπτομέρειες που αναφέρονται στο σήμα το οποίο υποχρεούνται να φέρουν τα επαγγελματικά αλιευτικά πλοία που δραστηριοποιούνται στον αλιευτικό τουρισμό, ο μέγιστος αριθμός επιβαινόντων, η μέγιστη απόσταση από την ακτή, η ανώτατη χρονική διάρκεια του ταξιδιού, οι καιρικές συνθήκες για την εκτέλεση προγραμμάτων αλιευτικού τουρισμού, τα αναγκαία μέσα για την ασφάλεια των επιβαινόντων, καθώς και ζητήματα της ασφάλισής τους σε περίπτωση ατυχήματος, οι ελάχιστες απαιτήσεις για πρόσβαση ατόμων με αναπηρία, όπου αυτό είναι δυνατόν, και θέματα σχετικά με την εκτέλεση των προγραμμάτων του αλιευτικού τουρισμού.
4. Η αρμόδια για την έκδοση της Ειδικής Άδειας Αλιευτικού Τουρισμού του παρόντος άρθρου αρχή υποχρεούται εντός μηνός από την έκδοση, ανάκληση ή επαναχορήγηση της, να ενημερώνει εγγράφως τον ΕΟΤ για την τήρηση του κεντρικού μητρώου τουριστικών επιχειρήσεων της χώρας.
5. Οι αλιείς κάτοχοι επαγγελματικών αλιευτικών ή και σπογγαλιευτικών σκαφών που χρησιμοποιούνται σε δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού, πρέπει να ενημερώνουν τα έγγραφα τα σχετικά με την ασφάλεια του σκάφους. Σε περίπτωση μετατροπών στα σκάφη διακόπτεται η ισχύς της ειδικής άδειας του παρόντος άρθρου από την έναρξη των εργασιών μετατροπής και οι πλοιοκτήτες ή οι εκμεταλλευόμενοι αυτά υποχρεούνται αμέσως μετά το πέρας των εργασιών αυτών να υποβάλουν εκ νέου αίτηση για χορήγηση νέας άδειας. Η ανωτέρω διακοπή γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του αλιέα κατόχου στην αρμόδια αρχή που χορήγησε την ειδική άδεια του παρόντος άρθρου.

1. Οι παραβάσεις της αλιευτικής νομοθεσίας κατά την άσκηση της δραστηριότητας του Αλιευτικού Τουρισμού τιμωρούνται με τις κυρώσεις που προβλέπει το άρθρο 11 του ν.δ 420/1970 (Α΄ 27), όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει.
2. Η Ειδική Άδεια Αλιευτικού Τουρισμού μπορεί να ανακληθεί για ένα το πολύ έτος, με αιτιολογημένη απόφαση του οργάνου που την εξέδωσε, εάν ο υπεύθυνος για το επαγγελματικό αλιευτικό σκάφος παραβιάζει την ισχύουσα αλιευτική ή τουριστική νομοθεσία. Η παρούσα κύρωση επιβάλλεται συμπληρωματικά των ειδικών κυρώσεων που προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες
διατάξεις της Αλιευτικής και Τουριστικής Νομοθεσίας.
Μετά την πάροδο του χρόνου της ανάκλησης ο ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει εκ νέου δικαιολογητικά και να ακολουθήσει τη διαδικασία για την έκδοση νέας άδειας.
3. Μετά από δύο ανακλήσεις μέσα σε διάστημα πέντε (5) ετών, δεν επιτρέπεται η χορήγηση της Ειδικής Άδειας Αλιευτικού Τουρισμού για τον ασκούντα την επιχείρηση επαγγελματία αλιέα, σπογγαλιέα ή υδατοκαλλιεργητή.

Το εδάφιο α' της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«Απαγορεύεται εφεξής η εγκατάσταση πρατηρίων υγρών καυσίμων και σταθμών αυτοκινήτων εξοπλισμένων με αντλίες καυσίμων, σε θέσεις που απέχουν από το πλησιέστερο σημείο του κτιρίου εκκλησιών, νοσοκομείων, κλινικών, ασύλων ανιάτων, γηροκομείων, οίκων ευγηρίας και γενικότερα κτιρίων υγείας και πρόνοιας, όπως αυτά ταξινομούνται σύμφωνα με το άρθρο 3 του Κτιριοδομικού Κανονισμού (υ.α. 3046/304/1989 Δ΄ 59/3.2.1989) και εκπαιδευτηρίων, ανεξαρτήτως αριθμού ατόμων, καθώς και κτιρίων ξενοδοχείων, γραφείων, καταστημάτων και χώρων συνάθροισης κοινού, των οποίων η χωρητικότητα ξεπερνά τα πενήντα (50) άτομα, απόσταση μικρότερη από τριάντα (30) μέτρα, μετρούμενη προς πάσα κατεύθυνση (ακτινικά και επί οριζοντίου επιπέδου προβολής) από το κέντρο της νησίδας των αντλιών ή των φρεατίων της δεξαμενής καυσίμου ή της προβολής του στομίου του σωλήνα εξαερώσεως, με την προϋπόθεση ότι οι ανωτέρω κτιριακές εγκαταστάσεις και χώροι βρίσκονται σε περιοχές όπου είτε επιτρέπονται από τις αντίστοιχες θεσμοθετημένες ισχύουσες χρήσεις γης και υφίστανται νομίμως είτε δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση για την ίδρυση και λειτουργία τους σε περιοχές όπου δεν έχουν θεσμοθετηθεί χρήσεις γης.
Επιπλέον, είναι δυνατή η μείωση της ελάχιστης απόστασης ασφαλείας των τριάντα (30) μέτρων για την ίδρυση νέων πρατηρίων υγρών καυσίμων και σταθμών αυτοκινήτων εξοπλισμένων με αντλίες καυσίμων, από το πλησιέστερο σημείο των κτιρίων ή χώρων, με χρήσεις 1. Το εδάφιο α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«Απαγορεύεται εφεξής η εγκατάσταση πρατηρίων υγρών καυσίμων και σταθμών αυτοκινήτων εξοπλισμένων με αντλίες καυσίμων, σε θέσεις που απέχουν από το πλησιέστερο σημείο του κτιρίου εκκλησιών, νοσοκομείων, κλινικών, ασύλων ανιάτων, γηροκομείων, οίκων ευγηρίας και γενικότερα κτιρίων υγείας και πρόνοιας, όπως αυτά ταξινομούνται σύμφωνα με το άρθρο 3 του Κτιριοδομικού Κανονισμού (υ.α. 3046/304/1989 Δ΄ 59/3.2.1989) και εκπαιδευτηρίων, ανεξαρτήτως αριθμού ατόμων, καθώς και κτιρίων ξενοδοχείων, γραφείων, καταστημάτων και χώρων συνάθροισης κοινού, των οποίων η χωρητικότητα ξεπερνά τα πενήντα (50) άτομα, απόσταση μικρότερη από τριάντα (30) μέτρα, μετρούμενη προς πάσα κατεύθυνση (ακτινικά και επί οριζοντίου επιπέδου προβολής) από το κέντρο της νησίδας των αντλιών ή των φρεατίων της δεξαμενής καυσίμου ή της προβολής του στομίου του σωλήνα εξαερώσεως, με την προϋπόθεση ότι οι ανωτέρω κτιριακές εγκαταστάσεις και χώροι βρίσκονται σε περιοχές όπου είτε επιτρέπονται από τις αντίστοιχες θεσμοθετημένες ισχύουσες χρήσεις γης και υφίστανται νομίμως είτε δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση για την ίδρυση και λειτουργία τους σε περιοχές όπου δεν έχουν θεσμοθετηθεί χρήσεις γης.
Επιπλέον, είναι δυνατή η μείωση της ελάχιστης απόστασης ασφαλείας των τριάντα (30) μέτρων για την ίδρυση νέων πρατηρίων υγρών καυσίμων και σταθμών αυτοκινήτων εξοπλισμένων με αντλίες καυσίμων, από το πλησιέστερο σημείο των κτιρίων ή χώρων, με χρήσεις μίας εξ αυτών που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της παρούσας παραγράφου, εφόσον τα υπόψη υπό ίδρυση πρατήρια υγρών καυσίμων ή σταθμοί αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης εξοπλισμένοι με αντλίες καυσίμων, λάβουν συγκεκριμένα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας, των οποίων οι προδιαγραφές θα οριστούν και θα εξειδικευθούν με σχετική απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, η οποία θα εκδοθεί εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
2. To εδάφιο γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε κάθε περίπτωση που εντός του αυτού ή ομόρου ή τρίτου οικοπέδου ή γηπέδου, όπου υφίσταται ήδη ή πρόκειται να ιδρυθεί πρατήριο καυσίμων, υφίσταται ήδη ή θα ιδρυθεί κτίριο ή χώρος με χρήση μία εξ αυτών που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, το πρατήριο υγρών καυσίμων θα τηρεί την ελάχιστη απόσταση ασφαλείας των τριάντα (30) μέτρων του εδαφίου α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Εφόσον οι εγκαταστάσεις των κτιρίων ή χώρων - οικοπέδων με χρήση μία εξ’ αυτών που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου υφίστανται ή πρόκειται να ιδρυθούν εντός θεσμοθετημένων χρήσεων γης τότε τα πρατήρια υγρών καυσίμων ή και οι σταθμοί αυτοκινήτων εξοπλισμένοι με αντλίες καυσίμων, υποχρεούνται να λάβουν συγκεκριμένα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας, των οποίων οι προδιαγραφές θα οριστούν και θα εξειδικευθούν με τη σχετική απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής του εδαφίου α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, αν η απόσταση ασφαλείας των τριάντα (30) μέτρων απαιτείται να μειωθεί.
Οικόπεδα είτε κτιριακές εγκαταστάσεις με θεσμοθετημένες χρήσεις γης του εδαφίου α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου δεν υπάγονται, σε καμία περίπτωση, στην υποχρέωση τήρησης της απόστασης των τριάντα (30) μέτρων από λειτουργούντα πρατήρια υγρών καυσίμων ή και σταθμούς αυτοκινήτων που είναι εξοπλισμένοι με αντλίες καυσίμων και επιπλέον στη λήψη συγκεκριμένων κατάλληλων προστατευτικών μέτρων ασφαλείας.
Σε περίπτωση όπου πρόκειται να ιδρυθεί πρατήριο υγρών καυσίμων εντός οικοπέδου ή γηπέδου υπεραγοράς τροφίμων ή άλλων ειδών δεν απαιτείται η κατασκευή ανεξάρτητης κυκλοφοριακής σύνδεσης για το πρατήριο καυσίμων και η είσοδος ή έξοδος των οχημάτων από και προς αυτό πραγματοποιείται από τον υπάρχοντα κόμβο σύνδεσης ή είσοδο - έξοδο της υπεραγοράς τροφίμων ή άλλων ειδών.»
3. Το εδάφιο β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«Υφιστάμενα πρατήρια υγρών καυσίμων ή σταθμοί αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης εξοπλισμένοι με αντλίες καυσίμων, που λειτουργούν σε θέσεις που απέχουν απόσταση μικρότερη από τριάντα (30) μέτρα από κτίρια και χώρους με χρήσεις αυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, απομακρύνονται εντός επταετίας από της ισχύος του παρόντος. Εξαιρούνται μόνο οι σταθμοί αυτοκινήτων, οι οποίοι δύνανται να συνεχίσουν τη λειτουργία τους στις υφιστάμενες θέσεις τους εφόσον εφοδιαστούν με άδεια λειτουργίας μόνο στο μέρος που αφορά τη στάθμευση και τις τυχόν λοιπές εξυπηρετικές εγκαταστάσεις (πλυντήρια - λιπαντήρια), πλην των αντλιών καυσίμων.
Επιπλέον, είναι δυνατή η μείωση της ελάχιστης απόστασης ασφαλείας των τριάντα (30) μέτρων, για τα υφιστάμενα πρατήρια υγρών καυσίμων και τους σταθμούς αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης που είναι εξοπλισμένοι με αντλίες καυσίμων, από το πλησιέστερο σημείο των κτιρίων ή χώρων, με χρήσεις μίας εξ αυτών που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της παρούσας παραγράφου, εφόσον τα υπόψη πρατήρια υγρών καυσίμων ή σταθμοί λάβουν συγκεκριμένα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας, των οποίων οι προδιαγραφές θα οριστούν και θα εξειδικευθούν με τη σχετική απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής του εδαφίου α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Τα λειτουργούντα πρατήρια και οι αντλίες καυσίμων των σταθμών που, παρά τη λήψη των ανωτέρω συγκεκριμένων κατάλληλων προστατευτικών μέτρων ασφάλειας, χωροθετούνται σε απόσταση μικρότερη της νέας ελάχιστης απόστασης ασφαλείας που θα προέλθει με τη λήψη των ανωτέρω συγκεκριμένων κατάλληλων προστατευτικών μέτρων ασφαλείας, απομακρύνονται εντός επταετίας από της ισχύος του υπόψη νόμου.»
4. Η παράγραφος 6 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Τα φυσικά πρόσωπα ή μέλη εταιρειών προκειμένου να τύχουν άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων ή μικτών ή αμιγώς υγραερίου δημόσιας χρήσης, απαιτείται να είναι είτε Έλληνες υπήκοοι είτε πολίτες κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είτε του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.). Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η με βάση τις διατάξεις αυτού του άρθρου, η χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίου υγρών καυσίμων ή μικτού ή αμιγώς υγραερίου σε ομογενείς από τη Ρωσία, Β. Ήπειρο, Τουρκία και Αίγυπτο, καθώς και τα παιδιά τα οποία έχουν γεννηθεί από αυτά τα πρόσωπα. Οι ομογενείς της Τουρκίας κατά την υποβολή των δικαιολογητικών επιδεικνύουν ακόμα και
το σε ισχύ δελτίο παραμονής του Κέντρου Αλλοδαπών, αφού αναγραφεί στην αίτηση ο αριθμός μητρώου του δελτίου αυτού. Για ανώνυμες εταιρείες που έχουν την έδρα τους στη χώρα, δεν εξετάζεται η υπηκοότητα των μετόχων.»
5. Οι παράγραφοι 1 και 3 του άρθρου 31 του π.δ. 595/1984, που τροποποιήθηκε με το άρθρο 27 του π.δ. 269/1998 (Α΄ 196), καταργούνται και η παρ. 2 του άρθρου 31 του π.δ. 595/1984, αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε κάθε περίπτωση ύπαρξης κτιριακών εγκαταστάσεων ή χώρων με θεσμοθετημένες χρήσεις γης των εδαφίων δ΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του π.δ. 595/1984, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 282/1999 (Α΄ 242) και το άρθρο 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) σε απόσταση μικρότερη της ελάχιστα προβλεπόμενης στις περιπτώσεις αυτές, από εγκατάσταση λειτουργούντος ή υπό ίδρυση μικτού ή αμιγώς υγραερίου πρατηρίου ή υφιστάμενου μικτού πρατηρίου που έχει
προέλθει από μετατροπή λειτουργούντος πρατηρίου υγρών καυσίμων, διατάσσεται η διακοπή της λειτουργίας του πρατηρίου εντός επταετίας από την ισχύ του παρόντος άρθρου, ανεξάρτητα αν αυτό ιδρύθηκε προγενέστερα ή μεταγενέστερα των εγκαταστάσεων αυτών. Εναλλακτικά, σε περίπτωση που τα ανωτέρω πρατήρια λάβουν συγκεκριμένα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας, των οποίων οι προδιαγραφές θα οριστούν και θα εξειδικευθούν με σχετική απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, είναι δυνατή η μείωση των ελάχιστων αποστάσεων ασφαλείας τους από κτίρια ή χώρους με θεσμοθετημένες χρήσεις γης των εδαφίων δ΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του π.δ. 595/1984, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 282/1999 (Α΄ 242) και το άρθρο 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208). Τα μικτά ή αμιγώς υγραερίου πρατήρια που, παρά τη λήψη των ανωτέρω συγκεκριμένων κατάλληλων προστατευτικών μέτρων ασφάλειας, χωροθετούνται σε αποστάσεις μικρότερες των νέων τιθέμενων ελάχιστων αποστάσεων ασφαλείας των εδαφίων δ΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του π.δ. 595/1984, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 282/1999 (Α΄ 242)
και το άρθρο 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208), απομακρύνονται εντός επταετίας από της ισχύος του υπόψη νόμου.»
6. Η παράγραφος 10 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«10. Οι εξωτερικές αποστάσεις ασφαλείας των εδαφίων ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του π.δ. 595/1984, που τροποποιήθηκε με την παρ. 8 του άρθρου 11 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208), καθορίζονται σε πενήντα (50) μέτρα.»
7. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 10 του ν. 3710/2008 προστίθεται νέο εδάφιο β΄ ως εξής:
«β. Οι υπόγειες δεξαμενές υγρών ή αερίων καυσίμων, τα στέγαστρα και οι αντλίες υγρών ή αερίων καυσίμων των πρατηρίων υγρών ή αερίων καυσίμων μεικτών ή αμιγών, καθώς και των σταθμών αυτοκινήτων με αντλίες υγρών ή αερίων καυσίμων μεικτών ή αμιγών, επιτρέπονται στους ακάλυπτους χώρους των οικοπέδων ή γηπέδων που βρίσκονται σε εντός και σε εκτός σχεδίου περιοχές αντίστοιχα, χωρίς να προσμετρώνται στη κάλυψη και στη δόμηση, ακόμη και στην περίπτωση που υπάρχουν και άλλες χρήσεις μέσα στο ίδιο ακίνητο πέραν των χρήσεων που αφορούν την εξυπηρέτηση των πελατών του πρατηρίου).»
8. Στο άρθρο 10 του ν. 3710/2008 (Α΄216) προστίθεται νέα παράγραφος 11 ως εξής:
«11. Τα πρατήρια υγρών ή αερίων καυσίμων μεικτών ή αμιγών, καθώς και οι σταθμοί αυτοκινήτων με αντλίες υγρών ή αερίων καυσίμων μεικτών ή αμιγών, που βρίσκονται σε εκτός σχεδίου περιοχές δομούνται σύμφωνα με το άρθρο 1 του π.δ. 24.5.1985 (Δ΄ 270). Τα δε στέγαστρα αντλιών και οι υπόγειες δεξαμενές υγρών και αερίων καυσίμων των παραπάνω εγκαταστάσεων δεν προσμετρώνται στο ποσοστό κάλυψης και στο συντελεστή δόμησης και τοποθετούνται ελεύθερα στο γήπεδο σε θέσεις που εγκρίνει η αρμόδια υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, χωρίς να τηρούνται υποχρεωτικά οι ελάχιστες αποστάσεις από τα πλάγια όρια του γηπέδου.
Σε περίπτωση που στο ίδιο αγροτεμάχιο υφίσταται πρατήριο υγρών ή αερίων καυσίμων ή σταθμός αυτοκινήτων με αντλίες υγρών ή αερίων καυσίμων και πρόκειται να εγκατασταθεί άλλη χρήση που δεν σχετίζεται με την εξυπηρέτηση των πελατών του πρατηρίου ή του σταθμού αυτοκινήτων, ή υφίσταται στο αγροτεμάχιο άλλη χρήση και πρόκειται να εγκατασταθεί και πρατήριο υγρών ή αερίων καυσίμων ή σταθμός αυτοκινήτων με αντλίες υγρών ή αερίων καυσίμων, θα εφαρμόζονται για το σύνολο του αγροτεμαχίου οι τυχόν δυσμενέστεροι όροι και περιορισμοί δόμησης που καθορίζονται για την κάθε επί μέρους χρήση.
9. Η παρ. 4 του άρθρου 15 του β.δ. 465/1970 (Α΄ 150) και του π.δ. 1224/1981 (Α΄ 303), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 13 του π.δ. 118/2006 (Α΄ 119), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Με την έναρξη ισχύος του παρόντος και εφ' εξής ορίζεται πως για τη λειτουργία πρατηρίου υγρών καυσίμων απαιτείται ο ορισμός Υπεύθυνου Λειτουργίας των εν λόγω εγκαταστάσεων. Ο Υπεύθυνος Λειτουργίας θα πρέπει να διαθέτει τη σχετική άδεια ασκήσεως επαγγέλματος η οποία και θα αποτελεί απαραίτητο δικαιολογητικό για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας του πρατηρίου υγρών καυσίμων. Η υπόψη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος δύναται να χορηγείται σε:
α) εκμεταλλευτές πρατηρίων υγρών καυσίμων με αποδεδειγμένη εμπειρία στη λειτουργία πρατηρίου υγρών καυσίμων,
β) φυσικά πρόσωπα έπειτα από την επιτυχή παρακολούθηση σχετικών επιμορφωτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ασφαλή και ορθή λειτουργία πρατηρίων υγρών καυσίμων,
γ) διπλωματούχους ή τεχνολόγους μηχανικούς με σχέση εργασίας αποκλειστικής απασχόλησης.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος υπευθύνου λειτουργίας πρατηρίου υγρών καυσίμων, η δομή, το περιεχόμενο, ο χρόνος και οι προδιαγραφές των ανωτέρω εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος Υπευθύνου Λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων, θα καθοριστούν με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
10. Η περίπτωση ζ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του ν. 2963/2001 (Α΄ 268), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με το άρθρο 5 παρ.1 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208) αντικαθίσταται ως εξής:
«ζ. Πιστοποίηση του ΚΤΕΟ κατά το πρότυπο ISO 9001 από κατάλληλα διαπιστευμένο φορέα της Ελλάδας ή κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
η. Για χρονικό διάστημα οκτώ (8) μηνών από την ισχύ του παρόντος νόμου είναι δυνατή η έκδοση άδειας λειτουργίας Ιδιωτικού ΚΤΕΟ και πριν την Πιστοποίησή του, εφόσον κατά την έκδοσή της, έχει υποβάλει απλή αίτηση για Πιστοποίηση στον αρμόδιο φορέα. Στην περίπτωση αυτή το Πιστοποιητικό Πιστοποίησης υποβάλλεται υποχρεωτικά στην αρμόδια Υπηρεσία έκδοσης της άδειας λειτουργίας, το αργότερο μέχρι τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας, άλλως αυτή παύει να ισχύει αυτοδικαίως.
θ. Τα ιδιωτικά ΚΤΕΟ που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης ή λειτουργίας πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης, εναλλακτικά, αντί της απαίτησης της παραπάνω παραγράφου, δύνανται να λάβουν άδεια λειτουργίας ή να συνεχίσουν να λειτουργούν αντίστοιχα, με διαπίστευση, μέχρι λήξης της ισχύος του σχετικού πιστοποιητικού,
ι. Τα ιδιωτικά ΚΤΕΟ, που έλαβαν άδεια λειτουργίας σύμφωνα με τα οριζόμενα στη δεύτερη περίοδο της περίπτωσης ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 2963/2001, προ της παρούσας τροποποιήσεώς της, δύνανται είτε εντός του υπολειπομένου διαστήματος των 6 μηνών από τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας τους, να υποβάλουν στην αρμόδια υπηρεσία έκδοσης της άδειας λειτουργίας τους, το πιστοποιητικό Διαπίστευσης είτε να πιστοποιηθούν εντός της οριζόμενης στο ανωτέρω εδάφιο α΄ προθεσμίας 8 μηνών, άλλως αυτή παύει να ισχύει αυτοδικαίως.»
11. Η παράγραφος 4 του άρθρου 37 του ν. 2963/2001 (Α΄ 268), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με το άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208), αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Τα Δημόσια ΚΤΕΟ πιστοποιούνται κατά το πρότυπο ISO 9001 από κατάλληλα διαπιστευμένο φορέα της Ελλάδος ή κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αργότερο εντός οκτώ (8) μηνών από την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων περί καθορισμού των όρων και προϋποθέσεων ορθής λειτουργίας τους, της παραγράφου 3 του άρθρου 41 του παρόντος νόμου. Μετά την παρέλευση του ανωτέρω χρονικού διαστήματος τα Δημόσια ΚΤΕΟ απαγορεύεται να διενεργούν Τεχνικούς Ελέγχους και να εκδίδουν Δελτία Τεχνικού Ελέγχου μέχρι την πιστοποίησή τους.»
12. To άρθρο 41 του ν. 2963/2001 (Α΄ 268), όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 11 του ν. 3082/2002 (Α΄ 316) και αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 5 του ν. 3897/2010 (Α΄ 208), αντικαθίσταται ως εξής:
« Άρθρο 41
Διοικητικές κυρώσεις
1. Σε περιπτώσεις παράβασης των σχετικών με τον τεχνικό έλεγχο των οχημάτων στη χώρα διατάξεων των νόμων 1350/1983 (Α΄ 55) και 3446/2006 (Α΄ 49) και των διατάξεων του Κεφαλαίου Β΄ του νόμου αυτού, καθώς και των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή τους, δύνανται να επιβληθούν οι ακόλουθες διοικητικές κυρώσεις:
α. Στους φορείς στους οποίους χορηγείται άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Ιδιωτικού ΚΤΕΟ σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 36 και 37:
αα. πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως χίλια (1000) ευρώ. Αν διαπιστωθούν περισσότερες παραβάσεις στο πλαίσιο του ίδιου ελέγχου, το ανώτατο ύψος του συνολικού προστίμου μπορεί να ανέλθει έως το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ,
ββ. αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του φορέα από δέκα (10) ημέρες έως και ένα (1) χρόνο.
β. Στο ελεγκτικό προσωπικό των παραπάνω φορέων αφαίρεση του πιστοποιητικού ελεγκτή από δέκα (10) ημέρες έως τρείς (3) μήνες.
Σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε ένα έτος από την προηγούμενη παραβίαση επιβάλλεται διπλάσια ποινή και σε νέα υποτροπή εντός του έτους από την προηγούμενη επιβάλλεται τριπλάσια ποινή.
Σε άρνηση του υπευθύνου του ιδιωτικού ΚΤΕΟ να υποβληθεί σε έλεγχο από το αρμοδίως εξουσιοδοτημένο όργανο αφαιρείται η άδεια λειτουργίας για τριάντα (30) ημέρες. Σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε ένα έτος από την προηγούμενη παραβίαση επιβάλλεται διπλάσια ποινή και σε νέα υποτροπή εντός του έτους από την προηγούμενη επιβάλλεται οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του Ιδιωτικού ΚΤΕΟ.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι περιπτώσεις των παραβάσεων της παραγράφου 1 του αυτού άρθρου όπου επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις, τα όργανα ελέγχου και η διαδικασία επιβολής των πιο πάνω κυρώσεων, τα κριτήρια επιμέτρησης των κυρώσεων για παραβάσεις που αφορούν δευτερεύουσες, σοβαρές ή επικίνδυνες ελλείψεις οχημάτων ή και παραβάσεις που αφορούν διοικητικής ή οικονομικής φύσης υποχρεώσεις, τα όργανα και η διαδικασία είσπραξης των προστίμων και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Τα όργανα ελέγχου διενεργούν τους ίδιους ελέγχους και στα Δημόσια ΚΤΕΟ.
3. Με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη αναστέλλεται η λειτουργία Δημοσίου ΚΤΕΟ σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις ορθής λειτουργίας του, όπως καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και μέχρι την αποκατάσταση τους.»
13. Η παράγραφος 4 του άρθρου 19 του ν. 2671/1998 (Α΄ 289) καταργείται και αντικαθίσταται ως εξής:
«Η απόσπαση των Επιθεωρητών Ελεγκτών στο Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων διαρκεί τρία (3) έτη, παρατείνεται μία ή περισσότερες τριετίες, χωρίς τη γνώμη Υπηρεσιακού ή άλλου Συμβουλίου, κατά παρέκκλιση των γενικών και ειδικών διατάξεων, με κοινή απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουργού, κατόπιν εισήγησης του Γενικού Επιθεωρητή και είναι υποχρεωτική για την Υπηρεσία του υπαλλήλου. Η απόσπαση των ανωτέρω Επιθεωρητών- Ελεγκτών ανακαλείται ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Γενικού Επιθεωρητή του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών, μόνο για λόγους αδυναμίας εκτέλεσης
των καθηκόντων τους ή πλημμελούς άσκησης αυτών ή κατόπιν αίτησης των ιδίων. Ο χρόνος της απόσπασης λογίζεται για κάθε συνέπεια ως χρόνος συνεχούς και πραγματικής υπηρεσίας στην οργανική θέση του υπαλλήλου.»
14. Η παράγραφος 2 του άρθρου 17 του ν. 3534/2007 (Α΄ 40) αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Τα σχολικά λεωφορεία ιδιωτικής χρήσης που μεταφέρουν μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, όταν τίθενται για πρώτη φορά σε κυκλοφορία πρέπει να είναι ηλικίας μέχρι οκτώ (8) ετών από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου, ή από το έτος της πρώτης αδείας κυκλοφορίας είτε στο εσωτερικό είτε σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά τη συμπλήρωση είκοσι επτά (27) ετών από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου, αποσύρονται υποχρεωτικά από την εκτέλεση του έργου της μεταφοράς των μαθητών.
Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται ανάλογα στα σχολικά λεωφορεία, που ταξινομήθηκαν με βάση την ημερομηνία έκδοσης της πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην αλλοδαπή ή ημεδαπή.»
15. Η παράγραφος 1α του άρθρου 2 του ν. 2671/1998 (Α΄ 289), που αντικατέστησε την παράγραφο 1 του άρθρου 10 του ν. 1906/1990 (Α΄ 157), αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η εξυπηρέτηση διεθνών τακτικών γραμμών γίνεται με βάση άδειες που χορηγούνται από το Υπουργείο Υποδομών και Δικτύων. Δικαιούμενα πρόσωπα για την εξυπηρέτηση διεθνών τακτικών λεωφορειακών γραμμών αποτελούν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τα τουριστικά γραφεία που πληρούν τις προϋποθέσεις του π.δ. 346/2001 (Α΄ 233) ή του Κοινοτικού Κανονισμού 1071/2009 (L 300/51) για την εξυπηρέτηση διεθνών οδικών μεταφορών επιβατών. Η μέγιστη διάρκεια ισχύος των αδειών που αφορούν σε τακτικές γραμμές μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών - μελών της Ε.Ε. είναι πενταετής ενώ για τις άδειες τακτικών γραμμών με χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. η αντίστοιχη μέγιστη διάρκεια είναι τριετής.
Οι τακτικές διεθνείς λεωφορειακές γραμμές μεταξύ Ελλάδας και χωρών που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. συνδέουν την πρωτεύουσα των χωρών αυτών με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Εξαιρετικά για χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. και είναι όμορες της Ελλάδας, οι διεθνείς τακτικές λεωφορειακές γραμμές δύναται να συνδέουν τις πρωτεύουσες των ομόρων νομών και των ομόρων περιφερειών των χωρών αυτών με τις πρωτεύουσες των ομόρων νομών και των ομόρων περιφερειών της Ελλάδας. 
2. Ειδικά για τις διεθνείς τακτικές γραμμές μεταξύ της Ελλάδας και χωρών που δεν είναι μέλη της Ε.Ε., κάθε αδειοδοτούμενη ελληνική μεταφορική επιχείρηση εξυπηρετεί, το μέγιστο, το 50% των διαθέσιμων, για τις ελληνικές επιχειρήσεις, δρομολογίων. Προκειμένου για τη λειτουργία των ως άνω διεθνών τακτικών γραμμών απαιτείται η σύναψη σύμβασης συνεργασίας μεταξύ της δικαιούμενης ημεδαπής μεταφορικής επιχείρησης με αντίστοιχη επιχείρηση της χώρας προορισμού. Η σύμβαση συνεργασίας, με διάρκεια αντίστοιχη με τη διάρκεια ισχύος της άδειας, θα αφορά την από κοινού εκμετάλλευση των δρομολογίων και την αμοιβαία εκπροσώπηση κάθε μεταφορικής επιχείρησης στη χώρα προορισμού (παροχή πληροφόρησης, έκδοση εισιτηρίων κ.λπ.). Καμία από τις αντισυμβαλλόμενες επιχειρήσεις (ημεδαπή - αλλοδαπή) δεν επιτρέπεται να εξυπηρετεί περισσότερα δρομολόγια από την επιχείρηση που είναι εγκατεστημένη στην άλλη χώρα. Δεν ικανοποιούνται αιτήσεις μεταφορών για την εξυπηρέτηση διεθνών τακτικών γραμμών που περιέχουν συμβάσεις συνεργασίας μεταξύ ελληνικής και αλλοδαπής μεταφορικής επιχείρησης οι οποίες
δεν συμφωνούν με τα προηγούμενα.
3. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι όροι, οι διαδικασίες και οι λοιπές λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
4. Οι υφιστάμενες τακτικές διεθνείς λεωφορειακές γραμμές μεταξύ Ελλάδας και χωρών που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρούν για έξι (6) μήνες από την ισχύ του παρόντος νόμου.»