Η πρόληψη και η διαχείριση των επαγγελματικών κινδύνων είναι ένα πολυδιάστατο θέμα. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται μία αύξηση στα τεχνικά εργαλεία και γνώσεις που προσφέρονται στους Τεχνικούς Ασφάλειας, δεν ισχύει το ίδιο όσον αφορά την εμβάθυνση σε θέματα κατανόησης και διαχείρισης του επαγγελματικού κινδύνου.

Όμως, η επιτυχής πρόληψη είναι πρωτίστως θέμα διαχείρισης. Η λήψη τεχνικών μέτρων και διαδικασιών από μόνη της δεν μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία. Η διαχείριση (management), βέβαια, ανήκει στις Κοινωνικές Επιστήμες, οπότε απαιτεί σύνθεση απόψεων και κατανόηση και όχι συγκεκριμένες συνταγές καθολικής εφαρμογής. Απαιτείται, λοιπόν, από τον Τεχνικό Ασφάλειας να κατανοήσει εις βάθος τις διαφορετικές απόψεις και φαινόμενα για να καταλήξει σε κάποια προσέγγιση για το συγκεκριμένο σύστημα χώρου εργασίας που πρέπει να διαχειριστεί.

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να παρουσιάσει την υπάρχουσα βιβλιογραφία και να συνοψίσει τις υφιστάμενες προσεγγίσεις σε τρία βασικά θέματα της διαχείρισης κινδύνου:
• τα μοντέλα ατυχημάτων, δηλαδή τις προσεγγίσεις σχετικά με τη λειτουργία των συστημάτων εργασίας και την αιτιολόγηση των εργατικών ατυχημάτων
• την αντίληψη κινδύνου, δηλαδή τις προσεγγίσεις γύρω από τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο και συμπεριφέρονται απέναντί του
• το ανθρώπινο λάθος, δηλαδή τις προσεγγίσεις γύρω από την ακούσια δράση του ατόμου στο χώρο εργασίας. 

Η έμφυτη υποκειμενικότητα που αναδεικνύεται από τον πλούτο των προσεγγίσεων που παρουσιάζονται, τονίζεται και με μία σύντομη επιστημολογική ανάλυση της έννοιας του κινδύνου. 

Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να προσφέρει στον Τεχνικό Ασφάλειας μία εικόνα των φαινομένων σχετικά με την εκούσια και ακούσια συμπεριφορά των ατόμων και των συστημάτων, καθώς και να τονίσει την έντονη παρουσία της υποκειμενικότητας στο αντικείμενο με το οποίο ασχολείται. Δεν επιχειρεί να καθορίσει μία συγκεκριμένη προσέγγιση και μεθοδολογία, αλλά να βοηθήσει τους Τεχνικούς Ασφαλείας να αναπτύξουν τις δικές τους (ή να επιλέξουν κάποιες υφιστάμενες) έχοντας μία περισσότερο σφαιρική εικόνα του συστήματος του χώρου εργασίας.


Βασίλης Μακρόπουλος
Πρόεδρος ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.
Καθ. Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας