1. Στο τέλος της περίπτωσης 16 της παρ. ΙΙ του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Κ.Δ.Κ.), προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά για τη χορήγηση των αδειών ίδρυσης και λειτουργίας παιδότοπων, καθώς και κάθε άλλο σχετικό με τη λειτουργία τους θέμα καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Υγείας, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.».
2. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου ισχύει η 36873/2.7.2007 (Β΄ 1364) κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Ανάπτυξης και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Το ωράριο λειτουργίας των Διευθύνσεων Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών ως προς την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών που προκύπτουν από φυσικά φαινόμενα ή τεχνολογικά συμβάντα καθιερώνεται σε 24ωρη ή 12ωρη βάση κατά τις εργάσιμες ημέρες του έτους, τις Κυριακές και τις εξαιρέσιμες ημέρες του έτους, με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, η οποία εκδίδεται, κατ’
εξαίρεση όλων των υφισταμένων διατάξεων που αφορούν στην αντίστοιχη λειτουργία άλλων υπηρεσιών των Περιφερειών, στην αρχή κάθε έτους και συνοδεύεται από την πρόβλεψη για τη δέσμευση της σχετικής δαπάνης,
σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Οι ορεινοί δήμοι του άρθρου 1 του ν. 3852/2010, οι δήμοι με πληθυσμό έως 30.000 κατοίκους των οποίων τουλάχιστον το 50% των δημοτικών ή κοινοτικών τους ενοτήτων χαρακτηρίζονται ως ορεινές στο Μητρώο Δήμων, Κοινοτήτων και Οικισμών της ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι νησιωτικοί δήμοι με πληθυσμό μικρότερο των 18.000 κατοίκων, καθώς και τα Ν.Π.Δ.Δ. των δήμων αυτών, μπορεί να παρέχουν δωρεάν σίτιση και κατάλληλο κατάλυμα διαμονής στους υπαλλήλους τους, τους ιατρούς και νοσηλευτές του Κέντρου Υγείας, και των δημόσιων νοσοκομείων, το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Ε.Κ.Α.Β., τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. Για τις ανωτέρω παροχές απαιτείται να ληφθεί απόφαση από το οικείο Δημοτικό ή Διοικητικό Συμβούλιο, η οποία θα ειδικεύει τις παροχές κατά περίπτωση και το χρονικό διάστημα ισχύος αυτών, κατόπιν βεβαίωσης της ύπαρξης των ανάλογων πόρων από την οικονομική υπηρεσία του Ο.Τ.Α.. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για τους κατοίκους των περιοχών αυτών ή τους συζύγους τους ή τα ανήλικα τέκνα αυτών που έχουν την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία κατοικίας. Ο υπολογισμός του πληθυσμού γίνεται, σύμφωνα με τα στοιχεία πραγματικού πληθυσμού της τελευταίας απογραφής της ΕΛ.ΣΤΑΤ.. Οι παροχές του πρώτου εδαφίου μπορούν να χορηγούνται, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, και από νησιωτικούς δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των δέκα οκτώ χιλιάδων (18.000) κατοίκων, εφόσον αφορούν αποκλειστικά υπαλλήλους που υπηρετούν σε αυτοτελή νησιά που συνιστούν τοπικές κοινότητες αυτών. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν και για τους υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού που υπηρετούν στη γεωγραφική περιφέρεια των ως άνω δήμων, για τους οποίους η οικεία Περιφέρεια, ύστερα από απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου η οποία εκδίδεται κατόπιν βεβαίωσης της ύπαρξης ανάλογων πόρων από την οικονομική επιτροπή της Περιφέρειας, μπορεί να εξειδικεύει και να καταβάλει τις παροχές του πρώτου εδαφίου.

Η παρ. 8 του άρθρου 13 του από 20.10.1958 β.δ. (Α΄ 171), όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 παρ. 2 του ν. 4257/2014 (Α΄ 93), αντικαθίσταται ως εξής:
«8. Για την αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων, των οποίων η παραχώρηση της χρήσης έχει επιτραπεί με την απόφαση της παραγράφου 2, επιβάλλεται σε βάρος του παραβάτη, με απόφαση του δημάρχου, το αναλογούν τέλος και ισόποσο πρόστιμο. Με όμοια απόφαση επιβάλλεται πρόστιμο σε βάρος εκείνου που προβαίνει σε αυθαίρετη χρήση χώρου του οποίου η παραχώρηση της χρήσης δεν έχει επιτραπεί, ίσο με το διπλάσιο του μεγαλύτερου κατά τετραγωνικό μέτρο ποσού που καθορίστηκε με την απόφαση της παραγράφου 3 για τους χώρους για τους οποίους έχει επιτραπεί η παραχώρηση για όμοια χρήση. Η αυθαίρετη χρήση του κοινόχρηστου χώρου διαπιστώνεται από το Δήμο ή τις Αστυνομικές Αρχές μετά από διενέργεια αυτοψίας. Στην οικεία έκθεση περιγράφονται αναλυτικά η κατάσταση του χώρου, οι επεμβάσεις που έχουν γίνει σε αυτόν, το είδος της χρήσης, και τα αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί, επισυνάπτεται δε σχετικό σχεδιάγραμμα και, αν απαιτείται, φωτογραφίες, ή ηλεκτρονικό αρχείο τους. Αντίγραφο της εκθέσεως παραδίδεται στον ενεργούντα την αυθαίρετη χρήση του χώρου αυτού ή θυροκολλείται στο κατάστημα σε κάθε άλλη περίπτωση. Παραλλήλως, επιδίδεται στον παραβάτη εντολή να άρει την αυθαίρετη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου, αφαιρώντας τα κάθε είδους αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί σε αυτόν μέσα σε επτά (7) ημέρες από την επομένη της επιδόσεως. Αν ο παραβάτης δεν συμμορφωθεί, τα εν λόγω αντικείμενα απομακρύνονται άμεσα από συνεργείο του Δήμου, ο οποίος μπορεί να ζητήσει, προς το σκοπό αυτό, την άμεση συνδρομή των Αστυνομικών Αρχών. Τα αντικείμενα που αφαιρούνται καταγράφονται σε ειδική έκθεση, η οποία υπογράφεται από τον επικεφαλής του συνεργείου του Δήμου που τα απομακρύνει και δεν επιστρέφονται αν προηγουμένως δεν καταβληθεί ειδικό πρόστιμο για τα έξοδα μεταφοράς και αποθηκεύσεως αυτών, το οποίο καθορίζεται με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της παραγράφου 3. Αν το ανωτέρω ειδικό πρόστιμο δεν εξοφληθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της αφαίρεσης, τα αφαιρεθέντα αντικείμενα κατάσχονται άμεσα και μπορεί να διατίθενται, να εκποιούνται ή να καταστρέφονται από το Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 199 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Αν μετά την αφαίρεση των ανωτέρω αντικειμένων διαπιστωθεί δεύτερη παράβαση, αφαιρείται η άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών. Αν το ανωτέρω χρονικό διάστημα δεν συμπληρώνεται εντός του ημερολογιακού έτους που αφορά η άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου, δεν χορηγείται στον παραβάτη νέα αντίστοιχη άδεια στο επόμενο ημερολογιακό έτος μέχρι συμπληρώσεως του χρονικού διαστήματος αυτού.».

Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η.) Α.Ε. ή/και με τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Α.Δ.Μ.Η.Ε.) Α.Ε., με σκοπό την απομάκρυνση πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης από κατοικημένες περιοχές, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Στις προγραμματικές συμβάσεις του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζονται, σε κάθε περίπτωση, τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87).

Το πρώτο εδάφιο της περίπτωση β΄ της παραγράφου 7 του Κεφαλαίου Ε΄ της Α2/29542/5347/9.8.1991 απόφασης του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄ 707), όπως η παράγραφος αυτή τροποποιήθηκε με την Α12/37707/3600/2011 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (Β΄1692),αντικαθίσταται
ως εξής:
«Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η προσάρτηση δύο (2) ρυμουλκούμενων οχημάτων σε κάθε Φ.Ι.Χ. αυτοκίνητο μικτού βάρους άνω των 4.000 χιλιόγραμμων είτε ιδιοκτησίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.) του άρθρου 30 του ν. 3536/2007 (Α΄ 42), αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των σκοπών τους (προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, επεξεργασία, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων), είτε ιδιοκτησίας των Δήμων για την εξυπηρέτηση των αναγκών αποκομιδής απορριμμάτων.».

Η παρ. 6 του άρθρου 40 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226) καταργείται και επαναφέρεται σε ισχύ το άρθρο 209 του ν. 3584/2007 (Α΄ 43), όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή του.
Οι ρυθμίσεις του άρθρου 209 του ν. 3584/2007 ισχύουν εφεξής κατ’ αναλογία και για τους Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών.

Μετά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 8 του άρθρου 60 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Για τους υπαλλήλους που είναι τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι, η ανωτέρω άδεια ανέρχεται σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος.».

Ο έλεγχος των κατ’ οίκον ασθενούντων υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού ανατίθεται σε ιατρούς των οικείων Ο.Τ.Α. που υπηρετούν με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, ειδικότητας Παθολογίας ή Γενικής Ιατρικής ή Δημόσιας Υγείας Ε.Σ.Υ., και ασκείται μετά από εντολή του αρμόδιου προϊστάμενου της Διεύθυνσης Διοικητικού. Αν δεν υπηρετεί στον οικείο Ο.Τ.Α. ιατρός με τις ανωτέρω ειδικότητες, καθήκοντα ελεγκτή ιατρού μπορούν να ανατεθούν σε ιατρό ειδικότητας Παθολογίας ή Γενικής Ιατρικής με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ή σύμβαση μίσθωσης έργου.

«1. Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας (Μ.Α.Π.) του δικαιούχου προσωπικού των ΟΤΑ που προβλέπονται στην υπ’ αρ. 43726/7.6.2019 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών (Β ́ 2208), τα οποία δεν χορηγούνται εντός του έτους, αποτιμώνται σε χρήμα, σύμφωνα με την τιμή διαγωνισμού που προκηρύχθηκε ή άλλου διαγωνισμού προγενέστερων ετών που είχε λάβει χώρα για την προμήθεια των ίδιων ειδών και αποδίδονται με τις εξής προϋποθέσεις:».
α. να αναγνωρίζεται η οφειλή προς τον εργαζόμενο από τον οικείο Ο.Τ.Α,
β. να υπάρχουν οι αντίστοιχοι κωδικοί και πιστώσεις στους προϋπολογισμούς των Ο.Τ.Α. των ετών καταβολής,
γ. να μπορεί να πραγματοποιηθεί η καταβολή τους, σε έως και τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις.
«Οι δικαιούχοι, οι οφειλές, ο αριθμός των δόσεων, καθώς και κάθε άλλη συναφής λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση του οικείου Συμβουλίου».
3. Οι εργαζόμενοι με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, καθώς και οι συμβασιούχοι μίσθωσης έργου των Ο.Τ.Α. α ́ και β ́ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών που απασχολούνται στις εργασίες που αναφέρονται στην με αριθμό 53361/11.10.2006 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Β ́ 1503), όπως ισχύει, δικαιούνται των αντίστοιχων Μ.Α.Π., με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην εν λόγω κοινή υπουργική απόφαση.
4. Η παράγραφος 8 του άρθρου 71 του Κώδικα Νόμων για την Υγιεινή και Ασφάλεια των Εργαζομένων, όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α ́ 84) αντικαθίσταται ως εξής:
«8. Οι Διοικητικές κυρώσεις και η βεβαίωση και είσπραξη προστίμων δεν εφαρμόζονται για το Δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ.. Αντί επιβολής προστίμου, ο επιθεωρητής εργασίας συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση, την οποία υποβάλλει στους Υπουργούς Εσωτερικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στον οικείο Υπουργό και ανακοινώνει στον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας την οποία αφορά.
Σε περιπτώσεις διαπίστωσης παραβάσεων των διατάξεων της νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία σε Ο.Τ.Α. και στα νομικά πρόσωπα αυτών, ο επιθεωρητής εργασίας συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση με εισήγηση επιβολής του προβλεπόμενου προστίμου, την οποία υποβάλλει στους Υπουργούς Εσωτερικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και κοινοποιεί στον οικείο Ο.Τ.Α. ή στο οικείο νομικό πρόσωπο Ο.Τ.Α.. Σε περίπτωση που, εντός έξι (6) μηνών από την κοινοποίηση της έκθεσης του προηγούμενου εδαφίου σε αυτόν, δεν έχει επέλθει συμμόρφωση του οικείου Ο.Τ.Α. ή νομικού προσώπου Ο.Τ.Α., η οποία να προκύπτει από έκθεση του αρμόδιου επιθεωρητή εργασίας, κοινοποιούμενη στον Υπουργό Εσωτερικών, το ποσό του προστίμου παρακρατείται, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους του επόμενου οικονομικού έτους που αναλογούν στον οικείο Ο.Τ.Α.. Σε περίπτωση που η συμμόρφωση του οικείου Ο.Τ.Α. ή νομικού προσώπου Ο.Τ.Α. επέλθει μετά την παρέλευση του διαστήματος των έξι (6) μηνών, το παρακρατηθέν ποσό αποδίδεται μειωμένο κατά το ήμισυ. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής.».
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, συγκροτείται Επιτροπή με αντικείμενο την αξιολόγηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την παροχή Μέσων Ατομικής Προστασίας και τη λήψη μέτρων προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους Ο.Τ.Α. και την υποβολή πρότασης για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του. Η Επιτροπή αποτελείται από τρεις (3) εκπροσώπους του Υπουργείου Εσωτερικών, τρεις (3) εκπροσώπους του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, έναν (1) εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών, τρεις (3) εμπειρογνώμονες εγνωσμένου επιστημονικού κύρους ή επαγγελματικής εμπειρίας, σε θέματα πρόληψης επαγγελματικών κινδύνων και ασθενειών ή ιατρικής της εργασίας, έναν (1) εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) και δύο (2) εκπροσώπους φορέων συνδικαλιστικής εκπροσώπησης των εργαζομένων στους Ο.Τ.Α. πανελλαδικής εμβέλειας. Με την απόφαση του πρώτου εδαφίου, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια, σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας και το χρονοδιάγραμμα εργασιών της Επιτροπής.

(1. Αντικατάσταση άρθρο 97§1 πρώτο και τελευταίο εδάφιο: άρθρο 60§1,2, 2. Κατάργηση άρθρο 97§2: άρθρο 60§2, ν. 4735/2020.

Κείμενο άρθρου με ενσωματωμένες αλλαγές έως 5.10.2021. Το κείμενο  αποτελεί εργαλείο τεκμηρίωσης και δεν έχει καμμία νομική ισχύ. Το αυθεντικό κείμενο του άρθρου δημοσιεύεται στο αντίστοιχο ΦΕΚ.)

4. Η παράγραφος 8 του άρθρου 71 του Κώδικα Νόμων για την Υγιεινή και Ασφάλεια των Εργαζομένων, όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α ́ 84) αντικαθίσταται ως εξής:
«8. Οι Διοικητικές κυρώσεις και η βεβαίωση και είσπραξη προστίμων δεν εφαρμόζονται για το Δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ.. Αντί επιβολής προστίμου, ο επιθεωρητής εργασίας συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση, την οποία υποβάλλει στους Υπουργούς Εσωτερικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στον οικείο Υπουργό και ανακοινώνει στον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας την οποία αφορά.
Σε περιπτώσεις διαπίστωσης παραβάσεων των διατάξεων της νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία σε Ο.Τ.Α. και στα νομικά πρόσωπα αυτών, ο επιθεωρητής εργασίας συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση με εισήγηση επιβολής του προβλεπόμενου προστίμου, την οποία υποβάλλει στους Υπουργούς Εσωτερικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και κοινοποιεί στον οικείο Ο.Τ.Α. ή στο οικείο νομικό πρόσωπο Ο.Τ.Α.. Σε περίπτωση που, εντός έξι (6) μηνών από την κοινοποίηση της έκθεσης του προηγούμενου εδαφίου σε αυτόν, δεν έχει επέλθει συμμόρφωση του οικείου Ο.Τ.Α. ή νομικού προσώπου Ο.Τ.Α., η οποία να προκύπτει από έκθεση του αρμόδιου επιθεωρητή εργασίας, κοινοποιούμενη στον Υπουργό Εσωτερικών, το ποσό του προστίμου παρακρατείται, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους του επόμενου οικονομικού έτους που αναλογούν στον οικείο Ο.Τ.Α.. Σε περίπτωση που η συμμόρφωση του οικείου Ο.Τ.Α. ή νομικού προσώπου Ο.Τ.Α. επέλθει μετά την παρέλευση του διαστήματος των έξι (6) μηνών, το παρακρατηθέν ποσό αποδίδεται μειωμένο κατά το ήμισυ. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής.».

1. Στους δικαιούχους του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, όπως αυτό είχε προβλεφθεί στο άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226), εξακολούθησε να καταβάλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 54 του ν. 4384/2016 (Α΄ 78) και εξειδικεύθηκε, κατά ποσό, ανά κατηγορία δικαιούχων και ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις καταβολής, με τις, κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών, εκδοθείσες και ισχύουσες αποφάσεις, προστίθενται οι μόνιμοι και δόκιμοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αορίστου και ορισμένου χρόνου, των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, που υπάγονται στις ειδικότητες ή παρέχουν τις εργασίες που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες της παραγράφου 2.
2. Στην κατηγορία Α΄ συμπεριλαμβάνεται το προσωπικό που απασχολείται σε συνεργεία απολύμανσης, οι απολυμαντές, οι εργάτες και τεχνίτες βιολογικού καθαρισμού, οι υδραυλικοί, τεχνίτες και εργάτες που απασχολούνται στην κατασκευή και συντήρηση δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και τηλεθέρμανσης, στα αντλιοστάσια αποχέτευσης, το προσωπικό που απασχολείται στην εποπτεία καθαριότητας, το προσωπικό καθαριότητας εσωτερικών χώρων, το νοσηλευτικό προσωπικό, οι οδηγοί, χειριστές και εργάτες αποφρακτικών μηχανημάτων, οι εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού, οι εργάτες κοπής ψηλών δένδρων, οι σιδεράδες - αλουμινάδες, καθώς και οι εργάτες καθαριότητας των δημοτικών νεκροταφείων. Στην κατηγορία Β΄ συμπεριλαμβάνονται οι μηχανοτεχνίτες, οι ηλεκτροτεχνίτες, οι βαφείς και οι φανοποιοί. Στην κατηγορία Γ΄ συμπεριλαμβάνεται το εποπτικό προσωπικό (μηχανικοί Π.Ε. και Τ.Ε.) που απασχολείται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.
3. Το ποσό του επιδόματος για τους ανωτέρω υπαλλήλους ορίζεται, ανά κατηγορία, ως εξής:
α) Για την κατηγορία Α΄, σε εκατόν πενήντα (150) ευρώ μηνιαίως.
β) Για την κατηγορία Β΄, σε εβδομήντα (70) ευρώ μηνιαίως.
γ) Για την κατηγορία Γ΄, σε τριάντα πέντε (35) ευρώ μηνιαίως.
4. Το ανωτέρω επίδομα καταβάλλεται με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι δικαιούχοι αυτού προσφέρουν υπηρεσία με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στους χώρους και στις ειδικότητες που δικαιολογούν την καταβολή του. Επίσης καταβάλλεται, για όσο διάστημα οι δικαιούχοι υπάλληλοι τελούν σε θεσμοθετημένες άδειες (κανονικές, συνδικαλιστικές, εκτός από τις περιπτώσεις πλήρους απαλλαγής από τα καθήκοντα ή την εργασία τους για συνδικαλιστικούς λόγους, ειδικές, εκπαιδευτικές μικρής διάρκειας έως δύο (2) μηνών, διευκόλυνσης υπαλλήλων με οικογενειακές υποχρεώσεις, μητρότητας και ανατροφής παιδιού), σε βραχυχρόνια αναρρωτική άδεια έως έξι (6) ημέρες κατ’ έτος, καθώς και αναρρωτική άδεια που χορηγείται από δημόσια νοσοκομεία, κέντρα υγείας του Δημοσίου, πανεπιστημιακές κλινικές, νοσηλευτικούς σχηματισμούς φορέων κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικές κλινικές, εφόσον έχει προηγηθεί νοσηλεία σε αυτές, η οποία αποδεικνύεται με σχετικά παραστατικά (εισαγωγή, εξιτήριο, σχετικές γνωματεύσεις). Για τη συνδρομή όλων των ανωτέρω προϋποθέσεων εκδίδεται κάθε μήνα βεβαίωση του οικείου προϊσταμένου, η οποία συνοδεύει τη μισθοδοτική κατάσταση. Σε περίπτωση απομάκρυνσης των υπαλλήλων για οποιονδήποτε λόγο από τα καθήκοντα,
τις θέσεις, τις συνθήκες εργασίας οι οποίες δικαιολογούν τη χορήγηση του επιδόματος, διακόπτεται ισοχρόνως η καταβολή του με ευθύνη του οικείου προϊσταμένου.
5. Δαπάνες για την καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, σε όσους καθίστανται δικαιούχοι αυτού, σύμφωνα με την παράγραφο 1, θεωρούνται νόμιμες, εφόσον έχουν πληρωθεί οι προϋποθέσεις της παραγράφου 4.
6. Οι δικαιούχοι του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, σύμφωνα με διατάξεις νόμων και υπουργικών αποφάσεων που βρίσκονται σε ισχύ, δεν θίγονται. 

H περίπτωση στ΄ της παρ. 5 του άρθρου 244 του ν. 3852/2010 αντικαθίσταται ως εξής:
«στ. Οι Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και τα νομικά πρόσωπα αυτών υποχρεούνται να παρέχουν νομική υποστήριξη στους υπαλλήλους που υπηρετούν σε αυτούς, ενώπιον των Δικαστηρίων ή των Δικαστικών Αρχών, σε περίπτωση διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης ή άσκησης ποινικής δίωξης αυτών για αδικήματα που τους αποδίδεται ότι διέπραξαν κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους. Η ανωτέρω νομική υποστήριξη δεν παρέχεται σε περίπτωση ποινικής δίωξης αυτών ύστερα από καταγγελία εκ μέρους της Υπηρεσίας. Η νομική εκπροσώπησή τους συντελείται από δικηγόρο του δήμου ή της περιφέρειας, ύστερα από αίτηση του υπαλλήλου προς τον οικείο δήμαρχο ή περιφερειάρχη, θετική εισήγηση της Υπηρεσίας και απόφαση της οικονομικής επιτροπής.
Αν δεν υπηρετεί δικηγόρος με πάγια έμμισθη εντολή, η εκπροσώπηση γίνεται από πληρεξούσιο δικηγόρο, σύμφωνα και με τις διατάξεις των άρθρων 72 και 176 αντιστοίχως. Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται και για τους αιρετούς των δήμων και των περιφερειών.».

1. Οι μουσικοί μέλη των συμφωνικών ορχηστρικών συνόλων των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, κατατάσσονται, με πράξη του αρμόδιου προς διορισμό οργάνου, στις ειδικές κατηγορίες Αρχιμουσικός, Εξάρχων, Κορυφαίος Α΄, Κορυφαίος Β΄ Μουσικός, βάσει του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.), ο οποίος καταρτίζεται, εντός προθεσμίας ενός (1) έτους από τη δημοσίευση του παρόντος, σύμφωνα με το π.δ. 315/1992 (Α΄ 160), όπως αυτό ισχύει για τις κρατικές συμφωνικές ορχήστρες.
2. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, καθορίζονται η προθεσμία κατάρτισης και το αναγκαίο περιεχόμενο των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των λοιπών, πλην των συμφωνικών, μουσικών συνόλων (όπως Φιλαρμονικές, Χορωδίες, Big Band, Εργαστήρια Ελληνικής Μουσικής) των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού και νομικών προσώπων αυτών και ιδίως οι οργανικές θέσεις και οι υπηρεσιακές υποχρεώσεις βάσει των οποίων καθορίζεται το ωράριο των υπαγομένων στους Οργανισμούς αυτούς υπαλλήλων. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος του προηγούμενου εδαφίου, οι μουσικοί των λοιπών, πλην των συμφωνικών, μουσικών συνόλων κατατάσσονται, με πράξη του αρμόδιου προς διορισμό οργάνου, στις ειδικές κατηγορίες του Αρχιμουσικού ή Διευθυντή Χορωδίας (μέχρι δύο, ανά μουσικό σύνολο), του Κορυφαίου και του Μουσικού.
3. Για την κατάταξη στις ειδικές κατηγορίες των προηγούμενων παραγράφων, λαμβάνονται υπόψη κατά σειρά: Τα τυπικά προσόντα διορισμού τους, σύμφωνα
με το π.δ. 476/1981 (Α΄ 132) σε συνδυασμό με την παρ. 8 του άρθρου 26 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47), τα καθήκοντά τους όπως αυτά ορίζονται στην πρόσληψή τους ή προκύπτουν από ισχύουσα, κατά τη δημοσίευση του παρόντος, πράξη ανάθεσης ή διαπιστώνεται ότι ασκούνται εν τοις πράγμασι με πράξη του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου.
4. Ο μηνιαίας βασικός μισθός των ειδικών κατηγοριών Αρχιμουσικός ή Διευθυντής Χορωδίας, Εξάρχων, Κορυφαίος Α΄, Κορυφαίος Β΄, Κορυφαίος και Μουσικός, καθορίζεται, σύμφωνα με το βασικό μισθό του ενιαίου μισθολογίου, κατά τα προβλεπόμενα στο Κεφάλαιο Β΄ του ν. 4354/2015 (Α΄ 176) όπως ισχύει, πολλαπλασιαζόμενο επί των κατωτέρω συντελεστών, ανά κατηγορία και στρογγυλοποιούμενο στην πλησιέστερη μονάδα του ευρώ:
Αρχιμουσικός: 1,45
Εξάρχων: 1,40
Κορυφαίος Α΄: 1,30
Κορυφαίος Β΄: 1,25
Κορυφαίος: 1,25
Μουσικός: 1,00.
5. Στους μουσικούς των ανωτέρω κατηγοριών χορηγείται ειδικό μουσικό επίδομα ποσού πενήντα (50) ευρώ μηνιαίως.
6. Ως προς τα μισθολογικά θέματα των μουσικών των Ο.Τ.Α., που δεν ρυθμίζονται διαφορετικά με το παρόν, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κεφαλαίου Β΄ του ν. 4354/2015.
7. Ειδικά για τον καθορισμό του ωραρίου εργασίας των μουσικών των συμφωνικών ορχηστρικών συνόλων των Ο.Τ.Α. και των νομικών προσώπων αυτών, εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 3 του π.δ. 462/1993 (Α΄ 199).
8. Οι μουσικοί μέλη των ορχηστρικών και λοιπών μουσικών συνόλων των Ο.Τ.Α. και των νομικών προσώπων αυτών δικαιούνται, πλέον των λοιπών νομίμων αδειών, εκπαιδευτικής άδειας για το εξωτερικό, εφαρμοζομένων αναλόγως των παραγράφων 1 έως 6 του άρθρου 4 του π.δ. 462/1993.

Στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 39 του ν. 4369/2016 μετά τις λέξεις «του άρθρου 70 του ν. 4257/2014 (Α΄ 93)», προστίθενται οι λέξεις, «καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 30 του ν. 4223/2013 (Α΄287)».

1. Από την έναρξη της λειτουργίας του Μητρώου Πολιτών, η λήψη, επιβεβαίωση και επαλήθευση των στοιχείων αστικής και δημοτικής κατάστασης και των στοιχείων των ληξιαρχικών πράξεων, που απαιτείται από τους φορείς του Δημόσιου και ευρύτερου Δημόσιου Τομέα για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, όπως αυτές προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, λαμβάνει χώρα μέσω της πρόσβασης των φορέων αυτών στο Μητρώο Πολιτών, σύμφωνα στα οριζόμενα στο άρθρο 119. Όπου κατά την κείμενη νομοθεσία προβλέπεται η έκδοση και υποβολή σε φορείς του Δημόσιου και ευρύτερου Δημόσιου Τομέα πιστοποιητικών, πράξεων, βεβαιώσεων ή αποσπασμάτων που αφορούν σε στοιχεία αστικής και δημοτικής κατάστασης και στοιχεία ληξιαρχικών γεγονότων των πολιτών, αυτή αντικαθίσταται από την πρόσβαση των φορέων στα δεδομένα του Μητρώου
Πολιτών, σύμφωνα με το άρθρο 119.

Οι δαπάνες παγίου χαρακτήρα του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, καθώς και οι λειτουργικές του δαπάνες, που προκαλούνται από την χρήση των κτιρίων και των υποδομών του Υπουργείου Εσωτερικών, βαρύνουν τις εγκεκριμένες πιστώσεις προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Εσωτερικών με μεταφορά του 20% των ανωτέρω δαπανών απολογιστικά δύο φορές ετησίως, από τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Το παρόν άρθρο έχει ισχύ από 1.1.2017.

Η παρ. 2 του άρθρου 5 του π.δ. 391/1982 (Α΄73) αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Σε κάθε Δήμο, ο Δήμαρχος ορίζει με πάγια πράξη του, περισσότερες τακτές ημέρες της εβδομάδας, μη αποκλειομένου του Σαββάτου και της Κυριακής, και ορισμένη ώρα ενάρξεως, για την τέλεση των γάμων για τους οποίους υποβλήθηκαν σχετικές αιτήσεις μέχρι και την προηγούμενη ημέρα. Με την ίδια πράξη του, ο Δήμαρχος μπορεί να ορίζει την τέλεση των πολιτικών γάμων σε περισσότερα του ενός δημοτικά κτίρια ή και σε εξωτερικούς κοινόχρηστους δημοτικούς χώρους. Ο Δήμαρχος μεριμνά για την κατάλληλη διαρρύθμιση και διακόσμηση του χώρου, ώστε να δίνεται στην τελετή του γάμου η επισημότητα που της ταιριάζει.».

Η προθεσμία που ορίζεται με το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 3897/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, παρατείνεται μέχρι τις 31.12.2019.

1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 3448/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«Η εγκατάσταση και λειτουργία ΚΑΝ επιτρέπεται:
α) σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου βαθμού σε εκτάσεις ιδιοκτησίας τους ή που τους έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση εντός ή εκτός των διοικητικών τους ορίων, ή σε νομικά πρόσωπα αυτών, σε συνδέσμους των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τους καταστατικούς σκοπούς τους και β) σε ιδιώτες, μετά από λήψη των αδειών της παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 3982/2011.».
2. Η παρ. 6 του άρθρου 35 του ν. 3448/2006 αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Υγείας ρυθμίζονται ειδικότερα σχετικά ζητήματα, καθώς και ζητήματα με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό.».

1. Οι δήμοι, τα νομικά πρόσωπα αυτών που ασκούν αρμοδιότητες αποκομιδής και διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, δύνανται να εκποιούν με τη διαδικασία της δημοπρασίας, όπως αυτή ορίζεται στις διατάξεις του π.δ. 270/1981 (Α΄ 77) τα υλικά ή και την τυχόν παραγόμενη ενέργεια που προέρχονται από τη χωριστή συλλογή, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, την επεξεργασία και ανάκτηση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και των βιοαποβλήτων μετά από απόφαση του οικείου δημοτικού ή διοικητικού συμβουλίου.
2. Για το σκοπό της παραγράφου 1 του παρόντος, συντάσσεται έκθεση από την Επιτροπή Εκτίμησης του εκάστοτε φορέα, σχετική με τις ποσότητες και τα χαρακτηριστικά των προς διάθεση υλικών ή και της τυχόν παραγόμενης ενέργειας και τον καθορισμό του ελάχιστου ορίου της πρώτης προσφοράς ανά υλικό. Στην περίπτωση που δεν υφίσταται το κατάλληλο προσωπικό για τη συγκρότηση της Επιτροπής, αυτή συγκροτείται στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 99 και 100 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87).
3. Τα έσοδα από την εκποίηση των υλικών ή και της τυχόν παραγόμενης ενέργειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο οικείο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, που προέρχονται από τη διαδικασία της παραγράφου 1 του παρόντος, διατίθενται αποκλειστικά για την ενίσχυση της χωριστής συλλογής των Αστικών Στερεών Αποβλήτων και των βιοαποβλήτων και εν γένει για δαπάνες της υπηρεσίας καθαριότητας και φωτισμού, για τα νομικά πρόσωπα στα οποία τέτοια υπηρεσία υφίσταται.

1. Η παρ. 3 του άρθρου 50 του ν. 3528/2007 (Α΄ 26) αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Η άδεια της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται και σε υπαλλήλους που έχουν τέκνα που πάσχουν από βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο Down, καθώς επίσης και σε υπαλλήλους με τέκνα που πάσχουν από Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Δ.Α.Δ.) εφόσον αυτά είναι ανήλικα ή είναι ενήλικα αλλά δεν εργάζονται.»

Οι Περιφέρειες δύνανται να αναλαμβάνουν την μεταφορά των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) από τον τόπο διαμονής τους στις εγκαταστάσεις των Πιστοποιημένων Φορέων του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Φροντίδας και αντιστρόφως. Για την οργάνωση και εκτέλεση του μεταφορικού έργου του προηγουμένου εδαφίου ισχύουν αναλογικά τα προβλεπόμενα για μαθητές ΣΜΕΑ στην κοινή υπουργική απόφαση 24001/14.6.2013 (Β΄ 1449). Η χρηματοδότηση του μεταφορικού έργου θα γίνεται αποκλειστικά από ίδιους πόρους των Περιφερειών, αποκλειομένης της χρησιμοποίησης των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που κατανέμονται στις Περιφέρειες.

1. Με σκοπό τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης επιτρέπεται η προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων, κατά την έννοια της παρ. 11 του άρθρου 13 του ν. 3212/2003 (Α΄ 308) και της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 3448/2006 (Α΄ 57), που διαβιούν σε πρόχειρα ή παράτυπα καταλύματα, σε κατάλληλους οργανωμένους χώρους που διατίθενται αποκλειστικά για το σκοπό αυτόν από το Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή παραχωρούνται από ιδιώτες, κατόπιν κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης. Η κοινή υπουργική απόφαση του προηγούμενου εδαφίου εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων, κατόπιν αιτήματος προς αυτήν του Δήμου, στην εδαφική περιφέρεια του οποίου πρόκειται να λάβει χώρα η προσωρινή μετεγκατάσταση. Η Επιτροπή Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων συνεπικουρείται από τεχνική ομάδα υποστήριξης που συστήνεται από τον κατά περίπτωση αρμόδιο Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η ειδική κοινωνική ομάδα.
2. Οι οργανωμένοι χώροι προσωρινής μετεγκατάστασης, προκειμένου να θεωρηθούν κατάλληλοι πρέπει να πληρούν σωρευτικά τουλάχιστον τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) να απέχουν τουλάχιστον 500 μέτρα από αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, εγκαταστάσεις βιολογικής επεξεργασίας - αποβλήτων και άλλες προστατευόμενες περιοχές, όπως αναλυτικά περιγράφονται στην υπουργική απόφαση 12707/22.4.2016 «Δικαιολογητικά και διαδικασία έκδοσης βεβαίωσης καταλληλόλητας του άρθρου 4 του ν. 4280/2014» (Β΄ 1308),
β) να μην βρίσκονται εντός ορίων ρεμάτων, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων και
γ) να υπάρχει δυνατότητα υδροδότησης, αποχέτευσης, ηλεκτροδότησης, οδικής πρόσβασης και αποκομιδής απορριμμάτων.
3. Το αίτημα του οικείου Δήμου προς την Επιτροπή της παραγράφου 1 συνοδεύεται από:
α) αιτιολογική έκθεση που αποτυπώνει πλήρως την υφιστάμενη κατάσταση, αναλύει την αναγκαιότητα της προσωρινής μετεγκατάστασης και περιγράφει τις συνοδευτικές υποστηρικτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο της ολιστικής παρέμβασης, σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις επιμέρους εξειδικεύσεις της,
β) τις αποφάσεις των οργάνων του εκάστοτε αρμόδιου φορέα για τη νόμιμη διάθεση ή παραχώρηση της έκτασης προσωρινής μετεγκατάστασης με επισύναψη των νόμιμων τίτλων κτήσης ή παραχώρησης χρήσης, 
γ) βεβαιώσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, ως προς τα α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 2 της παρούσας, σύμφωνα με το Μέρος Β΄ «Υποβαλλόμενα στοιχεία» της υπουργικής απόφασης 12707/22.4.2016 (Β΄ 1308) ως εξής:
δ) τεχνική έκθεση που προβλέπει το χώρο μετεγκατάστασης και τις απαιτούμενες προκατασκευασμένες εγκαταστάσεις, περιγραφή των απαιτούμενων υποδομών (αποχέτευσης, ύδρευσης, οδοποιίας, ηλεκτροφωτισμού, αποκομιδής απορριμμάτων κ.λπ.), καθώς και άλλων τυχόν υποστηρικτικών εγκαταστάσεων για την υγιεινή και ασφαλή διαβίωση,
ε) τοπογραφικό διάγραμμα της περιοχής προσωρινής
μετεγκατάστασης (έντυπα και ηλεκτρονικά στο κρατικό
σύστημα συντεταγμένων ΕΓΣΑ ’87),
στ) σχέδιο γενικής διάταξης των εγκαταστάσεων (master plan). Τα παραπάνω σχέδια και διαγράμματα θα πρέπει να έχουν συνταχθεί σε ψηφιακή μορφή, διανυσματικού τύπου και οι συντεταγμένες τους να αναφέρονται στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ ’87. Υποβάλλονται ως ψηφιακά αρχεία γεωγραφικών και περιγραφικών πληροφοριών, κατάλληλα για εισαγωγή σε βάσεις/υποδομές γεωχωρικών δεδομένων των οικείων Φορέων, σε ανοικτούς μορφότυπους, σε επεξεργάσιμη (διανυσματικά αρχεία) και σε εκτυπώσιμη μορφή (ψηφιογραφικά - raster αρχεία εικόνας), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και προδιαγραφές.
4. Η Επιτροπή της παραγράφου 1 συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης
και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και η θητεία της είναι διετής. Αποτελείται από εκπροσώπους από τις Υπηρεσιακές μονάδες των συναρμόδιων Υπουργείων, οι οποίες έχουν αρμοδιότητα συναφή με το αντικείμενο της παραγράφου 1. Τα μέλη της Επιτροπής με τους αναπληρωτές τους προτείνονται από τους συναρμόδιους Υπουργούς, Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται ο κατά περίπτωση Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η ειδική κοινωνική ομάδα, της οποίας σκοπείται η προσωρινή μετεγκατάσταση.
Έργο της Επιτροπής είναι:
α) η εξέταση της σκοπιμότητας της μετεγκατάστασης και της πληρότητας των αιτημάτων των Δήμων της παραγράφου 3,
β) η έγκριση της μελέτης γενικής διάταξης της προτεινόμενης έκτασης και
γ) η εισήγηση προς τους Υπουργούς Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομίας και Ανάπτυξης για την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης της παραγράφου 1.
5. Με την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 εγκρίνεται η εισήγηση της Επιτροπής Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων επί του αιτήματος του οικείου Δήμου για την προσωρινή μετεγκατάσταση, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής πολεοδομικής ή άλλης διάταξης. Η απόφαση του προηγούμενου εδαφίου, με την οποία καθορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις της προσωρινής μετεγκατάστασης, επέχει θέση άδειας χωροθέτησης και ανέγερσης των προκατασκευασμένων εγκαταστάσεων και δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης ή άδειας εργασιών μικρής κλίμακας. Αναπόσπαστο μέρος αυτής αποτελεί το σχέδιο γενικής διάταξης (master plan) της επιλεγείσας τελικά έκτασης σε κλίμακα 1:500, ακριβές αντίτυπο του οποίου δημοσιεύεται σε φωτοσμίκρυνση μαζί με την ανωτέρω απόφαση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι ανωτέρω παρεκκλίσεις θα ισχύουν όσο διαρκεί η χρήση του παρόντος άρθρου, οι δε προκατασκευασμένες εγκαταστάσεις θα έχουν προσωρινό χαρακτήρα και θα απομακρύνονται μετά την εκπλήρωση του σκοπού τους με ευθύνη του οικείου Δήμου.
6. Ο οικείος Δήμος έχει την ευθύνη, με ίδια μέσα ή με ανάθεση κατά τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), της:
α) εκπόνησης και υλοποίησης των μελετών υποδομών κοινής ωφέλειας,
β) επίβλεψης της τοποθέτησης των οικίσκων και σύνδεσής των με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και
γ) οργάνωσης και εποπτείας της λειτουργίας των χώρων προσωρινής μετεγκατάστασης, σύμφωνα με κανονισμό λειτουργίας που εκπονεί, μετά την έγκρισή του από τον κατά περίπτωση αρμόδιο Ειδικό ή Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
7. Ο κατά περίπτωση αρμόδιος Ειδικός ή Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: α) παρακολουθεί
την εκπλήρωση ή μη των υποχρεώσεων των οικείων δήμων, όπως αυτές προβλέπονται ανωτέρω και υποβάλλει σχετικές αναφορές στους συναρμόδιους Υπουργούς της παραγράφου 1, β) δύναται να συνιστά ομάδα τεχνικής υποστήριξης από εκπροσώπους των υπηρεσιακών μονάδων της παραγράφου 4, με σκοπό την παροχή βοήθειας προς τους δήμους τόσο κατά το στάδιο της υποβολής του φακέλου του αιτήματος της παραγράφου
3 όσο και για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της παραγράφου 6.
8. Σε περίπτωση που η προσωρινή μετεγκατάσταση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων της παραγράφου 1 δεν είναι εφικτή λόγω έλλειψης διαθέσιμου και κατάλληλου χώρου, με κοινή απόφαση των Υπουργών της παραγράφου 1, μετά από γνωμοδότηση της Επιτροπής Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων, δύνανται να εγκαθίστανται προσωρινές ή κινητές μονάδες υγιεινής και ατομικής καθαριότητας με κοινόχρηστες τουαλέτες, κοινόχρηστα λουτρά και υποδομές πλύσης ιματισμού, είτε εντός της υφιστάμενης περιοχής εγκατάστασης αυτών είτε σε γειτονική δημόσια, δημοτική ή ιδιωτική έκταση, εφόσον αυτή διατίθεται για το σκοπό αυτόν, ακόμα και όταν δεν έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα του οικείου δήμου.
9. Όλες οι απαιτούμενες δαπάνες για την υλοποίηση της προσωρινής μετεγκατάστασης, τις υποδομές και τη λειτουργία των εγκεκριμένων χώρων του παρόντος καλύπτονται κατά περίπτωση από εθνικούς ή και ευρωπαϊκούς πόρους. Οι λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, καθώς και τα ανταποδοτικά τέλη προς τον οικείο δήμο καταβάλλονται από τους ωφελούμενους - μέλη της ειδικής κοινωνικής ομάδας της παραγράφου 1. Στην περίπτωση που δεν ανταποκρίνονται στις ως άνω υποχρεώσεις τους, για τρεις (3) διαδοχικούς εκκαθαριστικούς λογαριασμούς, τότε ο δήμος δύναται να επιβάλει κυρώσεις ή και τη διακοπή της παροχής στεγαστικής υποστήριξης, σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 10. Στην περίπτωση αυτή οι οφειλές που έχουν δημιουργηθεί προς τον οικείο O.T.A. Α΄ βαθμού θα καλυφθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του συνόλου της παρούσας ρύθμισης, τα συνοδευτικά έγγραφα και δικαιολογητικά που πρέπει να περιλαμβάνει το αίτημα του οικείου δήμου και οι λεπτομέρειες ως προς τα κριτήρια και τους όρους επιλογής των ωφελουμένων, τους κανόνες διαχείρισης των χώρων μετεγκατάστασης από το φορέα διαχείρισης και τους ωφελουμένους, τις λοιπές υποχρεώσεις των ωφελουμένων και τις κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των ανωτέρω.

2. Οι οργανωμένοι χώροι προσωρινής μετεγκατάστασης, προκειμένου να θεωρηθούν κατάλληλοι πρέπει να πληρούν σωρευτικά τουλάχιστον τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) να απέχουν τουλάχιστον 500 μέτρα από αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, εγκαταστάσεις βιολογικής επεξεργασίας - αποβλήτων και άλλες προστατευόμενες περιοχές, όπως αναλυτικά περιγράφονται στην υπουργική απόφαση 12707/22.4.2016 «Δικαιολογητικά και διαδικασία έκδοσης βεβαίωσης καταλληλόλητας του άρθρου 4 του ν. 4280/2014» (Β΄ 1308),
β) να μην βρίσκονται εντός ορίων ρεμάτων, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων και
γ) να υπάρχει δυνατότητα υδροδότησης, αποχέτευσης, ηλεκτροδότησης, οδικής πρόσβασης και αποκομιδής απορριμμάτων.