Υ.Α. Α3/43911/5148/2016 (ΦΕΚ 2862/Β` 8.9.2016)

1. Τις διατάξεις:
α) Των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 1 του Ν. 1338/1983 (Α΄34) «Εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου», όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του Ν. 1892/1990 (Α΄101) και του άρθρου 4 του Ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ. 4 του Ν. 1440/1984 (Α΄ 70) και τροποποιήθηκε με τα άρθρα 7 του Ν. 1775/1988 (Α΄101), 31 του Ν. 2076/1992 (Α΄130), 19 του Ν. 2367/1995 (Α΄261), 22 του Ν. 2789/2000 (Α΄ 21), 48 του Ν. 3427/2005 (Α΄ 312), 91 του Ν. 3862/2010 (Α΄ 113) και 50 του Ν. 4342/2015 (Α΄ 143). 
β) Του άρθρου δεύτερου του Ν. 2077/1992 (Α΄ 136) «Κύρωση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και των σχετικών πρωτοκόλλων και δηλώσεων που περιλαμβάνεται στην Τελική πράξη». 
γ) Της παραγράφου 8 του άρθρου 94 του Ν. 2696/1999 (Α΄ 57) «Κύρωση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας», όπως ισχύει. 
δ) Του Π.δ. 51/2012 (Α΄ 101) «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 2006/126/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 2006, όπως τροποποιήθηκε με τις Οδηγίες 2008/65/ΕΚ της Επιτροπής της 27ης Ιουνίου 2008, 2009/113/ΕΚ της Επιτροπής της 25ης Αυγούστου 2009 και 2011/94/ΕΕ της Επιτροπής της 28ης Νοεμβρίου 2011», όπως ισχύει. 
ε) Του άρθρου 90 του «Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» που κωδικοποιήθηκε με το άρθρο πρώτο του Π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).
στ) Του Π.δ. 109/2014 (Α΄ 176) «Οργανισμός του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων».
ζ) Του άρθρου 3 του Π.δ. 70/2015 (Α΄ 114) «Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και μετονομασία του σε Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Μετονομασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μεταφορά Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού». 
η) Του Π.δ. 73/2015 (Α΄ 116) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών». 
θ) Του Π.δ. 18/2016 (Α΄ 27) «Αποδοχή παραίτησης του Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και διορισμός νέου». 
ι) Της υπ’ αριθ. οικ.19273/565/16.03.2016 (Β΄ 710) απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων «Καθορισμός αρμοδιοτήτων Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μαρίνα Χρυσοβελώνη». 
2. Το υπ’ αριθ. ΦΒ2.1/23050/2930/28.06.2016 έγγραφο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης, Συντήρησης και Λειτουργίας Εφ/.   αρμογών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. 
3. Την ανάγκη συμμόρφωσης της Ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2015/653/ΕΕ. 
4. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Το ακόλουθο τμήμα του σημείου (12) του στοιχείου α) της σελίδας 2 του εντύπου της άδειας οδήγησης της παραγράφου 3 του Παραρτήματος Ι του Π.δ. 51/2012, 
«12. τις πιθανές πρόσθετες ή περιοριστικές ενδείξεις σε … 97… σχετικά με τη συσκευή ελέγχου στον τομέα των οδικών μεταφορών.», αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«12. την (τις) πρόσθετη(ες) ένδειξη(εις)/περιορισμό(ούς) σε κωδικοποιημένη μορφή για κάθε σχετική κατηγορία. 
Οι κωδικοί έχουν ως εξής: 
— κωδικοί 01 έως 99: εναρμονισμένοι κωδικοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης 
ΟΔΗΓΟΣ (Ιατρικοί λόγοι) 
01. Διόρθωση και/ή προστασία της όρασης 
01.01. Γυαλιά 
01.02. Φακός(οί) επαφής 
01.05. Κάλυπτρο ματιού 
01.06. Γυαλιά ή φακοί επαφής 
01.07. Ειδικό οπτικό βοήθημα 
02. Ακουστική συσκευή/επικοινωνιακό βοήθημα 
03. Κινητική πρόθεση/νάρθηκας άκρων 
03.01. Κινητική πρόθεση/νάρθηκας άνω άκρου 
03.02. Κινητική πρόθεση/νάρθηκας κάτω άκρου 
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ 
10. Τροποποιημένο κιβώτιο ταχυτήτων 
10.02. Αυτόματη επιλογή της σχέσης μετάδοσης 
10.04. Διάταξη ελέγχου προσαρμοσμένης μετάδοσης 
15. Τροποποιημένος συμπλέκτης 
15.01. Προσαρμοσμένο ποδόπληκτρο συμπλέκτη 
15.02. Χειροκίνητος συμπλέκτης 
15.03. Αυτόματος συμπλέκτης 
15.04. Μέτρα αποφυγής της παρεμπόδισης ή της λειτουργίας του ποδόπληκτρου συμπλέκτη 
20. Τροποποιημένα συστήματα πέδησης 
20.01. Προσαρμοσμένο ποδόπληκτρο συμπλέκτη 
20.03. Ποδόπληκτρο πέδησης κατάλληλο για το αριστερό πόδι 
20.04. Συρόμενο ποδόπληκτρο πέδησης 
20.05. Ποδόπληκτρο πέδησης μεταβλητής κλίσης 
20.06. Χειροκίνητη πέδηση 20.07. Λειτουργία της πέδης με μέγιστη δύναμη … N 
(Η δύναμη αυτή καταδεικνύει την ικανότητα του οδηγού να λειτουργεί το σύστημα) (π.χ.: “20.07(300N)”) 
20.09. Προσαρμοσμένη πέδηση στάθμευσης 
20.12. Μέτρα αποφυγής της παρεμπόδισης ή της λειτουργίας του ποδόπληκτρου πέδησης 
20.13. Λειτουργία της πέδησης με το γόνατο 
20.14. Λειτουργία του συστήματος πέδησης με την υποβοήθηση εξωτερικής δύναμης 
25. Τροποποιημένο σύστημα επιτάχυνσης 
25.01. Προσαρμοσμένο ποδόπληκτρο επιταχυντή 
25.03. Ποδόπληκτρο επιταχυντή μεταβλητής κλίσης 
25.04. Χειροκίνητος επιταχυντής 
25.05. Λειτουργία του επιταχυντή με το γόνατο 
25.06. Ενεργοποίηση του επιταχυντή με την υποβοήθηση εξωτερικής δύναμης 
25.08. Ποδόπληκτρο επιταχυντή στα αριστερά 
25.09. Μέτρα αποφυγής της παρεμπόδισης ή της λειτουργίας του ποδόπληκτρου του επιταχυντή 
31. Προσαρμογές ποδοπλήκτρων και διασφαλίσεις ποδοπλήκτρων 
31.01. Πρόσθετα παράλληλα ποδόπληκτρα 
31.02. Ποδόπληκτρα στο ίδιο (ή σχεδόν το ίδιο) επίπεδο 
31.03. Μέτρα για την αποφυγή της παρεμπόδισης ή της λειτουργίας του επιταχυντή και της πέδησης όταν ο χειρισμός των ποδόπληκτρων δεν γίνεται με το πόδι
31.04. Υπερυψωμένο δάπεδο
32. Συνδυασμένα συστήματα πέδησης και επιτάχυνσης
32.01. Συνδυασμένο σύστημα επιταχυντή και πέδησης πορείας που λειτουργεί με το ένα χέρι
32.02. Λειτουργία συνδυασμένου συστήματος επιταχυντή και πέδησης πορείας με εξωτερική δύναμη
33. Συνδυασμένα συστήματα πέδησης, επιτάχυνσης και διεύθυνσης
33.01. Λειτουργία συνδυασμένου συστήματος επιταχυντή, πέδησης πορείας και διεύθυνσης με άσκηση εξωτερικής δύναμης με το ένα χέρι
33.02. Λειτουργία συνδυασμένου συστήματος επιταχυντή, πέδησης πορείας και διεύθυνσης με άσκηση εξωτερικής δύναμης με τα δύο χέρια
35. Τροποποιημένη διάταξη χειριστηρίων (διακόπτες φώτων, εκτοξευτής ύδατος/υαλοκαθαριστήρας, ηχητικό όργανο, δείκτες διεύθυνσης κ.λπ.)
35.02. Λειτουργία χειριστηρίων χωρίς άφεση του τιμονιού
35.03. Λειτουργία χειριστηρίων χωρίς άφεση του τιμονιού με το αριστερό χέρι
35.04. Λειτουργία χειριστηρίων χωρίς άφεση του τιμονιού με το δεξί χέρι 
35.05. Λειτουργία χειριστηρίων χωρίς άφεση του τιμονιού και των μηχανισμών επιτάχυνσης και πέδησης 
40. Τροποποιημένο σύστημα διεύθυνσης 
40.01. Σύστημα διεύθυνσης με μέγιστη ισχύ λειτουργίας … N 
(Η δύναμη αυτή καταδεικνύει την ικανότητα του οδηγού να λειτουργεί το σύστημα) (π.χ. “40.01 (140N)”) 
40.05. Προσαρμοσμένο τιμόνι (φαρδύτερη/παχύτερη διατομή τιμονιού, μειωμένη διάμετρος κ.λπ.) 
40.06. Προσαρμοσμένη θέση του τιμονιού 
40.09. Λειτουργία τιμονιού με το πόδι 
40.11. Διάταξη υποβοήθησης στο τιμόνι 
40.14. Προσαρμοσμένο σύστημα διεύθυνσης εναλλασσόμενης λειτουργίας με ένα χέρι/έναν βραχίονα 
40.15. Προσαρμοσμένο σύστημα διεύθυνσης εναλλασσόμενης λειτουργίας με δύο χέρια/δύο βραχίονες 
42. Τροποποιημένες διατάξεις οπίσθιας/πλευρικής ορατότητας 
42.01. Προσαρμοσμένη διάταξη οπίσθιας ορατότητας 
42.03. Πρόσθετη εσωτερική διάταξη πλευρικής ορατότητας 
42.05. Διάταξη ορατότητας τυφλού σημείου 
43. Θέση καθίσματος οδηγού 
43.01. Κάθισμα οδηγού σε ύψος που επιτρέπει κανονική ορατότητα και σε κανονική απόσταση από το τιμόνι και τα ποδόπληκτρα 
43.02. Κάθισμα οδηγού προσαρμοσμένο στη σωματική διαμόρφωση του οδηγού 
43.03. Κάθισμα οδηγού με πλάγιο υποστήριγμα για καλή ευστάθεια 
43.04. Κάθισμα οδηγού με βραχίονες 
43.06. Προσαρμογή της ζώνης ασφαλείας 
43.07. Τύπος ζώνης ασφαλείας με υποστήριγμα για καλή ευστάθεια 
44. Τροποποιήσεις μοτοσικλετών (υποχρεωτική η χρήση υποκωδικού)
44.01. Με μία πέδη μόνο 
44.02. Προσαρμοσμένη πέδη εμπρόσθιου τροχού 
44.03. Προσαρμοσμένη πέδη οπίσθιου τροχού 
44.04. Προσαρμοσμένος επιταχυντής 
44.08. Ύψος καθίσματος που επιτρέπει στον οδηγό, στη στάση καθήμενου, να έχει ταυτόχρονα και τα δύο πόδια στο οδόστρωμα και να ισορροπεί τη μοτοσικλέτα κατά την ακινητοποίηση και τη στάση 
44.09. Μέγιστη ασκούμενη δύναμη στην πέδη του εμπρόσθιου τροχού … N 
(Η δύναμη αυτή καταδεικνύει την ικανότητα του οδηγού να λειτουργεί το σύστημα) (για παράδειγμα “44.09 (140N)”) 
44.10. Μέγιστη ασκούμενη δύναμη στην πέδη του οπίσθιου τροχού … N 
(Η δύναμη αυτή καταδεικνύει την ικανότητα του οδηγού να λειτουργεί το σύστημα) (για παράδειγμα “44.10 (240N)”) 
44.11. Προσαρμοσμένο στήριγμα ποδιών 
44.12. Προσαρμοσμένη χειρολαβή 
45. Μοτοσικλέτα με κάνιστρο (side-car) μόνο 
46. Τρίκυκλα μόνον 
47. Ισχύει για τα οχήματα με περισσότερους από δύο τροχούς που δεν απαιτούν ισορροπία από τον οδηγό για την εκκίνηση, την ακινητοποίηση και τη στάση 
50. Ισχύει για ειδικό όχημα/αριθμό πλαισίου (αναγνωριστικός αριθμός οχήματος, VIN) Χαρακτήρες που χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τους κωδικούς 01 έως 44 για περαιτέρω εξειδίκευση: 
a αριστερά 
b δεξιά 
c χέρι 
d πόδι 
e μέσον 
f βραχίονας 
g αντίχειρας 
ΚΩΔΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 
61. Οδήγηση μόνον την ημέρα (π.χ.: μία ώρα μετά την ανατολή του ηλίου και μία ώρα πριν τη δύση του ηλίου) 
62. Οδήγηση μόνον εντός ακτίνας … km από τον τόπο κατοικίας του κατόχου της αδείας ή μόνον εντός της πόλης/της περιφέρειας 
63. Οδήγηση χωρίς επιβάτες 
64. Οδήγηση μόνον με μέγιστη ταχύτητα έως … km/h 
65. Οδήγηση επιτρεπόμενη μόνον συνοδεία κατόχου αδείας οδήγησης τουλάχιστον της ίδιας κατηγορίας 
66. Χωρίς ρυμουλκούμενο 
67. Απαγόρευση οδήγησης σε αυτοκινητόδρομο 
68. Απαγόρευση κατανάλωσης οινοπνευματωδών 
69. Οδήγηση μόνον με οχήματα εξοπλισμένα με σύστημα ακινητοποίησης του οχήματος σε περίπτωση υψηλής αλκοολαιμίας του οδηγού σύμφωνα με το πρότυπο EN 50436. Η ένδειξη της ημερομηνίας λήξης είναι προαιρετική (π.χ. “69” ή “69(01.01.2016)”) 
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΘΕΜΑΤΑ 
70. Αλλαγή της αδείας αριθ. … που εκδόθηκε από … (διακριτικό σήμα ΕΕ/ΟΗΕ για τρίτη χώρα· π.χ. “70.0123456789. NL”) 
71. Αντίγραφο της αδείας αριθ. … (διακριτικό σήμα ΕΕ/ ΟΗΕ για τρίτη χώρα· π.χ. “71.987654321.NL”) 
73. Ισχύει για τα οχήματα της κατηγορίας Β μηχανοκίνητου τετράκυκλου τύπου (Β1) 
78. Ισχύει για οχήματα με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων 
79. […] Ισχύει για τα οχήματα που πληρούν τις προδιαγραφές εντός αγκύλης, για την εφαρμογή των άρθρων 6, 9, 18 και 19 του διατάγματος αυτού 
79.01. Ισχύει για δίκυκλα οχήματα με ή χωρίς κάνιστρο 
79.02. Ισχύει για τα τρίκυκλα ή ελαφρά τετράκυκλα τύπου οχήματα της κατηγορίας AM 
79.03. Ισχύει για τα τρίκυκλα 
79.04. Ισχύει για τα τρίκυκλα που είναι συνδυασμένα με ρυμουλκούμενο μέγιστης επιτρεπόμενης μάζας έως 750 kg 
79.05. Μοτοσικλέτα της κατηγορίας A1 με λόγο ισχύος/ βάρους άνω του 0,1 kW/kg 
79.06. Όχημα της κατηγορίας BE, εφόσον η μέγιστη επιτρεπόμενη μάζα του ρυμουλκούμενου υπερβαίνει τα 3.500 kg 
80. Ισχύει για τους κατόχους άδειας οδήγησης οχήματος της κατηγορίας A τρίκυκλου τύπου μηχανοκίνητου, ηλικίας κάτω των 24 ετών 
81. Ισχύει για τους κατόχους άδειας οδήγησης οχήματος της κατηγορίας A δίκυκλου τύπου μοτοσικλέτας, ηλικίας κάτω των 21 ετών 
95. Οδηγός, κάτοχος ΠΕΙ, ο οποίος πληροί την υποχρέωση επαγγελματικής ικανότητας που προβλέπεται στο Π.δ. 74/2008 (Οδηγία 2003/59/ΕΚ) μέχρι την … (π.χ.: “95(01.01.12”)) 
96. Οχήματα της κατηγορίας B συνδυασμένα με ρυμουλκούμενο μέγιστης επιτρεπόμενης μάζας άνω των 750 kg, εφόσον η μέγιστη επιτρεπόμενη μάζα του συνδυασμού υπερβαίνει τα 3.500 kg αλλά όχι τα 4.250 kg 
97. Δεν επιτρέπεται η οδήγηση οχήματος της κατηγορίας C1 το οποίο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3821/85 του Συμβουλίου, της 20ης Δεκεμβρίου 1985, σχετικά με τη συσκευή ελέγχου στον τομέα των οδικών μεταφορών (ΕΕ L 370 της 31.12.1985, σ. 8)».

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2017. 
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 

Παπάγου, 31 Αυγούστου 2016 
Οι Υπουργοί